بهشت- ٨
پاداش بهشتی اعمال: عبادت باعث پاداش بهشتی است- نماز- زکات- روز غدیر- قرآن- ذکر- تلاش برای ازدواج دو مؤمن- ساخت مسجد
متفرقات: بهشت حضرت آدم (ع) - خلقت انسان- بهشت و حیوانات- روز جمعه و بهشت
کلمه «جنۀ» در کتابهای الکافی و بخش مربوطه در جلد ٨ کتاب بحار الانوار (صفحه ٧١ تا ٢٢٢) بررسی شد.
٩٣- الکافی، قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یَا عِبَادِیَ الصِّدِّیقِینَ تَنَعَّمُوا بِعِبَادَتِی فِی الدُّنْیَا فَإِنَّکُمْ تَتَنَعَّمُونَ بِهَا فِی الْآخِرَةِ.
امام صادق علیه السلام فرمودند: خداى تبارک و تعالى فرموده است: اى بندگان راستین من! در دنیا از نعمت عبادت من برخوردار شوید؛ زیرا در آخرت به سبب آن متنعّم مى گردید.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٥٥، ح ٩٣
١٣٨- تفسیر الإمام علیه السلام قَالَ ع فِی بَیَانِ ثَوَابِ الصَّلَاةِ وَ إِذَا قَالَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ فَقَرَأَ فَاتِحَةَ الْکِتَابِ وَ سُورَةً قَالَ اللَّهُ تَعَالَى لِمَلَائِکَتِهِ أَ مَا تَرَوْنَ عَبْدِی هَذَا کَیْفَ تَلَذَّذُ بِقِرَاءَةِ کَلَامِی أُشْهِدُکُمْ یَا مَلَائِکَتِی لَأَقُولَنَّ لَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ اقْرَأْ فِی جَنَّاتِی وَ ارْقَ فِی دَرَجَاتِی فَلَا یَزَالُ یَقْرَأُ وَ یَرْقَى بِعَدَدِ کُلِّ حَرْفٍ دَرَجَةً مِنْ ذَهَبٍ وَ دَرَجَةً مِنْ فِضَّةٍ وَ دَرَجَةً مِنْ لُؤْلُؤٍ وَ دَرَجَةً مِنْ جَوْهَرٍ وَ دَرَجَةً مِنْ زَبَرْجَدٍ أَخْضَرَ وَ دَرَجَةً مِنْ زُمُرُّدٍ أَخْضَرَ وَ دَرَجَةً مِنْ نُورِ رَبِّ الْعِزَّةِ.
امام حسن عسکری علیه السّلام در بیان ثواب نماز فرمودند: هنگامی که حمد و سوره را تلاوت کرد خدای متعال به فرشتگان می فرماید: آیا نمی بینید که این بنده من با خواندن کلام من چگونه لذت می‌برد ای فرشتگانم شما را شاهد می گیرم که من نیز روز قیامت به او می گویم بخوان و از درجات بهشت بالا برو در برابر هر حرفی که می خواند درجه ای از طلا و درجه ای از نقره و درجه ای از لولو و درجه ای از جواهر و درجه ای از زبرجد و درجه ای از زمرد سبز و درجه ای از نور پروردگار با عزت به او عطا می کنم.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨١، ح ١٣٨
١٥١- الأمالی للصدوق عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ ع أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ ع عَنْ قِیَامِ اللَّیْلِ بِالْقُرْآنِ فَقَالَ وَ سَاقَ الْحَدِیثَ إِلَى أَنْ قَالَ وَ مَنْ صَلَّى لَیْلَةً تَامَّةً تَالِیاً لِکِتَابِ اللَّهِ رَاکِعاً وَ سَاجِداً وَ ذَاکِراً وَ سَاقَهُ إِلَى أَنْ قَالَ یَقُولُ الرَّبُّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لِمَلَائِکَتِهِ یَا مَلَائِکَتِی انْظُرُوا إِلَى عَبْدِی أَحْیَا لَیْلَةً ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِی أَسْکِنُوهُ الْفِرْدَوْسَ وَ لَهُ فِیهَا مِائَةُ أَلْفِ مَدِینَةٍ فِی کُلِّ مَدِینَةٍ جَمِیعُ مَا تَشْتَهِی الْأَنْفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْیُنُ وَ مَا لَا یَخْطُرُ عَلَى بَالٍ سِوَى مَا أَعْدَدْتُ لَهُ مِنَ الْکَرَامَةِ وَ الْمَزِیدِ وَ الْقُرْبَةِ.
امام باقر (علیه السلام) فرمود: مردی از علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) درباره فضیلت تلاوت قرآن هنگام برخاستن در شب پرسید، حضرت فرمود: ... و هرکس یک شب تمام به عبادت بپردازد درحالی‌که قرآن شریف را تلاوت میکند و همه‌اش در رکوع و سجود و ذکر خدا باشد، ... پروردگار به فرشتگان می‌فرماید: ای فرشتگان من! نگاه کنید به بنده من که تمام شب را برای کسب خشنودی من به عبادت پرداخت، او را داخل در فردوس نمایید و برای او در آنجا هزار شهر است، در آن شهرها آنچه باب میل انسان ها باشد مهیاست و از آنچه چشم ها لذت می‌برند موجود میباشد و سعادتهایی که به دل هیچ‌کس خطور نکرده است، به علاوه آنچه از احترامات و افزونی ها و تقرب و نزدیکی است، برایش آماده ساخته‌ام.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٦، ح ١٥١
١٣٨- تفسیر الإمام علیه السلام قَالَ ع فِی بَیَانِ الزَّکَاةِ فَإِنَّ مَنْ أَعْطَى مِنْ زَکَاتِهِ طَیِّبَةً بِهَا نَفْسُهُ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِکُلِّ حَبَّةٍ مِنْهَا قَصْراً فِی الْجَنَّةِ مِنْ ذَهَبٍ وَ قَصْراً مِنْ فِضَّةٍ وَ قَصْراً مِنْ لُؤْلُؤٍ وَ قَصْراً مِنْ زَبَرْجَدٍ وَ قَصْراً مِنْ زُمُرُّدٍ وَ قَصْراً مِنْ جَوْهَرٍ وَ قَصْراً مِنْ نُورِ رَبِّ الْعَالَمِینَ.
امام حسن عسکری علیه السّلام در بیان ثواب زکات فرمودند: هر که زکات مال خود را با طیب نفس بپردازد، خداوند در مقابل هر دانه [گندم و جو و...] قصری از طلا در بهشت و قصری از نقره و قصری از لولو و قصری از زبرجد و قصری از زمرد و قصری از جواهر و قصری از نور پروردگار جهانیان به او عطا می فرماید.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨١، ح ١٣٨
١٤٤- إقبال الأعمال عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ الرِّضَا ع وَ الْمَجْلِسُ غَاصٌّ بِأَهْلِهِ فَتَذَاکَرُوا یَوْمَ الْغَدِیرِ فَأَنْکَرَهُ بَعْضُ النَّاسِ فَقَالَ الرِّضَا ع حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ قَالَ إِنَّ یَوْمَ الْغَدِیرِ فِی السَّمَاءِ أَشْهَرُ مِنْهُ فِی الْأَرْضِ إِنَّ لِلَّهِ فِی الْفِرْدَوْسِ الْأَعْلَى قَصْراً لَبِنَةٌ مِنْ فِضَّةٍ وَ لَبِنَةٌ مِنْ ذَهَبٍ فِیهِ مِائَةُ أَلْفِ قُبَّةٍ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ وَ مِائَةُ أَلْفِ خَیْمَةٍ مِنْ یَاقُوتٍ أَخْضَرَ تُرَابُهُ الْمِسْکُ وَ الْعَنْبَرُ فِیهِ أَرْبَعَةُ أَنْهَارٍ نَهَرٌ مِنْ خَمْرٍ وَ نَهَرٌ مِنْ مَاءٍ وَ نَهَرٌ مِنْ لَبَنٍ وَ نَهَرٌ مِنْ عَسَلٍ حَوَالَیْهِ أَشْجَارُ جَمِیعِ الْفَوَاکِهِ عَلَیْهِ طُیُورٌ أَبْدَانُهَا مِنْ لُؤْلُؤٍ وَ أَجْنِحَتُهَا مِنْ یَاقُوتٍ وَ تَصُوتُ بِأَلْوَانِ الْأَصْوَاتِ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْغَدِیرِ وَرَدَ إِلَى ذَلِکَ الْقَصْرِ أَهْلُ السَّمَاوَاتِ یُسَبِّحُونَ اللَّهَ وَ یُقَدِّسُونَهُ وَ یُهَلِّلُونَهُ تَتَطَایَرُ تِلْکَ الطُّیُورُ فَتَقَعُ فِی ذَلِکَ الْمَاءِ وَ تَتَمَرَّغُ عَلَى ذَلِکَ الْمِسْکِ وَ الْعَنْبَرِ فَإِذَا اجْتَمَعَتِ الْمَلَائِکَةُ طَارَتْ فَتَنْفُضُ ذَلِکَ عَلَیْهِمْ وَ إِنَّهُمْ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ لَیَتَهَادَوْنَ نُثَارَ فَاطِمَةَ ع فَإِذَا کَانَ آخِرُ ذَلِکَ الْیَوْمِ نُودُوا انْصَرِفُوا إِلَى مَرَاتِبِکُمْ فَقَدْ أَمِنْتُمُ الْخَطَاءَ وَ الزَّلَلَ إِلَى قَابِلٍ فِی مِثْلِ هَذَا الْیَوْمِ تَکْرِمَةً لِمُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ ع الْخَبَرَ.
احمد بن محمد بن ابی نصر گوید نزد امام رضا علیه السلام بودیم و مجلس مملو از جمعیت بود. از روزِ غدیر خم سخن به میان آمد، بعضی از مردم نسبت به آن اظهار بی اطلاعی کردند. پس امام رضا علیه السلام فرمود: پدرم [امام کاظم] از پدرش [امام صادق] علیهما السلام برایم نقل کرد که ایشان فرمود: به راستی که روزِ غدیر خم در [میان اهلِ] آسمان مشهورتر است از روزِ غدیر در [میان اهلِ] زمین.
همانا خداوند در فردوس اعلی قصری از آجرهای نقره دارد و قصری از آجرهای طلا دارد که در آن صدهزار قبه از یاقوت قرمز و صدهزار خیمه از یاقوت سبز می باشد که خاک آن از مشک و عنبر است در آن چهار رود است رودی از شراب رودی از آب و رودی از شیر و رودی از عسل و در اطراف آن درختانی هست از جمیع میوه‌ها و بر آن درختان مرغان هستند که بدنهاشان از مروارید است و بالهاشان از یاقوت و به انواع صوتها خوش خوانى مىکنند، و چون روز غدیر مى‌شود فرشتگان همه آسمانها به این قصر مىآیند و تسبیح و تقدیس و تهلیل الهى مىکنند، پس آن مرغان به پرواز مىآیند و در آن آب فرو مىروند و بر آن خاک مشک و عنبر مىغلطند پس چون فرشتگان جمع مىشوند آن مرغها پرواز مىکنند و بالهاى خود را برایشان مىافشانند و در این روز نُثار فاطمه زهرا صلوات اللَّه علیها را به هدیه به یکدیگر مىدهند و چون آخر روز مى‌شود ندا مىرسد که برگردید به جاهاى خود که شما را ایمن ساختند از خطا و لغزش تا سال دیگر این روز برای اکرام حضرت محمد و على صلوات اللَّه علیهما.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٢، ح ١٤٤
١٥٢- الأمالی للصدوق عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع أَنَّهُ قَالَ: وَ عَلَیْکُمْ بِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ فَإِنَّ دَرَجَاتِ الْجَنَّةِ عَلَى عَدَدِ آیَاتِ الْقُرْآنِ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ یُقَالُ لِقَارِئِ الْقُرْآنِ اقْرَأْ وَ ارْقَ فَکُلَّمَا قَرَأَ آیَةً رَقِیَ دَرَجَةً.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: بر شما باد تلاوت قرآن؛ به درستی که درجات بهشت به تعداد آیات قرآن است، پس زمانی که روز قیامت شود به قاری قرآن گفته می شود قرآن بخوان و بالا برو پس هر آیه که می خواند درجه ای بالا می رود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٦، ح ١٥٢
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ الزُّمَرِ استحقها [اسْتَخَفَّهَا] مِنْ لِسَانِهِ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنْ شَرَفِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعَزَّهُ بِلَا مَالٍ وَ لَا عَشِیرَةٍ حَتَّى یَهَابُهُ مَنْ یَرَاهُ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ وَ بَنَى لَهُ فِی الْجَنَّةِ أَلْفَ مَدِینَةٍ فِی کُلِ مَدِینَةٍ أَلْفُ قَصْرٍ فِی کُلِّ قَصْرٍ مِائَةُ حَوْرَاءَ وَ لَهُ مَعَ هَذَا عَیْنانِ تَجْرِیانِ وَ عَیْنانِ نَضَّاخَتانِ وَ عَیْنَانِ مُدْهامَّتانِ وَ حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ- ذَواتا أَفْنانٍ وَ مِنْ کُلِّ فاکِهَةٍ زَوْجان.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: هرکه سوره‌ی زمر را قرائت کند و آن را به آسانی بر زبان جاری نماید، (خواندن آن برایش سخت و مشکل نباشد بلکه از سر شوق بخواند) خداوند سربلندی دنیا و آخرت را به او ارزانی می‌دارد و او را بدون هیچ ثروت و یا خویشاوندی عزیز می‌گرداند، به‌گونه‌ای که هرکس او را ببیند، بزرگش می‌دارد، و خداوند بدنش را بر آتش دوزخ حرام میکند و در بهشت برایش هزار شهر می‌سازد که در هر شهر هزار قصر و در هر قصر هزار پری میباشد و افزون بر این، «دو چشمه آب جاری در زیر درختان سرسبز و دو چشمه آب (دو باغ) هر دو خرّم و سرسبزند!» (رحمن/۶۴). «و حوریانی که در خیمه‌های بهشتی مستورند!» (رحمن/۷۴). «و [آن دو باغ بهشتی] دارای انواع نعمت‌ها و درختان پرطراوت است!» (رحمن/۴۸). «و در آن دو، از هر میوه‌ای دو نوع وجود دارد [هریک از دیگری بهتر]!» (رحمن/۵۲)
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ١١٢
١٧٠- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: مَنْ أَدْمَنَ قِرَاءَةَ حمعسق بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ وَجْهُهُ کَالثَّلْجِ أَوْ کَالشَّمْسِ حَتَّى یَقِفَ بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَقُولُ أَدْمَنْتَ عَبْدِی قِرَاءَةَ حمعسق لَمْ تَدْرِ مَا ثَوَابُهَا أَمَا لَوْ دَرَیْتَ مَا هِیَ وَ مَا ثَوَابُهَا لَمَا مَلِلْتَ مِنْ قِرَاءَتِهَا وَ لَکِنْ سَأَجْزِیکَ جَزَاءَکَ أَدْخِلُوهُ الْجَنَّةَ وَ لَهُ فِیهَا قَصْرٌ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ أَبْوَابُهَا وَ شُرَفُهَا وَ دَرَجُهَا یُرَى ظَاهِرُهَا مِنْ بَاطِنِهَا وَ بَاطِنُهَا مِنْ ظَاهِرِهَا وَ لَهُ فِیهَا حُورٌ أَتْرَابٌ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ أَلْفُ جَارِیَةٍ وَ أَلْفُ غُلَامٍ مِنَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِینَ الَّذِینَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ تَعَالَى.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: کسی که بر تلاوت سوره حم عسق (سوره شوری) مداومت کند خداوند در روز قیامت او را با سیمائی [سفید و درخشان] همچون برف یا آفتاب برمیانگیزد تا در پیشگاه خداوند عز و جل بایستد؛ و خداوند او را مورد خطاب قرار میدهد که: ای بنده من! بر تلاوت سوره حم عسق مداومت کردی نمی دانستی که چه ثوابی دارد! که اگر میدانستی که این سوره چه سورهای است و ثوابش چه اندازه است، هرگز از خواندن آن خسته نمیشدی، و من اینک پاداش تو را آن گونه که شایسته است به تو می‌دهم؛ او را وارد بهشت کنید و در آن بهشت، کاخی از یاقوت سرخ از آن اوست که درها و ایوانها و پلّههای آن همه از همان [یاقوت سرخ] است، از درون آن ظاهرش دیده شود و از ظاهرش درون آن هویداست؛ و در خدمت او هزار غلام است از آن بچه‌هایی که جاودانه‌اند، همانها که خداوند عز و جل آنان را وصف کرده است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٢، ح ١٧٠
١٧١- عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ إِنَّا أَرْسَلْنَا مُحْتَسِباً صَابِراً فِی فَرِیضَةٍ أَوْ نَافِلَةٍ أَسْکَنَهُ اللَّهُ تَعَالَى مَسَاکِنَ الْأَبْرَارِ وَ أَعْطَاهُ ثَلَاثَ جِنَانٍ مَعَ جَنَّتِهِ کَرَامَةً مِنَ اللَّهِ وَ زَوَّجَهُ مِائَتَیْ حَوْرَاءَ وَ أَرْبَعَةَ آلَافِ ثَیِّبٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: کسى که سوره «إِنّٰا أَرْسَلْنٰا نُوحاً إِلىٰ قَوْمِهِ«را در نماز واجب و یا مستحب تلاوت نماید، خداوند در روز قیامت او را در جایگاه ابرار قرار دهد، و صرف نظر از بهشتى که در آن ساکن است سه باغ دیگر (از باغهاى) بهشتى را به او عطا مى‌کند، و دویست حوریّه باکره و چهار هزار حوریّۀ شوهر دیده را به همسرى وى درآورد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٢، ح ١٧١
١٧٢- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ قَالَ: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ هَلْ أَتى عَلَى الْإِنْسانِ فِی کُلِّ غَدَاةِ خَمِیسٍ زَوَّجَهُ اللَّهُ مِنَ الْحُورِ ثَمَانَمِائَةِ عَذْرَاءَ وَ أَرْبَعَةَ آلَافِ ثَیِّبٍ وَ حُوراً مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ کَانَ مَعَ مُحَمَّدٍ ص.
امام باقر (علیه السلام)- هرکس سوره‌ی هَلْ أَتَی عَلَی الْإِنسَانِ را در هر سپیده‌دم پنجشنبه بخواند، خداوند عزّوجلّ هشتصد حوری بهشتی باکره و چهار هزار حوری بهشتی غیرباکره را به همسری وی درمی‌آورد، و همراه پیامبر (صلی الله علیه و آله) خواهد بود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٢، ح ١٧٢
١٥٤- الأمالی للصدوق قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: مَنْ قَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ غَرَسَ اللَّهُ لَهُ بِهَا شَجَرَةً فِی الْجَنَّةِ وَ مَنْ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ غَرَسَ اللَّهُ لَهُ بِهَا شَجَرَةً فِی الْجَنَّةِ وَ مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ غَرَسَ اللَّهُ لَهُ بِهَا شَجَرَةً فِی الْجَنَّةِ وَ مَنْ قَالَ اللَّهُ أَکْبَرُ غَرَسَ اللَّهُ لَهُ بِهَا شَجَرَةً فِی الْجَنَّةِ فَقَالَ رَجُلٌ مِنْ قُرَیْشٍ یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ شَجَرَنَا فِی الْجَنَّةِ لَکَثِیرٌ قَالَ نَعَمْ وَ لَکِنْ إِیَّاکُمْ أَنْ تُرْسِلُوا عَلَیْهَا نِیرَاناً فَتُحْرِقُوهَا وَ ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَکُمْ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هر کس بگوید «سبحان اللّه » خداوند به سبب آن یک درخت در بهشت برایش مى نشاند، و هر کس بگوید «الحمد للّه » خداوند به سبب آن یک درخت در بهشت برایش مى نشاند، و هر کس بگوید «لا إله إلاّ اللّه » خداوند به سبب آن یک درخت در بهشت برایش مى نشاند، و هر کس بگوید «اللّه أکبر» خداوند به سبب آن یک درخت در بهشت برایش مى نشاند. مردى از قریش گفت: اى پیامبر خدا! [پس] درختهاى زیادى در بهشت داریم! فرمود: درست است، اما مبادا آتشى بفرستید و همه آنها را بسوزانید؛ زیرا خداوند عزّ و جلّ مى فرماید: «اى کسانى که ایمان آورده اید! از خدا اطاعت کنید و از پیامبر اطاعت کنید و کارهاى خود را از بین نبرید».
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٨٦، ح ١٥٤
٢٤٩٩٦- عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: وَ مَنْ عَمِلَ فِی تَزْوِیجٍ بَیْنَ مُؤْمِنَیْنِ حَتَّى یَجْمَعَ بَیْنَهُمَا زَوَّجَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَلْفَ امْرَأَةٍ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ کُلُّ امْرَأَةٍ فِی قَصْرٍ مِنْ دُرٍّ وَ یَاقُوتٍ وَ کَانَ لَهُ بِکُلِ خُطْوَةٍ خَطَاهَا أَوْ بِکُلِّ کَلِمَةٍ تَکَلَّمَ بِهَا فِی ذَلِکَ عَمَلُ سَنَةٍ قِیَامٍ لَیْلُهَا وَ صِیَامٍ نَهَارُهَا وَ مَنْ عَمِلَ فِی فُرْقَةٍ بَیْنَ امْرَأَةٍ وَ زَوْجِهَا کَانَ عَلَیْهِ غَضَبُ اللَّهِ وَ لَعْنَتُهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ کَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ یَرْضَخَهُ بِأَلْفِ صَخْرَةٍ مِنْ نَارٍ وَ مَنْ مَشَى فِی فَسَادِ مَا بَیْنَهُمَا وَ لَمْ یُفَرِّقْ کَانَ فِی سَخَطِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَعْنَتِهِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ حَرَّمَ (اللَّهُ عَلَیْهِ) النَّظَرَ إِلَى وَجْهِهِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: کسی که در امر ازدواج بین مومنین کاری انجام دهد تا اینکه بین آنها را جمع کند خداوند هزار زن از حور العین را به ازدواج او در می آورد که هر زنی در قصری از دُر و یاقوت است و هر گامى که انسان در این راه بر دارد و هر کلمهاى بگوید ثواب یک سال عبادت در نامه عمل او مىنویسند.
و هر که برای جدایى زن و شوهرى عمل کند، در دنیا و آخرت دچار خشم و لعنت خدا قرار خواهد گرفت و بر خدا سزاوار است که او را با هزار سنگ آتشین سنگسار کند؛ و هر کس براى ایجاد اختلاف میان همسران قدم بردارد، اگر چه کارشان هم به جدایى نرسد، در دنیا و آخرت مورد خشم و لعنت خدا خواهد بود، و از نظر کردن به رحمت خدا محروم خواهد گردید.
وسائل الشیعة، ج ٢٠، ص ٤٦، ح ٢٤٩٩٦
١٧٣- ثواب الأعمال عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: مَنْ بَنَى مَسْجِداً فِی الدُّنْیَا بَنَى اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ شِبْرٍ مِنْهُ أَوْ بِکُلِّ ذِرَاعٍ مَسِیرَةَ أَرْبَعِینَ أَلْفَ عَامٍ مَدِینَةً مِنْ ذَهَبٍ وَ فِضَّةٍ وَ دُرٍّ وَ یَاقُوتٍ وَ زُمُرُّدٍ وَ زَبَرْجَدٍ فِی کُلِّ مَدِینَةٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ قَصْرٍ فِی کُلِّ قَصْرٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ دَارٍ فِی کُلِّ دَارٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ بَیْتٍ فِی کُلِّ بَیْتٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ سَرِیرٍ عَلَى کُلِّ سَرِیرٍ زَوْجَةٌ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ لِکُلِّ زَوْجَةٍ أَلْفُ أَلْفِ وَصِیفٍ وَ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ وَصِیفَةٍ فِی کُلِّ بَیْتٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ مَائِدَةٍ عَلَى کُلِّ مَائِدَةٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ قَصْعَةٍ فِی کُلِّ قَصْعَةٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ أَلْفِ لَوْنٍ مِنَ الطَّعَامِ وَ یُعْطِی اللَّهُ وَلِیَّهُ مِنَ الْقُوَّةِ مَا یَأْتِی عَلَى تِلْکَ الْأَزْوَاجِ وَ عَلَى ذَلِکَ الطَّعَامِ وَ عَلَى ذَلِکَ الشَّرَابِ فِی یَوْمٍ وَاحِدٍ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: کسی که مسجدی را در دنیا بسازد، خدای متعال به اندازه هر وجب یا هر زراع از آن، مسیر چهل هزار سال شهری از طلا و نقره و درّ و یاقوت و زمرد و زبرجد و لؤلؤ برای او بنا می فرماید؛ در هر شهر چهل هزار هزار قصر، در هر قصر چهل هزار هزار خانه، در هر خانه چهل هزار هزار اطاق، در هر اطاق چهل هزار هزار تخت، بر هر تحت همسری از حورالعین، و برای هر همسر هزار هزار خدمتکار پسر و هزار هزار خدمتکار زن، در هر اطاق چهل هزار هزار سفره، بر هر سفره چهل هزار هزار ظرف، و هر ظرف چهل هزار هزار رنگ از غذا، و خداوند به دوست و ولىّ خود نیرویى عطا کند که بر آن زنان و غذا و شراب در یک روز وارد شود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٢، ح ١٧٣
٢- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُیَسِّرٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ جَنَّةِ آدَمَ ع فَقَالَ جَنَّةٌ مِنْ جِنَانِ الدُّنْیَا تَطْلُعُ فِیهَا الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ لَوْ کَانَتْ مِنْ جِنَانِ الْآخِرَةِ مَا خَرَجَ مِنْهَا أَبَداً.
از آن حضرت درباره بهشت حضرت آدم (ع) سوال کردم فرمودند: بهشتی بود از بهشتهای دنیا که در آن خورشید و ماه طلوع داشتند و اگر از بهشتهای آخرت بود هیچگاه از آن خارج نمی شد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٣، ص ٢٤٧، ح ٢
٤٧- تفسیر الإمام الْعَسْکَرِیِّ علیه السلام: فِی قَوْلِهِ تَعَالَى وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ شَجَرَةَ الْعِلْمِ شَجَرَةَ عِلْمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ آثَرَهُمُ اللَّهُ تَعَالَى بِهِ دُونَ سَائِرِ خَلْقِهِ فَقَالَ اللَّهُ تَعَالَى- وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ شَجَرَةَ الْعِلْمِ فَإِنَّهَا لِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ خَاصَّةً دُونَ غَیْرِهِمْ لَا یَتَنَاوَلُ مِنْهَا بِأَمْرِ اللَّهِ إِلَّا هُمْ وَ مِنْهَا مَا کَانَ یَتَنَاوَلُهُ النَّبِیٌّ ص وَ عَلِیٌّ- وَ فَاطِمَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ بَعْدَ إِطْعَامِهِمُ الْمِسْکِینَ وَ الْیَتِیمَ وَ الْأَسِیرَ حَتَّى لَمْ یُحِسُّوا بَعْدُ بِجُوعٍ وَ لَا عَطَشٍ وَ لَا تَعَبٍ وَ لَا نَصَبٍ وَ هِیَ شَجَرَةٌ تَمَیَّزَتْ مِنْ بَیْنِ أَشْجَارِ الْجَنَّةِ أَنَّ سَائِرَ أَشْجَارِ الْجَنَّةِ کَانَ کُلُّ نَوْعٍ مِنْهَا یَحْمِلُ نَوْعاً مِنَ الثِّمَارِ وَ الْمَأْکُولِ وَ کَانَتْ هَذِهِ الشَّجَرَةُ وَ جِنْسُهَا تَحْمِلُ الْبُرَّ وَ الْعِنَبَ وَ التِّینَ وَ الْعُنَّابَ وَ سَائِرَ أَنْوَاعِ الثِّمَارِ وَ الْفَوَاکِهِ وَ الْأَطْعِمَةِ فَلِذَلِکَ اخْتَلَفَ الْحَاکُونَ بِذِکْرِ الشَّجَرَةِ فَقَالَ بَعْضُهُمْ هِیَ بُرَّةٌ وَ قَالَ آخَرُونَ هِیَ عِنَبَةٌ وَ قَالَ آخَرُونَ هِیَ تِینَةٌ وَ قَالَ آخَرُونَ هِیَ عُنَّابَةٌ وَ قَالَ اللَّهُ وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ تَلْتَمِسَانِ بِذَلِکَ دَرَجَةَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فِی فَضْلِهِمْ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَصَّهُمْ بِهَذِهِ الدَّرَجَةِ دُونَ غَیْرِهِمْ وَ هِیَ الشَّجَرَةُ الَّتِی مَنْ تَنَاوَلَ مِنْهَا بِإِذْنِ اللَّهِ أُلْهِمَ عِلْمَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ مِنْ غَیْرِ تَعَلُّمٍ وَ مَنْ تَنَاوَلَ مِنْهَا بِغَیْرِ إِذْنِ اللَّهِ خَابَ مِنْ مُرَادِهِ وَ عَصَى رَبَّهُ- فَتَکُونا مِنَ الظَّالِمِینَ بِمَعْصِیَتِکُمَا وَ الْتِمَاسِکُمَا دَرَجَةً قَدْ أُوثِرَ بِهَا غَیْرُکُمَا إِذَا رُمْتُمَا بِغَیْرِ حُکْمِ اللَّه.
امام حسن عسکری علیه السّلام درباره آیه «و نزدیک این درخت نشوید » (سوره بقره آیه ۳۵) فرمودند: آن درخت ممنوعه درخت علم و درخت دانش محمّد و آل‌محمّد (علیهم السلام) بوده که خداوند به‌واسطه‌ی آن ایشان را بر سایر خلق برگزیده و برتری داده است و نهی الهی به‌واسطه‌ی آن بوده که این درخت دانش مخصوص محمّد و آل (علیهم السلام) اوست و هیچ‌کس غیر آنان، به امر خدا از آن درخت بهره‌مند نمی‌شود، و آن همان درختی است که پیامبر (علی (علیه السلام)، فاطمه (سلام الله علیها) و حسنین (علیها السلام) بعد از اطعام مسکین، یتیم و اسیر از آن بهره‌مند شدند و بعد از آن هرگز احساس گرسنگی، تشنگی، خستگی و کسالت ننمودند و آن درختی است که در بین دیگر درختان بهشت ممتاز است، چرا که سایر درختان هر یک نوعی از میوه را دارند، امّا جنس این درخت به گونه‌ای است که ثمره‌ی آن گندم، انگور، انجیر، عنّاب و سایر انواع میوه‌ها و خوراکی‌های لذیذ است. به همین خاطر است که راویان در ذکر [نوع] این درخت اختلاف کرده‌اند؛ برخی آن را درخت گندم می‌دانند، گروهی دیگر درخت انگور؛ گروهی درخت انجیر و گروهی نیز از آن درخت عنّاب نام برده‌اند. اینکه خداوند آنها را از نزدیک‌شدن به این درخت نهی فرمود، به جهت آن بود که با دستیابی به آن، به درجه‌ی محمّد (و آل او (علیهم السلام) می‌رسیدند، [در حالی که] خداوند این درجه را فقط مخصوص ایشان گردانیده و آن درختی است که هرکس به اذن خدا از آن تناول کند، به او علم اوّلین و آخرین بدون نیاز به آموزش، الهام می‌شود و هرکس به غیر اذن خدا از آن بهره‌مند شود از مرادش محروم گشته و خدا را معصیت کرده و در زمره‌ی ستمکاران قرار می‌گیرد، [و شما ای آدم (علیه السلام) و حوّا (سلام الله علیها)] با ارتکاب معصیت الهی و درخواست آن درجه‌ای که به شما اختصاص ندارد، به حکمی غیر حکم خدا گرایش پیدا کردید.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ١١، ص ١٨٩، ح ٤٧
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْخَلْقَ فَخَلَقَ مَا أَحَبَّ مِمَّا أَحَبَّ وَ کَانَ مَا أَحَبَّ أَنْ خَلَقَهُ مِنْ طِینَةِ الْجَنَّةِ وَ خَلَقَ مَا أَبْغَضَ مِمَّا أَبْغَضَ وَ کَانَ مَا أَبْغَضَ أَنْ خَلَقَهُ مِنْ طِینَةِ النَّارِ ثُمَّ بَعَثَهُمْ فِی الظِّلَالِ فَقُلْتُ وَ أَیُّ شَیْءٍ الظِّلَالُ قَالَ أَ لَمْ تَرَ إِلَى ظِلِّکَ فِی الشَّمْسِ شَیْءٌ وَ لَیْسَ بِشَیْءٍ ثُمَّ بَعَثَ اللَّهُ فِیهِمُ النَّبِیِّینَ یَدْعُونَهُمْ إِلَى الْإِقْرَارِ بِاللَّهِ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ (الزخرف: ٨٧) ثُمَّ دَعَاهُمْ إِلَى الْإِقْرَارِ بِالنَّبِیِّینَ فَأَقَرَّ بَعْضُهُمْ وَ أَنْکَرَ بَعْضُهُمْ ثُمَّ دَعَاهُمْ إِلَى وَلَایَتِنَا فَأَقَرَّ بِهَا وَ اللَّهِ مَنْ أَحَبَّ وَ أَنْکَرَهَا مَنْ أَبْغَضَ وَ هُوَ قَوْلُهُ فَما کانُوا لِیُؤْمِنُوا بِما کَذَّبُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ (یونس: ٧٥) ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع کَانَ التَّکْذِیبُ ثَمَّ.
عقبه گوید: امام باقر علیه السلام فرمود: خدا مخلوق را آفرید و هر مخلوقى را که دوست میداشت از ماده‌اى که دوست داشت آفرید و آنچه را دوست داشت از گل بهشت آفرید؛ و هر مخلوقى را که دوست نداشت از ماده‌اى که دوست نداشت آفرید و آنچه را دوست نداشت از گل دوزخ آفرید، سپس آنها را در سایه‌اى مبعوث کرد. من عرضکردم: سایه چیست؟ فرمود: نمیبینى که سایه خودت در برابر خورشید چیزى هست و چیزى نیست (یعنى چیزیست که از خود شخصیت و استقلال ندارد و این تنظیریست براى عالم مثال یا عالم ارواح یا عالم ذر) سپس خدا پیغمبران را در میان آنها مبعوث ساخت تا ایشان را باقرار بخدا دعوت کنند، اینست که خدا فرماید: «و اگر از آنها بپرسى کى خلقشان کرده؟ خواهند گفت: خدا-٨٧ سوره ٤٣-» سپس خدا ایشان را باقرار نسبت بپیغمبران دعوت کرد، برخى اقرار و برخى انکار نمودند، آنگاه بولایت ما دعوتشان کرد، بخدا کسى بدان اقرار کرد که خدایش دوست داشت و آنکه را دشمن داشت، انکار کرد اینست گفتار خدا: «بآنچه از پیش (در عالم ذر) تکذیب کرده‌اند، ایمان نخواهند آورد-٧٤ سوره ١٠-» سپس امام باقر علیه السلام فرمود: تکذیب آنها در آنجا (عالم ذر) بود.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٤٣٦، ح ٢
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَشَجَرَةً تُسَمَّى الْمُزْنَ فَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ أَنْ یَخْلُقَ مُؤْمِناً أَقْطَرَ مِنْهَا قَطْرَةً فَلَا تُصِیبُ بَقْلَةً وَ لَا ثَمَرَةً أَکَلَ مِنْهَا مُؤْمِنٌ أَوْ کَافِرٌ إِلَّا أَخْرَجَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ صُلْبِهِ مُؤْمِناً.
امام صادق علیه السّلام فرمود: در بهشت درختى است که مزن نام دارد، چون خدا خواهد مؤمنى بیافریند، قطره‌ئى از آن بچکاند، آن قطره بهر سبزى و میوه‌ئى که رسد و مؤمن یا کافرى از آن بخورد، خداى عز و جل از صلب او مؤمنى خارج کند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ١٤، ح ١
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْمُؤْمِنَ مِنْ طِینَةِ الْجَنَّةِ وَ خَلَقَ الْکَافِرَ مِنْ طِینَةِ النَّارِ وَ قَالَ إِذَا أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِعَبْدٍ خَیْراً طَیَّبَ رُوحَهُ وَ جَسَدَهُ فَلَا یَسْمَعُ شَیْئاً مِنَ الْخَیْرِ إِلَّا عَرَفَهُ وَ لَا یَسْمَعُ شَیْئاً مِنَ الْمُنْکَرِ إِلَّا أَنْکَرَهُ قَالَ وَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ الطِّینَاتُ ثَلَاثٌ طِینَةُ الْأَنْبِیَاءِ وَ الْمُؤْمِنُ مِنْ تِلْکَ الطِّینَةِ إِلَّا أَنَّ الْأَنْبِیَاءَ هُمْ مِنْ صَفْوَتِهَا هُمُ الْأَصْلُ وَ لَهُمْ فَضْلُهُمْ وَ الْمُؤْمِنُونَ الْفَرْعُ مِنْ طِینٍ لازِبٍ کَذَلِکَ لَا یُفَرِّقُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ شِیعَتِهِمْ وَ قَالَ طِینَةُ النَّاصِبِ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ* وَ أَمَّا الْمُسْتَضْعَفُونَ فَ مِنْ تُرابٍ* لَا یَتَحَوَّلُ مُؤْمِنٌ عَنْ إِیمَانِهِ وَ لَا نَاصِبٌ عَنْ نَصْبِهِ وَ لِلَّهِ الْمَشِیئَةُ فِیهِمْ.
امام صادق علیه السلام فرمود: همانا خداى عز و جل مؤمن را از طینت بهشتى آفرید و کافر را از طینت دوزخى؛ و فرمود: چون خداى عز و جل نسبت به بنده‌ئى خیرى خواهد، روح و پیکرش را پاک سازد (هدایت و الطافش را شامل حال او نماید)، از این رو هر خیرى شنود، آن را بشناسد و بفهمد و هر بد و زشتى شنود، آن را زشت بیند؛ و شنیدم که میفرمود: طینتها بر سه گونه‌اند: طینت پیغمبران و مؤمن هم از این طینت است، جز اینکه پیغمبران از خالص و برگزیده آن طینتند و ایشان اصل باشند و فضیلتشان بجاى خود محفوظ است و مؤمنین فرع باشند و از گل ثابت و چسبیده (گویا اشاره دارد که طینت مؤمن بطینت پیغمبران چسبیده است، اگر چه از فضاله آن طینت است) از این رو خداى عز و جل میان پیغمبران و پیروانشان جدائى نیندازد. طینت ناصبى که از گل سیاه بدبو است. طینت مستضعفین که از خاک است (یعنى قابلیت پذیرش اشکال مختلف را دارد و گل نیست تا مانند مؤمن و کافر بطرفى چسبندگى داشته باشد. مؤمن از ایمانش دگرگون نشود و ناصبى از دشمنى خود و امر مستضعفین مربوط بخواست خداست (که بجانب ایمان یا کفر گرایند.)
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٣، ح ٢
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَنَا مَوْلَاکَ- عَبْدُ اللَّهِ بْنُ کَیْسَانَ قَالَ أَمَّا النَّسَبُ فَأَعْرِفُهُ وَ أَمَّا أَنْتَ فَلَسْتُ أَعْرِفُکَ قَالَ قُلْتُ لَهُ إِنِّی وُلِدْتُ بِالْجَبَلِ وَ نَشَأْتُ فِی أَرْضِ فَارِسَ وَ إِنَّنِی أُخَالِطُ النَّاسَ فِی التِّجَارَاتِ وَ غَیْرِ ذَلِکَ فَأُخَالِطُ الرَّجُلَ فَأَرَى لَهُ حُسْنَ السَّمْتِ وَ حُسْنَ الْخُلُقِ وَ کَثْرَةَ أَمَانَةٍ ثُمَّ أُفَتِّشُهُ فَأَتَبَیَّنُهُ عَنْ عَدَاوَتِکُمْ وَ أُخَالِطُ الرَّجُلَ فَأَرَى مِنْهُ سُوءَ الْخُلُقِ وَ قِلَّةَ أَمَانَةٍ وَ زَعَارَّةً ثُمَّ أُفَتِّشُهُ فَأَتَبَیَّنُهُ عَنْ وَلَایَتِکُمْ فَکَیْفَ یَکُونُ ذَلِکَ فَقَالَ لِی أَ مَا عَلِمْتَ یَا ابْنَ کَیْسَانَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخَذَ طِینَةً مِنَ الْجَنَّةِ وَ طِینَةً مِنَ النَّارِ فَخَلَطَهُمَا جَمِیعاً ثُمَّ نَزَعَ هَذِهِ مِنْ هَذِهِ وَ هَذِهِ مِنْ هَذِهِ فَمَا رَأَیْتَ مِنْ أُولَئِکَ مِنَ الْأَمَانَةِ وَ حُسْنِ الْخُلُقِ وَ حُسْنِ السَّمْتِ فَمِمَّا مَسَّتْهُمْ مِنْ طِینَةِ الْجَنَّةِ وَ هُمْ یَعُودُونَ إِلَى مَا خُلِقُوا مِنْهُ وَ مَا رَأَیْتَ مِنْ هَؤُلَاءِ مِنْ قِلَّةِ الْأَمَانَةِ وَ سُوءِ الْخُلُقِ وَ الزَّعَارَّةِ فَمِمَّا مَسَّتْهُمْ مِنْ طِینَةِ النَّارِ وَ هُمْ یَعُودُونَ إِلَى مَا خُلِقُوا مِنْهُ.
عبد اللّٰه بن کیسان گوید: بامام جعفر صادق علیه السّلام عرضکردم: قربانت گردم، من عبد اللّٰه بن کیسان چاکر شما هستم. فرمود: نژادت را میشناسم، اما ترا نمیشناسم. گوید: عرضکردم من در کوهستان متولد شده و در سرزمین فارس (شیراز) بزرگ شده‌ام و در امر تجارت و کارهاى دیگر با مردم آمیزش دارم، گاهى با مردى معاشرت میکنم و از او خوشرفتارى و حسن خلق و امانت دارى میبینم، سپس از مذهبش جستجو میکنم، معلوم مى‌شود با شما دشمن است؛ و با مرد دیگرى معاشرت میکنم و از او بد خلقى و کمى امانت و ناپاکى میبینم، سپس جستجو میکنم، معلوم مى‌شود ولایت شما را دارد، این چگونه است؟ فرمود: ابن کیسان! مگر نمیدانى که خداى عز و جل گلى از بهشت گرفت و گلى از دوزخ، سپس آن دو را بهم آمیخت، آنگاه این را از آن و آن را از این جدا ساخت (یعنى پس از آنکه این دو گل بیکدیگر تماس پیدا کردند، آنها را از هم جدا ساخت و مؤمنان را از گل بهشت و کفار را از گل دوزخ آفرید) پس آنچه از امانت دارى و حسن خلق و خوشرفتارى در دشمنان ما بینى از جهت تماس آنهاست با طینت بهشتى (پیش از جدا کردن آنها از یکدیگر) و ایشان عاقبت باصل خلقت خود برگردند (و یکسره دوزخى شوند) و آنچه از بى‌امانتى و بدخلقى و آلودگى در دوستان ما میبینى، در اثر تماس آنهاست با طینت دوزخى و بالاخره باصل خلقت خود برگردند (و یکسره بهشتى شوند).
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٤، ح ٥
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: لَوْ عَلِمَ النَّاسُ کَیْفَ ابْتِدَاءُ الْخَلْقِ مَا اخْتَلَفَ اثْنَانِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ الْخَلْقَ قَالَ کُنْ مَاءً عَذْباً أَخْلُقْ مِنْکَ جَنَّتِی وَ أَهْلَ طَاعَتِی وَ کُنْ مِلْحاً أُجَاجاً أَخْلُقْ مِنْکَ نَارِی وَ أَهْلَ مَعْصِیَتِی ثُمَّ أَمَرَهُمَا فَامْتَزَجَا فَمِنْ ذَلِکَ صَارَ یَلِدُ الْمُؤْمِنُ الْکَافِرَ وَ الْکَافِرُ الْمُؤْمِنَ ثُمَّ أَخَذَ طِیناً مِنْ أَدِیمِ الْأَرْضِ فَعَرَکَهُ عَرْکاً شَدِیداً فَإِذَا هُمْ کَالذَّرِّ یَدِبُّونَ فَقَالَ لِأَصْحَابِ الْیَمِینِ إِلَى الْجَنَّةِ بِسَلَامٍ وَ قَالَ لِأَصْحَابِ الشِّمَالِ إِلَى النَّارِ وَ لَا أُبَالِی ثُمَّ أَمَرَ نَاراً فَأُسْعِرَتْ فَقَالَ لِأَصْحَابِ الشِّمَالِ ادْخُلُوهَا فَهَابُوهَا فَقَالَ لِأَصْحَابِ الْیَمِینِ ادْخُلُوهَا فَدَخَلُوهَا فَقَالَ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً فَکَانَتْ بَرْداً وَ سَلَاماً فَقَالَ أَصْحَابُ الشِّمَالِ یَا رَبِّ أَقِلْنَا فَقَالَ قَدْ أَقَلْتُکُمْ فَادْخُلُوهَا فَذَهَبُوا فَهَابُوهَا فَثَمَّ ثَبَتَتِ اَلطَّاعَةُ وَ اَلْمَعْصِیَةُ فَلاَ یَسْتَطِیعُ هَؤُلاَءِ أَنْ یَکُونُوا مِنْ هَؤُلاَءِ وَ لاَ هَؤُلاَءِ مِنْ هَؤُلاَءِ.
امام باقر علیه السّلام فرمود: اگر مردم بدانند، آغاز آفرینش چگونه بوده، دو تن با یک دیگر (در امر دین) اختلاف نکنند. همانا خداى عز و جل پیش از آنکه مخلوق را بیافریند، فرمود: آبى گوارا پدید آى تا از تو بهشت و اهل طاعت خود را بیافرینم و آبى شور و تلخ پدید آى تا از تو دوزخ و اهل معصیتم را بیافرینم، سپس بآن دو دستور فرمود تا آمیخته شدند، از این جهت است که مؤمن کافر زاید و کافر مؤمن. آنگاه گلى را از صفحه زمین برگرفت و آن را بشدت مالش داد، بناگاه مانند مور بجنبش در آمدند سپس باصحاب یمین فرمود: بسلامت بسوى بهشت و باصحاب شمال فرمود: بسوى دوزخ و باکى هم ندارم. آنگاه امر فرمود تا آتشى افروخته گشت و باصحاب شمال فرمود: در آن داخل شوید، از آن ترسیدند و پرهیز کردند، سپس باصحاب یمین فرمود: داخل شوید: آنها داخل شدند، پس فرمود: سرد و سلامت باش آتش سرد و سلامت شد. اصحاب شمال گفتند: پروردگارا از لغزش ما درگذر و از نو بگیر، فرمود: از نو گرفتم، داخل شوید، ایشان برفتند و باز ترسیدند، در آنجا فرمانبردارى و نافرمانى پا برجا گشت، پس نه این دسته توانند از آنها باشند و نه آنها توانند از اینها باشند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٦، ح ١
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى حَیْثُ خَلَقَ الْخَلْقَ خَلَقَ مَاءً عَذْباً وَ مَاءً مَالِحاً أُجَاجاً فَامْتَزَجَ الْمَاءَانِ فَأَخَذَ طِیناً مِنْ أَدِیمِ الْأَرْضِ فَعَرَکَهُ عَرْکاً شَدِیداً فَقَالَ لِأَصْحَابِ الْیَمِینِ وَ هُمْ کَالذَّرِّ یَدِبُّونَ إِلَى الْجَنَّةِ بِسَلَامٍ وَ قَالَ لِأَصْحَابِ الشِّمَالِ إِلَى النَّارِ وَ لَا أُبَالِی ثُمَّ قَالَ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هذا غافِلِینَ ثُمَّ أَخَذَ الْمِیثَاقَ عَلَى النَّبِیِّینَ فَقَالَ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ وَ أَنَّ هَذَا مُحَمَّدٌ رَسُولِی وَ أَنَّ هَذَا عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ قالُوا بَلى فَثَبَتَتْ لَهُمُ النُّبُوَّةُ وَ أَخَذَ الْمِیثَاقَ عَلَى أُولِی الْعَزْمِ أَنَّنِی رَبُّکُمْ وَ مُحَمَّدٌ رَسُولِی وَ عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ أَوْصِیَاؤُهُ مِنْ بَعْدِهِ وُلَاةُ أَمْرِی وَ خُزَّانُ عِلْمِی ع وَ أَنَّ الْمَهْدِیَّ أَنْتَصِرُ بِهِ لِدِینِی وَ أُظْهِرُ بِهِ دَوْلَتِی وَ أَنْتَقِمُ بِهِ مِنْ أَعْدَائِی وَ أُعْبَدُ بِهِ طَوْعاً وَ کَرْهاً قَالُوا أَقْرَرْنَا یَا رَبِّ وَ شَهِدْنَا وَ لَمْ یَجْحَدْ آدَمُ وَ لَمْ یُقِرَّ فَثَبَتَتِ الْعَزِیمَةُ لِهَؤُلَاءِ الْخَمْسَةِ فِی الْمَهْدِیِّ وَ لَمْ یَکُنْ لآِدَمَ عَزْمٌ عَلَى الْإِقْرَارِ بِهِ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِیَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً قَالَ إِنَّمَا هُوَ فَتَرَکَ ثُمَّ أَمَرَ نَاراً فَأُجِّجَتْ فَقَالَ لِأَصْحَابِ الشِّمَالِ ادْخُلُوهَا فَهَابُوهَا وَ قَالَ لِأَصْحَابِ الْیَمِینِ ادْخُلُوهَا فَدَخَلُوهَا فَکَانَتْ عَلَیْهِمْ بَرْداً وَ سَلَاماً فَقَالَ أَصْحَابُ الشِّمَالِ یَا رَبِّ أَقِلْنَا فَقَالَ قَدْ أَقَلْتُکُمُ اذْهَبُوا فَادْخُلُوا فَهَابُوهَا فَثَمَّ ثَبَتَتِ الطَّاعَةُ وَ الْوَلَایَةُ وَ الْمَعْصِیَةُ.
امام باقر علیه السّلام فرمود، همانا خداى تبارک و تعالى چون خواست مخلوق را بیافریند، نخست آبى گوارا و آبى شور و تلخ آفرید و آن دو آب بهم آمیختند، سپس خاکى از صفحه زمین برگرفت و آن را بشدت مالش داد، آنگاه باصحاب یمین که مانند مورچه میجنبیدند، فرمود: با سلامت بسوى بهشت و بأصحاب شمال فرمود بسوى دوزخ و باکى هم ندارم، سپس فرمود: «مگر من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: چرا گواهى دهیم تا در روز قیامت نگویند: ما از این بى‌خبر بودیم». سپس از پیغمبران پیمان گرفت و فرمود: مگر من پروردگار شما نیستم؟ و این محمد رسول من نیست و این على امیر مؤمنان نمیباشد؟ گفتند: چرا پس نبوت آنها پا بر جا شد و از پیغمبران اولو العزم پیمان گرفت که من پروردگار شمایم و محمد رسولم و على امیر مؤمنان و اوصیاء بعد از او، والیان امر من و خزانه داران علم من و اینکه مهدى کسى است که بوسیله او دینم را نصرت دهم و دولتم را آشکار کنم و از دشمنانم انتقام گیرم و بوسیله او خواهى نخواهى عبادت شوم. گفتند: پروردگارا! اقرار کردیم و گواهى دادیم، ولى آدم نه انکار کرد و نه اقرار نمود، پس مقام اولو العزمى براى آن پنج تن از جهت مهدى ثابت شد و براى آدم عزمى براى اقرار بآن یافت نشد (از این رو از پیغمبران اولو العزم خارج گشت) اینست گفتار خداى عز و جل: «و هر آینه از پیش با آدم عهدى کردیم، او فراموش کرد و برایش تصمیمى نیافتیم-١١٦ سوره ٢٠ - فرمود: مقصود از «نسى» در اینجا «ترک» است (زیرا فراموشى بر پیغمبران روا نیست). سپس بآتشى دستور فرمود تا بر افروخت و باصحاب شمال فرمود: بآن درآئید، ایشان ترسیدند و باصحاب یمین فرمود: در آئید، آنها وارد شدند، آتش بر آنها سرد و سلامت شد، آنگاه اصحاب شمال گفتند: پروردگارا! از ما درگذر و تجدید کن، فرمود: تجدید کردم، بروید و داخل شوید، باز ترسیدند. در آنجا اطاعت و ولایت و معصیت ثابت گشت.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٨، ح ١
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْخَلْقَ فَخَلَقَ مَنْ أَحَبَّ مِمَّا أَحَبَّ وَ کَانَ مَا أَحَبَّ أَنْ خَلَقَهُ مِنْ طِینَةِ الْجَنَّةِ وَ خَلَقَ مَنْ أَبْغَضَ مِمَّا أَبْغَضَ وَ کَانَ مَا أَبْغَضَ أَنْ خَلَقَهُ مِنْ طِینَةِ النَّارِ ثُمَّ بَعَثَهُمْ فِی الظِّلَالِ فَقُلْتُ وَ أَیُّ شَیْءٍ الظِّلَالُ فَقَالَ أَ لَمْ تَرَ إِلَى ظِلِّکَ فِی الشَّمْسِ شَیْئاً وَ لَیْسَ بِشَیْءٍ ثُمَّ بَعَثَ مِنْهُمُ النَّبِیِّینَ فَدَعَوْهُمْ إِلَى الْإِقْرَارِ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ ثُمَّ دَعَوْهُمْ إِلَى الْإِقْرَارِ بِالنَّبِیِّینَ فَأَقَرَّ بَعْضُهُمْ وَ أَنْکَرَ بَعْضٌ ثُمَّ دَعَوْهُمْ إِلَى وَلَایَتِنَا فَأَقَرَّ بِهَا وَ اللَّهِ مَنْ أَحَبَّ وَ أَنْکَرَهَا مَنْ أَبْغَضَ وَ هُوَ قَوْلُهُ فَما کانُوا لِیُؤْمِنُوا بِما کَذَّبُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع کَانَ التَّکْذِیبُ ثَمَّ.
امام باقر علیه السّلام فرمود: همانا خداى عز و جل مخلوق را آفرید و هر که را دوست داشت، از آنچه دوست داشت آفرید و آنچه را دوست داشت این بود که: از طینت بهشتى آفرید و هر که را دشمن داشت از آنچه نزدش مبغوض بود آفرید و آنچه نزدش مبغوض بود، این بود که خلقتش را از طینت دوزخى ساخت، سپس آنها را در ظلال برانگیخت. راوى گوید: عرضکرد ظلال چیست؟ فرمود: مگر سایه خود را در پرتو خورشید نمى‌بینى که چیزى هست و چیزى نیست (نظر باینکه سیاهى روى زمین است چیزى هست و نظر باینکه ماده و ذاتیت ندارد چیزى نیست و مقصود عالم أرواح یا عالم مثالست) سپس از میان آنها پیغمبران را برانگیخت و ایشان را باقرار بخداى عز و جل دعوت کرد. اینست معنى قول خداى عز و جل: «اگر از آنها بپرسى چه کسى خلقشان کرده خواهند گفت خدا،٨٧ سوره ٤٣» سپس آنها را باقرار بپیغمبران دعوت کرد، بعضى اقرار کردند و برخى انکار ورزیدند. آنگاه بولایت ما دعوتشان فرمود، بخدا هر که را که خدا دوست داشت بآن اقرار کرد و هر که را دشمن داشت انکار ورزید؛ و همین است معنى قول خداى تعالى: «آنها بآنچه قبلا تکذیب کرده بودند، ایمان نخواهند آورد،١٠١ سوره ٧-» سپس امام باقر علیه السّلام فرمود: تکذیب در آنجا واقع شد (یعنى کسانى که اکنون تکذیب ولایت میکنند، ابتدا در عالم أرواح و مثال تکذیب کرده‌اند).
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ١٠، ح ٣
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: الْمُؤْمِنُ أَخُو الْمُؤْمِنِ لِأَبِیهِ وَ أُمِّهِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْ طِینَةِ الْجِنَانِ وَ أَجْرَى فِی صُوَرِهِمْ مِنْ رِیحِ الْجَنَّةِ فَلِذَلِکَ هُمْ إِخْوَةٌ لِأَبٍ وَ أُمٍّ.
امام باقر علیه السّلام مى‌فرمود: مؤمن برادر پدر و مادرى مؤمن است، زیرا خداى عز و جل مؤمنین را از سرشت بهشتى آفرید و از نسیم بهشت در پیکرشان دمید، از این جهت مؤمنین برادر پدر و مادرى یک دیگرند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ١٦٦، ح ٧
عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَحَدِهِمَا (ع) قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْأَرْضَ ثُمَّ أَرْسَلَ عَلَیْهَا الْمَاءَ الْمَالِحَ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً وَ الْمَاءَ الْعَذْبَ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً حَتَّى إِذَا الْتَقَتْ وَ اخْتَلَطَتْ أَخَذَ بِیَدِهِ قَبْضَةً فَعَرَکَهَا عَرْکاً شَدِیداً جَمِیعاً ثُمَّ فَرَّقَهَا فِرْقَتَیْنِ فَخَرَجَ مِنْ کُلِّ وَاحِدَةٍ مِنْهُمَا عُنُقٌ مِثْلُ عُنُقِ الذَّرِّ فَأَخَذَ عُنُقٌ إِلَى الْجَنَّةِ وَ عُنُقٌ إِلَى النَّارِ.
زراره از امام باقر علیه السّلام یا صادق علیه السّلام نقل مى‌کند که فرمود:
همانا خداوند عزّ و جلّ زمین را آفرید و تا چهل صبح آب شور بر آن فرو فرستاد و تا چهل صبح آب شیرین؛ و همین که این دو با یکدیگر درآمیختند خداوند مشتى از آن را برگرفت و هر دو را سخت مالش داد؛ سپس به دو گروه تقسیمشان کرد و از هر کدام از آن انبوهى برآمدند. همچون انبوه ذرّهها،
و گروهى راه بهشت را در پیش گرفتند و دستهاى راه دوزخ را.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٨٩، ح ٥٦
٣- قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع إِنَّ لِلَّهِ نَهَراً دُونَ عَرْشِهِ وَ دُونَ النَّهَرِ الَّذِی دُونَ عَرْشِهِ نُورٌ نَوَّرَهُ وَ إِنَّ فِی حَافَتَیِ النَّهَرِ رُوحَیْنِ مَخْلُوقَیْنِ- رُوحُ الْقُدُسِ وَ رُوحٌ مِنْ أَمْرِهِ وَ إِنَّ لِلَّهِ عَشْرَ طِینَاتٍ خَمْسَةً مِنَ الْجَنَّةِ وَ خَمْسَةً مِنَ الْأَرْضِ فَفَسَّرَ الْجِنَانَ وَ فَسَّرَ الْأَرْضَ ثُمَّ قَالَ مَا مِنْ نَبِیٍّ وَ لَا مَلَکٍ مِنْ بَعْدِهِ جَبَلَهُ إِلَّا نَفَخَ فِیهِ مِنْ إِحْدَى الرُّوحَیْنِ وَ جَعَلَ النَّبِیَّ ص مِنْ إِحْدَى الطِّینَتَیْنِ قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع مَا الْجَبْلُ فَقَالَ الْخَلْقُ غَیْرَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَنَا مِنَ الْعَشْرِ طِینَاتٍ وَ نَفَخَ فِینَا مِنَ الرُّوحَیْنِ جَمِیعاً فَأَطْیِبْ بِهَا طِیباً وَ رَوَى غَیْرُهُ عَنْ أَبِی الصَّامِتِ قَالَ طِینُ الْجِنَانِ جَنَّةُ عَدْنٍ وَ جَنَّةُ الْمَأْوَى وَ جَنَّةُ النَّعِیمِ وَ الْفِرْدَوْسُ وَ الْخُلْدُ وَ طِینُ الْأَرْضِ مَکَّةُ وَ الْمَدِینَةُ وَ الْکُوفَةُ وَ بَیْتُ الْمَقْدِسِ وَ الْحَائِرُ.
امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: براى خدا نهریست نزد عرش و نزد آن نهر نوریست که خدایش فروزان ساخته و در دو جانب نهر دو روح آفریده شده: روح القدس و روح وابسته بامر خدا و براى خدا ده طینت (سرشت، گل) است: پنج تاى آنها از بهشت است و پنج دیگر از زمین، آنگاه بهشتى و زمینى را تفسیر نمود سپس فرمود: هر پیغمبر و فرشتهاى را که خدا پس از پیغمبر سرشته است، یکى از این دو روح را در او دمیده و پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله را از یکى از آن دو قسم طینت سرشته است بجز ما خاندان- راوى گوید بموسى بن جعفر علیه السلام عرضکردم: سرشتن چیست؟ فرمود: آفریدنست- همانا خداى عز و جل ما خاندان را، از آن ده طینت آفرید و از هر دو روح در ما دمید، وه چه طینت پاکیزهئى! و دیگرى از ابو الصامت روایت کرده که امام علیه السلام (در تفسیر بهشتى و زمینى) فرمود: طینت بهشتى، بهشت عدن و بهشتمأوى و بهشت نعیم و فردوس و خلد است؛ و طینت زمینى: مکه و مدینه و کوفه و بیت المقدس و حائر (امام حسین علیه السلام) است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٣٨٩، ح ٣
١٨٠- تفسیر القمی قَالَ الصَّادِقُ ع: لَا یَکُونُ فِی الْجَنَّةِ مِنَ الْبَهَائِمِ سِوَى حِمَارَةِ بَلْعَمَ بْنِ بَاعُورٍ وَ نَاقَةِ صَالِحٍ وَ ذِئْبِ یُوسُفَ وَ کَلْبِ أَهْلِ الْکَهْفِ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: از چهار پایان فقط الاغ بلعم باعورا، ناقه صالح، گرگ یوسف و سگ اصحاب کهف وارد بهشت مىشوند.
(ظاهرا حیوانات دیگر در جایگاهی پایین تر از بهشت قرار می گیرند.)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٥، ح ١٨٠
١٩٣- عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَحَدِهِمَا ع قَالَ: إِذَا کَانَ یَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ أَهْلُ الْجَنَّةِ فِی الْجَنَّةِ وَ أَهْلُ النَّارِ فِی النَّارِ عَرَفَ أَهْلُ الْجَنَّةِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ لِمَا یَرَوْنَ مِنْ تَضَاعُفِ اللَّذَّةِ وَ السُّرُورِ وَ عَرَفَ أَهْلُ النَّارِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ تَبْطِشُ بِهِمُ الزَّبَانِیَةُ.
ابو بصیر از یکى از دو امام باقر یا امام صادق علیهما السلام روایت نموده است که فرمودند: هنگامى که روز جمعه فرا رسد و اهل بهشت در بهشت و اهل آتش در دوزخ قرار گیرند، بهشتیان روز جمعه را بشناسند، به جهت مشاهده افزایش سرور و شادى بهشتیان؛ و دوزخیان نیز جمعه را بشناسند، به جهت آن که افزایش شعله‌هاى آتش در روز جمعه بر ایشان سخت گردد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٩٨، ح ١٩٣
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
بهشت- ١
بهشت- ٢
بهشت- ٣
بهشت- ٤
بهشت- ٥
بهشت- ٦
بهشت- ٧
بهشت- ٨
برگرفته شده از: https://hadithmozoii.blog.ir
