انّ المتقین فی جنات و نهر

موضوعات

کسانی که در باغها و نهرها هستند: متقین- اهل حیات طیبه و انس دائم با خدا- اهل محبت و ولایت امام علی (ع) - اهل محبت ائمه (ع) - امام حسین (ع) - زائران امام حسین (ع) که عارف به حق او باشند- شیعیان - کسانی که از ابتدا شایستگی این مقام را داشته اند-

این تحقیق در واقع درباره احادیث مربوط به آیات ٥٤ و ٥٥ سوره قمر «إِنَّ‏ الْمُتَّقِینَ‏ فِی‏ جَنَّاتٍ‏ وَ نَهَرٍ» است.

 

متقین

إِنَّ‏ الْمُتَّقِینَ‏ فِی‏ جَنَّاتٍ‏ وَ نَهَرٍ؛ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِر.

به یقین پرهیزکاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.

سوره قمر، آیات ٥٤ و ٥٥

 

اهل حیات طیبه و انس دائم با خدا

28- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص):‏ ... وَ قَدْ أَجْمَعَ‏ اللَّهُ‏ تَعَالَى‏ مَا یَتَوَاصَى‏ بِهِ‏ الْمُتَوَاصُونَ‏ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ فِی خَصْلَةٍ وَاحِدَةٍ وَ هِیَ التَّقْوَى قَالَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ- وَ لَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ إِیَّاکُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ‏ وَ فِیهِ جِمَاعُ کُلِّ عِبَادَةٍ صَالِحَةٍ وَصَلَ مَنْ وَصَلَ إِلَى الدَّرَجَاتِ الْعُلَى وَ الرُّتْبَةِ الْقُصْوَى وَ بِهِ عَاشَ مَنْ عَاشَ مَعَ اللَّهِ بِالْحَیَاةِ الطَّیِّبَةِ وَ الْأُنْسِ الدَّائِمِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ‏ إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ، فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ. (القمر: 54 و 55)

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: ... و خداوند متعال همه وصیت‏ها را که از اولین و آخرین رسیده است، در یک موضوع جمع فرموده است و آن تقواست. خدای عزوجل مى‏فرماید: «ما وصیت کردیم به آنان که کتاب به آنان نازل شده است از پیشینیان و شما را که تقوى داشته باشید.» (سوره نساء، آیه 132) و در آن هر گونه عبادت صالحى جمع شده و با آن، به درجات بلند و رتبه‏هاى بالا رسیده است؛ و با آن زندگى کرده است هر که در حیات طیبه و انس دائم با خدا زندگی کرده است. خدای عزوجل مى‏فرماید: «به یقین متقین در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.» (سوره قمر، آیات 54 و 55)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏75، ص 200، ح 28 - مصباح الشریعة، ص 162

 

اهل محبت و ولایت امام علی (ع)

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیِّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: اکْتَنَفْنَا رَسُولَ اللَّهِ ص ذَاتَ یَوْمَ عِنْدَهُ [قَالَ‏] فَاطَّلَعَ [أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ‏] عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع [قَالَ‏] فَقَالَ النَّبِیُّ [ص‏] تُرِیدُونَ أَنْ أُرِیَکُمْ أَوَّلَ مَنْ یَدْخُلُ الْجَنَّةَ قَالَ فَقَالُوا نَعَمْ قَالَ هَذَا فَقَامَ أَبُو دُجَانَةَ الْأَنْصَارِیُّ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ سَمِعْتُکَ وَ أَنْتَ تَقُولُ إِنَّ الْجَنَّةَ مُحَرَّمَةٌ عَلَى النَّبِیِّینَ وَ سَائِرِ الْأُمَمِ حَتَّى‏ تَدْخُلَهَا أَنْتَ قَالَ یَا أَبَا دُجَانَةَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ لِوَاءً مِنْ نُورٍ عَمُودُهُ مِنْ یَاقُوتٍ مَکْتُوبٌ عَلَى ذَلِکَ اللِّوَاءِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ أَیَّدْتُهُ بِعَلِیٍّ قَالَ فَدَخَلَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع فَأَجْلَسَهُ بَیْنَ یَدَیْهِ ثُمَّ ضَرَبَ بِیَدِهِ إِلَى مَنْکِبِهِ فَقَالَ لَهُ أَبْشِرْ یَا عَلِیُّ إِنَّهُ مَنْ أَحَبَّکَ وَ انْتَحَلَ مَحَبَّتَکَ وَ أَقَرَّ بِوَلَایَتِکَ أَسْکَنَهُ [اللَّهُ‏] مَعَنَا ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَةَ إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ، فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ. (القمر: 54 و 55)

جابربن‌عبدالله انصاری (رحمة الله علیه) گفت: روزی اطراف رسول خدا (صلی الله علیه و آله) جمع شدیم. در این‌ هنگام امیر المؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) وارد شد. سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: می‌خواهید اوّلین کسی را که وارد بهشت می‌شود به شما نشان دهم؟ گفتند: بله! فرمود: این، (و علی (علیه السلام) را نشان داد.) ابودجانه‌ انصاری برخاست و گفت: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! از شما شنیدم که فرمودید: بهشت بر پیامبران و سایر امّت‌ها حرام است تا تو به آن وارد شوی. فرمود: ای ابودجانه! آیا نمی‌دانی که خداوند پرچمی از نور دارد که میله‌ آن از یاقوت است و بر روی آن پرچم نوشته شده است: معبودی جز الله نیست، محمّد (صلی الله علیه و آله) رسول خدا است، او را با علی (علیه السلام) یاری کردم.

جابر گفت: علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) وارد شد و پیامبر (صلی الله علیه و آله) او را روبروی خود نشاند. سپس با دستش بر شانه‌ او زد و به او فرمود: ای علی (علیه السلام)! بر تو بشارت باد که هر که تو را دوست بدارد و به محبّت تو بگرود و به ولایت تو اقرار نماید، خداوند او را با ما سکونت دهد. سپس این آیه را خواند: «به یقین پرهیزکاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.» (سوره قمر، آیات 54 و 55)

تفسیر فرات الکوفی، ص 456

قَالَ رَوَى السَّیِّدُ أَبُو طَالِبٍ بِإِسْنَادِهِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَلِیٍّ ع مَنْ أَحَبَّکَ وَ تَوَلَّاکَ أَسْکَنَهُ اللَّهُ مَعَنَا ثُمَّ تَلَا رَسُولُ اللَّهِ ص‏ إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ، فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ. (القمر: 54 و 55)

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به امام علی (علیه السلام) فرمودند: هر که تو را دوست بدارد و ولایت تو را بپذیرد خداوند او را با ما در بهشت ساکن می‌گرداند. سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این آیه را تلاوت فرمود: «به یقین پرهیزکاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.» (سوره قمر، آیات 54 و 55)

کشف الغمة فی معرفة الأئمة (ط - القدیمة)، ج‏ 1، ص 305

101 فر، تفسیر فرات بن إبراهیم أَبُو الْقَاسِمِ الْحَسَنِیُّ رَفَعَهُ عَنْ جَابِرٍ عَنِ النَّبِیِّ ص أَنَّهُ قَالَ: أَبْشِرْ یَا عَلِیُّ مَا مِنْ عَبْدٍ یُحِبُّکَ وَ یَنْتَحِلُ مَوَدَّتَکَ إِلَّا بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَعَنَا ثُمَّ قَرَأَ النَّبِیُّ ص هَذِهِ الْآیَةَ إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ، فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ. (القمر: 54 و 55)

پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: ای علی (علیه السلام)! بر تو بشارت باد؛ هیچ بنده‌ای نیست که تو را دوست بدارد و به دوستی تو گرایش پیدا کند، مگر اینکه روز قیامت خداوند او را با ما محشور می‌گرداند. سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) این آیه را خواند: «به یقین پرهیزکاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.» (سوره قمر، آیات 54 و 55)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏7، ص 209، ح 101

 

اهل محبت ائمه (ع)

87- وَ مِنْهُ، عَنْهُ بِإِسْنَادِهِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: اکْتَنَفْنَا رَسُولَ اللَّهِ ص یَوْماً فِی مَسْجِدِ الْمَدِینَةِ فَذَکَرَ بَعْضُ أَصْحَابِنَا الْجَنَّةَ فَقَالَ أَبُو دُجَانَةَ یَا رَسُولَ اللَّهِ سَمِعْتُکَ تَقُولُ الْجَنَّةُ مُحَرَّمَةٌ عَلَى النَّبِیِّینَ وَ سَائِرِ الْأُمَمِ حَتَّى تَدْخُلَهَا فَقَالَ لَهُ یَا أَبَا دُجَانَةَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ تَعَالَى لِوَاءً مِنْ نُورٍ وَ عَمُوداً مِنْ نُورٍ خَلَقَهُمَا اللَّهُ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِأَلْفَیْ عَامٍ مَکْتُوبٌ عَلَى ذَلِکَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ- مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ آلُ مُحَمَّدٍ خَیْرُ الْبَرِّیَّةِ صَاحِبُ اللِّوَاءِ عَلِیٌّ إِمَامُ الْقَوْمِ فَقَالَ عَلِیٌّ ع الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا بِکَ وَ شَرَّفَکَ وَ شَرَّفَنَا بِکَ فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ ص أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ مَنْ‏ أَحَبَّنَا وَ انْتَحَلَ‏ مَحَبَّتَنَا أَسْکَنَهُ‏ اللَّهُ‏ مَعَنَا وَ تَلَا هَذِهِ الْآیَةَ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ. (القمر: 55)

جابربن‌عبدالله انصاری (رحمة الله علیه) گفت: روزی اطراف رسول خدا (صلی الله علیه و آله) جمع شدیم. پس بعضی از یاران ما بهشت را یاد کردند. ابودجانه‌ گفت: ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! از شما شنیدم که می‌فرمایی: بهشت بر پیامبران و سایر امّت‌ها حرام است تا تو به آن وارد شوی. فرمود: ای ابودجانه! آیا نمی‌دانی که خداوند پرچمی از نور دارد که آن دو را هزار سال قبل از آفرینش آسمانها و زمین خلق کرده و بر روی آن نوشته شده: معبودی جز الله نیست، محمّد (صلی الله علیه و آله) رسول خدا است، آل محمد بهترین آفریدگانند، صاحب پرچم، علی (ع) جلودار قوم است. [امام] علی (ع) فرمود: ستایش مخصوص خداست که ما را به تو هدایت کرد و تو را شرافت داد و ما را به تو شرافت داد. پس پیامبر (ص) به او فرمود: آیا می‌دانی هر که ما را دوست داشته باشد و به محبّت ما بگرود خدای سبحان او را با ما سکونت دهد؛ و آنگاه این آیه را تلاوت کرد: «در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر هستند.» (سوره قمر، آیه 55)

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏26، ص 318، ح 87

 

امام حسین (ع)

روى هلال بن نافع قال إنی لواقف مع أصحاب عمر بن سعد إذ صرخ صارخ أبشر أیها الأمیر فهذا شمر قد قتل الحسین قال فخرجت بین الصفین فوقفت علیه و إنه لیجود بنفسه فو الله ما رأیت قط قتیلا مضمخا بدمه أحسن منه و لا أنور وجها و لقد شغلنی نور وجهه و جمال هیبته عن الفکرة فی قتله فاستسقى فی تلک الحالة ماء فسمعت رجلا یقول لا تذوق الماء حتى ترد الحامیة فتشرب من حمیمها فسمعته یقول: أَنَا أَرِدُ الْحَامِیَةَ فَأَشْرَبُ مِنْ حَمِیمِهَا بَلْ أَرِدُ عَلَى‏ جَدِّی‏ رَسُولِ‏ اللَّهِ‏ ص وَ أَسْکُنُ مَعَهُ فِی دَارِهِ‏ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ وَ أَشْرَبُ‏ مِنْ ماءٍ غَیْرِ آسِنٍ‏ وَ أَشْکُو إِلَیْهِ مَا رَکِبْتُمْ مِنِّی وَ فَعَلْتُمْ بِی.

هلال بن نافع گوید: امام حسین (علیه السلام) به کسی که در هنگام شهادت ایشان به آن حضرت آب نداد فرمود: بلکه من بر جدّم پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) وارد می‌شوم و با آن حضرت در خانه‌اش که در جایگاه صدق نزد خداوند مالک مقتدر، ساکن می‌شوم و از آبی می‌آشامم که هیچ‌گونه تغییری ننموده است. بعداً از این عملی که شما نسبت به من مرتکب شدید و این کاری که با من انجام دادید به آن حضرت شکایت می‌کنم.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏45، ص 57

 

زائران امام حسین (ع) که عارف به حق او باشند

11951- عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی جَرِیرٍ الْقُمِّیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع یَقُولُ لِأَبِی: مَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ کَانَ مِنْ مُحَدِّثِی اللَّهِ تَعَالَى فَوْقَ عَرْشِهِ ثُمَّ قَرَأَ إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ، فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ. (القمر: 54 و 55)

امام رضا علیه السّلام فرمودند: کسی که حسین‌ بن‌ علی (علیه السلام) را زیارت کند درحالی‌که به حقّ آن حضرت عارف و آگاه باشد از هم‌صحبت‌های خدای تعالی در بالای عرش است. سپس این آیه را قرائت فرمود: «به یقین پرهیزکاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.» (سوره قمر، آیات 54 و 55)

مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏ 10، ص 251، ح 11951

 

شیعیان

91- عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْمَاضِی ع قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل‏ ... قُلْتُ‏ إِنَ‏ الْمُتَّقِینَ‏ قَالَ‏ نَحْنُ‏ وَ اللَّهِ‏ وَ شِیعَتُنَا لَیْسَ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِیمَ غَیْرُنَا وَ سَائِرُ النَّاسِ مِنْهَا بُرَآء ...

محمّدبن‌فضیل گوید: از امام کاظم (علیه السلام) پرسیدم: آیه‌ «إِنَّ المُتَّقِینَ» درباره چه کسانی است؟ فرمود: درباره‌ ما و شیعیان ما. به خدا قسم! هیچ‌کس جز ما بر دین و آیین ابراهیم (علیه السلام) نیست و باقی مردم از آن به دور هستند.

الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏ 2، ص 435، ح 91

 

کسانی که از ابتدا شایستگی این مقام را داشته اند

وَ قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ لِلْحَوَارِیِّینَ‏ بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ إِنَّهُ لَا یَصْعَدُ إِلَى السَّمَاءِ إِلَّا مَا نَزَلَ مِنْهَا وَ قَالَ اللَّهُ جَلَّ ثَنَاؤُهُ‏ وَ لَوْ شِئْنا لَرَفَعْناهُ بِها وَ لکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَ اتَّبَعَ هَواهُ‏ فَمَا لَمْ یَرْفَعْ مِنْهَا إِلَى الْمَلَکُوتِ فَهِیَ تَهْوِی فِی الْهَاوِیَةِ وَ ذَلِکَ لِأَنَّ الْجَنَّةَ دَرَجَاتٌ وَ النَّارَ دَرَکَاتٌ وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَ‏ تَعْرُجُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ إِلَیْهِ‏ وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَ‏ إِنَ‏ الْمُتَّقِینَ‏ فِی‏ جَنَّاتٍ‏ وَ نَهَرٍ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ وَ قَالَ تَعَالَى‏ وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ فَرِحِینَ‏ إِلَى آخِرِهَا وَ قَالَ تَعَالَى‏ وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ‏ إِلَى آخِرِهَا وَ قَالَ النَّبِیُّ ص الْأَرْوَاحُ جُنُودٌ مُجَنَّدَةٌ فَمَا تَعَارَفَ مِنْهَا ائْتَلَفَ وَ مَا تَنَاکَرَ مِنْهَا اخْتَلَفَ.

حضرت عیسى (ع) به حواریون فرمود: اى حواریون، به راستى و صداقت برایتان می‌گویم: به آسمان بالا نمی رود مگر آنکه از آن فرود آمده باشد و خداوند که بزرگ است ثنایش فرماید: «و اگر مى‌خواستیم، او را با این آیات [و علوم الهى] بالا مى‌بردیم؛ ولى او به پستى گرایید و از هواى نفس خود پیروى کرد.» (سوره اعراف، آیه ۱۷۶) پس بالا نرفت از آن به ملکوت پس او در هاویه فرو می رود و این برای آن است که برای بهشت درجاتی است و برای آتش درکاتی و خدای عزوجل فرمود: «فرشتگان و روح به سوی آن بالا رفتند.» (سوره معارج، آیه 4) و خدای عزوجل فرمود: «به یقین پرهیزکاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى هستند، در جایگاه صدق نزد خداوند حاکم مقتدر.» (سوره قمر، آیات 54 و 55) و فرمود: «[ای پیامبر!] هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده‌اند و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند. آنان به فضل و رحمتی که خدا نصیبشان گردانیده شادمانند و دلشادند به حال آن مؤمنان که هنوز به آنها نپیوسته‌اند و بعداً در پی آنها به سرای آخرت خواهند شتافت که بیمی بر آنان نیست و غمی نخواهند داشت.» (سوره آل عمران، آیات 169 و 170) و فرمود: «و به آنها که در راه خدا کشته می‌شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زنده‌اند، ولی شما نمی‌فهمید.» (سوره بقره، آیه 154)

و رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: ارواح، لشکریانى هستند آراسته و مرتّب شده، پس آنها که با هم آشنا هستند [در این عالم] بینشان انس و الفت است و آنها که یکدیگر را انکار نمودند [در این عالم] بینشان اختلاف است.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏6، ص 249

26- ع، علل الشرائع بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ حَبِیبٍ عَمَّنْ رَوَاهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَا تَقُولُ‏ فِی‏ الْأَرْوَاحِ‏ أَنَّهَا جُنُودٌ مُجَنَّدَةٌ فَمَا تَعَارَفَ مِنْهَا ائْتَلَفَ وَ مَا تَنَاکَرَ مِنْهَا اخْتَلَفَ قَالَ فَقُلْتُ إِنَّا نَقُولُ ذَلِکَ قَالَ فَإِنَّهُ کَذَلِکَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخَذَ مِنَ الْعِبَادِ مِیثَاقَهُمْ وَ هُمْ أَظِلَّةُ قَبْلَ الْمِیلَادِ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ‏ إِلَى آخِرِ الْآیَةِ قَالَ فَمَنْ أَقَرَّ لَهُ یَوْمَئِذٍ جَاءَتْ أُلْفَتُهُ هَاهُنَا وَ مَنْ أَنْکَرَهُ یَوْمَئِذٍ جَاءَ خِلَافُهُ هَاهُنَا.

راوى به امام صادق علیه السّلام گفت: چه مى‌فرمایید راجع به این که گفته‌اند: ارواح، لشکریانى هستند آراسته و مرتّب شده، پس آنها که به واسطه اتّفاق رأى و اتّحاد میثاق با هم آشنا شده‌اند [در این عالم] بینشان انس و الفت مى‌باشد و آنها که یکدیگر را انکار نمودند [در این عالم] بینشان اختلاف پیدا میگردد؟ امام علیه السّلام فرمودند: ما هم به همین معنا قائل هستیم. همانا خدای عزوجل قبل از این که بندگانش متولّد شوند [و به دنیا بیایند] در حالى که به صورت اشباح بودند از آنها میثاق و پیمان گرفت چنانچه در قرآن شریف آمده: اى رسول بیاد آور هنگامى که خداى تو از پشت فرزندان آدم ذریّه آنها را برگرفت و بر خود گواهشان ساخت که آیا من پروردگار شما نیستم تا آخر. سپس حضرت فرمودند: آنان که اقرار به ربوبیّت حقّ‌ عزّ و جلّ‌ نمودند الفت و انس بینشان برقرار گردید و کسانى که آن را آن روز انکار نمودند در این جا به اختلاف پرداختند.

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ‏5، ص 241، ح 26