عرش - بخش ٢
موضوعات
آنچه از عرش صادر می شود: عقل- علم- آفرینش امام-
خصوصیات عرش: عرش و عالم ذر - عرش و بهشت - عرش و روز قیامت- سرچشمه باران- عرش و خویشاوندی-
اتفاقاتی که در عرش می افتد: حضور امام در عرش- ندای جارچی از زیر عرش- قرآن و عرش - پناه دادن در عرش- پناه فرشتگان به عرش - دستور گرفتن جبرئیل برای قبض روح - به لرزه افتادن عرش-
کلمه « عرش » در کتابهای الکافی بررسی شد.
آنچه از عرش صادر می شود
عقل
عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنْ مَوَالِیهِ فَجَرَى ذِکْرُ الْعَقْلِ وَ الْجَهْلِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اعْرِفُوا الْعَقْلَ وَ جُنْدَهُ وَ الْجَهْلَ وَ جُنْدَهُ تَهْتَدُوا ... إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْعَقْلَ وَ هُوَ أَوَّلُ خَلْقٍ مِنَ الرُّوحَانِیِّینَ عَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ مِنْ نُورِهِ.
امام صادق علیه السلام در حدیث لشکر عقل و جهل فرمودند: ... همانا خداى عز و جل عقل را از طرف راست عرش از نور خویش آفرید و آن اول مخلوق از روحانیین است ...
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٢١، ح ١٤
٣- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَحْمَدَ الْمِنْقَرِیِّ عَنْ یُونُسَ أَوِ الْمُفَضَّلِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَا مِنْ لَیْلَةِ جُمُعَةٍ إِلَّا وَ لِأَوْلِیَاءِ اللَّهِ فِیهَا سُرُورٌ قُلْتُ کَیْفَ ذَلِکَ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَالَ إِذَا کَانَ لَیْلَةُ الْجُمُعَةِ وَافَى رَسُولُ اللَّهِ ص الْعَرْشَ وَ وَافَى الْأَئِمَّةُ ع وَ وَافَیْتُ مَعَهُمْ فَمَا أَرْجِعُ إِلَّا بِعِلْمٍ مُسْتَفَادٍ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَفِدَ مَا عِنْدِی.
امام صادق علیه السلام فرمود: شب جمعهاى نباشد، جز اینکه براى اولیاء اللَّه در آن شب سرورى هست. راوى گوید عرضکردم: قربانت گردم آن سرور چیست؟ فرمود: چون شب جمعه شود، پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله و ائمة علیهم السلام به عرش برآیند و من هم با ایشان برآیم و جز این نباشد که با علم استفاده شده برگردم و اگر چنین نبود، آنچه نزدم هست نابود میشد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٢٥٤، ح ٣
٢- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى إِذَا أَحَبَّ أَنْ یَخْلُقَ الْإِمَامَ أَمَرَ مَلَکاً فَأَخَذَ شَرْبَةً مِنْ مَاءٍ تَحْتَ الْعَرْشِ فَیَسْقِیهَا أَبَاهُ فَمِنْ ذَلِکَ یَخْلُقُ الْإِمَامَ فَیَمْکُثُ أَرْبَعِینَ یَوْماً وَ لَیْلَةً فِی بَطْنِ أُمِّهِ لَا یَسْمَعُ الصَّوْتَ ثُمَّ یَسْمَعُ بَعْدَ ذَلِکَ الْکَلَامَ فَإِذَا وُلِدَ بَعَثَ ذَلِکَ الْمَلَکَ فَیَکْتُبُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ- وَ تَمَّتْ کَلِمَةُ رَبِّکَ صِدْقاً وَ عَدْلًا لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ فَإِذَا مَضَى الْإِمَامُ الَّذِی کَانَ قَبْلَهُ رُفِعَ لِهَذَا مَنَارٌ مِنْ نُورٍ یَنْظُرُ بِهِ إِلَى أَعْمَالِ الْخَلَائِقِ فَبِهَذَا یَحْتَجُّ اللَّهُ عَلَى خَلْقِهِ.
حسن بن راشد گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام میفرمود: زمانى که خداى تبارک و تعالى بخواهد امام را خلق کند بفرشتهئى دستور دهد که شربتى از آب زیر عرش گرفته به پدر امام بیاشاماند، پس آفرینش امام از آن شربت است، آنگاه چهل شبانه روز در شکم مادر است و صدا نمیشنود و بعد از آن گوشش براى شنیدن سخن باز مى‌شود، و چون متولد شود همان فرشته مبعوث شود و میان دو چشم امام بنویسد «کلمه پروردگارت براستى و عدالت پایان یافت، کلمات او را دگرگونکنندهئى نیست و او شنوا و داناست» وچون امام پیش از وى درگذرد، براى او منارهئى از نور افراشته شود که بوسیله آن کردار همه مردم را ببیند، و خدا بر خلقش بدان احتجاج کند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٣٨٧، ح ٢
٢- أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى بْنِ عُبَیْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ شُعَیْبٍ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ إِسْحَاقَ الزَّعْفَرَانِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَنَا مِنْ نُورِ عَظَمَتِهِ ثُمَّ صَوَّرَ خَلْقَنَا مِنْ طِینَةٍ مَخْزُونَةٍ مَکْنُونَةٍ مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ فَأَسْکَنَ ذَلِکَ النُّورَ فِیهِ فَکُنَّا نَحْنُ خَلْقاً وَ بَشَراً نُورَانِیِّینَ لَمْ یَجْعَلْ لِأَحَدٍ فِی مِثْلِ الَّذِی خَلَقَنَا مِنْهُ نَصِیباً وَ خَلَقَ أَرْوَاحَ شِیعَتِنَا مِنْ طِینَتِنَا وَ أَبْدَانَهُمْ مِنْ طِینَةٍ مَخْزُونَةٍ مَکْنُونَةٍ أَسْفَلَ مِنْ ذَلِکَ الطِّینَةِ وَ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لِأَحَدٍ فِی مِثْلِ الَّذِی خَلَقَهُمْ مِنْهُ نَصِیباً إِلَّا لِلْأَنْبِیَاءِ وَ لِذَلِکَ صِرْنَا نَحْنُ وَ هُمُ النَّاسَ وَ صَارَ سَائِرُ النَّاسِ هَمَجاً- لِلنَّارِ وَ إِلَى النَّارِ.
امام صادق علیه السلام مىفرمود: خدا (ارواح) ما را از نور عظمت خویش آفرید، آنگاه آفرینش ما را (یعنى پیکر ما را یا صورت مثالى ما را) از گلى در خزانه و پوشیده از زیر عرش صورتگرى کرد و آن نور را در آن، جایگزین ساخت، و ما مخلوق و بشرى نورانى بودیم، و براى هیچ کس از آنچه در خلقت ما نهاد، بهرهئى قرار نداد و ارواح شیعیان ما را از گل ما آفرید و بدنشان را از گلى در خزانه و پوشیده پائینتر از گل ما. و خدا هیچ کس را جز انبیا از خلقت ایشان بهرهئى نداد، از این رو ما و آنها آدمى شدیم و مردم دیگر خر مگسانى که سزاوار دوزخند و بسوى دوزخ میروند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٣٨٩، ح ٢
٢- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ غَالِبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی خُطْبَةٍ لَهُ یَذْکُرُ فِیهَا حَالَ الْأَئِمَّةِ ع وَ صِفَاتِهِمْ ... فَالْإِمَامُ هُوَ الْمُنْتَجَبُ الْمُرْتَضَى وَ الْهَادِی الْمُنْتَجَى وَ الْقَائِمُ الْمُرْتَجَى اصْطَفَاهُ اللَّهُ بِذَلِکَ وَ اصْطَنَعَهُ عَلَى عَیْنِهِ فِی الذَّرِّ حِینَ ذَرَأَهُ وَ فِی الْبَرِیَّةِ حِینَ بَرَأَهُ ظِلًّا قَبْلَ خَلْقِ نَسَمَةٍ عَنْ یَمِینِ عَرْشِهِ مَحْبُوّاً بِالْحِکْمَةِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَهُ اخْتَارَهُ بِعِلْمِهِ وَ انْتَجَبَهُ لِطُهْرِهِ ...
امام صادق علیه السلام در خطبهاى که حال و صفات امامان علیهم السلام را بیان میکند میفرماید: ... پس امام همان برگزیده پسندیده و رهبر محرم اسرار و امید بخشى است که بفرمان خدا قیام کردهاست، خدا او را براى این برگزیده و در عالم ذر که او را آفریده، زیر نظر خود پروریده و در میان مردم، او را همچنان ساخته است، در عالم ذر پیش از آنکه جاندارى پدید آید، امام را مانند سایهاى در سمت راست عرش آفریده و با علم غیب خود، باو حکمت بخشیده و او را برگزیده و براى پاکیش انتخابش کرده است ...
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٢٠٣، ح ٢
٢- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنِ الْمُنَخَّلِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ عِلْمِ الْعَالِمِ فَقَالَ لِی یَا جَابِرُ إِنَّ فِی الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَوْصِیَاءِ خَمْسَةَ أَرْوَاحٍ رُوحَ الْقُدُسِ وَ رُوحَ الْإِیمَانِ وَ رُوحَ الْحَیَاةِ وَ رُوحَ الْقُوَّةِ وَ رُوحَ الشَّهْوَةِ فَبِرُوحِ الْقُدُسِ یَا جَابِرُ عَرَفُوا مَا تَحْتَ الْعَرْشِ إِلَى مَا تَحْتَ الثَّرَى ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ إِنَّ هَذِهِ الْأَرْبَعَةَ أَرْوَاحٌ یُصِیبُهَا الْحَدَثَانُ إِلَّا رُوحَ الْقُدُسِ فَإِنَّهَا لَا تَلْهُو وَ لَا تَلْعَبُ.
جابر گوید: از امام باقر علیه السلام در باره علم عالم (یعنى پیغمبر و امام (ص) پرسیدم، فرمود: اى جابر! همانا در پیغمبران و اوصیاء پنج روحست: ١- روح القدس ٢- روح ایمان ٣- روح زندگى (حرکت) ٤- روح قوه ٥- روح شهوت، اى جابر، ایشان بوسیله روح القدس امور و مطالب زیر عرش را تا زیر خاک بدانند. سپس فرمود اى جابر این چهار روح اخیر را پیش آمد و آفت میرسد، ولى روح القدس بازى و یاوهگرى نکند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٢٧٢، ح ٢
٢- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ غَالِبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی خُطْبَةٍ لَهُ یَذْکُرُ فِیهَا حَالَ الْأَئِمَّةِ ع وَ صِفَاتِهِمْ ... فَالْإِمَامُ هُوَ الْمُنْتَجَبُ الْمُرْتَضَى وَ الْهَادِی الْمُنْتَجَى وَ الْقَائِمُ الْمُرْتَجَى اصْطَفَاهُ اللَّهُ بِذَلِکَ وَ اصْطَنَعَهُ عَلَى عَیْنِهِ فِی الذَّرِّ حِینَ ذَرَأَهُ وَ فِی الْبَرِیَّةِ حِینَ بَرَأَهُ ظِلًّا قَبْلَ خَلْقِ نَسَمَةٍ عَنْ یَمِینِ عَرْشِهِ مَحْبُوّاً بِالْحِکْمَةِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَهُ اخْتَارَهُ بِعِلْمِهِ وَ انْتَجَبَهُ لِطُهْرِهِ ...
امام صادق علیه السلام در خطبهاى که حال و صفات امامان علیهم السلام را بیان میکند میفرماید: ... پس امام همان برگزیده پسندیده و رهبر محرم اسرار و امید بخشى است که بفرمان خدا قیام کردهاست، خدا او را براى این برگزیده و در عالم ذر که او را آفریده، زیر نظر خود پروریده و در میان مردم، او را همچنان ساخته است، در عالم ذر پیش از آنکه جاندارى پدید آید، امام را مانند سایهاى در سمت راست عرش آفریده و با علم غیب خود، باو حکمت بخشیده و او را برگزیده و براى پاکیش انتخابش کرده است ...
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٢٠٣، ح ٢
٦٩- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ الْمَدَنِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص سُئِلَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِینَ إِلَى الرَّحْمنِ وَفْداً (مریم: ٨٥) فَقَالَ یَا عَلِیُّ إِنَّ الْوَفْدَ لَا یَکُونُونَ إِلَّا رُکْبَاناً أُولَئِکَ رِجَالٌ اتَّقَوُا اللَّهَ فَأَحَبَّهُمُ اللَّهُ وَ اخْتَصَّهُمْ وَ رَضِیَ أَعْمَالَهُمْ فَسَمَّاهُمُ الْمُتَّقِینَ ثُمَّ قَالَ لَهُ یَا عَلِیُّ أَمَا وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ إِنَّهُمْ لَیَخْرُجُونَ مِنْ قُبُورِهِمْ وَ إِنَّ الْمَلَائِکَةَ لَتَسْتَقْبِلُهُمْ بِنُوقٍ مِنْ نُوقِ الْعِزِّ عَلَیْهَا رَحَائِلُ الذَّهَبِ مُکَلَّلَةً بِالدُّرِّ وَ الْیَاقُوتِ وَ جَلَائِلُهَا الْإِسْتَبْرَقُ وَ السُّنْدُسُ وَ خُطُمُهَا جُدُلُ الْأُرْجُوَانِ تَطِیرُ بِهِمْ إِلَى الْمَحْشَرِ مَعَ کُلِّ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَلْفُ مَلَکٍ مِنْ قُدَّامِهِ وَ عَنْ یَمِینِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ یَزُفُّونَهُمْ زَفّاً حَتَّى یَنْتَهُوا بِهِمْ إِلَى بَابِ الْجَنَّةِ الْأَعْظَمِ وَ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ شَجَرَةٌ إِنَّ الْوَرَقَةَ مِنْهَا لَیَسْتَظِلُّ تَحْتَهَا أَلْفُ رَجُلٍ مِنَ النَّاسِ وَ عَنْ یَمِینِ الشَّجَرَةِ عَیْنٌ مُطَهِّرَةٌ مُزَکِّیَةٌ قَالَ فَیُسْقَوْنَ مِنْهَا شَرْبَةً فَیُطَهِّرُ اللَّهُ بِهَا قُلُوبَهُمْ مِنَ الْحَسَدِ وَ یُسْقِطُ مِنْ أَبْشَارِهِمُ الشَّعْرَ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً (الإنسان: ٢١) مِنْ تِلْکَ الْعَیْنِ الْمُطَهِّرَةِ قَالَ ثُمَّ یَنْصَرِفُونَ إِلَى عَیْنٍ أُخْرَى عَنْ یَسَارِ الشَّجَرَةِ فَیَغْتَسِلُونَ فِیهَا وَ هِیَ عَیْنُ الْحَیَاةِ فَلَا یَمُوتُونَ أَبَداً قَالَ ثُمَّ یُوقَفُ بِهِمْ قُدَّامَ الْعَرْشِ وَ قَدْ سَلِمُوا مِنَ الْآفَاتِ وَ الْأَسْقَامِ وَ الْحَرِّ وَ الْبَرْدِ أَبَداً قَالَ فَیَقُولُ الْجَبَّارُ جَلَّ ذِکْرُهُ لِلْمَلَائِکَةِ الَّذِینَ مَعَهُمْ احْشُرُوا أَوْلِیَائِی إِلَى الْجَنَّةِ وَ لَا تُوقِفُوهُمْ مَعَ الْخَلَائِقِ فَقَدْ سَبَقَ رِضَایَ عَنْهُمْ وَ وَجَبَتْ رَحْمَتِی لَهُمْ وَ کَیْفَ أُرِیدُ أَنْ أُوقِفَهُمْ مَعَ أَصْحَابِ الْحَسَنَاتِ وَ السَّیِّئَاتِ ...
امام باقر علیه السّلام در تفسیر آیه شریفه: «[یاد کن] روزى را که پرهیزکاران به سوى[خداى] رحمان گروه گروه محشور مىکنیم»(سوره مریم/ آیه ٨٥) به نقل از پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم مى‌فرماید: اى على! «وفد» باید سواره باشند، آنان مردانى هستند که تقواى خدا را در پیش گرفتند و خداوند آنان را دوست داشت و به خویش ویژه گردانید و اعمال آنان را پسندید و پرهیزکارانشان نامید و سپس فرمود: اى على! سوگند به آنکه دانه را شکافت و مردم را پدید آورد همانا آنها از گورشان برون آیند در حالى که فرشتگان با ناقههاى سوارى به استقبالشان آیند؛ ناقههاى عزّت که بر آنها جهازهاى طلایى است که بر آن درّ و یاقوت نشانده شده است و روپوش آنها استبرق و سندس است و مهار ارغوانى دارند و آنها را به سوى محشر به پرواز درآورند و همراه هر کدامهزار فرشته باشد از جلو و راست و چپ و با شادى آنها را ببرند تا ایشان را به در بزرگ بهشت رسانند. بر در بهشت درختى قرار دارد که در زیر هر یک از برگهاى آن هزار مرد سایه مىگزینند و در سمت راست این درخت چشمهاى پاک و مصفّى است.
فرمود: آن مردان از آن مىآشامند و خداوند با آن دلهایشان را از حسد پاک مىگرداند و موى سراسر تن آنها را بریزاند و این است سخن پروردگار که مى‌فرماید: «و پروردگارشان بادهاى پاک به آنان مىنوشاند»(سوره انسان/ آیه ٢١) که مقصود همین چشمه پاک است.
حضرت علیه السّلام مى‌فرماید: سپس رو کنند به چشمه دیگرى که در سمت چپ آن درخت است و در آن غسل کنند و آن چشمه حیات است که با نوشیدن از آن هرگز نمیرند.
امام علیه السّلام فرمود: سپس آنها را سالم از هر گونه آفت و بیمارى و گرما و سرما نگهدارد تا به همیشه در برابر عرش برپا دارند. امام علیه السّلام فرمود: سپس خداوند جبّار به فرشتههایى که همراه ایشان هستند بفرماید که: دوستان را به فردوس برید و آنها را با دیگر خلایق باز ندارید، زیرا من بیشتر از آنها خشنود شدهام و رحمتم بر ایشان واجب گشته است و من چگونه مى‌خواهم آنها را با صاحبان کار نیک و بد در یک صف بیاورم! ...
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٩٥، ح ٦٩
٢٩٨- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ یَزِیدَ النَّوْفَلِیِّ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَعْیَنَ أَخُو مَالِکِ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع- عَنْ قَوْلِ الرَّجُلِ لِلرَّجُلِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً مَا یَعْنِی بِهِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ خَیْراً نَهَرٌ فِی الْجَنَّةِ مَخْرَجُهُ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ الْکَوْثَرَ مَخْرَجُهُ مِنْ سَاقِ الْعَرْشِ عَلَیْهِ مَنَازِلُ الْأَوْصِیَاءِ وَ شِیعَتِهِمْ عَلَى حَافَتَیْ ذَلِکَ النَّهَرِ جَوَارِی نَابِتَاتٌ کُلَّمَا قُلِعَتْ وَاحِدَةٌ نَبَتَتْ أُخْرَى سُمِّیَ بِذَلِکَ النَّهَرُ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَى فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ (الرحمن: ٧٠) فَإِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِصَاحِبِهِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً فَإِنَّمَا یَعْنِی بِذَلِکَ تِلْکَ الْمَنَازِلَ الَّتِی قَدْ أَعَدَّهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِصَفْوَتِهِ وَ خِیَرَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ.
حسین بن اعین برادر مالک بن اعین مىگوید: از امام صادق علیه السّلام پرسیدم: اینکه شخصى به دیگرى مىگوید خدا پاداش خیرت دهد، مفهوم «خیر» چیست؟ امام علیه السّلام فرمود: خیر نام نهرى است در بهشت که سرچشمهاش کوثر است، و کوثر از ساق عرش سرچشمه مىگیرد، و بر آن نهر منزلگاههاى اوصیا و شیعیانشان بنا شده، و در دو طرف این نهر دخترکانى برآیند که هر گاه یکى از آنها از جاى برآرند دیگرى به جاى او برآید، و نامشان به نام آن نهر [خیر] نامیده شده، و همین است مفهوم آیه شریفه: « در آن جا زنانى هستند زیبا روى»( سوره الرحمن( آیه ٧٠) و مقصود گوینده از «جزاک اللَّه خیرا» همان منازلى است که خداوند براى گزیدگان و نیکان فراهم کرده است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٢٣٠، ح ٢٩٨
٧٩- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ أَبِی عُبَیْدَةَ الْحَذَّاءِ عَنْ ثُوَیْرِ بْنِ أَبِی فَاخِتَةَ قَالَ: سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع یُحَدِّثُ فِی مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ ص- قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی أَنَّهُ سَمِعَ أَبَاهُ- عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ ع یُحَدِّثُ النَّاسَ قَالَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ بَعَثَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى النَّاسَ مِنْ حُفَرِهِمْ عُزْلًا بُهْماً جُرْداً مُرْداً فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ یَسُوقُهُمُ النُّورُ وَ تَجْمَعُهُمُ الظُّلْمَةُ حَتَّى یَقِفُوا عَلَى عَقَبَةِ الْمَحْشَرِ فَیَرْکَبُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً وَ یَزْدَحِمُونَ دُونَهَا فَیُمْنَعُونَ مِنَ الْمُضِیِّ فَتَشْتَدُّ أَنْفَاسُهُمْ وَ یَکْثُرُ عَرَقُهُمْ وَ تَضِیقُ بِهِمْ أُمُورُهُمْ وَ یَشْتَدُّ ضَجِیجُهُمْ وَ تَرْتَفِعُ أَصْوَاتُهُمْ قَالَ وَ هُوَ أَوَّلُ هَوْلٍ مِنْ أَهْوَالِ یَوْمِ الْقِیَامَةِ قَالَفَیُشْرِفُ الْجَبَّارُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى عَلَیْهِمْ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ فِی ظِلَالٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ فَیَأْمُرُ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَةِ فَیُنَادِی فِیهِمْ یَا مَعْشَرَ الْخَلَائِقِ أَنْصِتُوا وَ اسْتَمِعُوا مُنَادِیَ الْجَبَّارِ قَالَ فَیَسْمَعُ آخِرُهُمْ کَمَا یَسْمَعُ أَوَّلُهُمْ قَالَ فَتَنْکَسِرُ أَصْوَاتُهُمْ عِنْدَ ذَلِکَ وَ تَخْشَعُ أَبْصَارُهُمْ وَ تَضْطَرِبُ فَرَائِصُهُمْ وَ تَفْزَعُ قُلُوبُهُمْ وَ یَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ إِلَى نَاحِیَةِ الصَّوْتِ- مُهْطِعِینَ إِلَى الدَّاعِ قَالَ فَعِنْدَ ذَلِکَ یَقُولُ الْکَافِرُ- هذا یَوْمٌ عَسِرٌ (القمر: ٨) قَالَ فَیُشْرِفُ الْجَبَّارُ عَزَّ وَ جَلَّ الْحَکَمُ الْعَدْلُ عَلَیْهِمْ فَیَقُولُ أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا الْحَکَمُ الْعَدْلُ الَّذِی لَا یَجُورُ الْیَوْمَ أَحْکُمُ بَیْنَکُمْ بِعَدْلِی وَ قِسْطِی لَا یُظْلَمُ الْیَوْمَ عِنْدِی أَحَدٌ الْیَوْمَ آخُذُ لِلضَّعِیفِ مِنَ الْقَوِیِّ بِحَقِّهِ وَ لِصَاحِبِ الْمَظْلِمَةِ بِالْمَظْلِمَةِ بِالْقِصَاصِ مِنَ الْحَسَنَاتِ وَ السَّیِّئَاتِ وَ أُثِیبُ عَلَى الْهِبَاتِ وَ لَا یَجُوزُ هَذِهِ الْعَقَبَةَ الْیَوْمَ عِنْدِی ظَالِمٌ وَ لِأَحَدٍ عِنْدَهُ مَظْلِمَةٌ إِلَّا مَظْلِمَةً یَهَبُهَا صَاحِبُهَا وَ أُثِیبُهُ عَلَیْهَا وَ آخُذُ لَهُ بِهَا عِنْدَ الْحِسَابِ ...
ثویر بن ابى فاخته مىگوید: از امام على بن الحسین علیه السّلام شنیدم که در مسجد رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم مىفرمود که: پدرم به من فرموده است که از زبان پدرش على بن ابى طالب علیه السّلام شنیده که براى مردم این چنین حدیث کرده:هنگامى که روز رستخیز فرا رسد خداوند تبارک و تعالى همه مردم را بىهیچ ساز و برگى و زبانى در کام و لخت با تن بىمو در یک سطح از گورشان به درآورد. نور آنان را براند و تاریکى همه را گرد آورد تا در گردنه محشر باز مىایستند در حالى که به دوش یک دیگر سوار مىشوند و براى گذشتن از آن ازدحام مى‌کنند و یک دیگر را از ادامه راه باز مىدارند. نفس آنها به شماره مىافتد و فراوان عرق مىریزند و کار بر آنها سخت مى‌شود و شیون برآورند و فریادشان بلند گردد. امام علیه السّلام مى‌فرماید: این نخستین هراس از هراسهاى روز رستخیز است. امام علیه السّلام در ادامه حدیث خود فرمود: سپس خداوند جبّار و تبارک و تعالى از فراز عرش به اهل محشر روى مى‌کند در انبوهى از فرشتگان، و به فرشته‌اى دستور مى‌فرماید تا در میان ایشان ندا کند که: اى گروه خلایق! خاموش باشید و به منادى خداى گوش فرا دهید. امام علیه السّلام مى‌فرماید: آخرین آنها چنان ندا را مىشنود که اولینشان، و در این هنگام است که آوازها در گلو مىشکنند و دیدهها هراسان مىگردند و رگهاى گلو به لرزه مىافتند و دلها پریشان مىگردند. آنها سر را به سوى گوینده برمىآورند و گردن مىکشند، و در این هنگام است که کافر مىگوید: این روزى است سخت و دشوار.امام علیه السّلام مى‌فرماید: خداوند جبّار و داور دادگر بر آنها مشرف مى‌شود و مى‌فرماید:منم خدایى که جز من خدایى نیست و داور دادگرى هستم که ستم نمىکند، امروز با عدلو قسط خود میان شما داورى مىکنم و به کسى ستمى نرود، امروز حقّ ضعیف را از قوى بستانم و از بدهکار حق بستانکار بگیرم و با حسنات و سیئات، تقاص بدهکارىها را بنمایم و ثواب بخششها را بپردازم. امروز هیچ ستمگرى در برابر من از این گردنه عبور نکند در حالى که مظلمهاى از کسى به گردن او باشد مگر آنکه صاحب حق آن را به وى ببخشد و من پاداش او را بدهم و هنگام حساب حق او را بستانم ...
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ١٠٤، ح ٧٩
١٥٤- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ: یَا جَابِرُ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ جَمَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ لِفَصْلِ الْخِطَابِ دُعِیَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ دُعِیَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع فَیُکْسَى رَسُولُ اللَّهِ ص حُلَّةً خَضْرَاءَ تُضِیءُ مَا بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ یُکْسَى عَلِیٌّ ع مِثْلَهَا وَ یُکْسَى رَسُولُ اللَّهِ ص حُلَّةً وَرْدِیَّةً یُضِیءُ لَهَا مَا بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ یُکْسَى عَلِیٌّ ع مِثْلَهَا ثُمَّ یَصْعَدَانِ عِنْدَهَا ثُمَّ یُدْعَى بِنَا فَیُدْفَعُ إِلَیْنَا حِسَابُ النَّاسِ فَنَحْنُ وَ اللَّهِ نُدْخِلُ أَهْلَ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ وَ أَهْلَ النَّارِ النَّارَ ثُمَّ یُدْعَى بِالنَّبِیِّینَ ع فَیُقَامُونَ صَفَّیْنِ عِنْدَ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَتَّى نَفْرُغَ مِنْ حِسَابِ النَّاسِ فَإِذَا دَخَلَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ وَ أَهْلُ النَّارِ النَّارَ بَعَثَ رَبُّ الْعِزَّةِ عَلِیّاً ع فَأَنْزَلَهُمْ مَنَازِلَهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ وَ زَوَّجَهُمْ- فَعَلِیٌّ وَ اللَّهِ الَّذِی یُزَوِّجُ أَهْلَ الْجَنَّةِ فِی الْجَنَّةِ وَ مَا ذَاکَ إِلَى أَحَدٍ غَیْرِهِ کَرَامَةً مِنَ اللَّهِ عَزَّ ذِکْرُهُ وَ فَضْلًا فَضَّلَهُ اللَّهُ بِهِ وَ مَنَّ بِهِ عَلَیْهِ وَ هُوَ وَ اللَّهِ یُدْخِلُ أَهْلَ النَّارِ النَّارَ وَ هُوَ الَّذِی یُغْلِقُ عَلَى أَهْلِ الْجَنَّةِ إِذَا دَخَلُوا فِیهَا أَبْوَابَهَا لِأَنَّ أَبْوَابَ الْجَنَّةِ إِلَیْهِ وَ أَبْوَابَ النَّارِ إِلَیْهِ.
[١٥٤] جابر به نقل از امام باقر علیه السّلام مىگوید که فرمود: اى جابر! چون روز رستخیز فرا رسد خداوند عزّ و جلّ، اوّلین و آخرین را براى فصل خصومت گرد آورد، و رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم و امیر المؤمنین علیه السّلام دعوت شوند و به رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم جامهاى سبز بپوشانند که از مغرب تا مشرق را بدرخشاند و به پیکر على علیه السّلام هم مانند آن جامهاى بپوشانند، و به اندام رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم جامهاى گلى بپوشانند که از آن مشرق و مغرب روشنى یابند و بهاندام على علیه السّلام نیز مانند آن را بپوشاند و سپس ما را دعوت کنند و رسیدگى به حساب مردم را به ما واگذارند، و بخدا سوگند که ما بهشتیان را به بهشت و دوزخیان را به دوزخ درمىآوریم، و سپس پیامبران دعوت مىشوند و آنها در دو صف در عرش الهى به صف مىایستند تا ما از حسابرسى مردم آسوده شویم، و چون بهشتیان به بهشت و دوزخیان به دوزخ روند، ربّ العزّه على علیه السّلام را بفرستد تا بهشتیان را به منزل خود درآورد و همسرانشان را بر ایشان تزویج کند، و بخدا سوگند که على علیه السّلام همان است که بهشتیان را تزویج کند و این کار کس دیگرى جز او نباشد. این کرامتى است که خداوند عزّ و جل به او ارزانى داشته و فضیلتى است که خداوند، بدو ارمغان کرده و بدو منّت نهاده است و بخدا هموست که دوزخیان را به دوزخ درآورد و اوست که درهاى بهشت را به روى بهشتیان به هنگام ورود ایشان مىبندد، زیرا درهاى بهشت و دوزخ بدو سپرده شده است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ١٥٩، ح ١٥٤
٣٢٦- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: کَانَ عَلِیٌّ ع یَقُومُ فِی الْمَطَرِ أَوَّلَ مَا یَمْطُرُ حَتَّى یَبْتَلَّ رَأْسُهُ وَ لِحْیَتُهُ وَ ثِیَابُهُ فَقِیلَ لَهُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ الْکِنَّ الْکِنَ فَقَالَ إِنَّ هَذَا مَاءٌ قَرِیبُ عَهْدٍ بِالْعَرْشِ ثُمَّ أَنْشَأَ یُحَدِّثُ فَقَالَ إِنَّ تَحْتَ الْعَرْشِ بَحْراً فِیهِ مَاءٌ یُنْبِتُ أَرْزَاقَ الْحَیَوَانَاتِ فَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ ذِکْرُهُ أَنْ یُنْبِتَ بِهِ مَا یَشَاءُ لَهُمْ رَحْمَةً مِنْهُ لَهُمْ أَوْحَى اللَّهُ إِلَیْهِ فَمَطَرَ مَا شَاءَ مِنْ سَمَاءٍ إِلَى سَمَاءٍ حَتَّى یَصِیرَ إِلَى سَمَاءِ الدُّنْیَا فِیمَا أَظُنُ فَیُلْقِیَهُ إِلَى السَّحَابِ وَ السَّحَابُ بِمَنْزِلَةِ الْغِرْبَالِ ثُمَّ یُوحِی اللَّهُ إِلَى الرِّیحِ أَنِ اطْحَنِیهِ وَ أَذِیبِیهِ ذَوَبَانَ الْمَاءِ ثُمَّ انْطَلِقِی بِهِ إِلَى مَوْضِعِ کَذَا وَ کَذَا فَامْطُرِی عَلَیْهِمْ فَیَکُونَ کَذَا وَ کَذَا عُبَاباً وَ غَیْرَ ذَلِکَ فَتَقْطُرُ عَلَیْهِمْ عَلَى النَّحْوِ الَّذِی یَأْمُرُهَا بِهِ فَلَیْسَ مِنْ قَطْرَةٍ تَقْطُرُ إِلَّا وَ مَعَهَا مَلَکٌ حَتَّى یَضَعَهَا مَوْضِعَهَا وَ لَمْ یَنْزِلْ مِنَ السَّمَاءِ قَطْرَةٌ مِنْ مَطَرٍ إِلَّا بِعَدَدٍ مَعْدُودٍ وَ وَزْنٍ مَعْلُومٍ إِلَّا مَا کَانَ مِنْ یَوْمِ الطُّوفَانِ عَلَى عَهْدِ نُوحٍ ع فَإِنَّهُ نَزَلَ مَاءٌ مُنْهَمِرٌ بِلَا وَزْنٍ وَ لَا عَدَدٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: على علیه السّلام را عادت بر آن بود که در آغاز بارش باران زیر آن مىایستاد تا سر و ریش و جامهاش تر مىشد.پس به حضرت علیه السّلام عرض شد: بهتر است زیر سقفى بروى. حضرت علیه السّلام فرمود: این همان آبى است که تازه از عرش رسیده، سپس حضرت علیه السّلام چنین سخن آغازید و فرمود: در زیر عرش دریایى نهان شده است و آبى در آن دریاست که روزى حیوانات را آن آب مىرویاند، و هنگامى که خداوند والانام اراده کند که از روى مهر آنچه را خواهد براى آنها برویاند بدان آب وحى فرماید و آن آب نیز- آن گونه که گمان مىکنم فرمود- بر طبق خواسته او همچنان از آسمانى به آسمان دیگر فرو ریزد تا به آسمان دنیا مى‌رسد، پس آسمان دنیا نیز، آن آبها را برابر مىافکند و ابر چونان غربال است. سپس خداوند به باد وحى مى‌فرماید که: ابر را بکوب و آبش بساز همچون آبهاى دیگر و سپس به فلان جا ببر و بر آنها ببار تا سیل و جز آن جریان یابد. او نیز بر اساس دستورات الهى بر آن جا که بدو دستور داده شده ببارد و هیچ قطره بارانى نیست مگر آنکه فرشته‌اى همراه آن است تا آن را در جایگاهش بنشاند. و هیچ قطره بارانى فرو نریزد مگر به تعداد معین و اندازه مشخص جز بارانى که در روز طوفان نوح علیه السّلام باریدن گرفت که سیل آسا بریخت بىهیچ اندازه و شمارى.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٢٣٩، ح ٣٢٦
٧- الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ إِنَّ الرَّحِمَ مُعَلَّقَةٌ بِالْعَرْشِ تَقُولُ اللَّهُمَّ صِلْ مَنْ وَصَلَنِی وَ اقْطَعْ مَنْ قَطَعَنِی وَ هِیَ رَحِمُ آلِ مُحَمَّدٍ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- الَّذِینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ رَحِمُ کُلِّ ذِی رَحِمٍ.
امام صادق علیه السّلام میفرمود: همانا رحم به عرش آویخته و میگوید: بپیوند هر که مرا پیوندد و ببُر از هر که از من ببرد و آن رحم آل محمد است که خداى عز و جل فرماید: «کسانى که آنچه را خدا امر بپیوندش فرموده: پیوست میدهند» (آیه ٢٧ سوره ١٣) و رحم هر خویشاوند است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ١٥١، ح ٧
١- حَدَّثَنِی أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِیسَ الْقُمِّیُّ وَ مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْکُوفِیِّ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَیُّوبَ عَنْ أَبِی یَحْیَى الصَّنْعَانِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ لِی یَا أَبَا یَحْیَى إِنَّ لَنَا فِی لَیَالِی الْجُمُعَةِ لَشَأْناً مِنَ الشَّأْنِ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ وَ مَا ذَاکَ الشَّأْنُ قَالَ یُؤْذَنُ لِأَرْوَاحِ الْأَنْبِیَاءِ الْمَوْتَى ع وَ أَرْوَاحِ الْأَوْصِیَاءِ الْمَوْتَى وَ رُوحِ الْوَصِیِّ الَّذِی بَیْنَ ظَهْرَانَیْکُمْ یُعْرَجُ بِهَا إِلَى السَّمَاءِ حَتَّى تُوَافِیَ عَرْشَ رَبِّهَا فَتَطُوفُ بِهِ أُسْبُوعاً وَ تُصَلِّی عِنْدَ کُلِّ قَائِمَةٍ مِنْ قَوَائِمِ الْعَرْشِ رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ تُرَدُّ إِلَى الْأَبْدَانِ الَّتِی کَانَتْ فِیهَا فَتُصْبِحُ الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَوْصِیَاءُ قَدْ مُلِئُوا سُرُوراً وَ یُصْبِحُ الْوَصِیُّ الَّذِی بَیْنَ ظَهْرَانَیْکُمْ وَ قَدْ زِیدَ فِی عِلْمِهِ مِثْلُ جَمِّ الْغَفِیرِ.
ابا یحیى صنعانى گوید: امام صادق علیه السلام بمن فرمود: اى ابا یحیى براى ما در شبهاى جمعه شأن بزرگى است. عرض کردم قربانت: آن شأن چیست؟ فرمود: به ارواح پیغمبران و اوصیاء درگذشته و روح وصیى که در میان شماست (امام زمان شما) اجازه داده مى‌شود که بآسمان بالا روند تا بعرش پروردگارشان برسند، در آنجا هفت دور طواف کنند و نزد هر رکنى از ارکان عرش دو رکعت نماز گزارند پس بکالبدهاى پیشین خود برگردند، چون صبح شود، پیغمبران و اوصیاء از شادى سرشار باشند و آن وصیى که در میان شماست مقدار زیادى بعلمش افزوده شده باشد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ١، ص ٢٥٣، ح ١
٧- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنِ الْمُفَضَّلِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیُتْحِفُ أَخَاهُ التُّحْفَةَ قُلْتُ وَ أَیُّ شَیْءٍ التُّحْفَةُ قَالَ مِنْ مَجْلِسٍ وَ مُتَّکَإٍ وَ طَعَامٍ وَ کِسْوَةٍ وَ سَلَامٍ فَتَطَاوَلُ الْجَنَّةُ مُکَافَأَةً لَهُ وَ یُوحِی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهَا أَنِّی قَدْ حَرَّمْتُ طَعَامَکِ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا إِلَّا عَلَى نَبِیٍّ أَوْ وَصِیِّ نَبِیٍّ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهَا أَنْ کَافِئِی أَوْلِیَائِی بِتُحَفِهِمْ فَیَخْرُجُ مِنْهَا وُصَفَاءُ وَ وَصَائِفُ مَعَهُمْ أَطْبَاقٌ مُغَطَّاةٌ بِمَنَادِیلَ مِنْ لُؤْلُؤٍ فَإِذَا نَظَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ وَ هَوْلِهَا وَ إِلَى الْجَنَّةِ وَ مَا فِیهَا طَارَتْ عُقُولُهُمْ وَ امْتَنَعُوا أَنْ یَأْکُلُوا فَیُنَادِی مُنَادٍ مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ حَرَّمَ جَهَنَّمَ عَلَى مَنْ أَکَلَ مِنْ طَعَامِ جَنَّتِهِ فَیَمُدُّ الْقَوْمُ أَیْدِیَهُمْ فَیَأْکُلُونَ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: همانا مؤمن ببرادرش تحفه میدهد، گفتم: تحفه چیست؟ فرمود:مانند جاى نشستن، متکا، خوراک، پوشاک، سلام. پس بهشت براى پاداش او گردن کشد، و خداى عز و جل ببهشت وحى فرماید که: من طعام ترا بر اهل دنیا حرام ساختم مگر بر پیغمبر و وصى پیغمبر. و چون روز قیامت شود، خداى عز و جل ببهشت وحى کند که دوستانم را در برابر تحفههایشان پاداش ده. پس غلمان و حوریانى بیرون آیند که طبق‌هائى که از مروارید سرپوش دارد، همراه داشته باشند. چون آنها بدوزخ و هراسش نگرند و بهشت را با آنچه در آنست مشاهده کنند، عقلشان بپرد و نتوانند از آن طبقها بخورند، سپس یک جارچى از زیر عرش فریاد کند که: همانا خداى عز و جل دوزخ را حرام کرده بر کسى که از طعام بهشتش خورد، آنگاه ایشان دست دراز کنند و بخورند (تا از هراس دوزخ ایمن شوند).
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٢٠٧، ح ٧
١٤- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِیدِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ غَالِبٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا جَمَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ إِذَا هُمْ بِشَخْصٍ قَدْ أَقْبَلَ لَمْ یُرَ قَطُّ أَحْسَنُ صُورَةً مِنْهُ فَإِذَا نَظَرَ إِلَیْهِ الْمُؤْمِنُونَ وَ هُوَ الْقُرْآنُ قَالُوا هَذَا مِنَّا هَذَا أَحْسَنُ شَیْءٍ رَأَیْنَا فَإِذَا انْتَهَى إِلَیْهِمْ جَازَهُمْ ثُمَّ یَنْظُرُ إِلَیْهِ الشُّهَدَاءُ حَتَّى إِذَا انْتَهَى إِلَى آخِرِهِمْ جَازَهُمْ فَیَقُولُونَ هَذَا الْقُرْآنُ فَیَجُوزُهُمْ کُلَّهُمْ حَتَّى إِذَا انْتَهَى إِلَى الْمُرْسَلِینَ فَیَقُولُونَ هَذَا الْقُرْآنُ فَیَجُوزُهُمْ حَتَّى یَنْتَهِیَ إِلَى الْمَلَائِکَةِ فَیَقُولُونَ هَذَا الْقُرْآنُ فَیَجُوزُهُمْ ثُمَّ یَنْتَهِی حَتَّى یَقِفَ عَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ فَیَقُولُ الْجَبَّارُ وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ ارْتِفَاعِ مَکَانِی لَأُکْرِمَنَّ الْیَوْمَ مَنْ أَکْرَمَکَ وَ لَأُهِینَنَّ مَنْ أَهَانَکَ.
اسحاق بن غالب گوید: حضرت صادق علیه السلام فرمود: آنگاه که خداوند خلق اولین و آخرین را در قیامت جمع کند بناگاه شخصى را که خوش صورت‌تر از او هرگز ندیدهاند ببینند که بسوى آنان آید، پس چون مؤمنان نظرشان بر او که همان قرآن است بیفتد گویند: این از ما است و این بهترین کسى است که ما او را دیدهایم، و چون بدانها رسد از آنان بگذرد و بشهیدان رسد آنها او را بنگرند تا از ایشان بگذرد و چون از همه آنها بگذرد گویند: این قرآن است، پس از آنها هم بگذرد تا به پیمبران مرسل رسد آنها نیز گویند: این قرآن است، از آنها نیز بگذرد تا بفرشتگان رسد آنها گویند: این قرآنست، پس از آنها نیز بگذرد تا بسمت راست عرش رسد و آنجا بایستد، پس خداى جبار فرماید: بعزت و جلالم و ببلندى مقامم سوگند که البته امروز اکرام کنم (و گرامى دارم) آنکه تو را اکرام کرده است، و البته خوار کنم هر که تو را خوار کرده است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٦٠٢، ح ١٤
٢- حُمَیْدُ بْنُ زِیَادٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْمِیثَمِیِّ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ شُعَیْبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَمَّا أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ هَذِهِ الْآیَاتِ أَنْ یَهْبِطْنَ إِلَى الْأَرْضِ تَعَلَّقْنَ بِالْعَرْشِ وَ قُلْنَ أَیْ رَبِّ إِلَى أَیْنَ تُهْبِطُنَا إِلَى أَهْلِ الْخَطَایَا وَ الذُّنُوبِ فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِنَّ أَنِ اهْبِطْنَ فَوَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی لَا یَتْلُوکُنَّ أَحَدٌ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ شِیعَتِهِمْ فِی دُبُرِ مَا افْتَرَضْتُ عَلَیْهِ مِنَ الْمَکْتُوبَةِ فِی کُلِّ یَوْمٍ إِلَّا نَظَرْتُ إِلَیْهِ بِعَیْنِیَ الْمَکْنُونَةِ فِی کُلِّ یَوْمٍ سَبْعِینَ نَظْرَةً أَقْضِی لَهُ فِی کُلِّ نَظْرَةٍ سَبْعِینَ حَاجَةً وَ قَبِلْتُهُ عَلَى مَا فِیهِ مِنَ الْمَعَاصِی وَ هِیَ أُمُّ الْکِتَابِ وَ- شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِکَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ وَ آیَةُ الْکُرْسِیِّ وَ آیَةُ الْمُلْکِ.
حضرت صادق علیه السّلام فرمود: چون خداى عز و جل باین آیات (که در آخر حدیث بیاید) فرمان داد که بزمین فرود آیند، آنها به عرش در آویختند و گفتند: پروردگارا بکجا ما را فرو میفرستى؟ بسوى خطاکاران و گنهکاران؟ پس خداى عز و جل بآنها فرمود: فرود شوید که بعزت و جلال خودم سوگند که هیچ کس از آل محمد (علیهم السلام) و شیعیان آنها شما را در هر روز دنبال نماز واجبش نخواند جز اینکه بنظر مخصوصى در هر روز هفتاد بار باو نظر کنم و در هر نظر هفتاد حاجت او را برآورم، و او را با آنچه گناه دارد بپذیرم و آن آیات عبارت است از ام الکتاب (یعنى سوره مبارکه حمد) و آیه: «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِکَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ» (سوره آل عمران آیه ١٨) و آیة الکرسى، و آیه ملک قُلِ اللَّهُمَّ مالِکَ الْمُلْکِ ... آیه ٢٦ از سوره آل عمران).
[«شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلَائِکَةُ وَ أُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ» (سوره آل عمران آیه ١٨) «قُلِ اللَّهُمَّ مَالِکَ الْمُلْکِ تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشَاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ» (سوره آل عمران، آیات ٢٦)]
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٦٢٠، ح ٢
٣- عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عِیسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْعُمَرِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ أَبِیهِ ع قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع مَنْ عَزَّى الثَّکْلَى أَظَلَّهُ اللَّهُ فِی ظِلِّ عَرْشِهِ یَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ.
عیسى بن عبد اللّه از اجدادش نقل مى‌کند که امیر مؤمنان على علیه السّلام فرمودند:
هر که فرزند از دست‌داده‌اى را دلدارى دهد، خداوند او را، در روزى که جز پناه او هیچ پناهى نیست در سایه عرش خود پناه دهد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٣، ص ٢٢٧، ح ٣
١- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبَّادٍ عِمْرَانَ بْنِ عَطِیَّةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: بَیْنَا أَبِی ع وَ أَنَا فِی الطَّوَافِ إِذْ أَقْبَلَ رَجُلٌ شَرْجَبٌ مِنَ الرِّجَالِ فَقُلْتُ وَ مَا الشَّرْجَبُ أَصْلَحَکَ اللَّهُ قَالَ الطَّوِیلُ فَقَالَ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ وَ أَدْخَلَ رَأْسَهُ بَیْنِی وَ بَیْنَ أَبِی قَالَ فَالْتَفَتَ إِلَیْهِ أَبِی وَ أَنَا فَرَدَدْنَا عَلَیْهِ السَّلَامَ ثُمَّ قَالَ أَسْأَلُکَ رَحِمَکَ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ أَبِی نَقْضِی طَوَافَنَا ثُمَّ تَسْأَلُنِی فَلَمَّا قَضَى أَبِیَ الطَّوَافَ دَخَلْنَا الْحِجْرَ فَصَلَّیْنَا الرَّکْعَتَیْنِ ثُمَّ الْتَفَتَ فَقَالَ أَیْنَ الرَّجُلُ یَا بُنَیَّ فَإِذَا هُوَ وَرَاءَهُ قَدْ صَلَّى- فَقَالَ مِمَّنِ الرَّجُلُ قَالَ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ فَقَالَ وَ مِنْ أَیِّ أَهْلِ الشَّامِ فَقَالَ مِمَّنْ یَسْکُنُ بَیْتَ الْمَقْدِسِ فَقَالَ قَرَأْتَ الْکِتَابَیْنِ قَالَ نَعَمْ قَالَ سَلْ عَمَّا بَدَا لَکَ فَقَالَ أَسْأَلُکَ عَنْ بَدْءِ هَذَا الْبَیْتِ وَ عَنْ قَوْلِهِ ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ (القلم: ١) وَ عَنْ قَوْلِهِ- وَ الَّذِینَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ (المعارج: ٢٥ و ٢٦.) فَقَالَ یَا أَخَا أَهْلِ الشَّامِ اسْمَعْ حَدِیثَنَا وَ لَا تَکْذِبْ عَلَیْنَا فَإِنَّهُ مَنْ کَذَبَ عَلَیْنَا فِی شَیْءٍ فَقَدْ کَذَبَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَنْ کَذَبَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَدْ کَذَبَ عَلَى اللَّهِ وَ مَنْ کَذَبَ عَلَى اللَّهِ عَذَّبَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَّا بَدْءُ هَذَا الْبَیْتِ فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى قَالَ لِلْمَلَائِکَةِ- إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً (البقرة: ٢٩) فَرَدَّتِ الْمَلَائِکَةُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَتْ أَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ فَأَعْرَضَ عَنْهَا فَرَأَتْ أَنَّ ذَلِکَ مِنْ سَخَطِهِ فَلَاذَتْ بِعَرْشِهِ فَأَمَرَ اللَّهُ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَةِ أَنْ یَجْعَلَ لَهُ بَیْتاً فِی السَّمَاءِ السَّادِسَةِ یُسَمَّى الضُّرَاحَ بِإِزَاءِ عَرْشِهِ فَصَیَّرَهُ لِأَهْلِ السَّمَاءِ یَطُوفُ بِهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ فِی کُلِّ یَوْمٍ لَا یَعُودُونَ وَ یَسْتَغْفِرُونَ فَلَمَّا أَنْ هَبَطَ آدَمُ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا أَمَرَهُ بِمَرَمَّةِ هَذَا الْبَیْتِ وَ هُوَ بِإِزَاءِ ذَلِکَ فَصَیَّرَهُ لآِدَمَ وَ ذُرِّیَّتِهِ کَمَا صَیَّرَ ذَلِکَ لِأَهْلِ السَّمَاءِ قَالَ صَدَقْتَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ.
ابو عبّاد عمران بن عطیّه گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: هنگامى که به همراه پدرم علیه السّلام مشغول طواف بودیم، ناگاه مردى شرجب نزدیک آمد.
عرض کردم: خداوند به شما خیر دهد! شرجب چیست؟ فرمود: مرد بلند قامت. آن مرد رو به ما کرد و گفت: السّلام علیکم و با سر خود بین ما فاصله انداخت. من و پدرم و به او نگاه کردیم و سلام او را پاسخ گفتیم، آنگاه عرض کرد: خداوند شما را رحمت کند! مى‌خواهم از شما سؤالى کنم.
پدرم به او فرمود: طواف خود را به پایان برسانیم، سپس از من سؤال کن. وقتى پدرم طواف را به پایان رساند وارد حجر اسماعیل شدیم و دو رکعت نماز گزاردیم، نگاه کرد و فرمود: فرزندم! آن مرد کجاست؟ او در پشت سر پدرم نماز گزارده بود.
پدرم به او فرمود: اهل کجایى؟ عرض کرد: اهل شام. فرمود: از کدام منطقه شام؟ عرض کرد: از کسانى که در بیت المقدس ساکنند. فرمود: آیا آن دو کتاب را خوانده‌اى؟ عرض کرد: آرى. فرمود: هرچه به نظرت مى‌رسد بپرس. عرض کرد: از آغاز پیدایش این خانه از شما مى‌پرسم، و از گفتار خداى تعالى که مى‌فرماید:«ن. سوگند به قلم و آنچه مى‌نویسند»، و از گفتار خداوند که مى‌فرماید:«و آن کسانى که در اموال ایشان حقّى معلوم براى سائل و محتاج است».
حضرتش فرمود: اى برادر شامى! حدیث ما را بشنو و بر ما دروغ مبند، زیرا کسى که در چیزى بر ما دروغ بندد، بر رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله دروغ بسته، و کسى که بر رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله دروغ بندد، در واقع بر خدا دروغ بسته است، و کسى بر خدا دروغ بندد خداوند عزّ و جلّ او را عذاب کند.
در مورد آغاز پیدایش این خانه، همانا خداوند تبارک و تعالى به فرشتگان فرمود:«من در زمین پدید آورنده خلیفه هستم.» فرشتگان در پاسخ خداوند عزّ و جلّ گفتند:«آیا کسى را در زمین مى‌آفرینى که در آن فساد مى‌کند و خونریزى کند؟
خداوند از فرشتگان روى گردانید و دانستند که این روى‌گردانى از خشم و غضب اوست. ازاین‌رو آنان به عرش خداوند پناه بردند و خداوند به فرشته‌اى فرمان داد تا در آسمان ششم براى او خانه‌اى بسازد و آن خانه «ضراح» (بیت المعمور) نامیده مى‌شود و در برابر عرش خداوند است، و آن خانه را براى آسمانیان قرار داد که هر روز هفتاد هزار فرشته آن را طواف مى‌کنند و بازمى‌گردند و طلب آمرزش مى‌کنند.
هنگامى که آدم به آسمان دنیا فرود آمد، خداوند به او فرمان داد تا این خانه کعبه را آباد کند، و این خانه در برابر آن خانه است. خداوند کعبه را براى آدم و فرزندان او قرار داد، همان طورى که آن خانه (بیت المعمور) را براى آسمانیان قرار داده است.
آن مرد عرض کرد: اى فرزند رسول خدا! راست فرمودید.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٨٧، ح ١
٢٦- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَخْبَرَنِی جَبْرَئِیلُ ع أَنَّ مَلَکاً مِنْ مَلَائِکَةِ اللَّهِ کَانَتْ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْزِلَةٌ عَظِیمَةٌ فَتُعُتِّبَ عَلَیْهِ فَأُهْبِطَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ فَأَتَى إِدْرِیسَ ع فَقَالَ إِنَّ لَکَ مِنَ اللَّهِ مَنْزِلَةً فَاشْفَعْ لِی عِنْدَ رَبِّکَ فَصَلَّى ثَلَاثَ لَیَالٍ لَا یَفْتُرُ وَ صَامَ أَیَّامَهَا لَا یُفْطِرُ ثُمَّ طَلَبَ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى فِی السَّحَرِ فِی الْمَلَکِ فَقَالَ الْمَلَکُ إِنَّکَ قَدْ أُعْطِیتَ سُؤْلَکَ وَ قَدْ أُطْلِقَ لِی جَنَاحِی وَ أَنَا أُحِبُّ أَنْ أُکَافِیَکَ فَاطْلُبْ إِلَیَّ حَاجَةً فَقَالَ تُرِینِی مَلَکَ الْمَوْتِ لَعَلِّی آنَسُ بِهِ فَإِنَّهُ لَیْسَ یَهْنِئُنِی مَعَ ذِکْرِهِ شَیْءٌ فَبَسَطَ جَنَاحَهُ ثُمَّ قَالَ ارْکَبْ فَصَعِدَ بِهِ یَطْلُبُ مَلَکَ الْمَوْتِ فِی السَّمَاءِ الدُّنْیَا فَقِیلَ لَهُ اصْعَدْ فَاسْتَقْبَلَهُ بَیْنَ السَّمَاءِ الرَّابِعَةِ وَ الْخَامِسَةِ فَقَالَ الْمَلَکُ یَا مَلَکَ الْمَوْتِ مَا لِی أَرَاکَ قَاطِباً قَالَ الْعَجَبُ إِنِّی تَحْتَ ظِلِّ الْعَرْشِ حَیْثُ أُمِرْتُ أَنْ أَقْبِضَ رُوحَ آدَمِیٍّ بَیْنَ السَّمَاءِ الرَّابِعَةِ وَ الْخَامِسَةِ فَسَمِعَ إِدْرِیسُ ع فَامْتَعَضَ فَخَرَّ مِنْ جَنَاحِ الْمَلَکِ فَقُبِضَ رُوحُهُ مَکَانَهُ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ رَفَعْناهُ مَکاناً عَلِیًّا.
امام باقر علیه السّلام مى‌فرماید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
جبرئیل به من خبر داد که یکى از فرشتگان در پیشگاه خداوند متعال مرتبه‌اى بزرگ داشت و خداوند بر وى خشم گرفت و او را از آسمان بر زمین هبوط داد.
او نزد ادریس علیه السّلام آمد و گفت: تو را نزد خداوند مرتبه‌اى است، براى من در پیشگاه او شفاعت کن.
ادریس علیه السّلام سه شب نماز گزارد و روزها - بىآنکه افطار کند - روزه مى‌گرفت - بىآنکه سستى ورزد-، آنگاه سحرگاهان حاجت خود را درباره آن فرشته از خدا درخواست کرد.
فرشته گفت: درخواست تو داده شد و بال‌هاى من گشوده گشت، دوست دارم کار تو را تلافى کنم، حاجتى از من بخواه.
ادریس علیه السّلام گفت: ملک الموت را به من نشان ده تا شاید با او انس گیرم؛ زیرا با یاد او چیزى براى من گوارا نیست.
فرشته بال خود را پهن کرد و به او گفت: سوار شو.
پس او را در پى ملک الموت در آسمان دنیا برد.
به او گفته شد: بالا برو، تا اینکه در آسمان چهارم و پنجم با ملک الموت روبه‌رو شد.
فرشته گفت: اى ملک الموت! چه شده که تو را عبوس و ترش‌رو مى‌بینم؟!
او گفت: «شگفتی‌ام از آن است که در زیر سایه‌ی عرش دستور گرفتم که روح یک آدمیزاد را بین آسمان چهارم و پنجم قبض کنم. ادریس (با شنیدن این جمله، حالش تغییر کرد و بر روی بال فرشته بیهوش شد و فرشته‌ی مرگ در همان لحظه، روحش را قبض نمود. خداوند عزّوجلّ در مورد او فرموده است: « وَ رَفَعْنَاهُ مَکَانًا عَلِیًّا».
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٣، ص ٢٥٧، ح ٢٦
(فقط این بخش با جستجوی عبارت «اهتز - عرش» در روایات بررسی شده است.)
١- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ وَهْبِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ قَالَ اللَّهُ یَعْلَمُ - مَا لَمْ یَعْلَمِ - اهْتَزَّ لِذَلِکَ عَرْشُهُ إِعْظَاماً لَهُ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: هر که بگوید: «خدا مى‌داند» [در مورد] آنچه [خودش] نمى‌داند، عرش خداوند براى بزرگداشت او به لرزه مى‌آید.
(یعنی وقتی موضوعی را خودش نمی دانست بگوید خدا می داند.)
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٧، ص ٤٣٧، ح ١
٣- حُمَیْدُ بْنُ زِیَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ وَهْبِ بْنِ حَفْصٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ قَالَ عَلِمَ اللَّهُ مَا لَمْ یَعْلَمِ اهْتَزَّ الْعَرْشُ إِعْظَاماً لَهُ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: هر که بگوید: «خدا داند» [در مورد] آنچه نمى‌داند، عرش خداوند براى بزرگداشت او به لرزه مى‌آید.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٧، ص ٤٣٧، ح ٣
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِذَا مُدِحَ الْفَاجِرُ اهْتَزَّ الْعَرْشُ وَ غَضِبَ الرَّبُّ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هنگامی که فاجر ستوده شود عرش به لرزه درآید و پروردگار غضب کند.
تحف العقول، ص ٤٦
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا مُدِحَ الْفَاسِقُ اهْتَزَّ لِذَلِکَ الْعَرْشُ وَ غَضِبَ الرَّبُ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هنگامی که فاسق ستوده شود عرش به خاطر آن به لرزه درآید و پروردگار غضب کند.
مجموعة ورام (تنبیه الخواطر و نزهة النواظر)، ج ٢، ص ٢٣٤
٥٧٣- وَ قَالَ الصَّادِقُ ع إِذَا بَکَى الْیَتِیمُ اهْتَزَّ لَهُ الْعَرْشُ فَیَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى مَنْ هَذَا الَّذِی أَبْکَى عَبْدِیَ الَّذِی سَلَبْتُهُ أَبَوَیْهِ فِی صِغَرِهِ فَوَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ ارْتِفَاعِی فِی مَکَانِی لَا یُسْکِتُهُ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ إِلَّا أَوْجَبْتُ لَهُ الْجَنَّةَ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: هر گاه یتیمى بگرید،عرش الهى به لرزه درآید،و خداوند تبارک و تعالى فرماید:کیست که این بندۀ مرا-که در اوان کودکى پدر و مادرش را از او گرفته‌ام-به گریه واداشته است؟! بعزّت و جلالم سوگند که:هر کس او را از گریه باز دارد و آرامش کند،بهشت را براى او واجب مى‌سازم.
من لا یحضره الفقیه، ج ١، ص ١٨٨، ح ٥٧٣
٤٣- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَمُوداً مِنْ یَاقُوتٍ أَحْمَرَ رَأْسُهُ تَحْتَ الْعَرْشِ وَ أَسْفَلُهُ عَلَى ظَهْرِ الْحُوتِ فِی الْأَرْضِ السَّابِعَةِ السُّفْلَى فَإِذَا قَالَ الْعَبْدُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ اهْتَزَّ الْعَرْشُ وَ تَحَرَّکَ الْعَمُودُ وَ تَحَرَّکَ الْحُوتُ فَیَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اسْکُنْ یَا عَرْشِی فَیَقُولُ یَا رَبِّ کَیْفَ أَسْکُنُ وَ أَنْتَ لَمْ تَغْفِرْ لِقَائِلِهَا فَیَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى اشْهَدُوا سُکَّانَ سَمَاوَاتِی أَنِّی قَدْ غَفَرْتُ لِقَائِلِهَا.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرموده: همانا برای خدا ستونی از یاقوت سرخ است که سر آن ستون زیر عرش و پایین آن بر پشت ماهی در طبقه هفتم زمین قرار دارد. پس هنگامی‌که بنده‌ی خدا بگوید: «لا إِلهَ إِلَّا اللهُ» عرش بلرزد و این ستون همراه با ماهی به حرکت در آید. در این هنگام خدای عزّوجلّ میفرماید: «ای عرش من آرام باش». عرش عرضه می‌دارد: چگونه آرام باشم درحالی‌که تو گوینده «لا إِلهَ إِلَّا اللهُ» را نمی‌آمرزی؟ در این هنگام خدای عزّوجلّ میفرماید: ای ساکنان آسمان‌های من، شاهد باشید که من گوینده‌ی «لا إِلهَ إِلَّا اللهُ» را آمرزیدم.
عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج ٢، ص ٣١، ح ٤٣
قَالَ: وَ لِمَا وُلِدَ رَسُولِ اللَّهِ ص أَعْلَنْتُ الْمَلَائِکَةُ بِالتَّسْبِیحِ وَ التَّقْدِیسِ وَ اهْتَزَّ الْعَرْشِ طربا وَ خَرَجَتْ الْحُورِ مِنْ قُصُورَهَا وَ قِیلَ لرضوان زَیْنُ الْجَنَّةِ جُنَّةٌ الْفِرْدَوْس
هنگامی که رسول خدا (ص) به دنیا آمد فرشتگان به صورت آشکار تسبیح و تقدیس کردند و عرش از شادی به لرزه در آمد و حور العین ها از قصرهایشان بیرون آمدند و به رضوان گفته شد زینت ده بهشت را به بهشت فردوس.
(معلوم نیست این روایت از امام معصوم باشد.)
الأنوار فی مولد النبی صلى الله علیه و آله ؛ ص١٨٣
وجدناه فی کتب الدعوات یقول ما هذا لفظه: روی عن جعفر بن محمد الصادق علیه السلام یرفعه إلى النبی صلّى اللّه علیه و آله انّه قال: من دعا به فی لیلة عرفة أو لیالی الجمع غفر اللّه له، و الدعاء: اللّهُمَّ یا شاهِدَ کُلِّ نَجْوى، وَ مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوى، وَ عالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَ مُنْتَهى کُلِّ حاجَةٍ، یا مُبْتَدِئاً بِالنِّعَمِ عَلَى الْعِبادِ، یا کَرِیمَ، الْعَفْوِ یا حَسَنَ التَّجاوُزِ یا جَوادُ، یا مَنْ لا یُوارِی مِنْهُ لَیْلٌ داجٍ، وَ لا بَحْرٌ عَجّاجٌ، وَ لا سَماءٌ ذاتُ أَبْراجٍ، وَ لا ظُلَمٌ ذاتُ ارْنِتاجٍ، یا مَنِ الظُّلْمَةُ عِنْدَهُ ضِیاءٌ. أَسْأَلُکَ بِنُورِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ الَّذِی تَجَلَّیْتَ بِهِ لِلْجَبَلِ، فَجَعَلْتَهُ دَکّاً، وَ خَرَّ مُوسى صَعِقاً، وَ بِاسْمِکَ الَّذِی رَفَعْتَ بِهِ السَّماواتِ بِلا عَمْدٍ، وَ سَطَحْتَ بِهِ الارْضَ عَلَى وَجْهِ ماءٍ جَمَدَ. وَ بِاسْمِکَ الْمَخْزُونِ الْمَکْنُونِ الْمَکْتُوبِ الطَّاهِرِ، الَّذِی إِذا دُعِیتَ بِهِ اجَبْتَ، وَ إِذا سُئِلْتَ بِهِ اعْطَیْتَ، وَ بِاسْمِکَ الْقُدُّوسِ الْبُرْهانِ، الَّذِی هُوَ نُورٌ عَلى کُلِّ نُورٍ، وَ نُورٌ مِنْ نُورٍ یُضِیءُ مِنْهُ کُلُّ نُورٍ، إِذا بَلَغَ الارْضُ انْشَقَّتْ، وَ إِذا بَلَغَ السَّماواتُ فُتِحَتْ، وَ إِذا بَلَغَ الْعَرْشُ اهْتَزَّ.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: کسی که دعا کند به این کلمات در شب عرفه یا روز جمع، خداوند او را ببخشد و دعا این است: « اللّهُمَّ یا شاهِدَ کُلِّ نَجْوى، وَ مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوى، وَ عالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَ مُنْتَهى کُلِّ حاجَةٍ، یا مُبْتَدِئاً بِالنِّعَمِ عَلَى الْعِبادِ، یا کَرِیمَ، الْعَفْوِ یا حَسَنَ التَّجاوُزِ یا جَوادُ، یا مَنْ لا یُوارِی مِنْهُ لَیْلٌ داجٍ، وَ لا بَحْرٌ عَجّاجٌ، وَ لا سَماءٌ ذاتُ أَبْراجٍ، وَ لا ظُلَمٌ ذاتُ ارْنِتاجٍ، یا مَنِ الظُّلْمَةُ عِنْدَهُ ضِیاءٌ. أَسْأَلُکَ بِنُورِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ الَّذِی تَجَلَّیْتَ بِهِ لِلْجَبَلِ، فَجَعَلْتَهُ دَکّاً، وَ خَرَّ مُوسى صَعِقاً، وَ بِاسْمِکَ الَّذِی رَفَعْتَ بِهِ السَّماواتِ بِلا عَمْدٍ، وَ سَطَحْتَ بِهِ الارْضَ عَلَى وَجْهِ ماءٍ جَمَدَ. وَ بِاسْمِکَ الْمَخْزُونِ الْمَکْنُونِ الْمَکْتُوبِ الطَّاهِرِ، الَّذِی إِذا دُعِیتَ بِهِ اجَبْتَ، وَ إِذا سُئِلْتَ بِهِ اعْطَیْتَ، وَ بِاسْمِکَ الْقُدُّوسِ الْبُرْهانِ، الَّذِی هُوَ نُورٌ عَلى کُلِّ نُورٍ، وَ نُورٌ مِنْ نُورٍ یُضِیءُ مِنْهُ کُلُّ نُورٍ، إِذا بَلَغَ الارْضُ انْشَقَّتْ، وَ إِذا بَلَغَ السَّماواتُ فُتِحَتْ، وَ إِذا بَلَغَ الْعَرْشُ اهْتَزَّ.»
(در این دعا می فرماید خدایا از شاهد هر نجوایی ... تا اینکه می فرماید و به نامت که ... و هنگامی که به عرش برسد به جنبش در آید.)
الإقبال بالأعمال الحسنة (ط - الحدیثة) ؛ ج٢ ؛ ص٥٠
٨- ص، قصص الأنبیاء علیهم السلام بِالْإِسْنَادِ إِلَى الصَّدُوقِ عَنْ حَمْزَةَ الْعَلَوِیِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ یُوشَعَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَزِیرِیِ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ عُمَرَ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: لَمَّا اجْتَمَعَتِ الْیَهُودُ عَلَى عِیسَى ع لِیَقْتُلُوهُ بِزَعْمِهِمْ أَتَاهُ جَبْرَئِیلُ ع فَغَشَّاهُ بِجَنَاحِهِ وَ طَمَحَ عِیسَى بِبَصَرِهِ فَإِذَا هُوَ بِکِتَابٍ فِی جَنَاحِ جَبْرَئِیلَ «اللَّهُمَّ إِنِّی أَدْعُوکَ بِاسْمِکَ الْوَاحِدِ الْأَعَزِّ وَ أَدْعُوکَ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الصَّمَدِ وَ أَدْعُوکَ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الْعَظِیمِ الْوَتْرِ وَ أَدْعُوکَ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الْکَبِیرِ الْمُتَعَالِ الَّذِی ثَبَّتَ أَرْکَانَکَ کُلَّهَا أَنْ تَکْشِفَ عَنِّی مَا أَصْبَحْتُ وَ أَمْسَیْتُ فِیهِ» فَلَمَّا دَعَا بِهِ عِیسَى ع أَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَى جَبْرَئِیلَ ارْفَعْهُ إِلَى عِنْدِی ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا بَنِی عَبْدِ الْمُطَّلِبِ سَلُوا رَبَّکُمْ بِهَؤُلَاءِ الْکَلِمَاتِ فَوَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ مَا دَعَا بِهِنَّ عَبْدٌ بِإِخْلَاصِ دِینِهِ إِلَّا اهْتَزَّ لَهُ الْعَرْشُ وَ إِلَّا قَالَ اللَّهُ لِمَلَائِکَتِهِ اشْهَدُوا أَنِّی قَدِ اسْتَجَبْتُ لَهُ بِهِنَّ وَ أَعْطَیْتُهُ سُؤْلَهُ فِی عَاجِلِ دُنْیَاهُ وَ آجِلِ آخِرَتِهِ ثُمَّ قَالَ لِأَصْحَابِهِ سَلُوا بِهَا وَ لَا تَسْتَبْطِئُوا الْإِجَابَة
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: چون جماعت یهودی اجتماع نمودند و اراده نمودند که حضرت عیسی (علیه السلام) را به قتل رسانند، جبرئیل آمد و آن حضرت را به بال خود پوشانید. چون عیسی (علیه السلام) به بالا نگاه کرد دید که در زیر بال او این دعا نوشته است و آن این است: «خداوندا به‌درستی که من می‌خوانم تو را به‌حقّ نام تو که یکتای عزیزتر از همه چیز است و خداوندا تو را به نام تو که دائمی است می‌خوانم. خداوندا تو را به نام تو که بزرگ بی‌همتاست می‌خوانم، خداوندا تو را به نام تو که بزرگ بلند مرتبه است می‌خوانم که به سبب آن نام همه رکن‌های تو ثابت است، که از من آنچه را که روز و شب بر من می‌آید برطرف کنی». چون عیسی (علیه السلام) این دعا را خواند. خدای عزّوجلّ به جبرئیل وحی فرستاد که او را به نزد من بالا بیاور .آنگاه حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) فرمود که: «ای اولاد عبدالمطلب! پروردگار خود را به این کلمات سؤال کنید. پس قسم به کسی که نفس من به دست قدرت اوست هرکس این دعا را با اخلاص در دین خود بخواند، عرش می‌لرزد و خدای تعالی به فرشتگان میگوید که شاهد باشید به آنکه حاجت او را به برکت این دعا بر می‌آورم و سؤال او را عطا می‌کنم». پس آنگاه آن حضرت به اصحاب خود فرمود: «خدای تعالی را به برکت این دعا سؤال کنید و در اجابت آن شک نکنید».
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ١٤، ص ٣٣٧، ح ٨
وَ مِنْ ذَلِکَ دُعَاءُ عِیسَى ع بِرِوَایَةٍ غَیْرِ هَذِهِ وَ هِیَ أَنَّ النَّبِیَّ ص رَأَى فِی بَاطِنِ جَبْرَئِیلَ الدُّعَاءَ فَعَلَّمَهُ عَلِیّاً وَ الْعَبَّاسَ وَ قَالَ یَا عَلِیُّ یَا خَیْرَ بَنِی هَاشِمٍ یَا بَنِی عَبْدِ الْمُطَّلِبِ سَلُوا رَبَّکُمْ بِهَؤُلَاءِ الْکَلِمَاتِ فَوَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ مَا دَعَا بِهِنَّ مُؤْمِنٌ بِإِخْلَاصٍ إِلَّا اهْتَزَّ لَهُنَّ الْعَرْشُ وَ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى لِمَلَائِکَتِهِ اشْهَدُوا أَنِّی قَدِ اسْتَجَبْتُ لِلدَّاعِی بِهِنَّ وَ أَعْطَیْتُهُ سُؤْلَهُ فِی عَاجِلِ دُنْیَاهُ وَ آجِلِ آخِرَتِهِ وَ زَعَمُوا أَنَّهُ الدُّعَاءُ الَّذِی دَعَا بِهِ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ فَرَفَعَهُ اللَّهُ وَ هُوَ هَذَا الدُّعَاءُ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِاسْمِکَ الْوَاحِدِ الْأَحَدِ وَ أَعُوذُ بِاسْمِکَ الْأَحَدِ الصَّمَدِ وَ أَعُوذُ بِکَ بِاسْمِکَ اللَّهُمَّ الْعَظِیمِ الْوَتْرِ وَ أَعُوذُ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الْکَبِیرِ الْمُتَعَالِ الَّذِی مَلَأَ الْأَرْکَانَ کُلَّهَا أَنْ تَکْشِفَ عَنِّی غَمَّ مَا أَصْبَحْتُ فِیهِ وَ أَمْسَیْتُ.
روایت بالا به همین شکل آمده ولی دعا را با اندکی تفاوت بیان فرموده: « اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِاسْمِکَ الْوَاحِدِ الْأَحَدِ وَ أَعُوذُ بِاسْمِکَ الْأَحَدِ الصَّمَدِ وَ أَعُوذُ بِکَ بِاسْمِکَ اللَّهُمَّ الْعَظِیمِ الْوَتْرِ وَ أَعُوذُ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الْکَبِیرِ الْمُتَعَالِ الَّذِی مَلَأَ الْأَرْکَانَ کُلَّهَا أَنْ تَکْشِفَ عَنِّی غَمَّ مَا أَصْبَحْتُ فِیهِ وَ أَمْسَیْتُ.»
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٩٢، ص ١٧٦
٦١٩١- الْقُطْبُ الرَّاوَنْدِیُّ فِی لُبِّ اللُّبَابِ،: وَ حُکِیَ عَنِ اللَّهِ تَعَالَى أَنَّهُ قَالَ إِذَا ذَکَرَنِی عَبْدِی عَبَثاً اهْتَزَّ عَرْشِی غَضَباً.
خدای تعالی در حدیث قدسی فرماید: اگر بنده ام مرا بیهوده یاد کند، عرشم از خشم به لرزه در آید.
مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ٥، ص ٤٠٣، ح ٦١٩١
قَالَ: حَدَّثَنِی أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عُثْمَانَ بْنِ سَعِیدٍ الْأَحْوَلُ قَالَ هَذَا کِتَابُ جَدِّی عُثْمَانَ بْنِ سَعِیدٍ فَقَرَأْتُ فِیهِ حَدَّثَنِی زِیَادُ بْنُ رُسْتُمَ أَبُو مُعَاذٍ الْخَرَّازُ قَالَ عَمْرُو بْنُ خَالِدٍ عَنْ زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ ع: إِنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ مُحَمَّدٍ نَبِیِّ اللَّهِ ص صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهَا وَ عَلَى ذُرِّیَّتِهَا مَرِضَتْ فِی عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ فَأَتَاهَا نَبِیُّ اللَّهِ ص عَائِداً لَهَا فِی نَفَرٍ مِنْ أَصْحَابِهِ فَاسْتَأْذَنَ فَقَالَتْ یَا أَبَتِ لَا تَقْدِرُ عَلَى الدُّخُولِ عَلَیَّ إِنَّ عَلَیَّ عَبَاءَةً إِذَا غَطَّیْتُ بِهَا رَأْسِی انْکَشَفَتْ رِجْلَایَ وَ إِذَا غَطَّیْتُ بِهَا رِجْلَایَ انْکَشَفَ رَأْسِی فَلَفَّ رَسُولُ اللَّهِ ثَوْبَهُ وَ أَلْقَاهُ إِلَیْهَا فَتَسَتَّرَتْ بِهِ ثُمَّ دَخَلَ فَقَالَ کَیْفَ تَجِدُکِ یَا بُنَیَّةِ قَالَتْ مَا هَدَّنِی یَا رَسُولَ اللَّهِ وَجَعُهُ وَ مَا بِی مِنَ الْوَجَعِ أَشَدُّ عَلَیَّ مِنَ الْوَجَعِ قَالَ لَا تَقُولِی ذَلِکِ یَا بُنَیَّةِ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمْ یَرْضَ الدُّنْیَا لِأَحَدٍ مِنْ أَنْبِیَائِهِ وَ لَا مِنْ أَوْلِیَائِهِ أَ مَا تَرْضَیْنَ أَنَّهُ زَوَّجْتُکِ أَقْدَمَ أُمَّتِی سِلْماً وَ أَعْلَمَهُمْ عِلْماً وَ أَعْظَمَهُمْ حِلْماً إِنَّ اللَّهَ اطَّلَعَ عَلَى خَلْقِهِ وَ اخْتَارَ مِنْهُمْ أَبَاکَ فَبَعَثَهُ رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ ثُمَّ أَشْرَفَ الثَّانِیَةَ فَاصْطَفَى زَوْجَکِ عَلَى الْعَالَمِینَ وَ أَوْصَى إِلَیَّ فَزَوَّجْتُکِ ثُمَّ أَشْرَفَ الثَّالِثَةَ فَاصْطَفَاکِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِینَ ثُمَّ أَشْرَفَ الرَّابِعَةَ فَاصْطَفَى بَنِیکِ عَلَى شَبَابِ الْعَالَمِینَ فَاهْتَزَّ الْعَرْشُ وَ سَأَلَ اللَّهَ أَنْ یُزَیِّنَهُ بِهِمَا فَهُمَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ جَنْبَتَیِ الْعَرْشِ کَقُرْطَیِ الذَّهَبِ قَالَتْ رَضِیتُ عَنِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اسْتَبْشَرَتْ فَوَضَعَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَدَیْهَا بَیْنَ کَتِفَیْهَا ثُمَّ قَالَ اللَّهُمَّ رَافِعَ الْوَصِیَّةِ وَ کَافِلَ الْضَائِعَةِ اذْهَبْ عَنْ فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِیِّکَ فَکَانَتْ فَاطِمَةُ تَقُولُ مَا وَجَدْتُ سُمْعَةَ سَغَبٍ بَعْدَ دَعْوَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص.
بشارة المصطفى لشیعة المرتضى (ط - القدیمة) ؛ النص ؛ ص٢٤٦
