بهشت- ٦
نعمتهای بهشت ٣: زنان و حورالعین- نزدیکی و نکاح- خوردنیها- لباسهای بهشتی- بوی خوش- صدای خوش- حکومت در بهشت- هرچه می خواهد
کلمه «جنۀ» در کتابهای الکافی و بخش مربوطه در جلد ٨ کتاب بحار الانوار (صفحه ٧١ تا ٢٢٢) بررسی شد.
عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَعْیَنَ أَخُو مَالِکِ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع- عَنْ قَوْلِ الرَّجُلِ لِلرَّجُلِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً مَا یَعْنِی بِهِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) إِنَّ خَیْراً نَهَرٌ فِی الْجَنَّةِ مَخْرَجُهُ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ الْکَوْثَرَ مَخْرَجُهُ مِنْ سَاقِ الْعَرْشِ عَلَیْهِ مَنَازِلُ الْأَوْصِیَاءِ وَ شِیعَتِهِمْ عَلَى حَافَتَیْ ذَلِکَ النَّهَرِ جَوَارِی نَابِتَاتٌ کُلَّمَا قُلِعَتْ وَاحِدَةٌ نَبَتَتْ أُخْرَى سُمِّیَ بِذَلِکَ النَّهَرُ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَى فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ فَإِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِصَاحِبِهِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً فَإِنَّمَا یَعْنِی بِذَلِکَ تِلْکَ الْمَنَازِلَ الَّتِی قَدْ أَعَدَّهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِصَفْوَتِهِ وَ خِیَرَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ.
حسین بن اعین برادر مالک بن اعین مى‌گوید: از امام صادق علیه السّلام پرسیدم: اینکه شخصى به دیگرى مى‌گوید خدا پاداش خیرت دهد، مفهوم «خیر» چیست؟ امام علیه السّلام فرمود: خیر نام نهرى است در بهشت که سرچشمهاش کوثر است و کوثر از ساق عرشسرچشمه مىگیرد و بر آن نهر منزلگاههاى اوصیا و شیعیانشان بنا شده و در دو طرف این نهر دخترکانى برآیند که هر گاه یکى از آنها از جاى برآرند دیگرى به جاى او برآید و نامشان به نام آن نهر [خیر] نامیده شده و همین است مفهوم آیه شریفه: «در آن جا زنانى هستند زیبا روى» (سوره الرحمن آیه ٧٠) و مقصود گوینده از «جزاک اللَّه خیرا» همان منازلى است که خداوند براى گزیدگان و نیکان فراهم کرده است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٢٣٠، ح ٢٩٨
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِنَّ فِی الْجَنَّةِ نَهَراً حَافَتَاهُ حُورٌ نَابِتَاتٌ فَإِذَا مَرَّ الْمُؤْمِنُ بِإِحْدَیهُنَّ فَأَعْجَبَتْهُ اقْتَلَعَهَا فَأَنْبَتَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَکَانَهَا.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: در بهشت نهرى است که در دو طرف آن حوریانى رستهاند و چون مرد مؤمنى به یکى از آنها گذر کند و از آن خوشش آید آن را از جاى برکند و خداوند عزّ و جلّ به جاى آن، حوریه دیگرى برویاند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٢٣١، ح ٢٩٩
١٠- قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا تَلَذَّذَ النَّاسُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ بِلَذَّةٍ أَکْثَرَ لَهُمْ مِنْ لَذَّةِ النِّسَاءِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنِینَ إِلَى آخِرِ الْآیَةِ ثُمَّ قَالَ وَ إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ مَا یَتَلَذَّذُونَ بِشَیْءٍ مِنَ الْجَنَّةِ أَشْهَى عِنْدَهُمْ مِنَ النِّکَاحِ لَا طَعَامٍ وَ لَا شَرَابٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: مردم در دنیا و جهان آخرت، لذّتى بیش از لذّت زنان نمى‌برند. این همان فرمایش خداى عز و جلّ است که مى‌فرماید: «براى مردم، دوستى شهوت‌ها یعنى زنان و فرزندان و... آراسته شده است.»
آنگاه فرمود: در واقع، بهشتیان با هیچیک از چیزهایى که در بهشت است (اعم از خوردنى و آشامیدنى) خواستنى‌تر از نزدیکى کردن با زنان، لذّت نمى‌برند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٥، ص ٣٢١، ح ١٠
٢٠٥- الإختصاص عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: ... إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَنَهَراً حَافَتَاهُ الْجَوَارِی قَالَ فَیُوحِی إِلَیْهِنَّ الرَّبُّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَسْمِعْنَ عِبَادِی تَمْجِیدِی وَ تَسْبِیحِی وَ تَحْمِیدِی فَیَرْفَعْنَ أَصْوَاتَهُنَّ بِأَلْحَانٍ وَ تَرْجِیعٍ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ مِثْلَهَا قَطُّ فَتَطْرَبُ أَهْلُ الْجَنَّةِ وَ إِنَّهُ لَتُشْرِفُ عَلَى وَلِیِّ اللَّهِ الْمَرْأَةُ لَیْسَتْ مِنْ نِسَائِهِ مِنَ السَّجْفِ فَمَلَأَتْ قُصُورَهُ وَ مَنَازِلَهُ ضَوْءاً وَ نُوراً فَیَظُنُّ وَلِیُّ اللَّهِ أَنَّ رَبَّهُ أَشْرَفَ عَلَیْهِ أَوْ مَلَکٌ مِنْ مَلَائِکَتِهِ فَیَرْفَعُ رَأْسَهُ فَإِذَا هُوَ بِزَوْجَةٍ قَدْ کَادَتْ یَذْهَبُ نُورُهَا نُورَ عَیْنَیْهِ قَالَ فَتُنَادِیهِ قَدْ آنَ لَنَا أَنْ تَکُونَ لَنَا مِنْکَ دَوْلَةٌ قَالَ فَیَقُولُ لَهَا وَ مَنْ أَنْتِ قَالَ فَتَقُولُ أَنَا مِمَّنْ ذَکَرَ اللَّهُ فِی الْقُرْآنِ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فِیها وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: همانا در بهشت رودی است که در ساحل آن دخترانی نشسته‌اند. پروردگار تبارک‌وتعالی به آنان وحی می‌فرستد: تمجید و تسبیح و حمد مرا به گوش بندگانم برسانید. پس آنان صدا را به نغمه‌ها و آهنگی که هیچ کس مانند آن را نشنیده بلند میکنند و بهشتیان به شادی و طرب درآیند؛ و همانا در تاریکی شب زنی نزد ولی خدا می‌آید که از همسران او نیست؛ نور و روشنایی او قصرها و خانه‌ها را پر میکند. او گمان میکند پروردگارش بر او نمایان شده یا فرشته‌ای از فرشتگان اوست، سرش را بلند میکند و می‌بیند او زنی است که از روشنایی او نزدیک است چشمانش نابینا شوند. صدا می‌زند: اکنون نوبت ماست که از شما چیزی به ما برسد. می‌پرسد: تو کیستی؟ پاسخ میدهد: من از کسانی هستم که خداوند در قرآن نامشان را برده است: «هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است». (سوره ق آیه ٣٥)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ٢١٤، ح ٢٠٥
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): یَا أَبَا ذَرٍّ لَوْ أَنَّ امْرَأَةً مِنْ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ اطَّلَعَتْ مِنْ سَمَاءِ الدُّنْیَا فِی لَیْلَةٍ ظَلْمَاءَ لَأَضَاءَتْ لَهَا الْأَرْضُ کَمَا تُضِیءُ لَیْلَةُ الْبَدْرِ وَ لَوَجَدَ رِیحَ نَشْرِهَا جَمِیعُ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ لَوْ أَنَ ثَوْباً مِنْ ثِیَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ نُشِرَ الْیَوْمَ فِی الدُّنْیَا لَصَعِقَ مَنْ یَنْظُرُ إِلَیْهِ وَ مَا حَمَلَتْهُ أَبْصَارُهُمْ
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: ای ابوذر! اگر زنی از بهشت در شبی تیره سر از آسمان دنیا بر آرَد جهان را بهتر از ماه شب چهارده روشن کند و بوی خوشش به مشام همه مردم زمین برسد و اگر جامه ای از بهشت به دنیا آید همه از دیدارش دل از دست بدهند و چشمان از دیدارش خیره گردد.
مجموعه ورام، جلد ٢، صفحه ٥١
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَخْبِرْنِی عَنِ الْمُؤْمِنِ تَکُونُ لَهُ امْرَأَةٌ مُؤْمِنَةٌ یَدْخُلَانِ الْجَنَّةَ یَتَزَوَّجُ أَحَدُهُمَا بِالْآخَرِ فَقَالَ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ اللَّهَ حَکَمٌ عَدْلٌ إِنْ کَانَ هُوَ أَفْضَلُ مِنْهَا خَیَّرَ هُوَ فَإِنْ اخْتَارَهَا کَانَتْ مِنْ أَزْوَاجِهِ وَ إِنْ کَانَتْ هِیَ خَیْراً مِنْهَا خَیَّرَهَا فَإِنِ اخْتَارَتْهُ کَانَ زَوْجاً لَهَا.
ابوبصیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: فدایت شوم از مرد مؤمنی به من خبر بده که زن مؤمنی دارد و هر دو وارد بهشت می‌شوند؛ آیا با هم ازدواج میکنند؟ فرمود: ای ابومحمّد! خداوند حکیم و عادل است؛ اگر مرد برتر از زن باشد، مرد را مخیّر میکند؛ پس اگر آن زن را انتخاب کرد، از زنانش خواهد بود؛ و اگر زن بهتر از مرد باشد، زن را مخیّر میکند؛ پس اگر زن، آن مرد را برگزید، آن مرد همسر آن زن خواهد بود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٠٥
قَالَ الْمَعصوم (ع): أَنَّ الْمَرْأَةَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ یُرَى مُخُّ سَاقِهَا مِنْ وَرَاءِ سَبْعِینَ حُلَّةً مِنْ حَرِیرٍ.
از معصوم روایت است که همانا مغز استخوان پای زنان بهشتی از پشت هفتاد زینت از حریر دیده میشود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٠٤
وَ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: مَرَرْتُ لَیْلَةَ أُسْرِیَ بِی بِنَهَرٍ حَافَتَاهُ قِبَابُ الْمَرْجَانِ فَنُودِیتُ مِنْهُ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ مَنْ هَؤُلَاءِ قَالَ هَؤُلَاءِ حُورٌ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ اسْتَأْذَنَّ رَبَّهُنَّ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یُسَلِّمْنَ عَلَیْکَ فَأَذِنَ لَهُنَّ فَقُلْنَ نَحْنُ الْخَالِدَاتُ فَلَا نَمُوتُ وَ نَحْنُ النَّاعِمَاتُ فَلَا نَبْأَسُ أَزْوَاجُ رِجَالٍ کِرَامٍ ثُمَّ قَرَأَ ص حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ ... لَمْ یَطْمِثْهُنَ الْآیَةَ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: شبی که به معراج رفتم بر رودی عبور کردم که کناره‌هایش خیمه‌هایی از مرجان بود، از طرف آن ندا داده شدم: «سلام بر تو ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»! گفتم: ای جبرئیل! اینها چه کسانی هستند؟ گفت: اینها حوریانی از حورالعین هستند، از پروردگارشان عزّوجلّ اجازه خواستند که بر تو سلام کنند و به آنها اجازه داد. آنها گفتند: «ما جاودانه هستیم و نمی‌میریم و ما شاداب و باطراوتیم و سخت و ناپسند نمی‌شویم، همسران مردانی والا مقام هستیم». سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) [این آیه را] خواند: «حوریانى که در خیمه‌هاى بهشتى مستورند ... هیچ انس و جنّى پیش از ایشان با آنها تماس نداشته است.» (سوره الرحمن آیات ٧٢ تا ٧٤)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٠٧
٧- الأمالی للصدوق عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ ع قَالَ: قَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا لِرَسُولِ اللَّهِ ص بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی الْمَرْأَةُ یَکُونُ لَهَا زَوْجَانِ فَیَمُوتُونَ وَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ لِأَیِّهِمَا تَکُونُ فَقَالَ ع یَا أُمَّ سَلَمَةَ تَخَیَّرُ أَحْسَنَهُمَا خُلُقاً وَ خَیْرَهُمَا لِأَهْلِهِ یَا أُمَّ سَلَمَةَ إِنَّ حُسْنَ الْخُلُقِ ذَهَبَ بِخَیْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ.
امام باقر علیه السلام فرمودند: ام سلمه (همسر پیامبر) به رسول خدا (صلی الله علیه وآله) عرض کرد: پدر و مادرم فدایت! گاهی زنی در دنیا دو شوهر می کند و هر سه اهل بهشت می شوند. این زن از آنِ کدام یک خواهد شد؟ حضرت فرمودند: هر کدام را که در دنیا خوش اخلاق بوده اند و رفتار خانوادگی اش بهتر باشد اختیار می کند. ای ام سلمه! حُسن خلق خیر دنیا و آخرت را جلب می کند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١١٩، ح ٧
١١- تفسیر القمی أَبِی عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ شَوِّقْنِی ... قَالَ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ فِی الْجَنَّةِ نَهَراً فِی حَافَتَیْهَا جَوَارٍ نَابِتَاتٌ إِذَا مَرَّ الْمُؤْمِنُ بِجَارِیَةٍ أَعْجَبَتْهُ قَلَعَهَا وَ أَنْبَتَ اللَّهُ مَکَانَهَا أُخْرَى قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ زِدْنِی قَالَ الْمُؤْمِنُ یُزَوَّجُ ثَمَانَ مِائَةِ عَذْرَاءَ وَ أَرْبَعَةَ آلَافِ ثَیِّبٍ وَ زَوْجَتَیْنِ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ ثَمَانَ مِائَةِ عَذْرَاءَ قَالَ نَعَمْ مَا یَفْتَرِشُ مِنْهُنَّ شَیْئاً إِلَّا وَجَدَهَا کَذَلِکَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مِنْ أَیِّ شَیْءٍ خُلِقْنَ الْحُورُ الْعِینُ قَالَ مِنَ الْجَنَّةِ وَ یُرَى مُخُّ سَاقَیْهَا مِنْ وَرَاءِ سَبْعِینَ حُلَّةً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَ لَهُنَّ کَلَامٌ یَتَکَلَّمْنَ بِهِ فِی الْجَنَّةِ قَالَ نَعَمْ کَلَامٌ یَتَکَلَّمْنَ بِهِ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهِ قُلْتُ مَا هُوَ قَالَ یَقُلْنَ نَحْنُ الْخَالِدَاتُ فَلَا نَمُوتُ وَ نَحْنُ النَّاعِمَاتُ فَلَا نَبْأَسُ وَ نَحْنُ الْمُقِیمَاتُ فَلَا نَظْعَنُ وَ نَحْنُ الرَّاضِیَاتُ فَلَا نَسْخَطُ طُوبَى لِمَنْ خُلِقَ لَنَا وَ طُوبَى لِمَنْ خُلِقْنَا لَهُ نَحْنُ اللَّوَاتِی لَوْ أَنَّ قَرْنَ إِحْدَانَا عُلِّقَ فِی جَوِّ السَّمَاءِ لَأَغْشَى نُورُهُ الْأَبْصَارَ.
امام صادق علیه السّلام در توصیف بهشت به ابوبصیر فرمودند: ... ای ابا محمد! در بهشت نهرى است که در دو طرف آن کنیزانی (حوریانى) رستهاند و چون مرد مؤمنى به کنیزی گذر کند و از آن خوشش آید آن را برکند و خداوند عزّ و جلّ به جاى آن، دیگرى را برویاند. گفتم: فدایت شوم بیشتر بگو.
فرمود: مؤمن با هشتصد باکره و چهار هزار غیر باکره و دو زن حورالعین ازدواج می کند. گفتم: فدایت شوم هشتصد باکره؟ فرمود: بله او هیچ یک از آنها را نمی گیرد، مگر اینکه آن را همانطور می یابد. (منظور این است که با هیچیک از آنها رابطه برقرار نمی کند ولی آنها مانند اول، باکره می مانند.) گفتم: فدایت شوم حورالعین از چه خلق شده است؟ فرمود: از بهشت و دیده می شود مغز ساقهایش از زیر هفتاد لباس.
گفتم: فدایت شوم؛ آیا آنان این گونه هستند که با بهشتیان سخن بگویند و هم‌کلام شوند؟ فرمود: بله؛ آنان چنان (زیبا و جذاب) سخن می‌گویند که در دنیا کسی مانند آن نشنیده است. گفتم: چه می‌گویند؟ فرمود: می گویند ما جاوادنه‌ایم و هرگز نمی‌میریم؛ ما در آسایشیم و هرگز رنگ سختی نخواهیم دید؛ ما همیشه اینجاییم و از اینجا رانده نمی‌شویم؛ ما همواره خشنودیم و هرگز خشمگین نمی شویم؛ خوشا به حال کسی که برای ما آفریده شده و خوشا به حال کسی که ما برای او آفریده شده‌ایم؛ ما چنانیم که اگر طره‌ای از گیسوی یکی از ما بر آسمان [دنیا] آویخته شود نورانیتش چشم همگان را خیره کند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٠، ح ١١
٢٧- تفسیر القمی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: ... ثُمَّ قَالَ إِنَّ أَزْوَاجَهُ لَا یَغِرْنَ وَ لَا یَحِضْنَ وَ لَا یَصْلَفْنَ.
امام صادق علیه السّلام در مورد همسران فرد در بهشت فرمودند: ... همانا همسرانش نه هووگری میکنند و نه دچار حیض می‌شوند و نه خودستایی و فخرفروشی میکنند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٦، ح ٢٧
١٤- المناقب لابن شهرآشوب أَبُو إِسْحَاقَ الْمَوْصِلِیُ إِنَّ قَوْماً مِنْ مَا وَرَاءَ النَّهَرِ سَأَلُوا الرِّضَا ع عَنِ الْحُورِ الْعِینِ مِمَّ خُلِقْنَ ... فَقَالَ ع أَمَّا الْحُورُ الْعِینُ فَإِنَّهُنَّ خُلِقْنَ مِنَ الزَّعْفَرَانِ وَ التُّرَابِ لَا یَفْنَیْنَ ...
از ابواسحق موصلی گوید قومی از مردم ماوراءالنهر از حضرت امام رضا علیه السلام پرسیدند که حورالعین از چه خلق شده اند حضرت فرمودند: خلقت حور العین از زعفران و خاک است و ایشان را فنائی نیست.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٢، ح ١٤
٢٠- تفسیر القمی أَبِی عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنِ الصَّادِقِ ع فِی خَبَرِ الْمِعْرَاجِ قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص ثُمَّ خَرَجْتُ مِنَ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ فَانْقَادَ لِی نَهْرَانِ نَهَرٌ تُسَمَّى الْکَوْثَرَ وَ نَهَرٌ تُسَمَّى الرَّحْمَةَ فَشَرِبْتُ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ اغْتَسَلْتُ مِنَ الرَّحْمَةِ ثُمَّ انْقَادَا لِی جَمِیعاً حَتَّى دَخَلْتُ الْجَنَّةَ وَ إِذَا عَلَى حَافَتَیْهَا بُیُوتِی وَ بُیُوتُ أَزْوَاجِی وَ إِذَا تُرَابُهَا کَالْمِسْکِ وَ إِذَا جَارِیَةٌ تَنْغَمِسُ فِی أَنْهَارِ الْجَنَّةِ فَقُلْتُ لِمَنْ أَنْتِ یَا جَارِیَةُ فَقَالَتْ لِزَیْدِ بْنِ حَارِثَةَ فَبَشَّرْتُهُ بِهَا حِینَ أَصْبَحْتُ وَ إِذَا بِطَیْرِهَا کَالْبُخْتِ وَ إِذَا رُمَّانُهَا مِثْلُ الدُّلِیِّ الْعِظَامِ وَ إِذَا شَجَرَةٌ لَوْ أُرْسِلَ طَائِرٌ فِی أَصْلِهَا مَا دَارَهَا سَبْعَمِائَةِ سَنَةٍ وَ لَیْسَ فِی الْجَنَّةِ مَنْزِلٌ إِلَّا وَ فِیهَا قُتْرٌ مِنْهَا فَقُلْتُ مَا هَذِهِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذِهِ شَجَرَةُ طُوبَى قَالَ اللَّهُ طُوبى لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در خبر معراج فرمودند: سپس از بیت‌المعمور خارج شدم دو نهر برایم آشکار شد، یکی به نام کوثر و دیگری رحمت، من از آب کوثر نوشیدم و در نهر رحمت غسل کردم، سپس آن نهرها مطیع من شدند تا اینکه وارد بهشت شدم. ناگهان در دو طرف آن، خانه خود و اهل‌بیتم را مشاهده کردم و دیدم که خاکش مانند مشک معطر بود. دختری را دیدم که در نهرهای بهشت غوطه می‌خورد. پرسیدم: ای دختر، تو از آنِ کیستی؟ گفت من از آنِ زید بن حارثه‌ام. صبح این مژده را به زید بن حارثه دادم. نگاهم به مرغان بهشتی افتاد که مانند شتران دو کوهان بودند. انار بهشت را دیدم که مانند دلوهای بزرگ بود. درختی دیدم که به اندازه‌ای بزرگ بود که اگر مرغی می‌خواست دور تنه‌ی آن را طی کند، می‌بایستی هفتصد سال پرواز می‌کرد. در بهشت هیچ خانه‌ای نبود، مگر اینکه شاخه‌ای از آن درخت بدان جا سر کشیده بود. از جبرئیل پرسیدم این درخت چیست؟ گفت: این درخت «طوبی» است خداوند فرموده است «خوشا به حال آنها و سرانجام نیک برای ایشان است.» (سوره رعد آیه ٢٩)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٣، ح ٢٠
٤٣- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: أَمَّا قَوْلُهُ إِنَّ لِلْمُتَّقِینَ مَفازاً قَالَ فَهِیَ الْکَرَامَاتُ وَ کَواعِبَ أَتْراباً أَیِ الْفَتَیَاتِ نَاهِدَاتٍ.
امام باقر (ع) درباره سخن خداوند «إِنَّ لِلْمُتَّقِینَ مَفَازًا» فرمودند: مفاز به معنی کرامتها است. «و کواعب أتراباً» یعنى دختران نوجوانى که پستان هاى آنان برآمده است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٤، ح ٤٣
٤٨- الإحتجاج هِشَامُ بْنُ الْحَکَمِ سَأَلَ الزِّنْدِیقُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ هِیَ تَلْبَسُ سَبْعِینَ حُلَّةً وَ یَرَى زَوْجُهَا مُخَّ سَاقِهَا مِنْ وَرَاءِ حُلَلِهَا وَ بَدَنِهَا قَالَ نَعَمْ کَمَا یَرَى أَحَدُکُمُ الدَّرَاهِمَ إِذَا أُلْقِیَتْ فِی مَاءٍ صَافٍ قَدْرُهُ قِیدُ رُمْحٍ.
شخص زندیقی از امام صادق علیه السلام پرسید: حوریان هفتاد جامه بر تن دارند، چگونه است که شوهرانشان قادرند مغز دو ساقشان را از پشت این همه جامه و جسمشان ببینند؟ فرمود: آری، مانند یکی از خود شما که سکّه‌های نقره را در آبی صاف به عمق یک نیزه می‌بیند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٦، ح ٤٨
٥٢- تفسیر العیاشی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: فِی قَوْلِ اللَّهِ لَهُمْ فِیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ قَالَ لَا یَحِضْنَ وَ لَا یُحْدِثْنَ.
امام صادق علیه السّلام درباره آیه «در آنجا همسرانى پاکیزه براى آنها خواهد بود.» (سوره نساء آیه ۵۷) فرمودند: نه حیض دارند و نه حدثی (بول و غائط) از آنها سر می زند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٩، ح ٥٢
٧٢- عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: أَکْثَرُ أَنْهَارِ الْجَنَّةِ الْکَوْثَرُ تَنْبُتُ الْکَوَاعِبُ الْأَتْرَابُ عَلَیْهِ یَزُورُهُ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: اکثر رودهای بهشت، کوثر هستند که دخترانی با بدن‌های جذاب اطراف آن هستند و روز قیامت، دوستان خدا به ملاقات آن رودها خواهند رفت.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٤٧، ح ٧٢
٥٦- تفسیر الإمام علیه السلام: ... وَ لَهُمْ فِیها فِی تِلْکَ الْجِنَانِ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ مِنْ أَنْوَاعِ الْأَقْذَارِ وَ الْمَکَارِهِ مُطَهَّرَاتٌ مِنَ الْحَیْضِ وَ النِّفَاسِ لَا وَلَّاجَاتٌ وَ لَا خَرَّاجَاتٌ وَ لَا دَخَّالاتٌ وَ لَا خَتَّالاتٌ وَ لَا مُتَغَایِرَاتٌ وَ لَا لِأَزْوَاجِهِنَّ فَرِکَاتٌ وَ لَا ضَحَّابَاتٌ وَ لَا عَیَّابَاتٌ وَ لَا فَحَّاشَاتٌ وَ مِنْ کُلِّ الْمَکَارِهِ وَ الْعُیُوبِ بَرِیَّاتٌ وَ هُمْ فِیها خالِدُونَ مُقِیمُونَ فِی تِلْکَ الْبَسَاتِینِ وَ الْجَنَّاتِ.
امام سجّاد علیه السلام درباره آیه ٥٧ سوره نساء فرمودند: «و برای آنهاست در آن» [یعنی] در آن بهشت «همسرانی پاکیزه» [یعنی پاک] از انواع نجاسات و معایب پاکیها از حیض و نفاس نه بسیار ولوجها و خروجها و نه دخال ها و ختال ها و نه تغییرها و نه برای زوجهایشان فرکها و نه ضحابها و نه عیبها و نه ناسزاها و از هر مکروه و عیبهایی پاکیزه اند؛ «و آنها در آن جاودانه اند» [یعنی] در آن باغهای میوه و بهشتها ساکنند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٩، ح ٥٦
٧٦- جامع الأخبار قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ النَّبِیُّ ص: إِنَّ فِی الْجَنَّةِ سُوقاً مَا فِیهَا شِرًى وَ لَا بَیْعٌ إِلَّا الصُّوَرُ مِنَ الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ مَنِ اشْتَهَى صُورَةً دَخَلَ فِیهَا وَ إِنَّ فِیهَا مَجْمَعَ حُورِ الْعِینِ یَرْفَعْنَ أَصْوَاتَهُنَّ بِصَوْتٍ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهِ نَحْنُ النَّاعِمَاتُ فَلَا نَبْأَسُ أَبَداً وَ نَحْنُ الطَّاعِمَاتُ فَلَا نَجُوعُ أَبَداً وَ نَحْنُ الْکَاسِیَاتُ فَلَا نَعْرَى أَبَداً وَ نَحْنُ الْخَالِدَاتُ فَلَا نَمُوتُ أَبَداً وَ نَحْنُ الرَّاضِیَاتُ فَلَا نَسْخَطُ أَبَداً وَ نَحْنُ الْمُقِیمَاتُ فَلَا نَظْعَنُ أَبَداً فَطُوبَى لِمَنْ کُنَّا لَهُ وَ کَانَ لَنَا نَحْنُ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ أَزْوَاجُنَا أَقْوَامٌ کِرَامٌ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: در بهشت بازاری است که در آن خرید و فروش نمی شود جز صورت‌های مردان و زنان. هرکس صورتی (شکلی) را بخواهد در آن وارد میشود (و به آن شکل در می‌آید)؛ و در آن محل اجتماع حورالعین است که با صدای رسا آوازی می‌خوانند که خلایق مثل آن را نشنیده‌اند. [آنها چنین آوازهایی را می‌خوانند:] ما همواره شادابیم و افسرده نمی‌شویم. ما همیشه سیریم و گرسنه نمی‌شویم. ما همیشه پوشیده‌ایم و برهنه نمی‌شویم. ما همواره زنده‌ایم و نخواهیم مرد. ما همواره خوشنودیم و ناراضی نمی‌شویم. ما همیشه در بهشت ساکنیم و کوچ نمی‌کنیم. خوشا به حال آنکه ما با او باشیم و او با ما. ما زیبارویانی با رفتارهای نیک هستیم و همسران ما افرادی با کرامتند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٤٨، ح ٧٦
١٤٧- عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِی أَیُّوبَ عَنِ الْحَلَبِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ قَالَ هُنَّ صَوَالِحُ الْمُؤْمِنَاتِ الْعَارِفَاتِ قَالَ قُلْتُ حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ قَالَ الْحُورُ هُنَّ الْبِیضُ الْمَضْمُومَاتُ الْمُخَدَّرَاتُ فِی خِیَامِ الدُّرِّ وَ الْیَاقُوتِ وَ الْمَرْجَانِ لِکُلِّ خَیْمَةٍ أَرْبَعَةُ أَبْوَابٍ عَلَى کُلِّ بَابٍ سَبْعُونَ کَاعِباً حُجَّاباً لَهُنَّ وَ یَأْتِیهِنَّ فِی کُلِّ یَوْمٍ کَرَامَةٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ ذِکْرُهُ لِیُبَشِّرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِنَّ الْمُؤْمِنِینَ.
حلبى مى‌گوید از امام صادق علیه السّلام درباره آیه «در آنجا [زنانى] نکوخوى و نکورویند» (سوره رحمان، آیه ٧٠) پرسیدم؛ فرمودند: اینها همان زنان خوب، مؤمن و عارفه هستند. او مى‌گوید عرض کردم: مقصود از «حورانى پردهنشین در [دل] خیمه‌ها» (سوره رحمان، آیه ٧٢) چه کسانى هستند؟ فرمود: مقصود حوریههایى است که پیوسته در پرده به سر بردهاند و در میان خیمههایى هستند از درّ و یاقوت و مرجان. بر هر خیمهاى چهار در است و بر هر درى هفتاد نار پستان (دارای پستان برآمده) دربانند، و هر روز، از کرامت الهى آنها را به مؤمنان ارمغان کنند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ١٥٦، ح ١٤٧
١٢٥- تفسیر فرات عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ وَ سَاقَ الْحَدِیثَ فِی تَجْهِیزِ النَّبِیِّ ص سَرِیَّةً إِلَى جِهَادِ قَوْمٍ إِلَى أَنْ قَالَ عَلَى کُلِّ سَرِیرٍ حَوْرَاءُ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ عَلَى کُلِّ حُورٍ سَبْعُونَ حُلَّةً خَضْرَاءَ وَ سَبْعُونَ حُلَّةً صَفْرَاءَ یُرَى مُخُّ سَاقَیْهَا خَلْفَ عَظْمِهَا وَ جِلْدِهَا وَ حُلِیِّهَا وَ حُلَلِهَا کَمَا تُرَى الْخَمْرَةُ الصَّافِیَةُ فِی الزُّجَاجَةِ الْبَیْضَاءِ مُکَلَّلَةً بِالْجَوَاهِرِ لِکُلِّ حُورٍ سَبْعُونَ ذُؤَابَةً کُلُّ ذُؤَابَةٍ بِیَدِ وَصِیفٍ وَ بِیَدِ کُلِّ وَصِیفٍ مِجْمَرٌ تُبَخِّرُ تِلْکَ الذُّؤَابَةَ یَفُوحُ مِنْ ذَلِکَ الْمِجْمَرِ بُخَارٌ لَا یَفُوحُ بِنَارٍ وَ لَکِنْ بِقُدْرَةِ الْجَبَّارِ الْحَدِیثَ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در باب جهاد در توصیف قصرهای بهشتی فرمودند: ... در هر خیمه تختی آراسته به یاقوت سرخ با پایه هایی از زبرجد سبز است و بر هر تخت سیاه چشمی از پریان سیاه چشم است و بر هر حوری ای هفتاد دیبای سبز و هفتاد دیبای زرد است و مغز ساقهایشان در ورای زیور و دیبا دیده می شود همچنان که شرابی ناب را در شیشه ای سفید می بینی؛ و از گونه های جواهر تاج بر سر دارند و هر یک از آنان هفتاد طره گیسو دارد که هر طره‌ای به دست ندیمی است و هر ندیم به دست دیگرش مجمری (بخوردان) دارد که آن طره را بخار میدهد و بخار آن مجمر نه از آتش بلکه به قدرت خداوند جبار عطر می افشاند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٧٥، ح ١٢٥
١٦٢- الأمالی للصدوق قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَیْلَةَ أُسْرِیَ بِی إِلَى السَّمَاءِ أَخَذَ جَبْرَئِیلُ بِیَدِی فَأَدْخَلَنِی الْجَنَّةَ وَ أَجْلَسَنِی عَلَى دُرْنُوکٍ مِنْ دَرَانِیکِ الْجَنَّةِ فَنَاوَلَنِی سَفَرْجَلَةً فَانْفَلَقَتْ بِنِصْفَیْنِ فَخَرَجَتْ مِنْهَا حَوْرَاءُ کَانَ أَشْفَارُ عَیْنَیْهَا مَقَادِیمُ النُّسُورِ فَقَالَتْ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَحْمَدُ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مُحَمَّدُ فَقُلْتُ مَنْ أَنْتِ رَحِمَکِ اللَّهُ قَالَتْ أَنَا الرَّاضِیَةُ الْمَرْضِیَّةُ خَلَقَنِی الْجَبَّارُ مِنْ ثَلَاثَةِ أَنْوَاعٍ أَسْفَلِی مِنَ الْمِسْکِ وَ أَعْلَایَ مِنَ الْکَافُورِ وَ وَسَطِی مِنَ الْعَنْبَرِ وَ عُجِنْتُ بِمَاءِ الْحَیَوَانِ قَالَ الْجَبَّارُ کُونِی فَکُنْتُ خُلِقْتُ لِابْنِ عَمِّکَ وَ وَصِیِّکَ وَ وَزِیرِکَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع.
رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله فرمودند: هنگامى که مرا در آسمانها گردش دادند، جبرئیل (علیه السلام) دست مرا گرفت و مرا بر بساطى از بساطهاى بهشت نشاند. پس از آن یک گلابى به من داد و من آن را زیر و رو کردم، ناگهان شکافته شد و از آن کنیزى از حوریان بهشتى خارج شد که من زیباتر از او ندیده بودم، پس به من گفت: سلام بر تو اى محمّد! گفتم: تو کیستى؟ گفت: من راضیه مرضیّه هستم، که پروردگار مرا از سه چیز آفریده است، پائین تنۀ من از عطر است، و میان تنۀ من از کافور و بالا تنۀ من از عنبر است. خداى مرا به آب حیات سرشته است. خداى جبّار به من گفت هست شو، پس موجود شدم، و مرا براى برادر و پسر عمویت على بن ابى طالب آفریده است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٩، ح ١٦٢
أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ یَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا وَ یَجْلِسُ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ عِنْدَ رِجْلَیْهِ ثِنْتَانِ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ تُغَنِّیَانِهِ بِأَحْسَنِ صَوْتٍ سَمِعَهُ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ وَ لَیْسَ بِمِزْمَارِ الشَّیْطَانِ وَ لَکِنْ بِتَمْجِیدِ اللَّهِ وَ تَقْدِیسِهِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هر بنده مؤمنی که وارد بهشت می شود، دو حورالعین در کنار سر و کنار پای او نشسته اند و با بهترین صدایی که انس و جن شنیده اند برای او آواز می خوانند؛ و آن از قبیل مزمار شیطان نیست بلکه حمد و ثنا و تسبیح خداوند است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٥، ح ١٨١
١٨٢- عَنْ أَبِی الدَّرْدَاءِ قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یُذَکِّرُ النَّاسَ فَذَکَرَ الْجَنَّةَ وَ مَا فِیهَا مِنَ الْأَزْوَاجِ وَ النَّعِیمِ وَ فِی الْقَوْمِ أَعْرَابِیٌّ فَجَثَا لِرُکْبَتَیْهِ وَ قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ هَلْ فِی الْجَنَّةِ مِنْ سَمَاعٍ قَالَ نَعَمْ یَا أَعْرَابِیُّ إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَنَهَراً حَافَتَاهُ أَبْکَارٌ مِنْ کُلِّ بَیْضَاءَ یَتَغَنَّیْنَ بِأَصْوَاتٍ لَمْ تَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهَا قَطُّ فَذَلِکَ أَفْضَلُ نَعِیمِ الْجَنَّةِ قَالَ الرَّاوِی سَأَلْتُ أَبَا الدَّرْدَاءِ بِمَ یَتَغَنَّیْنَ قَالَ بِالتَّسْبِیحِ.
ابو درداء گوید روزی رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله ضمن سخنان خود درباره بهشت و همسران و نعمت های آن مطالبی بیان فرمودند، در میان جمعیت عربی بادیه نشین بود، برخاست و روی زانو نشست و گفت: یا رسول الله! آیا در میان نعمت های بهشتی گوش دادن (به آوازخوانی و موسیقی) نیز وجود دارد؟ حضرت فرمودند: بله ای اعرابی! در بهشت رودی است که در دو طرف آن دختران سفید و نورانی قرار گرفته اند و با صداهای زیبای خود چنان آوازی می خوانند که مخلوقات جهان هرگز مثل آن را نشنیده اند و آن از بهترین نعمت های بهشتی است. ابو درداء گوید پرسیدم به چه آوازی می خوانند؟ فرمود: با تسبیح (خداوند).
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٦، ح ١٨٢
١٩٢- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِذَا کَانَ الْمُؤْمِنُ یُحَاسَبُ تَنْتَظِرُهُ أَزْوَاجُهُ عَلَى عَتَبَاتِ الْأَبْوَابِ کَمَا یَنْتَظِرُونَ أَزْوَاجُهُنَّ فِی الدُّنْیَا مِنْ عِنْدِ الْعَتَبَةِ قَالَ فَیَجِیءُ الرَّسُولُ فَیُبَشِّرُهُنَّ فَیَقُولُ قَدْ وَ اللَّهِ انْقَلَبَ فُلَانٌ مِنَ الْحِسَابِ قَالَ فَیَقُلْنَ بِاللَّهِ فَیَقُولُ قَدْ وَ اللَّهِ لَقَدْ رَأَیْتُهُ انْقَلَبَ مِنَ الْحِسَابِ قَالَ فَإِذَا جَاءَهُنَّ قُلْنَ مَرْحَباً وَ أَهْلًا مَا أَهْلُکَ الَّذِینَ کُنْتَ عِنْدَهُمْ فِی الدُّنْیَا بِأَحَقَّ بِکَ مِنَّا.
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: زمانی که مؤمن حسابرسی میشود، همسران [بهشتی] او بر آستانه‌ی درها[ی بهشت] منتظر او هستند، همچنانکه در دنیا همسرانشان بر درگاه، منتظر آنها می‌ایستند. پس پیغام رسان می‌آید و به آنان مژده میدهد و میگوید: به خدا قسم که فلانی از حسابرسی [خلاص شد و به سلامتی] بازگشت. آنها می‌گویند: تو را به خدا [قسم، راست می‌گویی؟] او میگوید: به خدا سوگند، خودم دیدم که از حسابرسی [رها شد و با خرسندی] بازگشت. چون مؤمن نزد همسران [بهشتی‌ا]ش می‌آید، می‌گویند: خوش آمدی، آن خانواده‌ای که در دنیا نزد ایشان بودی، سزاوارتر از ما به تو نیستند. (این روایت به داشتن خانواده در بهشت اشاره دارد.)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٧، ح ١٩٢
١٩٦- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ أَدْنَى أَهْلِ الْجَنَّةِ مَنْزِلَةً مِنَ الشُّهَدَاءِ مَنْ لَهُ اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ زَوْجَةٍ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ أَرْبَعَةُ آلَافِ بِکْرٍ وَ اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ ثَیِّبٍ تَخْدُمُ کُلَّ زَوْجَةٍ مِنْهُنَّ سَبْعُونَ أَلْفَ خَادِمٍ غَیْرَ أَنَّ الْحُورَ الْعِینَ یُضَعَّفُ لَهُنَّ یَطُوفُ عَلَى جَمَاعَتِهِنَّ فِی کُلِّ أُسْبُوعٍ فَإِذَا جَاءَ یَوْمُ إِحْدَاهُنَّ أَوْ سَاعَتُهَا اجْتَمَعْنَ إِلَیْهَا یُصَوِّتْنَ بِأَصْوَاتٍ لَا أَصْوَاتَ أَحْلَى مِنْهَا وَ لَا أَحْسَنَ حَتَّى مَا یَبْقَى فِی الْجَنَّةِ شَیْءٌ إِلَّا اهْتَزَّ لِحُسْنِ أَصْوَاتِهِنَّ یَقُلْنَ أَلَا نَحْنُ الْخَالِدَاتُ فَلَا نَمُوتُ أَبَداً وَ نَحْنُ النَّاعِمَاتُ فَلَا نَبْأَسُ أَبَداً وَ نَحْنُ الرَّاضِیَاتُ فَلَا نَسْخَطُ أَبَداً.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: به راستى نزدیکترین فرد اهل بهشت نسبت به جایگاه شهیدان، کسى است که دوازده هزار همسر حور العین و چهار هزار باکره و دوازده هزار ثیّبه دارد، که هر یک از ایشان را هفتاد هزار پیش‌خدمت نوکرى کنند، غیر از آنها هر هفته نیز چند برابر حور العین دیگر به جمع ایشان بپیوندد.
پس هر روز یا هر ساعتى که نوبت یکى از ایشان باشد که کنار همسر خود باشد، دیگر حور العین برایش صوت زنند با صدایى که لذیذتر و گواراتر از آن نباشد، بطورى که در بهشت چیزى باقى نماند مگر آنکه به اهتزاز و رقص آید، حور العین در آواز خود چنین سرایند: ماییم جاودانانى که مرگى برایمان نیست * ماییم لطیف پوستانى که فرسوده نگردیم * ماییم شادمانانى که خشمگین نگردیم.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٨، ح ١٩٦
٢٠٠- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَوْ أَنَّ حَوْرَاءَ مِنْ حُورِ الْجَنَّةِ أَشْرَفَتْ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا وَ أَبْدَتْ ذُؤَابَةً مِنْ ذَوَائِبِهَا لَأَمَتْنَ أَهْلَ الدُّنْیَا أَوْ لَأَمَاتَتْ أَهْلَ الدُّنْیَا وَ إِنَّ الْمُصَلِّیَ لَیُصَلِّی فَإِذَا لَمْ یَسْأَلْ رَبَّهُ أَنْ یُزَوِّجَهُ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ قُلْنَ مَا أَزْهَدَ هَذَا فِینَا.
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: چنانچه یکى از حور العین بهشت براى اهل دنیا اشراف پیدا کند و ظاهر گردد و زُلف جلوى گیسوان خود را آشکار نماید، تمامى انسانهاى اهل دنیا شیفته او گردند، یا به هلاکت افتند.
و به راستى هر نمازگزارى که نماز بخواند و از پروردگار متعال خود درخواست ازدواج حور العین ننماید، (حور العین) گویند: این شخص چقدر نسبت به ما بى‌رغبت و بى‌میل است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٩، ح ٢٠٠
١٠- قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا تَلَذَّذَ النَّاسُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ بِلَذَّةٍ أَکْثَرَ لَهُمْ مِنْ لَذَّةِ النِّسَاءِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنِینَ إِلَى آخِرِ الْآیَةِ ثُمَّ قَالَ وَ إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ مَا یَتَلَذَّذُونَ بِشَیْءٍ مِنَ الْجَنَّةِ أَشْهَى عِنْدَهُمْ مِنَ النِّکَاحِ لَا طَعَامٍ وَ لَا شَرَابٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: مردم در دنیا و جهان آخرت، لذّتى بیش از لذّت زنان نمى‌برند. این همان فرمایش خداى عز و جلّ است که مى‌فرماید: «براى مردم، دوستى شهوت‌ها یعنى زنان و فرزندان و... آراسته شده است.» آنگاه فرمود: در واقع بهشتیان با هیچیک از چیزهایى که در بهشت است (اعم از خوردنى و آشامیدنى) خواستنى‌تر از نزدیکى کردن با زنان لذّت نمى‌برند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٥، ص ٣٢١، ح ١٠
٥٣- تفسیر العیاشی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ مَا یَتَلَذَّذُونَ بِشَیْءٍ فِی الْجَنَّةِ أَشْهَى عِنْدَهُمْ مِنَ النِّکَاحِ لَا طَعَامٍ وَ لَا شَرَابٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: بهشتیان به اندازه اى که از نکاحْ لذّت مى برند، از هیچ چیزِ بهشت لذّت نمى برند، نه از خوراکى و نه از نوشیدنى (های بهشت).
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٩، ح ٥٣
٤٨- الإحتجاج هِشَامُ بْنُ الْحَکَمِ سَأَلَ الزِّنْدِیقُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ کَیْفَ تَکُونُ الْحَوْرَاءُ فِی کُلِّ مَا أَتَاهَا زَوْجُهَا عَذْرَاءَ قَالَ إِنَّهَا خُلِقَتْ مِنَ الطِّیبِ لَا تَعْتَرِیهَا عَاهَةٌ وَ لَا تُخَالِطُ جِسْمَهَا آفَةٌ وَ لَا یَجْرِی فِی ثَقْبِهَا شَیْءٌ وَ لَا یُدَنِّسُهَا حَیْضٌ فَالرَّحِمُ مُلْتَزِقَةٌ إِذْ لَیْسَ فِیهِ لِسِوَى الْإِحْلِیلِ مَجْرًى.
شخص زندیقی از امام صادق علیه السلام پرسید: چگونه حوریان در تمام موارد نزدیکی شوهرانشان باکره‌اند؟ فرمود: زیرا او از پاکی و پاکیزگی آفریده شد و عاری از هر بیماری و نقص است و جسمش با آفتی مخلوط نشده و در مهبلش چیزی جریان نمی‌یابد و هیچ حیضی آنان را آلوده نمی‌سازد، پس رحم چسبیده و بسته است، چون راهی جز برای احلیل (مجرای آلت مردی) ندارد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٦، ح ٤٨
٩- تفسیر القمی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدٍ أَنَّ یَحْیَى بْنَ أَکْثَمَ سَأَلَ مُوسَى بْنَ مُحَمَّدٍ عَنْ مَسَائِلَ وَ فِیهَا أَخْبِرْنَا عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً فَهَلْ یُزَوِّجُ اللَّهُ عِبَادَهُ الذُّکْرَانَ وَ قَدْ عَاقَبَ قَوْماً فَعَلُوا ذَلِکَ فَسَأَلَ مُوسَى أَخَاهُ أَبَا الْحَسَنِ الْعَسْکَرِیَّ ع وَ کَانَ مِنْ جَوَابِ أَبِی الْحَسَنِ أَمَّا قَوْلُهُمْ أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یُزَوِّجُ ذُکْرَانَ الْمُطِیعِینَ إِنَاثاً مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ إِنَاثَ الْمُطِیعَاتِ مِنَ الْإِنْسِ ذُکْرَانَ الْمُطِیعِینَ وَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ یَکُونَ الْجَلِیلُ عَنَى مَا لَبَّسْتَ عَلَى نَفْسِکَ تَطْلُبُ الرُّخْصَةَ لِارْتِکَابِ الْمَأْثَمِ فَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ یَلْقَ أَثاماً یُضاعَفْ لَهُ الْعَذابُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ یَخْلُدْ فِیهِ مُهاناً إِنْ لَمْ یَتُب.
محمّدبن‌سعید گوید: یحیی‌بن‌اکثم از موسی‌بن‌محمّد [برادر امام هادی (علیه السلام)] سؤالاتی کرد و در ضمن آنها گفت: «به من بگو درباره‌ی این کلام خدا: أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً؛ آیا خدا بنده‌های نرش را با هم تزویج میکند، با اینکه قوم لوط را به خاطر آن کیفر داد»؟ و موسی از برادرش امام هادی (علیه السلام) پرسید و امام در جوابش درباره‌ی کلام خداوند: أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً فرمود: «خداوند به مردهای فرمانبر ماده‌هایی از حور العین تزویج میکند و زنان فرمانبر را به مردان فرمانبر تزویج میکند. و معاذ اللَّه که خداوند قصد کند آنچه را تو از روی اشتباه برای رخصت جستن در این کار زشت در خاطر گرفتی. هرکس چنین کند، مجازات سختی خواهد دید! عذاب او در قیامت مضاعف می‌گردد، و همیشه با خواری در آن خواهد ماند! (فرقان/۶۹-۶۸) [البته] اگر توبه نکند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٧٦، ص ٦٦، ح ٩
٣- وَ عَنْهُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الرَّیَّانِ رَفَعَهُ إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص سَیِّدُ آدَامِ الْجَنَّةِ اللَّحْمُ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: پیامبر خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: سرور خورشِ بهشت، گوشت است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٦، ص ٣٠٨، ح ٣
وَ عَنْ زَیْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ یَا أَبَا الْقَاسِمِ تَزْعُمُ أَنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ یَأْکُلُونَ وَ یَشْرَبُونَ فَقَالَ وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ لَیُؤْتَى قُوَّةَ مِائَةِ رَجُلٍ عَلَى الْأَکْلِ وَ الشُّرْبِ وَ الْجِمَاعِ قَالَ فَإِنَّ الَّذِی یَأْکُلُ وَ یَشْرَبُ یَکُونُ لَهُ الْحَاجَةُ فَقَالَ عَرَقٌ یَفِیضُ مِثْلَ رِیحِ الْمِسْکِ فَإِذَا کَانَ ذَلِکَ ضَمَرَ لَهُ بَطْنُهُ.
زید بن ارقم گوید مردی از اهل کتاب خدمت رسول خدا (ص) آمد و گفت: ای اباالقاسم (ص) می پنداری که اهل بهشت می خورند و می آشامند؟ حضرت فرمودند: قسم به کسی که جانم در دست اوست به هرکدام از آنها برابرِ صد مرد در خوردن و آشامیدن و آمیزش، توانایی داده شود. آن مرد گفت: قطعاً کسی که می‌خورد و می‌نوشد نیاز به دفع‌کردن پیدا میکند [درصورتی‌که بهشت پاکیزه است و آلودگی در آن وجود ندارد]! حضرت فرمود: [زائدات آنها] به‌صورت قطرات عرق که چون مشک خوشبو است [از بدن آنها] جاری میشود و در نتیجه شکمشان فرو می‌نشیند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٠٢
١٥- تفسیر القمی أَبِی عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الثَّقَفِیِّ قَالَ: سَأَلَ نَصْرَانِیُّ الشَّامِ الْبَاقِرَ ع عَنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ کَیْفَ صَارُوا یَأْکُلُونَ وَ لَا یَتَغَوَّطُونَ أَعْطِنِی مِثْلَهُ فِی الدُّنْیَا فَقَالَ ع هَذَا الْجَنِینُ فِی بَطْنِ أُمِّهِ یَأْکُلُ مِمَّا تَأْکُلُ أُمُّهُ وَ لَا یَتَغَوَّطُ الْخَبَرَ.
مردی مسیحی از اهالی شام از امام محمد باقر (علیه السلام) از اهل بهشت پرسید که چگونه غذا می خورند اما عمل دفع را انجام نمی دهند همانند این کار را در دنیا برای من مثال بزنید. امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند: جنین در شکم مادرش می خورد از آنچه مادرش می خورد در حالیکه عمل دفع انجام نمی دهد.
(در روایات دیگری نیز آمده است که عمل دفع در بهشت از سوی بهشتیان به این نحو انجام می پذیرد که به صورت عرق خوشبو از ایشان خارج می شود.)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٢، ح ١٥
٤٨- ج، الإحتجاج هِشَامُ بْنُ الْحَکَمِ سَأَلَ الزِّنْدِیقُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ مِنْ أَیْنَ قَالُوا إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ یَأْتِی الرَّجُلُ مِنْهُمْ إِلَى ثَمَرَةٍ یَتَنَاوَلُهَا فَإِذَا أَکَلَهَا عَادَتْ کَهَیْئَتِهَا قَالَ نَعَمْ ذَلِکَ عَلَى قِیَاسِ السِّرَاجِ یَأْتِی الْقَابِسُ فَیَقْتَبِسُ مِنْهُ فَلَا یَنْقُصُ مِنْ ضَوْئِهِ شَیْءٌ وَ قَدِ امْتَلَأَتِ الدُّنْیَا مِنْهُ سُرُجاً قَالَ أَ لَیْسُوا یَأْکُلُونَ وَ یَشْرَبُونَ وَ تَزْعُمُ أَنَّهُ لَا تَکُونُ لَهُمُ الْحَاجَةُ قَالَ بَلَى لِأَنَّ غِذَاءَهُمْ رَقِیقٌ لَا ثِقْلَ لَهُ بَلْ یَخْرُجُ مِنْ أَجْسَادِهِمْ بِالْعَرَقِ قَالَ فَکَیْفَ تَکُونُ الْحَوْرَاءُ فِی کُلِّ مَا أَتَاهَا زَوْجُهَا عَذْرَاءَ قَالَ إِنَّهَا خُلِقَتْ مِنَ الطِّیبِ لَا تَعْتَرِیهَا عَاهَةٌ وَ لَا تُخَالِطُ جِسْمَهَا آفَةٌ وَ لَا یَجْرِی فِی ثَقْبِهَا شَیْءٌ وَ لَا یُدَنِّسُهَا حَیْضٌ فَالرَّحِمُ مُلْتَزِقَةٌ إِذْ لَیْسَ فِیهِ لِسِوَى الْإِحْلِیلِ مَجْرًى قَالَ فَهِیَ تَلْبَسُ سَبْعِینَ حُلَّةً وَ یَرَى زَوْجُهَا مُخَّ سَاقِهَا مِنْ وَرَاءِ حُلَلِهَا وَ بَدَنِهَا قَالَ نَعَمْ کَمَا یَرَى أَحَدُکُمُ الدَّرَاهِمَ إِذَا أُلْقِیَتْ فِی مَاءٍ صَافٍ قَدْرُهُ قِیدُ رُمْحٍ قَالَ فَکَیْفَ یُنَعَّمُ أَهْلُ الْجَنَّةِ بِمَا فِیهَا مِنَ النَّعِیمِ وَ مَا مِنْهُمْ أَحَدٌ إِلَّا وَ قَدِ افْتَقَدَ ابْنَهُ أَوْ أَبَاهُ أَوْ حَمِیمَهُ أَوْ أُمَّهُ فَإِذَا افْتَقَدُوهُمْ فِی الْجَنَّةِ لَمْ یَشْکُوا فِی مَصِیرِهِمْ إِلَى النَّارِ فَمَا یَصْنَعُ بِالنَّعِیمِ مَنْ یَعْلَمُ أَنَّ حَمِیمَهُ فِی النَّارِ یُعَذَّبُ قَالَ ع إِنَّ أَهْلَ الْعِلْمِ قَالُوا إِنَّهُمْ یُنْسَوْنَ ذِکْرَهُمْ وَ قَالَ بَعْضُهُمُ انْتَظَرُوا قُدُومَهُمْ وَ رَجَوْا أَنْ یَکُونُوا بَیْنَ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ فِی أَصْحَابِ الْأَعْرَافِ الْخَبَرَ.
شخص زندیقی از امام صادق علیه السلام پرسید: چگونه است که می‌گویند اهل بهشت نزدیک به درختی می‌شوند و میوه‌ای می‌چینند پس از خوردن باز درخت به حالت اوّل دارای میوه است؟ فرمود: آری این شبیه همان چراغ است که فردی آتشی از آن می‌گیرد بی‌آنکه از نور آن چیزی کم شود، حال اینکه تمام دنیا از جانب او پر از چراغ و سراج شده است. گفت: مگر نمی‌خورند و نمی‌آشامند و به نظر شما اینان نیاز به رفع حاجت ندارند؟ فرمود: آری، چون خوراکشان رقیق و بی‌وزن است، دفع با عرق از اجسامشان خارج میشود. گفت: «چگونه حوریان در تمام موارد نزدیکی شوهرانشان باکره‌اند»؟ فرمود: «زیرا او از پاکی و پاکیزگی آفریده شد و عاری از هر بیماری و نقصند و جسمشان با آفتی مخلوط نشده و در مهبلشان چیزی جریان نمی‌یابد و هیچ حیضی آنان را آلوده نمی‌سازد، پس رحم چسبیده و بسته است، چون راهی جز برای احلیل (مجرای آلت مردی) ندارد». گفت: «حوریان هفتاد جامه بر تن دارند، چگونه است که شوهرانشان قادرند مغز دو ساقشان را از پشت این همه جامه و جسمشان ببینند»؟ فرمود: «آری، مانند یکی از خود شما که سکّه‌های نقره را در آبی صاف به عمق یک نیزه می‌بیند». پرسید: «نحوه استفاده بهشتیان از نعمات آنجا چگونه است، با اینکه غالبشان فاقد پسر یا پدر یا رفیق یا مادر خود شده و فقدانشان فقط حاکی از این است که همه مفقودین در دوزخند، پس با نعمات چه کند آنکه از حال رفیقش در جهنّم و عذاب با خبر است». فرمود: اهل علم گفته‌اند: اهل بهشت یاد آنان را فراموش میکنند؛ و برخی دیگر گفته‌اند: چشم به راه آنان می‌باشد و امید آن دارد که از جمله اهل اعراف؛ میان دوزخ و بهشت باشند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٦، ح ٤٨
٥٦- تفسیر الإمام علیه السلام وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ بَسَاتِینَ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ مِنْ تَحْتِ شَجَرِهَا وَ مَسَاکِنِهَا کُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ تِلْکَ الْجِنَانِ مِنْ ثَمَرَةٍ مِنْ ثِمَارِهَا رِزْقاً طَعَاماً یُؤْتَوْنَ بِهِ قالُوا هذَا الَّذِی رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ فِی الدُّنْیَا فَأَسْمَاؤُهُ کَأَسْمَاءِ مَا فِی الدُّنْیَا مِنْ تُفَّاحٍ وَ سَفَرْجَلٍ وَ رُمَّانٍ وَ کَذَا وَ کَذَا وَ إِنْ کَانَ مَا هُنَاکَ مُخَالِفاً لِمَا فِی الدُّنْیَا فَإِنَّهُ فِی غَایَةِ الطِّیبِ وَ إِنَّهُ لَا یَسْتَحِیلُ إِلَى مَا یَسْتَحِیلُ إِلَیْهِ ثِمَارُ الدُّنْیَا مِنْ عَذِرَةٍ وَ سَائِرِ الْمَکْرُوهَاتِ مِنْ صَفْرَاءَ وَ سَوْدَاءَ وَ دَمٍ بَلْ لَا یَتَوَلَّدُ عَنْ مَأْکُولِهِمْ إِلَّا الْعَرَقُ الَّذِی یَجْرِی مِنْ أَعْرَاضِهِمْ أَطْیَبَ مِنْ رَائِحَةِ الْمِسْکِ وَ أُتُوا بِهِ بِذَلِکَ الرِّزْقِ مِنَ الثِّمَارِ مِنْ تِلْکَ الْبَسَاتِینِ مُتَشابِهاً یُشْبِهُ بَعْضُهُ بَعْضاً بِأَنَّهَا کُلَّهَا خِیَارٌ لَا رَذْلَ فِیهَا وَ بِأَنَّ کُلَّ صِنْفٍ مِنْهَا فِی غَایَةِ الطِّیبِ وَ اللَّذَّةِ لَیْسَ کَثِمَارِ الدُّنْیَا الَّتِی بَعْضُهَا نِیٌّ وَ بَعْضُهَا مُتَجَاوِزٌ حَدَّ النَّضْجِ وَ الْإِدْرَاکِ إِلَى حَدِّ الْفَسَادِ مِنْ حُمُوضَةٍ وَ مَرَارَةٍ وَ سَائِرِ ضُرُوبٍ الْمَکَارِهِ وَ مُتَشَابِهاً أَیْضاً مُتَّفِقَاتِ الْأَلْوَانِ مُخْتَلِفَاتِ الطُّعُومِ وَ لَهُمْ فِیها فِی تِلْکَ الْجِنَانِ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ مِنْ أَنْوَاعِ الْأَقْذَارِ وَ الْمَکَارِهِ مُطَهَّرَاتٌ مِنَ الْحَیْضِ وَ النِّفَاسِ لَا وَلَّاجَاتٌ وَ لَا خَرَّاجَاتٌ وَ لَا دَخَّالاتٌ وَ لَا خَتَّالاتٌ وَ لَا مُتَغَایِرَاتٌ وَ لَا لِأَزْوَاجِهِنَّ فَرِکَاتٌ وَ لَا ضَحَّابَاتٌ وَ لَا عَیَّابَاتٌ وَ لَا فَحَّاشَاتٌ وَ مِنْ کُلِّ الْمَکَارِهِ وَ الْعُیُوبِ بَرِیَّاتٌ وَ هُمْ فِیها خالِدُونَ مُقِیمُونَ فِی تِلْکَ الْبَسَاتِینِ وَ الْجَنَّاتِ.
امام سجّاد علیه السلام درباره آیه ۲۵ سوره بقره فرمودند: «به کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده‌اند، بشارت‌ده که براى آنها است باغ‌هایى بهشتى» [یعنی] باغات میوه؛ «که نهرها از پاى درختانش جاریست.» [یعنی] از زیر درختها و خانه های آنها؛ «هر زمان که روزى آنان شود» [یعنی] از آن باغها؛ «میوه‌اى از آن» میوه ها «روزی» [یعنی] غذاهایی که به او داده می شود؛ «مى‌گویند: اینها همان چیزهایی است که روزیمان می‌شد» [یعنی] در دنیا؛ و اسم‌هایشان همان اسم‌هایی است که در دنیا بر آنها بود؛ مانند سیب، به، انار، فلان و فلان؛ هرچند نعمتهای اینجا با آنچه در دنیا بود تفاوت دارد؛ زیرا آنها (در بهشت) در نهایت دلپذیری هستند و همچون میوه‌های دنیا [پس از خوردن و هضم‌شدن] به نجاست و دیگر چیزهای نفرت‌انگیز مثل زرداب و چرکاب و خون تبدیل نمی‌شوند و تنها پس از خورده‌شدن، عرقی بر اندام مؤمنین روان می‌سازند که بویی دلپذیرتر از بوی مشک دارد.
«و داده می شود به او» [یعنی] به آن روزی از میوه ها از آن باغهای میوه؛ «مشابه» [یعنی] بعضی بر بعضی دیگر شبیهند به این خاطر که همه آنها خوبند و هیچ بدی در آنها نیست و به خاطر اینکه هر گروه از آنها در نهایت پاکی و لذت هستند مانند میوه های دنیا نیستند که بعضى خام و بعضى بیش از حد رسیده و ادراک ناخوشایند از نظر ترشى و تلخى و سایر بدیها؛ و همچنین شبیه یکدیگر یعنی رنگهای همانند ولی طعمهای متفاوت؛ «و برای آنهاست در آن» [یعنی] در آن بهشت «همسرانی پاکیزه» [یعنی پاک] از انواع نجاسات و معایب پاکیها از حیض و نفاس نه بسیار ولوجها و خروجها و نه دخال ها و ختال ها و نه تغییرها و نه برای زوجهایشان فرکها و نه ضحابها و نه عیبها و نه ناسزاها و از هر مکروه و عیبهایی پاکیزه اند؛ «و آنها در آن جاودانه اند» [یعنی] در آن باغهای میوه و بهشتها ساکنند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٩، ح ٥٦
٨٦- عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: تَسْنِیمٌ أَشْرَفُ شَرَابٍ فِی الْجَنَّةِ یَشْرَبُهُ مُحَمَّدٌ وَ آلُ مُحَمَّدٍ صِرْفاً وَ یُمْزَجُ لِأَصْحَابِ الْیَمِینِ وَ سَائِرِ أَهْلِ الْجَنَّةِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: تسنیم بهترین نوشیدنى بهشت است که محمّد و آل محمّد آن را خالص مى‌آشامند و براى اصحاب یمین و سایر اهل بهشت مخلوط میکنند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٥٠، ح ٨٦
٥٨- تفسیر الإمام علیه السلام إِنَّ فِی الْجَنَّةِ طُیُوراً کَالْبَخَاتِی عَلَیْهَا مِنْ أَنْوَاعِ الْمَوَاشِی تَصِیرُ مَا بَیْنَ سَمَاءِ الْجَنَّةِ وَ أَرْضِهَا فَإِذَا تَمَنَّى مُؤْمِنٌ مُحِبٌّ لِلنَّبِیِّ وَ آلِهِ ع الْأَکْلَ مِنْ شَیْءٍ مِنْهَا وَقَعَ ذَلِکَ بِعَیْنِهِ بَیْنَ یَدَیْهِ فَتَنَاثَرَ رِیشُهُ وَ انْشَوَى وَ انْطَبَخَ فَأَکَلَ مِنْ جَانِبٍ مِنْهُ قَدِیداً وَ مِنْ جَانِبٍ مِنْهُ مَشْوِیّاً بِلَا نَارٍ فَإِذَا قَضَى شَهْوَتَهُ وَ نَهْمَتَهُ (الشهوة) قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ عَادَتْ کَمَا کَانَتْ فَطَارَتْ فِی الْهَوَاءِ وَ فَخَرَتْ عَلَى سَائِرِ طُیُورِ الْجَنَّةِ تَقُولُ مَنْ مِثْلِی وَ قَدْ أَکَلَ مِنِّی وَلِیُّ اللَّهِ عَنْ أَمْرِ اللَّهِ.
امام علیه السلام فرمودند: در بهشت پرندگانی هستند مانند جوجه‌هایی که بر فراز آنها انواع چهارپایان است در میان آسمانها و زمین بهشتی، هنگامی که مؤمنی از دوستداران پیامبر و آل او می خواهد که چیزی از آنها را بخورد در مقابل چشمش در میان دو دستش می افتد پس پرهایش کنده و بریان و پخته می شود پس از یک طرف تکه شده و از یک طرف کباب می شود بدون آتش؛ پس وقتی خواسته اش انجام شد می گوید «سپاس خدا را که پروردگار جهانیان است» به حالت قبل بازگشت، پس در هوا پرواز کرد و بر همه پرندگان بهشت فخر می کند و می گوید: کیست مانند من که هرآینه ولی خدا از امر خدا من را خورده است؟
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٤١، ح ٥٨
١٩٩- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ تُوضَعُ لَهُمْ مَوَائِدُ عَلَیْهَا مِنْ سَائِرِ مَا یَشْتَهُونَهُ مِنَ الْأَطْعِمَةِ الَّتِی لَا أَلَذَّ مِنْهَا وَ لَا أَطْیَبَ ثُمَّ یُرْفَعُونَ عَنْ ذَلِکَ إِلَى غَیْرِهِ.
امام باقر علیه‌السلام فرمودند: همانا اهل بهشت سفره هایى برایشان نهاده شود که از انواع خوردنى هایى که مورد اشتهایشان باشد بر آن چیده گردد، که لذیذتر و بهتر از آن نباشد، سپس از این سفره بر سفره‌اى دیگر برده شوند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٩، ح ١٩٩
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ الرَّجُلَ فِی الْجَنَّةِ یَبْقَى عَلَى مَائِدَتِهِ أَیَّامَ الدُّنْیَا وَ یَأْکُلُ فِی أَکْلَةٍ وَاحِدَةٍ بِمِقْدَارِ أَکْلِهِ فِی الدُّنْیَا.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: فرد مؤمن در بهشت به اندازه‌ی طول عمرش بر سر سفره خواهد نشست و در هر وعده به اندازه‌ی همه‌ی مقدار غذایی که در دنیا خورده است، تناول می کند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٢
١١٩- علل الشرائع عَنْ ثَوْبَانَ أَنَّ یَهُودِیّاً جَاءَ إِلَى النَّبِیِّ ص فَسَأَلَهُ عَنْ مَسَائِلَ فَکَانَ فِیمَا سَأَلَهُ فَمَا أَوَّلُ مَا یَأْکُلُهُ أَهْلُ الْجَنَّةِ إِذَا دَخَلُوهَا قَالَ کَبِدُ الْحُوتِ قَالَ فَمَا شَرَابُهُمْ عَلَى أَثَرِ ذَلِکَ قَالَ السَّلْسَبِیلُ قَالَ صَدَقْتَ.
ثوبان گوید: روزی مردی یهودی خدمت نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) آمد و عرض کرد: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! اوّلین غذای بهشت چیست هنگامی‌که داخل بهشت شدند؟ فرمود: «جگر ماهی». گفت: بعد از آن چه می‌آشامند. فرمود: «آب چشمه سلسبیل». عرض کرد: راست گفتی.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٧٣، ح ١١٩
رُوِیَ عَنِ الصَّادِقِ ع أَنَّهُ قَالَ: فِی مَعْنَاهُ تَعْلُوهُمُ الثِّیَابُ فَیَلْبَسُونَهَا.
امام صادق علیه السّلام درباره آیه «بر اندام آنها (بهشتیان) لباس‌هایی است از حریر نازک سبز رنگ.» (سوره انسان آیه ٢١) فرمودند: بهشتیان، این لباس مخصوص را بالاى دیگر لباس هایشان می پوشند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١١٣
٤٩- تفسیر القمی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: لَمَّا دَخَلْتُ الْجَنَّةَ رَأَیْتُ فِیهَا شَجَرَةَ طُوبَى أَصْلُهَا فِی دَارِ عَلِیٍّ وَ مَا فِی الْجَنَّةِ قَصْرٌ وَ لَا مَنْزِلٌ إِلَّا وَ فِیهَا فُتْرٌ مِنْهَا وَ أَعْلَاهَا أَسْفَاطُ حُلَلٍ مِنْ سُنْدُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ یَکُونُ لِلْعَبْدِ الْمُؤْمِنِ أَلْفُ أَلْفِ سَفَطٍ فِی کُلِّ سَفَطٍ مِائَةُ أَلْفِ حُلَّةٍ مَا فِیهَا حُلَّةٌ یُشْبِهُ الْأُخْرَى عَلَى أَلْوَانٍ مُخْتَلِفَةٍ وَ هُوَ ثِیَابُ أَهْلِ الْجَنَّةِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: وقتی داخل بهشت شدم درخت طوبی را دیدم، اصل آن درخت در منزل علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) بود، هیچ قصر و منزلی در بهشت نیست مگر اینکه یک شاخه از آن درخت در آن وجود دارد، بالای آن درخت سبدهایی پر از سندس و استبرق وجود دارد که در هر سبدی هزارهزار سبد وجود دارد و در هر سبدی صدهزار حُلّه است، هیچ حلّه‌ای در آن نیست که به دیگری شباهت داشته باشد، با اینکه دارای الوان مختلف هستند، آنها لباسهای اهل بهشت هستند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٣٧، ح ٤٩
١١٥- علل الشرائع عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: فِی الرَّجُلِ یُصَلِّی وَ عَلَیْهِ خَاتَمُ حَدِیدٍ قَالَ لَا وَ لَا یَتَخَتَّمُ بِهِ الرَّجُلُ لِأَنَّهُ مِنْ لِبَاسِ أَهْلِ النَّارِ وَ قَالَ لَا یَلْبَسُ الرَّجُلُ الذَّهَبَ وَ لَا یُصَلِّی فِیهِ لِأَنَّهُ مِنْ لِبَاسِ أَهْلِ الْجَنَّةِ.
امام صادق علیه السّلام درباره مردی که با انگشتر آهن نماز بخواند فرمودند: نه و چنین انگشتری به دست نکند زیرا از لباس اهل آتش است و فرمودند: مرد طلا نپوشد و در آن نماز نخواند زیرا آن از لباس اهل بهشت است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٧١، ح ١١٥
١٦٨- عدة الداعی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: لَوْ أَنَّ ثَوْباً مِنْ ثِیَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ أُلْقِیَ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا لَمْ یَحْتَمِلْهُ أَبْصَارُهُمْ وَ لَمَاتُوا مِنْ شَهْوَةِ النَّظَرِ إِلَیْهِ وَ قَدْ وَرَدَ عَنْهُمْ ع کُلُّ شَیْءٍ مِنَ الدُّنْیَا سَمَاعُهُ أَعْظَمُ مِنْ عِیَانِهِ وَ کُلُّ شَیْءٍ مِنَ الْآخِرَةِ عِیَانُهُ أَعْظَمُ مِنْ سَمَاعِهِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: چنانچه پیراهنى از پیراهن‌هاى بهشت به طرف مردم دنیا انداخته شود چشمانشان تاب دیدن آن را نخواهد داشت و از شدّت میل به دیدن آن خواهند مرد؛ و از ایشان وارد شده که: هر چیز دنیا، شنیدن آن بزرگتر از دیدن آن است؛ و هر چیز آخرت، دیدن آن بزرگتر از شنیدن آن است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩١، ح ١٦٨
٥٣- تفسیر الْإِمَامِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْعَسْکَرِیِّ (ع): یَحْشُرُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ شَهْرَ رَمَضَانَ فِی أَحْسَنِ صُورَةٍ فَیُقِیمُهُ عَلَى تَلْعَةٍ لَا یَخْفَى عَلَى أَحَدٍ مِمَّنْ ضَمَّهُ ذَلِکَ الْمَحْشَرُ ثُمَّ یَأْمُرُ وَ یَخْلَعُ عَلَیْهِ مِنْ کِسْوَةِ الْجَنَّةِ وَ خِلَعِهَا وَ أَنْوَاعِ سُنْدُسِهَا وَ ثِیَابِهَا حَتَّى یَصِیرَ فِی الْعِظَمِ بِحَیْثُ لَا یَنْفُذُهُ بَصَرٌ وَ لَا یَعِی عِلْمَ مِقْدَارِهِ أُذُنٌ وَ لَا یَفْهَمُ کُنْهَهُ قَلْبٌ ثُمَّ یُقَالُ لِمُنَادٍ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ نَادِ فَیُنَادِی یَا مَعْشَرَ الْخَلَائِقِ أَ مَا تَعْرِفُونَ هَذَا فَیُجِیبُ الْخَلَائِقُ یَقُولُونَ بَلَى لَبَّیْکَ دَاعِیَ رَبِّنَا وَ سَعْدَیْکَ أَمَا إِنَّنَا لَا نَعْرِفُهُ فَیَقُولُ مُنَادِی رَبِّنَا هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ مَا أَکْثَرَ مَنْ سَعِدَ بِهِ وَ مَا أَکْثَرَ مَنْ شَقِیَ بِهِ أَلَا فَلْیَأْتِهِ کُلُّ مُؤْمِنٍ لَهُ مُعَظِّمٍ بِطَاعَةِ اللَّهِ فِیهِ فَلْیَأْخُذْ حَظَّهُ مِنْ هَذِهِ الْخِلَعِ فَتَقَاسَمُوهَا بَیْنَکُمْ عَلَى قَدْرِ طَاعَتِکُمْ لِلَّهِ وَ جِدِّکُمْ قَالَ فَیَأْتِیهِ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ کَانُوا لِلَّهِ مُطِیعِینَ فَیَأْخُذُونَ مِنْ تِلْکَ الْخِلَعِ عَلَى مَقَادِیرِ طَاعَتِهِمْ فِی الدُّنْیَا فَمِنْهُمْ
در روز قیامت، خداوند، ماه رمضان را به بهترین شکل محشور می کند و او را بر روی تلی قرار می دهد که بر هیچ یک از افرادی که در آن محشر حضور دارند پوشیده و پنهان نمی شود سپس دستور داده می شود پوششی از لباسهای بهشت، انواع سندس آن و پیراهن های آن را بر وی بپوشاند تا آن گاه که چنان عظیم گردد که هیچ یک از دیدگان در آن نفوذ نکند (قدرت دیدن ندارد) و هیچ گوشی توانایی درک شنیدن مقدارش را ندارد و هیچ قلبی نمی تواند حقیقت آن را دریابد، سپس به ندا دهنده از درون عرش می گوید: ندا ده! وی نیز فریاد بر می آورد: ای جمع بندگان و آفریدگان! آیا این را می شناسید؟ و خلایق به من می گویند: اجابت می کنیم تو را ای فراخواننده از سوی پروردگارمان و چه مبارک قدمی تو، ولی ما او را نمی شناسیم. آن گاه ندا دهنده می گوید: این ماه رمضان است چه بسیارند آنان که در آن به سعادت دست یافتند و چه بسیارند کسانی که در آن به شقاوت رسیدند. پس هر مؤمنی که به وسیله طاعت خداوند در آن ماه او را بزرگ داشت، بیاید و نصیب خود را از این لباس ها و خلعت های بهشتی بر دارد. سپس آنها را بین خود بر اساس طاعت تان از فرامین خدا و تلاش تان تقسیم کنید. گفت: مؤمنانی که اطاعت خدا را کرده بودند به نزد او می روند و ده هزار خلعت بر می دارند و برخی کمتر و یا بیشتر بر می دارند و خداوند آنها را به وسیله کرامات خویش مشرف (مفتخر) می کند. بدانید که گروهی هستند که آن خلعتها را بین خود رد و بدل می کنند و با خود می گویند: ما به خداوند ایمان داشتیم و به یگانگی او اعتقاد داشتیم و به فضیلت این ماه اعتراف می کنیم پس آن لباسها و خلعتها را می گیرند و می پوشند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٧، ص ١٩٠، ح ٥٣
١١- تفسیر القمی أَبِی عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ شَوِّقْنِی فَقَالَ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ الْجَنَّةَ تُوجَدُ رِیحُهَا مِنْ مَسِیرَةِ أَلْفِ عَامٍ.
ابوبصیر گوید به امام صادق ع عرض کردم: فدایتان شوم یَا ابْنَ رسولِ اللَّه! شوق مرا زیاد فرما! فرمود: ابومحمد! همانا از کمترین نعمتهای بهشتی آن است که بوی خوش آن از فاصله‌ای که در دنیا هزار سال طول می‌کشد، به مشام می‌رسد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٠، ح ١١
٢٧- تفسیر القمی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: ... إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ جَنَّةً بِیَدِهِ وَ لَمْ تَرَهَا عَیْنٌ وَ لَمْ یَطَّلِعْ مَخْلُوقٌ یَفْتَحُهَا الرَّبُّ کُلَّ صَبَاحٍ فَیَقُولُ ازْدَادِی رِیحاً ازْدَادِی طِیباً وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزاءً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: خداوند یک بهشت را به دست خود آفریده است و هیچ چشمی آنرا ندیده است و هیچ آفریده‌ای از آن آگاه نگردیده است؛ و خداوند آنرا هر صبحگاهی باز میکند و به آن میگوید: بویَت فراوان باد، عطرت فراوان باد! (یعنی پیوسته و مدام عطرت و رائحۀ پاک و طیّبت را زیادتر کن) و اینست گفتار خدای تعالی که: «هیچ نفسی نمیداند که آنچه برای او مخفی شده است، در پاداش کرداری که در دنیا انجام میداده است چیست؛ پاداشی که موجب روشنی چشمهاست.» (سوره سجده آیه ١٧)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٦، ح ٢٧
١- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ زَکَرِیَّا الْمُؤْمِنِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ أَوْ قُتَیْبَةَ الْأَعْشَى عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ أَصْحَابُ رَسُولِ اللَّهِ ص یَا رَسُولَ اللَّهِ فِدَاکَ آبَاؤُنَا وَ أُمَّهَاتُنَا إِنَّ أَصْحَابَ الْمَعْرُوفِ فِی الدُّنْیَا عُرِفُوا بِمَعْرُوفِهِمْ فَبِمَ یُعْرَفُونَ فِی الْآخِرَةِ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى إِذَا أَدْخَلَ أَهْلَ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ أَمَرَ رِیحاً عَبِقَةً طَیِّبَةً فَلَزِقَتْ بِأَهْلِ الْمَعْرُوفِ فَلَا یَمُرُّ أَحَدٌ مِنْهُمْ بِمَلَإٍ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ إِلَّا وَجَدُوا رِیحَهُ فَقَالُوا هَذَا مِنْ أَهْلِ الْمَعْرُوفِ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند یاران پیامبر خدا (صلّى اللّه علیه و اله) عرض کردند: اى رسول خدا! پدران و مادران ما به فداى شما باد! مردم معروف در دنیا به سبب کارهاى خوبى که انجام مى‌دهند شناخته شده‌اند، آنها در جهان آخرت به چه شناخته مى‌شوند؟
پیامبر خدا صلّى اللّه علیه و اله فرمود: به راستى که خداوند متعال هنگامى که بهشتیان را وارد بهشت کند دستور مى‌دهد که نسیم خوش بویى از نیکوکاران مى‌وزد و بهشتیان که این نسیم خوشبو را مى‌فهمند مى‌گویند: این نسیم خوشبو از نیکوکاران است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٢٩، ح ١
١٩٨- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ جَنَّةً لَمْ یَرَهَا عَیْنٌ وَ لَمْ یَطَّلِعْ عَلَیْهَا مَخْلُوقٌ یَفْتَحُهَا الرَّبُّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى کُلَّ صَبَاحٍ فَیَقُولُ ازْدَادِی طِیباً ازْدَادِی رِیحاً فَتَقُولُ قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَى فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزاءً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ.
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: همانا خداوند بهشتى را آفرید که هیچ چشمى آن را ندیده؛ و آفریده‌اى بر آن آگاهى نیافته است، هر صبحگاه پروردگار متعال (درب) آن را بگشاید و فرماید: بر بوى خوش خود بیفزا، بر باد (عطرآگین) خود بیفزا. پس بهشت گوید: «به راستى که اهل ایمان رستگار گشتند.» و این همان سخن خداوند متعال (در قرآن) است: «هیچ کس نمى‌داند که چه پاداشهاى گرانقدرى که سبب چشم روشنى اوست، برایش نهفته گردیده، پاداش کارهاى (نیک و زیبنده‌اى) که انجام داده است». (سوره سجده آیه ١٧)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٩، ح ١٩٨
٢٧- عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص صَلَّى الْغَدَاةَ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى عَلِیٍّ ع فَقَالَ یَا عَلِیُّ مَا هَذَا النُّورُ الَّذِی أَرَاهُ قَدْ غَشِیَکَ قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَصَابَتْنِی جَنَابَةٌ فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فَأَخَذْتُ بَطْنَ الْوَادِی وَ لَمْ أُصِبِ الْمَاءَ فَلَمَّا وَلَّیْتُ نَادَانِی مُنَادٍ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فَالْتَفَتُّ فَإِذَا خَلْفِی إِبْرِیقٌ مَمْلُوءٌ مِنْ مَاءٍ فَاغْتَسَلْتُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا عَلِیُّ أَمَّا الْمُنَادِی فَجَبْرَئِیلُ وَ الْمَاءُ مِنْ نَهَرٍ یُقَالُ لَهُ الْکَوْثَرُ عَلَیْهِ اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ شَجَرَةٍ کُلُّ شَجَرَةٍ لَهَا ثَلَاثَةُ مِائَةٍ وَ سِتُّونَ غُصْناً فَإِذَا أَرَادَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الطَّرَبَ هَبَّتْ رِیحٌ فَمَا مِنْ شَجَرَةٍ وَ لَا غُصْنٍ إِلَّا وَ هُوَ أَحْلَى صَوْتاً مِنَ الْآخَرِ وَ لَوْ لَا أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى کَتَبَ عَلَى أَهْلِ الْجَنَّةِ أَنْ لَا یَمُوتُوا لَمَاتُوا فَرَحاً مِنْ شِدَّةِ حَلَاوَةِ تِلْکَ الْأَصْوَاتِ وَ هَذَا النَّهَرُ فِی جَنَّةِ عَدْنٍ وَ هُوَ لِی وَ لَکَ وَ لِفَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ لَیْسَ لِأَحَدٍ فِیهِ شَیْءٌ.
حمران‌بن‌اعین از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده که فرمود: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نماز ظهر را به‌جا آورد و سپس رو سوی امام علی (علیه السلام) کرد و فرمود: «ای علی (علیه السلام)! این نور چیست که تو را پوشانده است»؟ حضرت علی (علیه السلام) عرض کرد: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! دیشب به جنابت دچار شدم. به میان صحرا رفتم امّا آبی نیافتم. چون برگشتم، ندادهنده‌ای مرا ندا داد: ای امیرمؤمنان چون روی گرداندم، پشت سرم ظرفی لبریز از آب و طشتی زرّین و لبریز از آب دیدم و از آن غسل کردم». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای علی آنکه ندا سر داد، جبرئیل (علیه السلام) بود و آن آب از نهری بود که کوثر نام دارد و دوازده هزار درخت بر آن است و هر درخت سیصدوشصت شاخه دارد. چون بهشتیان میل به طرب کنند، بادی می‌وزد و آن درختان و شاخه‌ها یکی از دیگری خوش صداتر میشود. چنانکه اگر خداوند تبارک‌وتعالی بر بهشتیان مقدّر نفرموده بود که نمیرند، هرآینه از شدّت دلپذیری آن صدا از شادی جان می‌باختند. آن نهر در بهشت جاوید است و آن برای من و تو و فاطمه (سلام الله علیها) و حسن و حسین (علیها السلام) است و هیچ‌کس از آن نصیبی ندارد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ٢٦، ح ٢٧
٢٧- تفسیر القمی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: ... قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنِّی أَرَدْتُ أَنْ أَسْأَلَکَ عَنْ شَیْءٍ أَسْتَحْیِی مِنْهُ قَالَ سَلْ قُلْتُ هَلْ فِی الْجَنَّةِ غِنَاءٌ قَالَ إِنَّ فِی الْجَنَّةِ شَجَراً یَأْمُرُ اللَّهُ رِیَاحَهَا فَتَهُبُّ فَتَضْرِبُ تِلْکَ الشَّجَرَةُ بِأَصْوَاتٍ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهَا حُسْناً ثُمَّ قَالَ هَذَا عِوَضٌ لِمَنْ تَرَکَ السَّمَاعَ فِی الدُّنْیَا مِنْ مَخَافَةِ اللَّهِ.
از امام صادق علیه السّلام سوال شد آیا در بهشت غنا و موسیقی هم هست؟ حضرت فرمود: در بهشت درختی است که بر اثر وزش باد بهشت، صداهایی از آن شنیده می شود که هیچیک از خلائق به زیبایی آن صدایی نشنیده اند. سپس حضرت فرمودند: این، برای کسانی است که در دنیا از ترس خدا، شنیدن موسیقی (حرام) را ترک کرده اند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٦، ح ٢٧
٧١- جامع الأخبار سُئِلَ النَّبِیُّ ص عَنْ أَنْهَارِ الْجَنَّةِ کَمْ عَرْضُ کُلِّ نَهَرٍ مِنْهَا فَقَالَ ص عَرْضُ کُلِّ نَهَرٍ مَسِیرَةُ خَمْسِینَ مِائَةَ عَامٍ یَدُورُ تَحْتَ الْقُصُورِ وَ الْحُجُبِ تَتَغَنَّى أَمْوَاجُهُ وَ تُسَبِّحُ وَ تَطْرَبُ فِی الْجَنَّةِ کَمَا یَطْرَبُ النَّاسُ فِی الدُّنْیَا.
از پیامبر (صلی الله علیه و آله) سؤال شد: عرض رودخانه‌ها و نهرهای بهشت چه‌قدر است؟ فرمود: عرض هر رود آنجا معادل یک مسیر پانصد ساله راه است؛ که در زیر قصرها و خیمه‌ها دور می زند و موج‌های آن، مثل آوازخوانی مردم در دنیا، آوازخانی و صدا میکند و تسبیح خدا میکند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٤٦، ح ٧١
٧٦- جامع الأخبار قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ النَّبِیُّ ص: إِنَّ فِی الْجَنَّةِ سُوقاً مَا فِیهَا شِرًى وَ لَا بَیْعٌ إِلَّا الصُّوَرُ مِنَ الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ مَنِ اشْتَهَى صُورَةً دَخَلَ فِیهَا وَ إِنَّ فِیهَا مَجْمَعَ حُورِ الْعِینِ یَرْفَعْنَ أَصْوَاتَهُنَّ بِصَوْتٍ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهِ نَحْنُ النَّاعِمَاتُ فَلَا نَبْأَسُ أَبَداً وَ نَحْنُ الطَّاعِمَاتُ فَلَا نَجُوعُ أَبَداً وَ نَحْنُ الْکَاسِیَاتُ فَلَا نَعْرَى أَبَداً وَ نَحْنُ الْخَالِدَاتُ فَلَا نَمُوتُ أَبَداً وَ نَحْنُ الرَّاضِیَاتُ فَلَا نَسْخَطُ أَبَداً وَ نَحْنُ الْمُقِیمَاتُ فَلَا نَظْعَنُ أَبَداً فَطُوبَى لِمَنْ کُنَّا لَهُ وَ کَانَ لَنَا نَحْنُ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ أَزْوَاجُنَا أَقْوَامٌ کِرَامٌ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: در بهشت بازاری است که در آن خرید و فروش نمی شود جز صورت‌های مردان و زنان. هرکس صورتی (شکلی) را بخواهد در آن وارد میشود (و به آن شکل در می‌آید)؛ و در آن محل اجتماع حورالعین است که با صدای رسا آوازی می‌خوانند که خلایق مثل آن را نشنیده‌اند. [آنها چنین آوازهایی را می‌خوانند:] ما همواره شادابیم و افسرده نمی‌شویم. ما همیشه سیریم و گرسنه نمی‌شویم. ما همیشه پوشیده‌ایم و برهنه نمی‌شویم. ما همواره زنده‌ایم و نخواهیم مرد. ما همواره خوشنودیم و ناراضی نمی‌شویم. ما همیشه در بهشت ساکنیم و کوچ نمی‌کنیم. خوشا به حال آنکه ما با او باشیم و او با ما. ما زیبارویانی با رفتارهای نیک هستیم و همسران ما افرادی با کرامتند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٤٨، ح ٧٦
١٤٤- إقبال الأعمال عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ الرِّضَا ع ... إِنَّ لِلَّهِ فِی الْفِرْدَوْسِ الْأَعْلَى قَصْراً لَبِنَةٌ مِنْ فِضَّةٍ وَ لَبِنَةٌ مِنْ ذَهَبٍ فِیهِ مِائَةُ أَلْفِ قُبَّةٍ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ وَ مِائَةُ أَلْفِ خَیْمَةٍ مِنْ یَاقُوتٍ أَخْضَرَ تُرَابُهُ الْمِسْکُ وَ الْعَنْبَرُ فِیهِ أَرْبَعَةُ أَنْهَارٍ نَهَرٌ مِنْ خَمْرٍ وَ نَهَرٌ مِنْ مَاءٍ وَ نَهَرٌ مِنْ لَبَنٍ وَ نَهَرٌ مِنْ عَسَلٍ حَوَالَیْهِ أَشْجَارُ جَمِیعِ الْفَوَاکِهِ عَلَیْهِ طُیُورٌ أَبْدَانُهَا مِنْ لُؤْلُؤٍ وَ أَجْنِحَتُهَا مِنْ یَاقُوتٍ وَ تَصُوتُ بِأَلْوَانِ الْأَصْوَاتِ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْغَدِیرِ وَرَدَ إِلَى ذَلِکَ الْقَصْرِ أَهْلُ السَّمَاوَاتِ یُسَبِّحُونَ اللَّهَ وَ یُقَدِّسُونَهُ وَ یُهَلِّلُونَهُ تَتَطَایَرُ تِلْکَ الطُّیُورُ فَتَقَعُ فِی ذَلِکَ الْمَاءِ وَ تَتَمَرَّغُ عَلَى ذَلِکَ الْمِسْکِ وَ الْعَنْبَرِ فَإِذَا اجْتَمَعَتِ الْمَلَائِکَةُ طَارَتْ فَتَنْفُضُ ذَلِکَ عَلَیْهِمْ وَ إِنَّهُمْ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ لَیَتَهَادَوْنَ نُثَارَ فَاطِمَةَ ع.
امام رضا علیه السلام در توصیف پاداش روز غدیر فرمودند: ... همانا خداوند در فردوس اعلی قصری از آجرهای نقره دارد و قصری از آجرهای طلا دارد که در آن صدهزار قبه از یاقوت قرمز و صدهزار خیمه از یاقوت سبز می باشد که خاک آن از مشک و عنبر است در آن چهار رود است رودی از شراب رودی از آب و رودی از شیر و رودی از عسل و در اطراف آن درختانی هست از جمیع میوهها و بر آن درختان مرغان هستند که بدنهاشان از مروارید است و بالهاشان از یاقوت و به انواع صوتها خوش خوانى مىکنند، و چون روز غدیر مى‌شود فرشتگان همه آسمانها به این قصر مىآیند و تسبیح و تقدیس و تهلیل الهى مىکنند، پس آن مرغان به پرواز مىآیند و در آن آب فرو مىروند و بر آن خاک مشک و عنبر مىغلطند پس چون فرشتگان جمع مى‌شوند آن مرغها پرواز مىکنند و بالهاى خود را برایشان مىافشانند و در این روز نُثار فاطمه زهرا صلوات اللَّه علیها را به هدیه به یکدیگر مى‌دهند ...
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٢، ح ١٤٤
أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ یَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا وَ یَجْلِسُ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ عِنْدَ رِجْلَیْهِ ثِنْتَانِ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ تُغَنِّیَانِهِ بِأَحْسَنِ صَوْتٍ سَمِعَهُ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ وَ لَیْسَ بِمِزْمَارِ الشَّیْطَانِ وَ لَکِنْ بِتَمْجِیدِ اللَّهِ وَ تَقْدِیسِهِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هر بنده مؤمنی که وارد بهشت می شود، دو حورالعین در کنار سر و کنار پای او نشسته اند و با بهترین صدایی که انس و جن شنیده اند برای او آواز می خوانند؛ و آن از قبیل مزمار شیطان نیست بلکه حمد و ثنا و تسبیح خداوند است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٥، ح ١٨١
١٨٢- عَنْ أَبِی الدَّرْدَاءِ قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یُذَکِّرُ النَّاسَ فَذَکَرَ الْجَنَّةَ وَ مَا فِیهَا مِنَ الْأَزْوَاجِ وَ النَّعِیمِ وَ فِی الْقَوْمِ أَعْرَابِیٌّ فَجَثَا لِرُکْبَتَیْهِ وَ قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ هَلْ فِی الْجَنَّةِ مِنْ سَمَاعٍ قَالَ نَعَمْ یَا أَعْرَابِیُّ إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَنَهَراً حَافَتَاهُ أَبْکَارٌ مِنْ کُلِّ بَیْضَاءَ یَتَغَنَّیْنَ بِأَصْوَاتٍ لَمْ تَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهَا قَطُّ فَذَلِکَ أَفْضَلُ نَعِیمِ الْجَنَّةِ قَالَ الرَّاوِی سَأَلْتُ أَبَا الدَّرْدَاءِ بِمَ یَتَغَنَّیْنَ قَالَ بِالتَّسْبِیحِ.
ابو درداء گوید روزی رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله ضمن سخنان خود درباره بهشت و همسران و نعمت های آن مطالبی بیان فرمودند، در میان جمعیت عربی بادیه نشین بود، برخاست و روی زانو نشست و گفت: یا رسول الله! آیا در میان نعمت های بهشتی گوش دادن (به آوازخوانی و موسیقی) نیز وجود دارد؟ حضرت فرمودند: بله ای اعرابی! در بهشت رودی است که در دو طرف آن دختران سفید و نورانی قرار گرفته اند و با صداهای زیبای خود چنان آوازی می خوانند که مخلوقات جهان هرگز مثل آن را نشنیده اند و آن از بهترین نعمت های بهشتی است. ابو درداء گوید پرسیدم به چه آوازی می خوانند؟ فرمود: با تسبیح (خداوند).
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٦، ح ١٨٢
١٨٤- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْجَنَّةُ مِائَةُ دَرَجَةٍ مَا بَیْنَ کُلِّ دَرَجَةٍ مِنْهَا کَمَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ الْفِرْدَوْسُ أَعْلَاهَا سُمُوّاً وَ أَوْسَطُهَا مَحَلَّةً وَ مِنْهَا یَتَفَجَّرُ أَنْهَارُ الْجَنَّةِ فَقَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّی رَجُلٌ حُبِّبَ إِلَیَّ الصَّوْتُ فَهَلْ لِی فِی الْجَنَّةِ صَوْتٌ حَسَنٌ فَقَالَ إِی وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى یُوحِی إِلَى شَجَرَةٍ فِی الْجَنَّةِ أَنْ أَسْمِعِی عِبَادِیَ الَّذِینَ اشْتَغَلُوا بِعِبَادَتِی وَ ذِکْرِی عَنْ عَزْفِ الْبَرَابِطِ وَ الْمَزَامِیرِ فَتَرْفَعُ صَوْتاً لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ بِمِثْلِهِ قَطُّ مِنْ تَسْبِیحِ الرَّبِّ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: بهشت دارای صد درجه است و فاصله هر درجه با درجه دیگر مانند فاصله بین آسمان و زمین است. فردوس بالاترین مرتبه آن و و سط آن محلی است که نهرهای بهشت از آنجا سرچشمه می‌گیرد. مردى گفت: اى پیامبر خدا! من مردى هستم که آواز خوش را دوست دارم آیا در بهشت آواز خوش هست؟
فرمود: آرى. سوگند به آن که جانم در دست اوست. خداوند به درختى از درختان بهشت، وحى مى فرماید که: براى بندگانم که پرداختن به عبادت و ذکر من، آنان را از نواختن عود و نى باز داشته بود آواز بخوان و آن درخت با چنان آوازى به تسبیح و تقدیس پروردگار مى پردازد که خلایق، مانند آن را نشنیده اند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٦، ح ١٨٤
١٣- الأمالی للصدوق عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: إِنَّ حَلْقَةَ بَابِ الْجَنَّةِ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ عَلَى صَفَائِحِ الذَّهَبِ فَإِذَا دُقَّتِ الْحَلْقَةُ عَلَى الصَّفْحَةِ طَنَّتْ وَ قَالَتْ یَا عَلِیُّ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: همانا حلقه در بهشت از یاقوت سرخ است که روی صفحه طلائی درب نصب گردیده و وقتی حلقه درب کوبیده می شود صدای «یا علی (ع)» از آن بلند میشود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٢٢، ح ١٣
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مُوسَى ع- أَنَّ مِنْ عِبَادِی مَنْ یَتَقَرَّبُ إِلَیَّ بِالْحَسَنَةِ فَأُحَکِّمُهُ فِی الْجَنَّةِ فَقَالَ مُوسَى یَا رَبِّ وَ مَا تِلْکَ الْحَسَنَةُ قَالَ یَمْشِی مَعَ أَخِیهِ الْمُؤْمِنِ فِی قَضَاءِ حَاجَتِهِ قُضِیَتْ أَوْ لَمْ تُقْضَ.
امام باقر علیه السلام فرمود. خداى عز و جل بموسى علیه السّلام وحى فرمود: همانا از جمله بندگانم کسى است که بوسیله حسنه بمن تقرب جوید و من او را در بهشت حاکم سازم (بهشت را در اختیار او گذارم) موسى عرضکرد، پروردگارا آن حسنه چیست؟ فرمود: اینکه همراه برادر مؤمنش در راه برآوردن حاجت او گام بردارد، چه آنکه برآورده شود یا نشود.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ١٩٥، ح ١٢
عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ ع عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ: أَوْحَى اللَّهُ إِلَى دَاوُدَ ع إِنَّ الْعَبْدَ مِنْ عِبَادِی لَیَأْتِینِی بِالْحَسَنَةِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَأُحَکِّمُهُ فِی الْجَنَّةِ- قَالَ دَاوُدُ یَا رَبِّ وَ مَا هَذَا الْعَبْدُ الَّذِی یَأْتِیکَ بِالْحَسَنَةِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ- فَتُحَکِّمُهُ بِهَا فِی الْجَنَّةِ- قَالَ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ سَعَى فِی حَاجَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَحَبَّ قَضَاءَهَا قُضِیَتْ لَهُ أَمْ لَمْ تُقْضَ.
رسول خدا () فرمودند: خداى عز و جل به داوود علیه السّلام وحى فرمود: همانا بنده ای از بندگانم در روز قیامت نیکی می آورد که من او را در بهشت حاکم سازم (بهشت را در اختیار او گذارم) داوود علیه السّلام عرضکرد، پروردگارا آن بنده کیست که نیکی می آورد که او را در بهشت حاکم می سازی؟ فرمود: بنده مومنی که سعی در راه برآوردن حاجت برادر مسلمانش می نماید که دوست دارد حاجتش رفع شود، چه آنکه برآورده شود یا نشود.
وسائل الشیعة، ج ١٦، ص ٣٦٨، ح ٢١٧٨٤
٣١- عَنْ جَابِرِ بْنِ یَزِیدَ الْجُعْفِیِّ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیُفَوِّضُ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَیَصْنَعُ مَا یَشَاءُ قُلْتُ حَدِّثْنِی فِی کِتَابِ اللَّهِ أَیْنَ قَالَ قَالَ قَوْلُهُ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فِیها وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ (ق: ٣٥) فَمَشِیَّةُ اللَّهِ مُفَوَّضَةٌ إِلَیْهِ وَ الْمَزِیدُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا یُحْصَى ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ وَ لَا تَسْتَعِنْ بِعَدُوٍّ لَنَا فِی حَاجَةٍ وَ لَا تَسْتَطْعِمْهُ وَ لَا تَسْأَلْهُ شَرْبَةً أَمَا إِنَّهُ لَیُخْلَدُ فِی النَّارِ فَیَمُرُّ بِهِ الْمُؤْمِنُ فَیَقُولُ یَا مُؤْمِنُ أَ لَسْتُ فَعَلْتُ کَذَا وَ کَذَا فَیَسْتَحْیِی مِنْهُ فَیَسْتَنْقِذُهُ مِنَ النَّارِ وَ إِنَّمَا سُمِّیَ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً لِأَنَّهُ یُؤْمِنُ عَلَى اللَّهِ فَیُجِیزُ اللَّهُ أَمَانَهُ.
امام باقر علیه السّلام فرمودند: خداوند در روز قیامت مؤمن را به حال خود رها مى‌کند تا هر چه مى‌خواهد انجام دهد. گفتم: بفرمایید در کجاى کتاب خدا چنین آمده؟ فرمود: در آنجا که مى‌فرماید: «هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است.» (سوره ق، آیه ٣٥) پس خواسته خدا به او واگذار مى‌شود و نعمت بیشتر از جانب خدا که قابل شمارش نیست [به او واگذار مى‌شود]. سپس فرمود: اى جابر! از دشمن ما طلب کمک مکن و از او تقاضاى غذا یا آب ننما، زیرا او در آتش جاودانه خواهد بود و هنگامى که مؤمنى از کنارش بگذرد مى‌گوید: اى مؤمن آیا برایت فلان کار را انجام ندادم؟ مؤمن از او حیا مى‌کند و او را از آتش نجات مى‌دهد و علّت نامگذارى مؤمن به مؤمن این است که او نزد خدا امان مى‌دهد و خدا هم امانش را مى‌پذیرد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٦٤، ص ٧٠، ح ٣١
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
بهشت- ١
بهشت- ٢
بهشت- ٣
بهشت- ٤
بهشت- ٥
بهشت- ٦
بهشت- ٧
بهشت- ٨
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
