هر چه بخواهند برای آنهاست
موضوعات
کسانی که در بهشت هرچه بخواهند برای آنها مهیاست: اهل بیت (ع) - متقین- اهل توبه- خائفان از خدا- بندگان مخلص- محسنین- اهل ایمان و عمل صالح-
مصادیقِ «هرچه بخواهند برای آنها مهیاست»: زنان بهشتی- درخت تسبیح گوی بهشتی- هرچه بخواهد در بهشت انجام می دهد- آنچه مشیت الهی برای آنها بخواهد-
عبارت «لَهُمْ ما یَشاؤُن» در کتابهای برگزیده نیز بررسی شد.
کتابهای برگزیده عبارتند از: الکافی (ط - الإسلامیة)، تحف العقول، من لا یحضره الفقیه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، عیون أخبار الرضا علیه السلام، نهج البلاغة (للصبحی صالح)، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، وسائل الشیعة، بحار الانوار، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل.
کسانی که در بهشت هرچه بخواهند برای آنها مهیاست
اهل بیت (ع)
14- قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ سُلَیْمَانَ وَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ: مِنَّا الَّذِی أُحِلَ لَهُ الْخُمُسُ وَ مِنَّا الَّذِی جاءَ بِالصِّدْقِ وَ مِنَّا الَّذِی صَدَّقَ بِهِ وَ لَنَا الْمَوَدَّةُ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِیٌّ الْوَالِدَانِ وَ أَمَرَ اللَّهُ ذُرِّیَّتَهُمَا بِالشُّکْرِ لَهُمَا.
امام باقر علیه السّلام فرمودند: آنکه طبق آیهی خمس، مصرف خمس برایش حلال شده است ما اهل بیت هستیم، آنکه قرآن در مورد او فرمود: «کسى که سخن راست بیاورد» (سوره زمر آیه 33) از ماست و آنکه در مورد او فرمود «کسى که آن را تصدیق کند» (سوره زمر آیه 33) از ماست؛ و آیه مودّت در قرآن در مورد ما است و منظور از والدان، پیامبر (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) است و [در سورهی لقمان] به فرزندان این دو پدر، دستور داده که از پدران خود تشکّر کنند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 36، ص 12، ح 14
39- الأمالی للشیخ الطوسی عَنِ الْمُفِیدِ ... عَنْ زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع أَنْتَ یَا عَلِیُّ وَ أَصْحَابُکَ فِی الْجَنَّةِ أَنْتَ یَا عَلِیُّ وَ أَتْبَاعُکَ فِی الْجَنَّةِ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به على بن ابیطالب علیه السّلام فرمودند: تو ای علی (ع)! و یارانت در بهشت هستید. تو ای علی (ع)! و پیروانت در بهشت خواهید بود.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 65، ص 22، ح 39
متقین
وَ أُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِینَ غَیرَ بَعِیدٍ [31] هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِکلِّ أَوَّابٍ حَفِیظٍ [32] مَنْ خَشِیَ الرَّحْمَانَ بِالْغَیْبِ وَ جَاءَ بِقَلْبٍ مُّنِیبٍ [33] اُدْخُلُوهَا بِسَلامٍ ذالِکَ یَوْمُ الْخُلُودِ [34] لَهُم مَّا یَشاءُونَ فِیهَا وَ لَدَیْنَا مَزِیدٌ [35]
[در آن روز] بهشت را به پرهیزگاران نزدیک مىکنند و فاصلهاى از آنان ندارد! (31) این چیزى است که به شما وعده داده مىشود، براى توبهکاران و حافظان پیمان. (32) همان کسیکه از خداوند رحمان در نهان بترسد و با قلبى پر انابه در محضر او حاضر شود! (33) [به آنان گفته مىشود]: به سلامت وارد بهشت شوید، امروز روز جاودانگى است. (34) هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است [نعمتهایى که به فکر هیچکس نمىرسد]! (35)
سوره ق آیه 35
وَ قیلَ لِلَّذینَ اتَّقَوْا ماذا أَنْزَلَ رَبُّکُمْ قالُوا خَیْراً لِلَّذینَ أَحْسَنُوا فی هذِهِ الدُّنْیا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَیْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقینَ [30] جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَها تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ لَهُمْ فیها ما یَشاؤُنَ کَذلِکَ یَجْزِی اللهُ الْمُتَّقینَ [31] الَّذینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ طَیِّبینَ یَقُولُونَ سَلامٌ عَلَیْکُمْ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ [32]
و [هنگامیکه] به پرهیزگاران گفته شد: «پروردگار شما چه چیز نازل کرده است»؟ گفتند: «خیر [و سعادت]» [آرى]، براى کسانىکه نیکى کردند، در این دنیا نیکى است؛ و سراى آخرت از آن بهتر است؛ و چه خوب است سراى پرهیزگاران! (30) باغهایى از بهشت جاویدان است که همگى وارد آن مىشوند؛ نهرها از زیر درختانش مىگذرد؛ هر چه بخواهند در آنجا هست؛ خداوند پرهیزگاران را چنین پاداش مىدهد! (31) همان کسانىکه فرشتگان [مرگ] جانشان را مىگیرند درحالیکه پاک و پاکیزهاند؛ به آنها مىگویند: سلام بر شما! به پاداش آنچه انجاممىدادید، وارد بهشت شوید. (32)
سوره نحل آیه 30 تا ۳۲
قُلْ أَ ذلِکَ خَیْرٌ أَمْ جَنَّةُ الْخُلْدِ الَّتی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ کانَتْ لَهُمْ جَزاءً وَ مَصیراً [15] هُمْ فیها ما یَشاؤُنَ خالِدینَ کانَ عَلى رَبِّکَ وَعْداً مَسْؤُلاً [16]
[اى پیامبر]! بگو: «آیا این بهتر است یا بهشت جاویدانى که به پرهیزگاران وعده داده شده؟! بهشتى که پاداش اعمال آنها و سرانجامشان است». (15) هرچه بخواهند در آنجا برایشان فراهم است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ این وعدهاى است مسلّم که پروردگارت برعهده گرفته است. (16)
سوره فرقان آیه 16
وَ الَّذی جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ [33] لَهُمْ ما یَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِکَ جَزاءُ الْمُحْسِنینَ [34] لِیُکَفِّرَ اللهُ عَنْهُمْ أَسْوَأَ الَّذی عَمِلُوا وَ یَجْزِیَهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ الَّذی کانُوا یَعْمَلُونَ [35]
و کسى که سخن راست بیاورد و کسى که آن را تصدیق کند، آنان پرهیزگارانند. (33) آنچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنان موجود است؛ و این است جزاى نیکوکاران. (34) تا خداوند [حتّى] بدترین اعمالى را که انجام دادهاند [در سایهی ایمان و صداقت آنها] بیامرزد و آنها را مطابق بهترین اعمالى که انجام مىدادند پاداش دهد. (35)
سوره زمر آیه 34
107- تفسیر العیاشی عَنِ ابْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع فِی قَوْلِهِ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِینَ (النحل: 30) قَالَ الدُّنْیَا.
امام باقر علیه السّلام فرمودند: «و چه خوب است سراى پرهیزگان» (سوره نحل آیه 30) یعنی دنیا.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 70، ص 107، ح 107
11- الأمالی للشیخ الطوسی فِیمَا کَتَبَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع إِلَى أَهْلِ مِصْرَ مَعَ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی بَکْرٍ: عَلَیْکُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ فَإِنَّهَا تَجْمَعُ الْخَیْرَ وَ لَا خَیْرَ غَیْرُهَا وَ یُدْرَکُ بِهَا مِنَ الْخَیْرِ مَا لَا یُدْرَکُ بِغَیْرِهَا مِنْ خَیْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ وَ قِیلَ لِلَّذِینَ اتَّقَوْا ما ذا أَنْزَلَ رَبُّکُمْ قالُوا خَیْراً لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا فِی هذِهِ الدُّنْیا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَیْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِینَ (النحل: 30) اعْلَمُوا یَا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ الْمُؤْمِنَ مَنْ یَعْمَلُ لِثَلَاثٍ مِنَ الثَّوَابِ إِمَّا لِخَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ یُثِیبُهُ بِعَمَلِهِ فِی دُنْیَاهُ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِإِبْرَاهِیمَ وَ آتَیْناهُ أَجْرَهُ فِی الدُّنْیا وَ إِنَّهُ فِی الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِینَ (العنکبوت: 27) فَمَنْ عَمِلَ لِلَّهِ تَعَالَى أَعْطَاهُ أَجْرَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ کَفَاهُ الْمُهِمَّ فِیهِمَا وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى یا عِبادِ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّکُمْ لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنى وَ زِیادَةٌ وَ الْحُسْنَى هِیَ الْجَنَّةُ وَ الزِّیَادَةُ هِیَ الدُّنْیَا وَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى یُکَفِّرُ بِکُلِّ حَسَنَةٍ سَیِّئَةً قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ذلِکَ ذِکْرى لِلذَّاکِرِینَ (هود: 114) حَتَّى إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ حُسِبَتْ لَهُمْ حَسَنَاتُهُمْ ثُمَّ أَعْطَاهُمْ بِکُلِّ وَاحِدَةٍ عَشْرَ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ جَزاءً مِنْ رَبِّکَ عَطاءً حِساباً (النبأ: 36) وَ قَالَ فَأُولئِکَ لَهُمْ جَزاءُ الضِّعْفِ بِما عَمِلُوا وَ هُمْ فِی الْغُرُفاتِ آمِنُونَ (سبأ: 37) فَارْغَبُوا فِی هَذَا رَحِمَکُمُ اللَّهُ وَ اعْمَلُوا لَهُ وَ تَحَاضُّوا عَلَیْهِ وَ اعْلَمُوا یَا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ الْمُتَّقِینَ حَازُوا عَاجِلَ الْخَیْرِ وَ آجِلَهُ شَارَکُوا أَهْلَ الدُّنْیَا فِی دُنْیَاهُمْ وَ لَمْ یُشَارِکْهُمْ أَهْلُ الدُّنْیَا فِی آخِرَتِهِمْ أَبَاحَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا مَا کَفَاهُمْ بِهِ وَ قَالَ عَزَّ اسْمُهُ قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِیَ لِلَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا خالِصَةً یَوْمَ الْقِیامَةِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ (الأعراف: 31) سَکَنُوا الدُّنْیَا بِأَفْضَلِ مَا سُکِنَتْ وَ أَکَلُوهَا بِأَفْضَلِ مَا أُکِلَتُ شَارَکُوا أَهْلَ الدُّنْیَا فِی دُنْیَاهُمْ فَأَکَلُوا مَعَهُمْ مِنْ طَیِّبَاتِ مَا یَأْکُلُونَ وَ شَرِبُوا مِنْ طَیِّبَاتِ مَا یَشْرَبُونَ وَ لَبِسُوا مِنْ أَفْضَلِ مَا یَلْبَسُونَ وَ سَکَنُوا مِنْ أَفْضَلِ مَا یَسْکُنُونَ وَ تَزَوَّجُوا مِنْ أَفْضَلِ مَا یَتَزَوَّجُونَ وَ رَکِبُوا مِنْ أَفْضَلِ مَا یَرْکَبُونَ أَصَابُوا لَذَّةَ الدُّنْیَا مَعَ أَهْلِ الدُّنْیَا وَ هُمْ غَداً جِیرَانُ اللَّهِ یَتَمَنَّوْنَ عَلَیْهِ فَیُعْطِیهِمْ مَا یَتَمَنَّوْنَ لَا یُرَدُّ لَهُمْ دَعْوَةٌ وَ لَا یُنْقَصُ لَهُمْ نَصِیبٌ مِنَ اللَّذَّةِ فَإِلَى هَذَا یَا عِبَادَ اللَّهِ یَشْتَاقُ إِلَیْهِ مَنْ کَانَ لَهُ عَقْلٌ وَ یَعْمَلُ لَهُ تَقْوَى اللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ.
در بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 33، ص 544 در ادامه این حدیث می فرماید: وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّکُمْ إِنِ اتَّقَیْتُمْ رَبَّکُمُ وَ حَفِظْتُمْ نَبِیَّکُمْ فِی أَهْلِ بَیْتِهِ فَقَدْ عَبَدْتُمُوهُ بِأَفْضَلِ مَا عُبِدَ وَ ذَکَرْتُمُوهُ بِأَفْضَلِ مَا ذُکِرَ وَ شَکَرْتُمُوهُ بِأَفْضَلِ مَا شُکِرَ وَ أَخَذْتُمْ بِأَفْضَلِ الصَّبْرِ وَ جَاهَدْتُمْ بِأَفْضَلِ الْجِهَادِ وَ إِنْ کَانَ غَیْرُکُمْ أَطْوَلَ صَلَاةً مِنْکُمْ وَ أَکْثَرَ صِیَاماً إِذَا کُنْتُمْ أَتْقَى لِلَّهِ وَ أَنْصَحَ لِأَوْلِیَاءِ اللَّهِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص ...
امام على علیه السّلام فرمودند: از خدا پروا کنید و تقوا داشته باشید که تقوا همهی خیرها را در خود دارد و جز آن هیچ خیری نیست و با آن خیری از دنیا و آخرت بهدست میآید که به جز آن با هیچ وسیلهای نمیتوان چنین خیری به دست آورد که خداوند عزّوجلّ میفرماید: «و [هنگامیکه] به پرهیزگاران گفته شد: «پروردگار شما چه چیز نازل کرده است»؟ گفتند: «خیر [و سعادت]» [آرى]، براى کسانىکه نیکى کردند، در این دنیا نیکى است؛ و سراى آخرت از آن بهتر است؛ و چه خوب است سراى پرهیزگاران!» (سوره نحل آیه 30) ای بندگان خدا! بدانید که مؤمن کسی است که برای سه جهت عمل میکند: یک جهت آن انجام خیر برای آنکه خداوند جزای عملش را در همین دنیا به او بدهد (تا در دنیا در خیر و خوشی باشد)؛ و خدای تعالی فرموده: ای بندگانی که ایمان آورده اید تقوای پروردگارتان را داشته باشید «کسانی که نیکی کردند، پاداش نیک و افزون بر آن دارند» (سوره یونس آیه 26) و حسنی آن، بهشت است و زیاده بر آن، دنیا است. (در دنیا پاداش ببینند.)
و همانا خدای تعالی با هر نیکی بدی ای را می پوشاند خدای عزوجل می فرماید: «همانا نیکی ها بدی ها را می برد این تذکّرى است براى کسانى که اهل تذکّرند.» (سوره هود آیه ۱۱۴) تا اینکه وقتی روز قیامت شود، نیکیهایشان برای آنها حساب میشود؛ سپس برای هر نیکی ده برابر تا هفتصد برابر برای آنها عطا میکند. [این همان مطلبی است که] خدای عزوجل میفرماید: «پاداشیاست از پروردگارت، بخششی حسابشده است.» (سوره نبأ آیه ۳۶) و می فرماید: «پس آنان پاداش اعمال صالحشان مضاعف و افزون است و در غرفههای بهشت ابدی (از هر غم و رنج) ایمن و آسوده خاطرند. » (سوره سبأ آیه ۳7) پس در این رغبت کنید خدا شما را رحمت کند؛ و عمل کنید برای او و مشتاق آن باشید و عمل کنید ای بندگان خدا همانا متقین به دست آوردند خیر نزدیک و دور را. با اهل دنیا در دنیایشان مشارکت می کنند و با اهل دنیا در آخرتشان مشارکت نمی کنند. خدا اجازه داده در دنیا آنچه را که آنها را کفایت می کند؛ و او که عزیز است نامش می فرماید: « بگو: چه کسی زینتهای خدا را که برای بندگان خود آفریده حرام کرده و از صرف رزق حلال و پاکیزه منع کرده؟ بگو: این نعمتها در دنیا برای اهل ایمان است و خالص اینها (یعنی لذات کامل بدون الم، و نیکوتر از اینها) در آخرت برای آنان خواهد بود. ما آیات خود را برای اهل دانش چنین مفصل و روشن بیان میکنیم.» (سوره اعراف آیه 32) ساکن می شوند در دنیا در برترین آنچه [اهل دنیا] ساکن می شوند و می خورند بهترین آنچه خورده می شود و مشارکت می کنند با اهل دنیا در دنیایشان پس می خورند با آنها [اهل دنیا] در پاکیزههایی که می خورند و می نوشند با آنها در پاکیزههایی که می نوشند و می پوشند از بهترین آنچه که می پوشند و ازدواج می کنند با بهترین آنچه که ازدواج می کنند و سوار می شوند از بهترین آنچه که سوار می شوند همراه اهل دنیا به لذت دنیا رسیدند و فردا در جوار خدا خواهند بود که بر آنها منت خواهد گذاشت و آنچه آرزو دارند بدانها خواهد بخشید و خواستهای از آنها را رد نکند و از سهم لذتشان اندکی نکاهد؛ پس ای بندگان خدا، به چنین چیزی رغبت میکند هر که عقلی دارد؛ و با تقوای الهی برای چنین چیزی کار میکند؛ و هیچ حول و قوهای جز به خدا نیست.
و بندگان خدا! بدانید که اگر تقوای پروردگارتان را پیشه سازید و [حرمت] پیامبرتان را در اهل بیتش حفظ کنید، پس او را پرستیدهاید به بهترین چیزی که پرستیده شود؛ و یاد کردهاید با بهترین چیزی که یاد شود؛ و شکرگزاری کردهاید با بهترین چیزی که سپاس شود؛ و برترین صبر را [در پیش] گرفتهاید؛ و جهاد کردهاید با برترین جهاد؛ هر چند که دیگران نمازشان از شما طولانیتر و روزههایشان بیشتر باشد، اگر که شما از آنها تقواپیشهتر و در قبال اولیالامر از خاندان حضرت محمد ص خیرخواهتر و خاشعتر بوده باشید.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 67، ص 66، ح 11
اهل توبه
وَ أُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِینَ غَیرَ بَعِیدٍ [31] هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِکلِّ أَوَّابٍ حَفِیظٍ [32] مَنْ خَشِیَ الرَّحْمَانَ بِالْغَیْبِ وَ جَاءَ بِقَلْبٍ مُّنِیبٍ [33] اُدْخُلُوهَا بِسَلامٍ ذالِکَ یَوْمُ الْخُلُودِ [34] لَهُم مَّا یَشاءُونَ فِیهَا وَ لَدَیْنَا مَزِیدٌ [35]
[در آن روز] بهشت را به پرهیزگاران نزدیک مىکنند و فاصلهاى از آنان ندارد! (31) این چیزى است که به شما وعده داده مىشود، براى توبهکاران و حافظان پیمان. (32) همان کسیکه از خداوند رحمان در نهان بترسد و با قلبى پر انابه در محضر او حاضر شود! (33) [به آنان گفته مىشود]: به سلامت وارد بهشت شوید، امروز روز جاودانگى است. (34) هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است [نعمتهایى که به فکر هیچکس نمىرسد]! (35)
سوره ق آیه 35
خائفان از خدا
وَ أُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِینَ غَیرَ بَعِیدٍ [31] هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِکلِّ أَوَّابٍ حَفِیظٍ [32] مَنْ خَشِیَ الرَّحْمَانَ بِالْغَیْبِ وَ جَاءَ بِقَلْبٍ مُّنِیبٍ [33] اُدْخُلُوهَا بِسَلامٍ ذالِکَ یَوْمُ الْخُلُودِ [34] لَهُم مَّا یَشاءُونَ فِیهَا وَ لَدَیْنَا مَزِیدٌ [35]
[در آن روز] بهشت را به پرهیزگاران نزدیک مىکنند و فاصلهاى از آنان ندارد! (31) این چیزى است که به شما وعده داده مىشود، براى توبهکاران و حافظان پیمان. (32) همان کسیکه از خداوند رحمان در نهان بترسد و با قلبى پر انابه در محضر او حاضر شود! (33) [به آنان گفته مىشود]: به سلامت وارد بهشت شوید، امروز روز جاودانگى است. (34) هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است [نعمتهایى که به فکر هیچکس نمىرسد]! (35)
سوره ق آیه 35
1- مکارم الأخلاق عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: دَخَلْتُ أَنَا وَ خَمْسَةُ رَهْطٍ مِنْ أَصْحَابِنَا یَوْماً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص ... یَا ابْنَ مَسْعُودٍ اخْشَ اللَّهَ تَعَالَى بِالْغَیْبِ کَأَنَّکَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَکُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یَرَاکَ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى مَنْ خَشِیَ الرَّحْمنَ بِالْغَیْبِ وَ جاءَ بِقَلْبٍ مُنِیبٍ ادْخُلُوها بِسَلامٍ ذلِکَ یَوْمُ الْخُلُودِ (ق: 32 و 33)
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در وصیتشان به ابن مسعود فرمودند: ای پسر مسعود! خدا را در نهان بیمناک باش گویا که تو او را میبینی! که اگر تو او را نبینی او تو را میبیند. خدای عزّوجلّ میفرماید: « کسیکه از خداوند رحمان در نهان بترسد و با قلبى پر انابه در محضر او حاضر شود! [به آنان گفته مىشود]: به سلامت وارد بهشت شوید، امروز روز جاودانگى است.» (سوره ق، آیات 33 و 34)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 74، ص 109، ح 1
بندگان مخلص
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: ... فَیَا حَسْرَةً عَلَى الْعَاصِینَ حَسْرَةً لَا یُمْلَکُ تَلَافِیهَا وَ یَا نُصْرَةً لِلْمُخْلِصِینَ تَکَامَلَ صَافِیهَا ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فِیها وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: ... پس حسرت و اندوه باد بر گنهکاران، اندوه و حسرتی که جبرانپذیر نیست؛ پس نصرت و یاری بر بندگان مخلص باد که روز تکامل آنهاست. در آن روز وارد بهشت میشوند؛ «هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است». (سوره ق آیه 35)
إرشاد القلوب إلى الصواب (للدیلمی)، ج 1، ص 81
محسنین
وَ الَّذی جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ [33] لَهُمْ ما یَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِکَ جَزاءُ الْمُحْسِنینَ [34] لِیُکَفِّرَ اللهُ عَنْهُمْ أَسْوَأَ الَّذی عَمِلُوا وَ یَجْزِیَهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ الَّذی کانُوا یَعْمَلُونَ [35]
و کسى که سخن راست بیاورد و کسى که آن را تصدیق کند، آنان پرهیزگارانند. (33) آنچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنان موجود است؛ و این است جزاى نیکوکاران. (34) تا خداوند [حتّى] بدترین اعمالى را که انجام دادهاند [در سایهی ایمان و صداقت آنها] بیامرزد و آنها را مطابق بهترین اعمالى که انجام مىدادند پاداش دهد. (35)
سوره زمر آیه 34
اهل ایمان و عمل صالح
تَرَى الظَّالِمینَ مُشْفِقینَ مِمَّا کَسَبُوا وَ هُوَ واقِعٌ بِهِمْ وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فی رَوْضاتِ الْجَنَّاتِ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبیرُ [22]
[در آن روز] ستمکاران را مىبینى که از اعمالى که انجام دادهاند سخت بیمناکند، درحالىکه [نتیجهی] اعمالشان آنها را فرا گرفته امّا کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادهاند در باغهاى سرسبز بهشتند و هرچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنها فراهم است، این است فضل [و بخشش] بزرگ!
سوره شوری آیه 22
2- تفسیر القمی قَالَ عَلِیٌّ علیه السّلام: تَرَى الظَّالِمِینَ یَعْنِی الَّذِینَ ظَلَمُوا آلَ مُحَمَّدٍ حَقَّهُمْ مُشْفِقِینَ مِمَّا کَسَبُوا أَیْ خَائِفُونَ مِمَّا ارْتَکَبُوا وَ عَمِلُوا وَ هُوَ واقِعٌ بِهِمْ مَا یَخَافُونَهُ ثُمَّ ذَکَرَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا بِالْکَلِمَةِ وَ اتَّبَعَوُهَا فَقَالَ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فِی رَوْضاتِ الْجَنَّات. (شوری: 22)
امام على علیه السّلام فرمودند: «ستمکاران را مىبینى» (سوره شوری آیه 22)
یعنی میبینی ستمگران حق آل محمّد (علیهم السلام) را. «از اعمالى که انجام دادهاند بیمناکند» (سوره شوری آیه 22) یعنی از کاری که کردهاند بیمناکند. «درحالىکه [نتیجه] اعمالشان آنها را فرا گرفته» (سوره شوری آیه 22) آن ناراحتی ایشان را فرا خواهد گرفت، سپس خداوند یاد میکند کسانی را که ایمان به کلمه آورده و پیرو آنها شدهاند میفرماید، «کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادهاند در باغهاى سرسبز بهشتند» (سوره شوری آیه 22)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 24، ص 174، ح 2
20- قَالَ عَلِیّ بْنِ موسی الرِّضَا (ع): ... فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ هَذِهِ الْآیَةَ عَلَى نَبِیِّهِ ص قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى (الشورى: 23) ... لَا یَأْتِی بِهَا أَحَدٌ مُؤْمِناً مُخْلِصاً إِلَّا اسْتَوْجَبَ الْجَنَّةَ لِقَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی هَذِهِ الْآیَةِ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فِی رَوْضاتِ الْجَنَّاتِ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ ذلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى (الشورى: 22 و 23) مُفَسَّراً وَ مُبَیَّنا.
امام رضا علیه السّلام فرمودند: خداوند این آیه را بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نازل فرمود: «بگو: من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمیکنم جز دوستداشتن نزدیکانم» (سوره شوری، آیه 23) کسی این مودّت را با حال اخلاص و ایمان ارائه نمیکند مگر اینکه مستوجب بهشت خواهد بود، زیرا خداوند در این آیه چنین میفرماید: «کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادهاند در باغهاى سرسبز بهشتند و هرچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنها فراهم است، این است فضل [و بخشش] بزرگ! این همان چیزی است که خداوند بندگانش را که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند به آن نوید میدهد! بگو: من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمیکنم جز دوستداشتن نزدیکانم.» (سوره شوری، آیات 22 و 23) [این آیه صدر و ذیل آن مفسّر و مبیّن یکدیگرند.]
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 25، ص 227، ح 20
مصادیقِ «هرچه بخواهند برای آنها مهیاست»
زنان بهشتی
205- الإختصاص عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: ... إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَنَهَراً حَافَتَاهُ الْجَوَارِی قَالَ فَیُوحِی إِلَیْهِنَّ الرَّبُّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَسْمِعْنَ عِبَادِی تَمْجِیدِی وَ تَسْبِیحِی وَ تَحْمِیدِی فَیَرْفَعْنَ أَصْوَاتَهُنَّ بِأَلْحَانٍ وَ تَرْجِیعٍ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلَائِقُ مِثْلَهَا قَطُّ فَتَطْرَبُ أَهْلُ الْجَنَّةِ وَ إِنَّهُ لَتُشْرِفُ عَلَى وَلِیِّ اللَّهِ الْمَرْأَةُ لَیْسَتْ مِنْ نِسَائِهِ مِنَ السَّجْفِ فَمَلَأَتْ قُصُورَهُ وَ مَنَازِلَهُ ضَوْءاً وَ نُوراً فَیَظُنُّ وَلِیُّ اللَّهِ أَنَّ رَبَّهُ أَشْرَفَ عَلَیْهِ أَوْ مَلَکٌ مِنْ مَلَائِکَتِهِ فَیَرْفَعُ رَأْسَهُ فَإِذَا هُوَ بِزَوْجَةٍ قَدْ کَادَتْ یَذْهَبُ نُورُهَا نُورَ عَیْنَیْهِ قَالَ فَتُنَادِیهِ قَدْ آنَ لَنَا أَنْ تَکُونَ لَنَا مِنْکَ دَوْلَةٌ قَالَ فَیَقُولُ لَهَا وَ مَنْ أَنْتِ قَالَ فَتَقُولُ أَنَا مِمَّنْ ذَکَرَ اللَّهُ فِی الْقُرْآنِ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فِیها وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: همانا در بهشت رودی است که در ساحل آن دخترانی نشستهاند. پروردگار تبارکوتعالی به آنان وحی میفرستد: تمجید و تسبیح و حمد مرا به گوش بندگانم برسانید. پس آنان صدا را به نغمهها و آهنگی که هیچ کس مانند آن را نشنیده بلند میکنند و بهشتیان به شادی و طرب درآیند؛ و همانا در تاریکی شب زنی نزد ولی خدا میآید که از همسران او نیست؛ نور و روشنایی او قصرها و خانهها را پر میکند. او گمان میکند پروردگارش بر او نمایان شده یا فرشتهای از فرشتگان اوست، سرش را بلند میکند و میبیند او زنی است که از روشنایی او نزدیک است چشمانش نابینا شوند. صدا میزند: اکنون نوبت ماست که از شما چیزی به ما برسد. میپرسد: تو کیستی؟ پاسخ میدهد: من از کسانی هستم که خداوند در قرآن نامشان را برده است: «هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است». (سوره ق آیه 35)
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 8، ص 214، ح 205
زنان بهشتی- درخت تسبیح گوی بهشتی
117- وَ عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْأَحْوَلِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ لِعَلِیٍّ ع- لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَى السَّمَاءِ رَأَیْتُ فِی الْجَنَّةِ نَهَراً أَبْیَضَ مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَى مِنَ الْعَسَلِ فِیهِ أَبَارِیقُ عَدَدَ نُجُومِ السَّمَاءِ عَلَى شَاطِئِهِ قِبَابُ الْیَاقُوتِ الْأَحْمَرِ وَ الدُّرِّ الْأَبْیَضِ فَضَرَبَ جَبْرَئِیلُ بِجَنَاحِهِ إِلَى جَانِبِهِ فَإِذَا هُوَ مِسْکٌ أَذْفَرُ ثُمَّ قَالَ وَ الَّذِی نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ إِنَّ فِیهَا لَشَجَراً یُصَفِّقْنَ بِالتَّسْبِیحِ بِصَوْتٍ لَمْ یَسْمَعِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخَرُونَ بِمِثْلِهِ یُثْمِرْنَ أَثْدَاءً کَالرُّمَّانِ تُلْقِی الثَّمَرَةَ إِلَى الرَّجُلِ فَیَشُقُّهَا عَنْ سَبْعِینَ حُلَّةً وَ الْمُؤْمِنُونَ یَا عَلِیُّ عَلَى کَرَاسِیَّ مِنْ نُورٍ وَ هُمُ الْغُرُّ الْمُحَجَّلُونَ وَ أَنْتَ إِمَامُهُمْ عَلَى الرَّجُلِ نَعْلَانِ یُضِیءُ لَهُ شِرَاکُهُمَا أَمَامَهُ حَیْثُ شَاءَ مِنَ الْجَنَّةِ فَبَیْنَا الْمُؤْمِنُ کَذَلِکَ إِذَا أَشْرَفَتْ عَلَیْهِ امْرَأَةٌ مِنْ فَوْقِهِمْ فَتَقُولُ سُبْحَانَ اللَّهِ یَا عَبْدَ اللَّهِ أَ مَا لَنَا مِنْکَ دَوْلَةٌ فَیَقُولُ وَ مَنْ أَنْتِ فَتَقُولُ أَنَا مِنَ اللَّوَاتِی قَالَ اللَّهُ وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ فَبَیْنَا هُوَ کَذَلِکَ إِذْ أَشْرَفَتْ عَلَیْهِ أُخْرَى مِنْ فَوْقِهِمْ فَتَقُولُ سُبْحَانَ اللَّهِ یَا عَبْدَ اللَّهِ أَ مَا لَنَا مِنْکَ دَوْلَةٌ فَیَقُولُ وَ مَنْ أَنْتِ فَتَقُولُ أَنَا مِنَ اللَّوَاتِی قَالَ اللَّهُ فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزاءً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ ثُمَّ قَالَ وَ الَّذِی نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ إِنَّهُ لَیَجِیئُهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ یُسَمُّونَهُ بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِیهِ.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: از امام باقر (علیه السلام) شنیدم که فرمود: هنگامی که رسول خدا صلی الله علیه و آله به معراج رفت [و بازگشت]، به علی علیه السلام فرمود: ای علی (ع)! من در بهشت نهری را دیدم که از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر و از تیر راستتر بود؛ در آن به اندازه ستارگان آسمان کاسه بود و بر کناره آن قبّههایی از یاقوت سرخ و درّ سفید. جبرئیل با بالش به کنار آن زد [و معلوم شد] مشک خوشبو و معطّر است. سپس [رسول خدا صلی الله علیه و آله] فرمود: به آن خدایی که جان محمّد (ص) به دست قدرت اوست، در بهشت درختی است که با صدای بلند تسبیح خداوند را میگوید. صدای آن درخت به گونهای است که اوّلین و آخرین [آفریدگان]، زیباتر از آن صدا را نشنیدهاند. این درخت همچون درخت انار میوه میدهد و میوههایش را بر سر مؤمن میریزد و چون آن را باز نماید آن را از بین نود حلّه میشکافد. مؤمنین بر روی تختهایی از نورند درحالیکه پیشانی و دست و پاهای آنها درخشان و نورانی است. [ای علی (ع)!] تو [در قیامت] پیشوای آنها هستی. هر یک از آنها کفشهایی میپوشد که بندهایش از نور است و جلوی خود را تا هر جا که بخواهد روشن میکند. مؤمن در چنین موقعیّتی است که ناگهان زنی از مقام بالاتر به او مینگرد و میگوید: ای بندهی خدا! تو بر ما تصرّف و تملّک نداری؟ مؤمن میگوید: تو کیستی؟ او میگوید: من از جمله نعمتهایی هستم که خداوند عزّوجلّ دربارهی آنها چنین فرموده است: وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ، در این میان که اوضاع اینگونه است ناگهان زن دیگری بر او از بالای سرش پدیدار میشود پس می گوید منزه است خدا، ای بنده خدا! آیا برای من از تو دولتی نیست؟ پس می گوید تو کیستی؟ می گوید من از کسانی هستم که خداوند می فرماید: « هیچ کس نمیداند چه پاداشهایی (و لذّتهای بینهایتی) که مایه روشنی چشمهاست برای آنها نهفته شده، این پاداش کارهائی است که انجام میدادند.» (سوره سجدة آیه 17) سپس فرمود: قسم به کسی که جان محمد (ص) در دست اوست همانا حتما می آید نزد او هفتاد هزار فرشته که او را به نامش و نام پدرش می خوانند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 27، ص 127، ح 117
هرچه بخواهد در بهشت انجام می دهد
31- عَنْ جَابِرِ بْنِ یَزِیدَ الْجُعْفِیِّ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیُفَوِّضُ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَیَصْنَعُ مَا یَشَاءُ قُلْتُ حَدِّثْنِی فِی کِتَابِ اللَّهِ أَیْنَ قَالَ قَالَ قَوْلُهُ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فِیها وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ (ق: 35) فَمَشِیَّةُ اللَّهِ مُفَوَّضَةٌ إِلَیْهِ وَ الْمَزِیدُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا یُحْصَى ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ وَ لَا تَسْتَعِنْ بِعَدُوٍّ لَنَا فِی حَاجَةٍ وَ لَا تَسْتَطْعِمْهُ وَ لَا تَسْأَلْهُ شَرْبَةً أَمَا إِنَّهُ لَیُخْلَدُ فِی النَّارِ فَیَمُرُّ بِهِ الْمُؤْمِنُ فَیَقُولُ یَا مُؤْمِنُ أَ لَسْتُ فَعَلْتُ کَذَا وَ کَذَا فَیَسْتَحْیِی مِنْهُ فَیَسْتَنْقِذُهُ مِنَ النَّارِ وَ إِنَّمَا سُمِّیَ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً لِأَنَّهُ یُؤْمِنُ عَلَى اللَّهِ فَیُجِیزُ اللَّهُ أَمَانَهُ.
امام باقر علیه السّلام فرمودند: خداوند در روز قیامت مؤمن را به حال خود رها مىکند تا هر چه مىخواهد انجام دهد. گفتم: بفرمایید در کجاى کتاب خدا چنین آمده؟ فرمود: در آنجا که مىفرماید: « هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است.» (سوره ق، آیه 35) پس خواسته خدا به او واگذار مىشود و نعمت بیشتر از جانب خدا که قابل شمارش نیست [به او واگذار مىشود]. سپس فرمود: اى جابر! از دشمن ما طلب کمک مکن و از او تقاضاى غذا یا آب ننما، زیرا او در آتش جاودانه خواهد بود و هنگامى که مؤمنى از کنارش بگذرد مىگوید: اى مؤمن آیا برایت فلان کار را انجام ندادم؟ مؤمن از او حیا مىکند و او را از آتش نجات مىدهد و علّت نامگذارى مؤمن به مؤمن این است که او نزد خدا امان مىدهد و خدا هم امانش را مىپذیرد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 64، ص 70، ح 31
آنچه مشیت الهی برای آنها بخواهد
31- عَنْ جَابِرِ بْنِ یَزِیدَ الْجُعْفِیِّ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو جَعْفَرٍ ع إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیُفَوِّضُ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَیَصْنَعُ مَا یَشَاءُ قُلْتُ حَدِّثْنِی فِی کِتَابِ اللَّهِ أَیْنَ قَالَ قَالَ قَوْلُهُ لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فِیها وَ لَدَیْنا مَزِیدٌ (ق: 35) فَمَشِیَّةُ اللَّهِ مُفَوَّضَةٌ إِلَیْهِ وَ الْمَزِیدُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا یُحْصَى ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ وَ لَا تَسْتَعِنْ بِعَدُوٍّ لَنَا فِی حَاجَةٍ وَ لَا تَسْتَطْعِمْهُ وَ لَا تَسْأَلْهُ شَرْبَةً أَمَا إِنَّهُ لَیُخْلَدُ فِی النَّارِ فَیَمُرُّ بِهِ الْمُؤْمِنُ فَیَقُولُ یَا مُؤْمِنُ أَ لَسْتُ فَعَلْتُ کَذَا وَ کَذَا فَیَسْتَحْیِی مِنْهُ فَیَسْتَنْقِذُهُ مِنَ النَّارِ وَ إِنَّمَا سُمِّیَ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً لِأَنَّهُ یُؤْمِنُ عَلَى اللَّهِ فَیُجِیزُ اللَّهُ أَمَانَهُ.
امام باقر علیه السّلام فرمودند: خداوند در روز قیامت مؤمن را به حال خود رها مىکند تا هر چه مىخواهد انجام دهد. گفتم: بفرمایید در کجاى کتاب خدا چنین آمده؟ فرمود: در آنجا که مىفرماید: « هرچه بخواهند در آنجا براى آنها هست و نزد ما افزون بر آن است.» (سوره ق، آیه 35) پس خواسته خدا به او واگذار مىشود و نعمت بیشتر از جانب خدا که قابل شمارش نیست [به او واگذار مىشود]. سپس فرمود: اى جابر! از دشمن ما طلب کمک مکن و از او تقاضاى غذا یا آب ننما، زیرا او در آتش جاودانه خواهد بود و هنگامى که مؤمنى از کنارش بگذرد مىگوید: اى مؤمن آیا برایت فلان کار را انجام ندادم؟ مؤمن از او حیا مىکند و او را از آتش نجات مىدهد و علّت نامگذارى مؤمن به مؤمن این است که او نزد خدا امان مىدهد و خدا هم امانش را مىپذیرد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج 64، ص 70، ح 31
20341- 9- وَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِی أَیُّوبَ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: کَانَ فِیمَا نَاجَى اللَّهُ بِهِ مُوسَى ع أَنَّهُ مَا تَقَرَّبَ إِلَیَّ الْمُتَقَرِّبُونَ بِمِثْلِ الْبُکَاءِ مِنْ خَشْیَتِی وَ مَا تَعَبَّدَ لِیَ الْمُتَعَبِّدُونَ بِمِثْلِ الْوَرَعِ عَنْ مَحَارِمِی وَ لَا تَزَیَّنَ لِیَ الْمُتَزَیِّنُونَ بِمِثْلِ الزُّهْدِ فِی الدُّنْیَا عَمَّا یُهَمُّ الْغِنَى عَنْهُ فَقَالَ مُوسَى- یَا أَکْرَمَ الْأَکْرَمِینَ فَمَا أَثَبْتَهُمْ عَلَى ذَلِکَ فَقَالَ یَا مُوسَى أَمَّا الْمُتَقَرِّبُونَ لِی بِالْبُکَاءِ مِنْ خَشْیَتِی فَهُمْ فِی الرَّفِیقِ الْأَعْلَى لَا یَشْرَکُهُمْ فِیهِ أَحَدٌ وَ أَمَّا الْمُتَعَبِّدُونَ لِی بِالْوَرَعِ عَنْ مَحَارِمِی فَإِنِّی أُفَتِّشُ النَّاسَ عَنْ أَعْمَالِهِمْ وَ لَا أُفَتِّشُهُمْ حَیَاءً مِنْهُمْ وَ أَمَّا الْمُتَزَیِّنُونَ لِی بِالزُّهْدِ فِی الدُّنْیَا فَإِنِّی أُبِیحُهُمُ الْجَنَّةَ بِحَذَافِیرِهَا یَتَبَوَّءُونَ مِنْهَا حَیْثُ یَشَاءُونَ.
امام باقر علیه السلام فرمودند: از نجواهاى خداوند متعال با موسى علیه السلام در کوه طور این بود که: اى موسى! به قوم خود برسان که تقرّب جویان، با چیزى مانند گریستن از ترس من، به من نزدیک نشدند و متعبدان به چیزى مانند پرهیز از حرامهاى من مرا عبادت نکردند و زینت گران ، به چیزى مانند بى اعتنایى به چیزهایى از دنیا که بدان نیاز ندارند، خویشتن را نیاراستند
موسى عرض کرد: اى گرامیترین گرامیان! چه چیز آنان را در این راه، استوار گرداند؟ فرمود: اى موسى! امّا آنان که با گریستن از ترس من جویاى تقرّب به من هستند، در ملأ اعلایند و هیچ کس در این [مرتبه] با آنان شریک نیست. اما آنانکه به واسطه باز ایستادن از ارتکاب حرامهاى من مرا بندگى نموده اند من در قیامت از آن شرم دارم که در مورد اعمالشان کنجکاوى و دقت به خرج دهم در حالى که اعمال همه مردم را به دقت وارسى خواهم کرد و اما آنانکه خود را به واسطه بیرغبتى به دنیا برایم آراسته اند تمامى بهشت را براى آنان مباح و روا مى سازم که در هر جاى بهشت خواستند جاى گیرند.
وسائل الشیعة، ج 15، ص 226، ح 20341