بهشت فردوس

موضوعات

مبانی: فردوس بالاترین درجه بهشت- به ارث بردن فردوس- ساختار فردوس-

کسانی که وارد فردوس می شوند: امت رسول خدا (ص) - عبادت و شب زنده داری- شیعیان- روزه داران- اطعام کننده به مومن

 

مبانی

فردوس بالاترین درجه بهشت

عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: الْجَنَّةُ مِائَةُ دَرَجَةٍ مَا بَیْنَ کُلِّ دَرَجَتَیْنِ کَمَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ الْفِرْدَوْسُ أَعْلَاهَا دَرَجَةً مِنْهَا تُفَجَّرُ أَنْهَارُ الْجَنَّةِ الْأَرْبَعَةُ فَإِذَا سَأَلْتُمُ اللَّهَ فَاسْأَلُوهُ الْفِرْدَوْسَ.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: بهشت صد درجه دارد که میان هر دو درجه مانند میان آسمان و زمین است. فردوس برترین آنهاست. درجه ای است که از آن رودهای چهارگانه بهشت سرچشمه می گیرند پس اگر از خدا درخواست می کنید فردوس را درخواست کنید.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 89

184- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ الْجَنَّةُ مِائَةُ دَرَجَةٍ مَا بَیْنَ کُلِّ دَرَجَةٍ مِنْهَا کَمَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ الْفِرْدَوْسُ أَعْلَاهَا سُمُوّاً وَ أَوْسَطُهَا مَحَلَّةً وَ مِنْهَا یَتَفَجَّرُ أَنْهَارُ الْجَنَّةِ.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: بهشت دارای صد درجه است و فاصله هر درجه با درجه دیگر مانند فاصله بین آسمان و زمین است. فردوس بالاترین مرتبه آن و وسط آن محلی است که نهرهای بهشت از آنجا سرچشمه می‌گیرد.

(ظاهرا درجات بالاتر بهشت در وسط بهشت قرار دارند.)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 196، ح 184

 

به ارث بردن فردوس

26- ثواب الأعمال عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَا خَلَقَ اللَّهُ خَلْقاً إِلَّا جَعَلَ لَهُ فِی الْجَنَّةِ مَنْزِلًا وَ فِی النَّارِ مَنْزِلًا فَإِذَا سَکَنَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ وَ أَهْلُ النَّارِ النَّارَ نَادَى مُنَادٍ یَا أَهْلَ الْجَنَّةِ أَشْرِفُوا فَیُشْرِفُونَ عَلَى النَّارِ وَ تُرْفَعُ لَهُمْ مَنَازِلُهُمْ فِی النَّارِ ثُمَّ یُقَالُ لَهُمْ هَذِهِ مَنَازِلُکُمُ الَّتِی لَوْ عَصَیْتُمْ رَبَّکُمْ دَخَلْتُمُوهَا قَالَ فَلَوْ أَنَّ أَحَداً مَاتَ فَرَحاً لَمَاتَ أَهْلُ الْجَنَّةِ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ فَرَحاً لِمَا صُرِفَ عَنْهُمْ مِنَ الْعَذَابِ ثُمَّ یُنَادَوْنَ یَا مَعْشَرَ أَهْلِ النَّارِ ارْفَعُوا رُءُوسَکُمْ فَانْظُرُوا إِلَى مَنَازِلِکُمْ فِی الْجَنَّةِ فَیَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ فَیَنْظُرُونَ إِلَى مَنَازِلِهِمْ فِی الْجَنَّةِ وَ مَا فِیهَا مِنَ النَّعِیمِ فَیُقَالُ لَهُمْ هَذِهِ مَنَازِلُکُمُ الَّتِی لَوْ أَطَعْتُمْ رَبَّکُمْ دَخَلْتُمُوهَا قَالَ فَلَوْ أَنَّ أَحَداً مَاتَ حُزْناً لَمَاتَ أَهْلُ النَّارِ ذَلِکَ الْیَوْمَ حُزْناً فَیُورَثُ هَؤُلَاءِ مَنَازِلَ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ مَنَازِلَ هَؤُلَاءِ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ أُولئِکَ هُمُ الْوارِثُونَ الَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیها خالِدُونَ‏.

امام صادق علیه السّلام فرمودند: خداوند برای هریک از مخلوقات خود خانه­ای در بهشت و خانه­ای را در جهنّم بنا­ کرده­ است. هنگامی­که بهشتیان به بهشت و جهنّمیان به جهنّم درآیند، منادی ندا می­دهد: «ای اهالی بهشت! پیش بیایید و بنگرید». آن‌ها می­آیند و به دوزخ می­نگرند. جایگاه‌هایشان به آنان نشان­داده ­می­شود و بعد به ایشان گفته ­می­شود: «این‌ها منازلی است که اگر نافرمانی خدا را می­کردید به آن منازل می­رفتید.» حضرت فرمود: «اگر قرار باشد کسی از خوشحالی بمیرد اهل بهشت در آن روز به ­خاطر عذابی که از آن‌ها برطرف شده، از خوشحالی می­میرند». سپس منادی ندا می‌دهد: «ای اهل آتش! سرهای خود را بالا بگیرید». آن‌ها سر خود را بالا می­گیرند و به جایگاه خود در بهشت و نعمت­های آن می­نگرند. به آن‌ها می­گویند: «این منازلی است که اگر خدا را اطاعت می­کردید، به آن وارد می­شدید». حضرت فرمود: «اگر قرار باشد که کسی به‌واسطه‌ی اندوه بمیرد، جهنّمیان باید از حزن بمیرند. این‌گونه می‌شود که هرکدام از دو گروه بهشتیان و جهنّمیان منازل گروه مقابل را [که از آن محروم شده‌اند] به ارث می‌برند [و مالک می‌شوند] جای­ می­گیرند و این است معنی سخن خداوند که فرمود: «[آرى] آن‌ها وارثانند. [وارثانى] که بهشت برین را ارث مى‌برند و جاودانه در آن خواهند ماند!» (سوره مؤمنون آیات 10 و 11)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 125، ح 26

 

ساختار فردوس

122- تفسیر فرات عَنْ أَبِی ذَرٍّ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ النَّبِیِّ ص فِی خَبَرِ الْمِعْرَاجِ قَالَ: ثُمَّ عُرِجَ بِی إِلَى السَّمَاءِ السَّادِسَةِ فَتَلَقَّتْنِی الْمَلَائِکَةُ وَ سَلَّمُوا عَلَیَّ وَ قَالُوا لِی مِثْلَ مَقَالَةِ أَصْحَابِهِمْ فَقُلْتُ یَا مَلَائِکَتِی تَعْرِفُونَنَا حَقَّ مَعْرِفَتِنَا فَقَالُوا بَلَى یَا نَبِیَّ اللَّهِ لِمَ لَا نَعْرِفُکُمْ وَ قَدْ خَلَقَ اللَّهُ جَنَّةَ الْفِرْدَوْسِ وَ عَلَى بَابِهَا شَجَرَةٌ لَیْسَ فِیهَا وَرَقَةٌ إِلَّا عَلَیْهَا مَکْتُوبٌ حَرْفَانِ بِالنُّورِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ عُرْوَةُ اللَّهِ الْوَثِیقَةُ وَ حَبْلُ اللَّهِ الْمَتِینُ وَ عَیْنُهُ فِی الْخَلَائِقِ أَجْمَعِینَ وَ سَیْفُ نَقِمَتِهِ عَلَى الْمُشْرِکِینَ فَأَقْرِئْهُ مِنَّا السَّلَامَ وَ قَدْ طَالَ شَوْقُنَا إِلَیْهِ الْحَدِیثَ.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در خبر معراج فرمودند: ... سپس به آسمان ششم عروج کردم و فرشتگان به دیدارم آمدند و سلام کردند و سخنی همچون یارانشان گفتند. من گفتم: ای فرشتگان پروردگار من! آیا ما را چنان که سزاوار ما باشد می شناسید؟ گفتند: بله ای پیامبر خدا! چرا شما را نشناسیم حال آن که خداوند بهشت فردوس را آفرید و سپس بر درش درختی آفرید که بر هر برگ از آن با نور نوشته شده هیچ خدایی جز خداوند یگانه نیست و محمد صلی الله علیه و آله رسول اوست و علی بن ابی طالب ریسمان استوار خداوند و رشته محکم او و چشم او بر تمامی آفریدگان و شمشیر عذابش بر مشرکان است. سلام ما را به او (على علیه السلام) برسان که بسیار مشتاق اوییم.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 174، ح 122

13- تفسیر فرات بن إبراهیم سُلَیْمَانُ بْنُ مُحَمَّدٍ مُعَنْعَناً عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ سَمِعْتُ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ ع یَقُولُ‏ دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص ذَاتَ یَوْمٍ عَلَى فَاطِمَةَ ع وَ هِیَ حَزِینَةٌ فَقَالَ لَهَا ... وَ وُضِعَ لِشِیعَتِکِ مَوَائِدُ مِنْ جَوْهَرٍ عَلَى أَعْمِدَةٍ مِنْ نُورٍ فَیَأْکُلُونَ مِنْهَا وَ النَّاسُ فِی الْحِسَابِ‏ وَ هُمْ فِی مَا اشْتَهَتْ أَنْفُسُهُمْ خالِدُونَ‏ وَ إِذَا اسْتَقَرَّ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ فِی الْجَنَّةِ زَارَکِ آدَمُ وَ مَنْ دُونَهُ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ إِنَّ فِی بُطْنَانِ الْفِرْدَوْسِ لؤلؤتان [لُؤْلُؤَتَیْنِ‏] مِنْ عِرْقٍ وَاحِدٍ لُؤْلُؤَةً بَیْضَاءَ وَ لُؤْلُؤَةً صَفْرَاءَ فِیهِمَا قُصُورٌ وَ دُورٌ فِی کُلِّ وَاحِدَةٍ سَبْعُونَ أَلْفَ دَارٍ فَالْبَیْضَاءُ مَنَازِلُ لَنَا وَ لِشِیعَتِنَا وَ الصَّفْرَاءُ مَنَازِلُ لِإِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ.

امام على علیه السّلام فرمودند: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به حضرت  زهرا (سلام الله علیها) در توصیف بهشت فرمودند: ... براى شیعیان تو خانه ‏هایى از جواهر الوان بر فراز ستونهایى از نور نصب مى ‏نمایند، آنان در آن هنگامه ‏اى که مردم مشغول حساب«و در آنچه دلشان بخواهد، جاودانه متنعّم هستند.(سوره مبارکه انبیاء، آیه 102)» عموم پیامبران از آدم تا خاتم به زیارت تو مى ‏آیند. همانا در درون فردوس دو مروارید هست که از یک رشته به وجود آمده ‏اند، یکى از آنها سفید و دیگرى زرد رنگ است، در هر یک از آنها هفتاد هزار قصر و در هر قصرى هفتاد هزار خانه مى ‏باشد. آن قصرهاى سفید منزل ما و شیعیان ما خواهند بود، قصرهاى زرد منزل ابراهیم و آل ابراهیم است.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏43، ص 225، ح 13

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص)‏ فِی صِفَةِ الْفِرْدَوْسِ سَقْفُهَا عَرْشُ الرَّحْمَنِ.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در خصوصیت فردوس فرمودند: سقف آن عرش رحمان است.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 84

905- عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِیٍّ قَالَ: ... و صِفْ لِی کَیْفَ وَصَفَ لَکَ رَسُولُ اللَّهِ ص بِنَاءَ الْجَنَّةِ- فَقَالَ ... أَمَّا الْبَابُ الْأَعْظَمُ فَیَدْخُلُ مِنْهُ الْعِبَادُ الصَّالِحُونَ وَ هُمْ أَهْلُ الزُّهْدِ وَ الْوَرَعِ وَ الرَّاغِبُونَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الْمُسْتَأْنِسُونَ بِهِ قُلْتُ یَرْحَمُکَ اللَّهُ فَإِذَا دَخَلُوا الْجَنَّةَ فَمَا ذَا یَصْنَعُونَ قَالَ یَسِیرُونَ عَلَى نَهَرَیْنِ فِی مَاءٍ صَافٍ فِی سُفُنِ الْیَاقُوتِ مَجَاذِیفُهَا اللُّؤْلُؤُ فِیهَا مَلَائِکَةٌ مِنْ نُورٍ عَلَیْهِمْ ثِیَابٌ خُضْرٌ شَدِیدَةٌ خُضْرَتُهَا قُلْتُ یَرْحَمُکَ اللَّهُ هَلْ یَکُونُ مِنَ النُّورِ أَخْضَرُ قَالَ إِنَّ الثِّیَابَ هِیَ خُضْرٌ وَ لَکِنْ فِیهَا نُورٌ مِنْ نُورِ رَبِّ الْعَالَمِینَ جَلَّ جَلَالُهُ لِیَسِیرُوا عَلَى حَافَتَیْ ذَلِکَ النَّهَرِ قُلْتُ فَمَا اسْمُ ذَلِکَ النَّهَرِ قَالَ جَنَّةُ الْمَأْوَى قُلْتُ هَلْ وَسَطُهَا غَیْرُهَا قَالَ نَعَمْ جَنَّةُ عَدْنٍ وَ هِیَ فِی وَسَطِ الْجِنَانِ وَ أَمَّا جَنَّةُ عَدْنٍ فَسُورُهَا یَاقُوتٌ أَحْمَرُ وَ حَصَاهَا اللُّؤْلُؤُ فَقُلْتُ وَ هَلْ فِیهَا غَیْرُهَا قَالَ نَعَمْ جَنَّةُ الْفِرْدَوْسِ قُلْتُ فَکَیْفَ سُورُهَا قَالَ وَیْحَکَ کُفَّ عَنِّی جَرَحْتَ عَلَیَّ قَلْبِی‏ قُلْتُ بَلْ أَنْتَ الْفَاعِلُ بِی ذَلِکَ قُلْتُ مَا أَنَا بِکَافٍّ عَنْکَ حَتَّى تُتِمَّ لِیَ الصِّفَةَ وَ تُخْبِرَنِی عَنْ سُورِهَا قَالَ سُورُهَا نُورٌ قُلْتُ مَا الْغُرَفُ الَّتِی فِیهَا قَالَ هِیَ مِنْ نُورِ رَبِّ الْعَالَمِینَ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْتُ زِدْنِی یَرْحَمُکَ اللَّهُ قَالَ وَیْحَکَ إِلَى هَذَا انْتَهَى بِی رَسُولُ اللَّهِ ص.

روایت کرده‌اند از عبد اللّٰه بن على که گفت شخصی از ابوذر غفاری سوال کرد: ... و برایم چگونگى بناء و ساخت بهشت را آنگونه که رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله آن را براى تو توصیف فرمود بیان کن؟ گفت: ... أمّا باب اعظم، از آن در بندگان صالح وارد مى‌شوند و ایشان گروهى هستند که دنیا و محبّت آن را ترک گفته‌اند و اهل پارسائى و پرهیزکارى‌اند و راغبان بخداوند عزّ و جلّ‌ و مأنوسان به او هستند. گفتم: خدا تو را مورد رحمت خویش قرار دهد بگو پس از اینکه داخل بهشت شوند چه میکنند؟ گفت: بر کنار یا بر روى دو نهر در آب زلال و پاک و در کشتیهائى که از یاقوت سرخ است، با پاروهائى از مروارید سیر مى‌کنند و در آنها فرشتگانى از نور مى‌باشند و بر تن ایشان جامه‌هاى سبز رنگ باشد، سبز پر رنگ. گفتم: خدایت رحمت کناد آیا نور سبز هم هست‌؟ گفت: جامه‌ها سبز است لکن از نور پروردگار عالمیان جلّ‌ جلاله نور و پرتوى در آن جامه‌ها تابیده و آن را منوّر گردانیده است که ایشان بر دو طرف آن نهر گردش کنند، گفتم: اسم آن نهر چیست‌؟ گفت: جنّة المأوى، گفتم: آیا در وسط‍‌ آن جنّت، جنّت دیگرى هست‌؟ گفت: آرى، جنّت عدن (یعنى بوستان اقامت که هرگز از آن خارج نمیشوند) و آن در میان همۀ جنّت‌هاست؛ و امّا جنّت عدن دیوار و حصارش یاقوت سرخ رنگ و ریگ‌هایش مروارید است، پرسیدم: آیا در این جنّت یا بوستان که خود در میان باغها است جنّت دیگرى هم هست‌؟ گفت: آرى، جنّت فردوس، گفتم: دیوارهاى آن چگونه است‌؟ گفت: خدایت نگهدارد از من دست بردار که دلم را مجروح و خسته کردى. گفتم: بلکه تو با من چنین کردى از آنچه برایم گفتى و ناتمام گذاشتى، گفتم: از تو دست بر ندارم تا وصف جنّت الفردوس را برایم بپایان رسانى و مرا از کیفیت دیوارهاى آن با خبر سازى، گفت: دیوار آن از نور است، گفتم: غرفه‌هاى آن از چیست‌؟ گفت: از نور پروردگار جهانیان عزّ و جلّ‌. گفتم: بر آنچه برایم حدیث کرده‌اى بیفزا که خدایت رحمت کند، گفت: خدا ترا نگه دارد رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله در همین جا توصیف بهشت را که برایم میفرمود، پایان داد.

من لا یحضره الفقیه، ج‏ 1، ص 292، ح 905

144- إقبال الأعمال عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ الرِّضَا ع ... إِنَّ لِلَّهِ فِی الْفِرْدَوْسِ الْأَعْلَى قَصْراً لَبِنَةٌ مِنْ فِضَّةٍ وَ لَبِنَةٌ مِنْ ذَهَبٍ فِیهِ مِائَةُ أَلْفِ قُبَّةٍ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ وَ مِائَةُ أَلْفِ خَیْمَةٍ مِنْ یَاقُوتٍ أَخْضَرَ تُرَابُهُ الْمِسْکُ وَ الْعَنْبَرُ فِیهِ أَرْبَعَةُ أَنْهَارٍ نَهَرٌ مِنْ خَمْرٍ وَ نَهَرٌ مِنْ مَاءٍ وَ نَهَرٌ مِنْ لَبَنٍ وَ نَهَرٌ مِنْ عَسَلٍ حَوَالَیْهِ أَشْجَارُ جَمِیعِ الْفَوَاکِهِ عَلَیْهِ طُیُورٌ أَبْدَانُهَا مِنْ لُؤْلُؤٍ وَ أَجْنِحَتُهَا مِنْ یَاقُوتٍ وَ تَصُوتُ بِأَلْوَانِ الْأَصْوَاتِ ...

امام رضا علیه السلام در توصیف پاداش روز غدیر فرمودند: ... همانا خداوند در فردوس اعلی ​​قصری از آجرهای نقره دارد و قصری از آجرهای طلا دارد که در آن صدهزار قبه از یاقوت قرمز و صدهزار خیمه از یاقوت سبز می باشد که خاک آن از مشک و عنبر است در آن چهار رود است رودی از شراب رودی از آب و رودی از شیر و رودی از عسل و در اطراف آن درختانی هست از جمیع میوه‏ها و بر آن درختان مرغان هستند که بدنهاشان از مروارید است و بالهاشان از یاقوت و به انواع صوتها خوش خوانى مى‏کنند ...

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 182، ح 144

69- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: ... أَمَّا الْجِنَانُ الْمَذْکُورَةُ فِی الْکِتَابِ فَإِنَّهُنَّ جَنَّةُ عَدْنٍ وَ جَنَّةُ الْفِرْدَوْسِ وَ جَنَّةُ نَعِیمٍ وَ جَنَّةُ الْمَأْوَى قَالَ وَ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ جِنَاناً مَحْفُوفَةً بِهَذِهِ الْجِنَانِ وَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیَکُونُ لَهُ مِنَ الْجِنَانِ مَا أَحَبَّ وَ اشْتَهَى یَتَنَعَّمُ فِیهِنَّ کَیْفَ یَشَاءُ ...

امام باقر علیه السّلام فرمود: ... بهشت‏هایى که در قرآن آمده چنین است:

1- بهشت عدن 2- بهشت فردوس 3- بهشت نعیم 4- بهشت جنّة المأوى.

امام باقر علیه السّلام در ادامه فرمود: براى خداوند عزّ و جلّ بهشت‏هایى است در درون این بهشت‏ها. همانا هر مؤمن تا جایى که دوست داشته باشد و بخواهد بهشت دارد و در آنها هر طور خواهد از نعمت برخوردار گردد و خوش گذراند ...

الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏ 8، ص 100، ح 69

3- قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع‏: طِینُ الْجِنَانِ جَنَّةُ عَدْنٍ وَ جَنَّةُ الْمَأْوَى وَ جَنَّةُ النَّعِیمِ وَ الْفِرْدَوْسُ وَ الْخُلْدُ وَ طِینُ الْأَرْضِ مَکَّةُ وَ الْمَدِینَةُ وَ الْکُوفَةُ وَ بَیْتُ الْمَقْدِسِ وَ الْحَائِرُ.

امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: طینت بهشتى، بهشت عدن و بهشت‏مأوى و بهشت نعیم و فردوس و خلد است؛ و طینت زمینى: مکه و مدینه و کوفه و بیت المقدس و حائر (امام حسین علیه السلام) است.

الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏ 1، ص 389، ح 3

117- الأمالی للشیخ الطوسی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ إِنَّ فِی الْفِرْدَوْسِ لَعَیْناً أَحْلَى مِنَ الشَّهْدِ وَ أَلْیَنَ مِنَ الزُّبْدِ وَ أَبْرَدَ مِنَ الثَّلْجِ وَ أَطْیَبَ مِنَ الْمِسْکِ مِنْهَا طِینَةٌ خَلَقَنَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهَا وَ خَلَقَ مِنْهَا شِیعَتَنَا وَ هِیَ الْمِیثَاقُ الَّذِی أَخَذَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِ وَلَایَةَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: همانا در فردوس چشمه ای است شیرین‌تر از عسل و نرم تر از کره و خنک تر از یخ، و خوشبوتر از مشک. در فردوس گِلیست که خداوند عزوجل ما و شیعیانمان را از آن گِل آفریده است پس هرکه از آن گِل نباشد از ما و از شیعیان ما نیست و آن میثاقی است که خداوند عزوّجل بر اساس آن ولایت علی بن ابیطالب (ع) را مؤاخذه می کند. (آن عهد و میثاق ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب عَلَیهِ السَّلام است.)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 172، ح 117

 

 

کسانی که وارد فردوس می شوند

امت رسول خدا (ص)

2- عیون أخبار الرضا علیه السلام ع ... أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ: لَمَّا بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ ع‏ وَ اصْطَفَاهُ نَجِیّاً وَ فَلَقَ لَهُ الْبَحْرَ وَ نَجَّى بَنِی إِسْرَائِیلَ وَ أَعْطَاهُ التَّوْرَاةَ وَ الْأَلْوَاحَ رَأَى مَکَانَهُ مِنْ رَبِّهِ فَقَالَ یَا رَبِّ لَقَدْ أَکْرَمْتَنِی بِکَرَامَةٍ لَمْ تُکْرِمْ بِهَا أَحَداً قَبْلِی فَقَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ یَا مُوسَى أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ مُحَمَّداً أَفْضَلُ عِنْدِی مِنْ جَمِیعِ مَلَائِکَتِی وَ جَمِیعِ خَلْقِی قَالَ مُوسَى یَا رَبِّ إِنْ کَانَ مُحَمَّدٌ أَکْرَمَ عِنْدَکَ مِنْ جَمِیعِ خَلْقِکَ فَهَلْ فِی آلِ الْأَنْبِیَاءِ أَکْرَمُ مِنْ آلِی قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ یَا مُوسَى أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ فَضْلَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَى جَمِیعِ آلِ النَّبِیِّینَ کَفَضْلِ مُحَمَّدٍ عَلَى جَمِیعِ الْمُرْسَلِینَ فَقَالَ مُوسَى یَا رَبِّ فَإِنْ کَانَ آلُ مُحَمَّدٍ کَذَلِکَ فَهَلْ فِی أُمَمِ الْأَنْبِیَاءِ أَفْضَلُ عِنْدَکَ مِنْ أُمَّتِی ظَلَّلْتَ عَلَیْهِمُ الْغَمَامَ وَ أَنْزَلْتَ عَلَیْهِمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوَى وَ فَلَقْتَ لَهُمُ الْبَحْرَ فَقَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ یَا مُوسَى أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ فَضْلَ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ عَلَى جَمِیعِ الْأُمَمِ کَفَضْلِی عَلَى جَمِیعِ خَلْقِی فَقَالَ مُوسَى یَا رَبِّ لَیْتَنِی کُنْتُ أَرَاهُمْ فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ یَا مُوسَى إِنَّکَ لَنْ تَرَاهُمْ وَ لَیْسَ هَذَا أَوَانَ ظُهُورِهِمْ وَ لَکِنْ سَوْفَ تَرَاهُمْ فِی الْجِنَانِ جَنَّةِ عَدْنٍ‏ وَ الْفِرْدَوْسِ بِحَضْرَةِ مُحَمَّدٍ فِی نَعِیمِهَا یَتَقَلَّبُونَ وَ فِی خَیْرَاتِهَا یَتَبَجَّحُونَ ...

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: وقتی خداوند موسی‌بن‌عمران (علیه السلام) را مبعوث کرد و او را برگزید و دریا را برایش شکافت و بنی‌اسرائیل را نجات بخشید و به او تورات و الواح را داد، خود را دارای قرب و منزلت نزد خدا دید. عرض کرد: «پروردگارا! مرا چنان گرامی داشته‌ای که احدی را قبل از من این قدر گرامی نداشته‌ای». خداوند فرمود: «ای موسی! مگر نمی‌دانی که محمّد (صلی الله علیه و آله) در نزد من از تمام ملائکه و همه‌ی خلق بهتر است»؟ موسی (علیه السلام) گفت: «خدایا اگر محمّد (صلی الله علیه و آله) نزد تو از تمام جهانیان گرامی‌تر است آیا در میان خاندان پیامبران گرامی‌تر از خاندان من وجود دارد». خدا فرمود: «موسی! مگر نمی‌دانی که برتری خاندان محمّد (صلی الله علیه و آله) بر تمام خاندان پیامبران مانند فضیلت محمّد (صلی الله علیه و آله) بر پیامبران است»؟ موسی (علیه السلام) گفت: «خدایا اگر خاندان محمّد (صلی الله علیه و آله) چنین هستند پس آیا میان امّت‌های انبیاء برتر از امّت من هستند؟ درحالی که بر سر آن‌ها سایه افکندی و بلدرچین و مرغ بریان بر آن‌ها نازل کردی و دریا را بر آن‌ها شکافتی» خداوند فرمود: «موسی (علیه السلام) نمی‌دانی که فضل امّت محمّد (صلی الله علیه و آله) بر تمام امّت‌ها مانند برتری من بر تمام مخلوقات است»؟ موسی (علیه السلام) گفت: «کاش آن‌ها را می‌دیدم». خداوند به او وحی کرد که: «تو آن‌ها را نخواهی‌دید حالا موقع ظهور آن‌ها نیست ولی در آینده در بهشت در جنات عدن و فردوس در حضور محمّد (صلی الله علیه و آله) که غرق در نعمت‌ها و بر جایگاههای لذّت‌بخش آن تکیه زده‌اند آن‌ها را خواهی دید.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏89، ص 225، ح 2

 

عبادت و شب زنده داری

151- الأمالی للصدوق عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ ع‏ أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ ع عَنْ قِیَامِ اللَّیْلِ بِالْقُرْآنِ فَقَالَ وَ سَاقَ الْحَدِیثَ إِلَى أَنْ قَالَ وَ مَنْ صَلَّى لَیْلَةً تَامَّةً تَالِیاً لِکِتَابِ اللَّهِ رَاکِعاً وَ سَاجِداً وَ ذَاکِراً وَ سَاقَهُ إِلَى أَنْ قَالَ یَقُولُ الرَّبُّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لِمَلَائِکَتِهِ یَا مَلَائِکَتِی انْظُرُوا إِلَى عَبْدِی أَحْیَا لَیْلَةً ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِی أَسْکِنُوهُ الْفِرْدَوْسَ وَ لَهُ فِیهَا مِائَةُ أَلْفِ مَدِینَةٍ فِی کُلِّ مَدِینَةٍ جَمِیعُ مَا تَشْتَهِی الْأَنْفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْیُنُ وَ مَا لَا یَخْطُرُ عَلَى بَالٍ سِوَى مَا أَعْدَدْتُ لَهُ مِنَ الْکَرَامَةِ وَ الْمَزِیدِ وَ الْقُرْبَةِ.

امام باقر (علیه السلام) فرمود: مردی از علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) درباره فضیلت تلاوت قرآن هنگام برخاستن در شب پرسید، حضرت فرمود: ... و هرکس یک شب تمام به عبادت بپردازد درحالی‌که قرآن شریف را تلاوت می­کند و همه‌اش در رکوع و سجود و ذکر خدا باشد، ... پروردگار به فرشتگان می‌فرماید: ای فرشتگان من! نگاه کنید به بنده من که تمام شب را برای کسب خشنودی من به عبادت پرداخت، او را داخل در فردوس نمایید و برای او در آنجا هزار شهر است، در آن شهرها آنچه باب میل انسان ها باشد مهیاست و از آنچه چشم ها لذت می‌برند موجود می­باشد و سعادت­هایی که به دل هیچ‌کس خطور نکرده است، به علاوه آنچه از احترامات و افزونی ها و تقرب و نزدیکی است، برایش آماده ساخته‌ام.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 186، ح 151

10685- عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: مَنْ صَلَّى الْفَجْرَ فِی جَمَاعَةٍ ثُمَّ جَلَسَ یَذْکُرُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ کَانَ لَهُ فِی الْفِرْدَوْسِ سَبْعُونَ دَرَجَةً بُعْدُ مَا بَیْنَ کُلِّ دَرَجَتَیْنِ کَحُضْرِ الْفَرَسِ الْجَوَادِ الْمُضَمَّرِ سَبْعِینَ سَنَةً ...

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هر کس نماز صبح را با جماعت بخواند و بعد بنشیند و به ذکر خداوند مشغول گردد تا آنگاه که آفتاب طلوع کند خداوند در فردوس هفتاد درجه به او مى‏دهد که فاصله هر درجه تا درجه دیگر به اندازه‏ایست که اسب‏هاى مسابقه در هفتاد سال طى کنند؛ ...

وسائل الشیعة، ج ‏8، ص 288، ح 10685

 

شیعیان

75- تفسیر الإمام علیه السلام‏ ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ... أَذْکُرُ مَا یَزِیدُ اللَّهُ تَعَالَى فِی مَنَازِلِ شِیعَتِنَا وَ خَیْرَاتِهِمْ فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ فِی الْفِرْدَوْسِ إِنَّ مِنْ شِیعَتِنَا لَمَنْ یَهَبُ اللَّهُ لَهُ فِی الْجِنَانِ مِنَ الدَّرَجَاتِ وَ الْمَنَازِلِ وَ الْخَیْرَاتِ مَا لَا یَکُونُ الدُّنْیَا وَ خَیْرَاتُهَا فِی جَنْبِهَا إِلَّا کَالرَّمْلِ فِی الْبَادِیَةِ الْفَضْفَاضَةِ فَمَا هُوَ إِلَّا أَنْ یَرَى أَخاً لَهُ مُؤْمِناً فَقِیراً فَیَتَوَاضَعُ لَهُ وَ یُکْرِمُهُ وَ یُعِینُهُ وَ یَمُونُهُ وَ یَصُونُهُ عَنْ بَذْلِ وَجْهِهِ لَهُ ...

در تفسیر امام حسن عسکری علیه السّلام آمده رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: ... آنچه را خداوند متعال در خانه‌های شیعیان ما و نعمت‌های آنان را در بهشت‌های عدن در فردوس ​​می‌افزاید، به خاطر بسپار.

همانا به شیعیان ما آنچه که خداوند به او بخشیده در بهشتها از درجات و منازل و نیکیها آنچه که نمی باشد دنیا و نعمت‌هایش در کنارش مگر مانند شن‌های بیابانی است.

و نیست آن مگر به این خاطر که برادر مؤمن فقیر خود را ببیند در برابر او فروتنی کند، او را گرامی دارد، یاریش کند، از او مراقبت کند و او را حفظ کند از بخشیدن در راه او ...

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 147، ح 75

117- الأمالی للشیخ الطوسی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ إِنَّ فِی الْفِرْدَوْسِ لَعَیْناً أَحْلَى مِنَ الشَّهْدِ وَ أَلْیَنَ مِنَ الزُّبْدِ وَ أَبْرَدَ مِنَ الثَّلْجِ وَ أَطْیَبَ مِنَ الْمِسْکِ مِنْهَا طِینَةٌ خَلَقَنَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهَا وَ خَلَقَ مِنْهَا شِیعَتَنَا وَ هِیَ الْمِیثَاقُ الَّذِی أَخَذَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِ وَلَایَةَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع.

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: همانا در فردوس چشمه ای است شیرین‌تر از عسل و نرم تر از کره و خنک تر از یخ، و خوشبوتر از مشک. در فردوس گِلیست که خداوند عزوجل ما و شیعیانمان را از آن گِل آفریده است پس هرکه از آن گِل نباشد از ما و از شیعیان ما نیست و آن میثاقی است که خداوند عزوّجل بر اساس آن ولایت علی بن ابیطالب (ع) را مؤاخذه می کند. (آن عهد و میثاق ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب عَلَیهِ السَّلام است.)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏8، ص 172، ح 117

 

روزه داران

عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ: لَوْ عَلِمْتُمْ مَا لَکُمْ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ ... یَوْمَ ثَمَانِیَةٍ وَ عِشْرِینَ جَعَلَ اَللَّهُ لَکُمْ فِی جَنَّةِ اَلْخُلْدِ مِائَةَ أَلْفِ مَدِینَةٍ مِنْ نُورٍ وَ أَعْطَاکُمُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی جَنَّةِ اَلْمَأْوَى مِائَةَ أَلْفِ قَصْرٍ مِنْ فِضَّةٍ وَ أَعْطَاکُمُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی جَنَّةِ اَلْفِرْدَوْسِ مِائَةَ أَلْفِ مَدِینَةٍ فِی کُلِّ مَدِینَةٍ أَلْفُ حُجْرَةٍ وَ أَعْطَاکُمُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی جَنَّةِ اَلْجَلاَلِ مِائَةَ أَلْفِ مِنْبَرٍ مِنْ مِسْکٍ فِی جَوْفِ کُلِّ مِنْبَرٍ أَلْفُ بَیْتٍ مِنْ زَعْفَرَانٍ فِی کُلِّ بَیْتٍ أَلْفُ سَرِیرٍ مِنْ دُرٍّ وَ یَاقُوتٍ عَلَى کُلِّ سَرِیرٍ زَوْجَةٌ مِنَ اَلْحُورِ اَلْعِینِ ...

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله درباره ثواب روزه ماه رمضان فرمودند: ... روز بیست و هشتم: خدا در بهشت خلد، صد هزار شهر نور به شما دهد و در جنة الماوى صد هزار کاخ نقره و در جنة الفردوس صد هزار شهر و در هر شهرى صد هزار منبر مشک که در درون هر منبرى هزار خانه از زعفران است و در هر خانه هزار تخت از دُر و یاقوت و بر هر تختى همسرى از حور العین.

وسائل الشیعة، ج ‏10، ص 243، ح 13322

 

اطعام کننده به مومن

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ مَنْ أَطْعَمَ ثَلَاثَةَ نَفَرٍ مِنَ الْمُسْلِمِینَ أَطْعَمَهُ اللَّهُ مِنْ ثَلَاثِ جِنَانٍ فِی مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ الْفِرْدَوْسِ وَ جَنَّةِ عَدْنٍ وَ طُوبَى [وَ] شَجَرَةٍ تَخْرُجُ مِنْ جَنَّةِ عَدْنٍ غَرَسَهَا رَبُّنَا بِیَدِه.

رسول خدا صلى اللّٰه علیه و آله فرمود: هر که سه نفر از مسلمین را اطعام کند، خدا او را از سه بهشت در ملکوت آسمانها اطعام کند:1 - فردوس.2 - جنت عدن.3 - طوبى و آن درختى است که از جنت عدن بیرون آید و پروردگار ما آن را بدست خود کاشته است (یعنى آن را تنها بقدرت خود بدون وساطت فرشته و اسباب دیگرى آفریده است.)

الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏ 2، ص 200، ح 3