اطاعت از خدا - بخش ٣
موضوعات
نتیجه اطاعت از خدا: همراه مقربین الهی شدن- شفاعت - امنیت از هراسهای دنیا و آخرت - مؤمن حقیقی شدن- ایمنی و رشد - هدایت و تقوی- جلوگیری از گمراهی- از ائمه (ع) شدن- ترس و محبت خدا- رضایت خدا - رستگاری- پاداش الهی- از اصحاب یمین و اهل نجات شدن- بهشت- تکریم الهی- رسیدن به خدا-
متفرقات: دعای مطیعین امام سجاد (ع)
عبارتهای «یطع الله»، «مطیعین»، «مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ»، «مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ» و «حَسُنَ اولئِکَ رَفِیقا» در کتابهای برگزیده بررسی شد.
نکته قابل توجه این است که تقریبا در همه آیات و روایات اطاعت از رسول خدا (ص) در کنار اطاعت از خدا آمده که نشانه پیوند شدید این دو به یکدیگر است.
نتیجه اطاعت از خدا
همراه مقربین الهی شدن
وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً [٦٩] ذَالِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ کَفَى بِاللَّهِ عَلِیمًا [٧٠]
و کسانى که خدا و پیامبر را اطاعت کنند، پس ایشان با کسانى هستند که خدا بر آنان نعمت داده؛ از پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان؛ و آنها چه خوب رفیقی هستند. (٦٩) این موهبتى از فضل خداست و کافى است که خدا آگاه است. (٧٠)
سوره نساء، آیات ٦٩ و ٧٠
شفاعت - امنیت از هراسهای دنیا و آخرت
وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً [٦٩] ذَالِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ کَفَى بِاللَّهِ عَلِیمًا [٧٠]
و کسانى که خدا و پیامبر را اطاعت کنند، پس ایشان با کسانى هستند که خدا بر آنان نعمت داده؛ از پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان؛ و آنها چه خوب رفیقی هستند. (٦٩) این موهبتى از فضل خداست و کافى است که خدا آگاه است. (٧٠)
سوره نساء، آیات ٦٩ و ٧٠
٢- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ خَالِدٍ الْعَمِّیِّ عَنْ خَضِرِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِنَانِ مُؤْمِنٌ وَفَى لِلَّهِ بِشُرُوطِهِ الَّتِی شَرَطَهَا عَلَیْهِ فَذَلِکَ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً وَ ذَلِکَ مَنْ یَشْفَعُ وَ لَا یُشْفَعُ لَهُ وَ ذَلِکَ مِمَّنْ لَا تُصِیبُهُ أَهْوَالُ الدُّنْیَا وَ لَا أَهْوَالُ الْآخِرَةِ وَ مُؤْمِنٌ زَلَّتْ بِهِ قَدَمٌ فَذَلِکَ کَخَامَةِ الزَّرْعِ کَیْفَمَا کَفَأَتْهُ الرِّیحُ انْکَفَأَ وَ ذَلِکَ مِمَّنْ تُصِیبُهُ أَهْوَالُ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ یُشْفَعُ لَهُ وَ هُوَ عَلَى خَیْرٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: مؤمن بر دو گونه است: ١- مؤمنى که به شروطى که خدا با او نموده وفا کرده است و او همراه پیغمبران و صدیقان و شهیدان و صالحین است و اینها چه رفقاء خوبى باشند و این مؤمنى است که شفاعت کند نه آنکه شفاعت شود و او از کسانیست که هراسهاى دنیا و آخرت باو نرسد. ٢- مؤمنى که گاهى او را لغزانیده (گناهى مرتکب شده) او مانند ساقه نازک گیاه است که باد بهر جانبش کج کند کج شود و او از کسانیست که هراسهاى دنیا و آخرت باو رسد و برایش شفاعت شود و عاقبتش بخیر است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٢، ص ٢٤٨، ح ٢
مؤمن حقیقی شدن
١- عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) أَنَّهُ کَتَبَ بِهَذِهِ الرِّسَالَةِ إِلَى أَصْحَابِهِ ... وَ اعْلَمُوا أَیَّتُهَا الْعِصَابَةُ أَنَّ السُّنَّةَ مِنَ اللَّهِ قَدْ جَرَتْ فِی الصَّالِحِینَ قَبْلُ وَ قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَلْقَى اللَّهَ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ حَقّاً حَقّاً فَلْیَتَوَلَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ لْیَبْرَأْ إِلَى اللَّهِ مِنْ عَدُوِّهِمْ وَ یُسَلِّمُ لِمَا انْتَهَى إِلَیْهِ مِنْ فَضْلِهِمْ لِأَنَّ فَضْلَهُمْ لَا یَبْلُغُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لَا نَبِیٌّ مُرْسَلٌ وَ لَا مَنْ دُونَ ذَلِکَ- أَ لَمْ تَسْمَعُوا مَا ذَکَرَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّةِ الْهُدَاةِ وَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ قَالَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَهَذَا وَجْهٌ مِنْ وُجُوهِ فَضْلِ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّةِ فَکَیْفَ بِهِمْ وَ فَضْلِهِمْ وَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ یُتِمَّ اللَّهُ لَهُ إِیمَانَهُ حَتَّى یَکُونَ مُؤْمِناً حَقّاً حَقّاً فَلْیَفِ لِلَّهِ بِشُرُوطِهِ الَّتِی اشْتَرَطَهَا عَلَى الْمُؤْمِنِینَ فَإِنَّهُ قَدِ اشْتَرَطَ مَعَ وَلَایَتِهِ وَ وَلَایَةِ رَسُولِهِ وَ وَلَایَةِ أَئِمَّةِ الْمُؤْمِنِینَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِیتاءَ الزَّکاةِ وَ إِقْرَاضَ اللَّهِ قَرْضاً حَسَناً* وَ اجْتِنَابَ الْفَوَاحِشِ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ* فَلَمْ یَبْقَ شَیْءٌ مِمَّا فُسِّرَ مِمَّا حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا وَ قَدْ دَخَلَ فِی جُمْلَةِ قَوْلِهِ فَمَنْ دَانَ اللَّهَ فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَّهِ مُخْلِصاً لِلَّهِ وَ لَمْ یُرَخِّصْ لِنَفْسِهِ فِی تَرْکِ شَیْءٍ مِنْ هَذَا- فَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ فِی حِزْبِهِ الْغَالِبِینَ- وَ هُوَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ حَقّاً- وَ إِیَّاکُمْ وَ الْإِصْرَارَ عَلَى شَیْءٍ مِمَّا حَرَّمَ اللَّهُ فِی ظَهْرِ الْقُرْآنِ وَ بَطْنِهِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى- وَ لَمْ یُصِرُّوا عَلى ما فَعَلُوا وَ هُمْ یَعْلَمُونَ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: ... اى مردم آگاه باشید که دستور خدا درباره نیکان از پیش صادر شده است و فرمود: هر که دوست دارد خدا را در حالى ملاقات کند که مؤمن حقیقى است باید خدا و رسول و مؤمنان را دوست بدارد و نزد خدا از دشمنانشان تبرّى جوید و هر چه از فضل آنها به وى رسد بپذیرد، زیرا هیچ فرشته مقرّب و پیامبرى و نه موجودات پائینتر از ایشان به کنه فضل آنها نرسد.
آیا نشنیدهاید که خدا در برترى پیروان مؤمن امامان هدایتگر فرموده است: «و کسانى که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانى خواهند بود که خدا ایشان را گرامى داشته[یعنى] با پیامبران و راستان و شهیدان و شایستگانند و آنان چه نیکو همدمانند» (سوره نساء/ آیه ٦٩)
این بخشى از برترى پیروان امامان بود دیگر چه رسد به خود امامان و برترىشان! هر که شاد مى‌شود از اینکه خدا ایمانش را کامل گرداند تا مؤمنى گردد حقیقى باید تقواى خدا را با همان شرایطى که براى مؤمنان قرار داده در پیش گیرد. همانا خدا همراه با دوست داشتن او و پیامبر و پیشوایان مؤمنان، برپا کردن نماز و پرداخت زکات و دادن قرض الحسنه و دورى از کارهاى زشت- خواه آشکار یا پنهان- را شرط کرده است و نکتهاى از محرّمات خدا نیست مگر آنکه تفسیر شده و در سخن الهى آمده است. هر که میان خود و خدا به درگاه الهى مخلصانه دیندارى مى‌کند و به خود اجازه ندهد دستورى از ایندستورات را نادیده گیرد، در حزب پیروز خداوندى قرار دارد و از مؤمنان حقیقى به شمار است، بپرهیزید از اینکه در انجام محرّمات ظاهر و باطن الهى که در قرآن بیان شده پا فشارى کنید، چه، خداوند مىفرماید: وَ لَمْ یُصِرُّوا عَلى ما فَعَلُوا وَ هُمْ یَعْلَمُونَ «و بر آنچه مرتکب شده‌اند، با آنکه مىدانند [که گناه است]، پافشارى نمىکنند»(سوره آل عمران/ آیه ١٣٥).
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٨، ص ٨، ح ١
ایمنی و رشد
٢٤- جا، المجالس للمفید أَحْمَدُ کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع یَقُولُ لَا تَرْتَابُوا فَتَشُکُّوا وَ لَا تَشُکُّوا فَتَکْفُرُوا وَ لَا تُرَخِّصُوا لِأَنْفُسِکُمْ فَتُدْهِنُوا وَ لَا تُدَاهِنُوا فِی الْحَقِّ فَتَخْسَرُوا وَ إِنَّ مِنَ الْحَزْمِ أَنْ تَتَفَقَّهُوا وَ مِنَ الْفِقْهِ أَنْ لَا تَغْتَرُّوا وَ إِنَّ أَنْصَحَکُمْ لِنَفْسِهِ أَطْوَعُکُمْ لِرَبِّهِ وَ إِنَّ أَغَشَّکُمْ لِنَفْسِهِ أَعْصَاکُمْ لِرَبِّهِ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ یَأْمَنْ وَ یَرْشُدْ وَ مَنْ یَعْصِهِ یَخِبْ وَ یَنْدَمْ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ الْیَقِینَ وَ ارْغَبُوا إِلَیْهِ فِی الْعَافِیَةِ وَ خَیْرُ مَا دَارَ فِی الْقَلْبِ الْیَقِینُ أَیُّهَا النَّاسُ إِیَّاکُمْ وَ الْکَذِبَ فَإِنَّ کُلَّ رَاجٍ طَالِبٌ وَ کُلَّ خَائِفٍ هَارِبٌ.
امام علی علیه السلام فرمود: تردید و دو دلى بخود راه ندهید تا بشک افتید و شک نکنید تا کافر شوید و بخود اجازه ندهید (از خود سلب مسئولیت نکنید) تا سست شوید و در راه حق سست نشوید تا زیان یابید. از جمله هوشیاری (دور اندیشى) اینست که دین را بفهمید و از فهمیدن است که فریب نخورید. همانا خیر خواهترین شما نسبت بخود مطیعترین شماست خدا را و خائنترین شما با خود نافرمانترین شماست خدا را، کسى که اطاعت خدا کند ایمن گردد و رشد کند و آنکه نافرمانى خدا کند نومید گردد و پشیمان شود؛ و از خداوند یقین طلبید و براى بدست آوردن عافیت و سلامتى (یا عاقبت) بسوى خدا میل کنید و بهترین چیزى که در دل گردش میکنید یقین است. اى مردم از دروغ پرهیز کنید که هر امیدوارى جوینده است و هر ترسانى گریزان.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٢، ص ٥٤، ح ٢٤
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ رَشَدَ وَ مَنْ یَعْصِهِمَا فَقَدْ غَوَى وَ فَرَّطَ وَ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیداً
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: ... هر که اطاعت خدا و پیغمبر کند رشد یافته و هر که از ایشان سرپیچی کند از راه به در شده و تقصیر کرده و به گمراهی دوری افتاده...
مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ٦، ص ٣٣، ح ٦٣٦٠
هدایت و تقوی
٣- قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیّ (ع): ... مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ یَکُنْ سَبِیلُ الرَّشَادِ سَبِیلَهُ وَ نُورُ التَّقْوَى دَلِیلَهُ وَ مَنْ یَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ یُخْطِئِ السَّدَادَ کُلَّهُ وَ لَنْ یَضُرَّ إِلَّا نَفْسَهُ ...
امام على علیه السّلام فرمودند: ... هر که از خدا و رسولش پیروى کند راهش راه هدایت و راهنمایش نور تقوا خواهد بود و هر که خدا و رسولش را نافرمانى کند همه درستى ها را از دست مى دهد و جز به خودش زیان نمى رساند ...
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٥، ص ٣٧١، ح ٣
٤- الْمُتَهَجِّدُ، رَوَى أَبُو مِخْنَفٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ جُنْدَبٍ عَنْ أَبِیهِ أَنَّ عَلِیّاً ع خَطَبَ یَوْمَ الْأَضْحَى ... مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ اهْتَدَى وَ فازَ فَوْزاً عَظِیماً وَ مَنْ یَعْصِهِمَا فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا بَعِیداً ...
امام على علیه السّلام در خطبه روز عید قربان فرمودند: ... کسی که خدا و رسولش را اطاعت کند پس حتما هدایت می شود و به رستگاری بزرگی نائل می شود و کسی که از او سرپیچی کند پس حتما در گمراهی دوری می افتد ...
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨٨، ص ٩٩، ح ٤
جلوگیری از گمراهی
٧٣- کِتَابُ زَیْدٍ النَّرْسِیِّ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ عَرَفَ اللَّهَ خَافَهُ وَ مَنْ خَافَ اللَّهَ حَثَّهُ الْخَوْفُ مِنَ اللَّهِ عَلَى الْعَمَلِ بِطَاعَتِهِ وَ الْأَخْذِ بِتَأْدِیبِهِ فَبَشِّرِ الْمُطِیعِینَ الْمُتَأَدِّبِینَ بِأَدَبِ اللَّهِ وَ الْآخِذِینَ عَنِ اللَّهِ أَنَّهُ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ أَنْ یُنْجِیَهُ مِنْ مَضَلَّاتِ الْفِتَنِ وَ مَا رَأَیْتُ شَیْئاً هُوَ أَضَرُّ لِدِینِ الْمُسْلِمِ مِنَ الشُّحِّ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: آن که خدا را شناخت، از او ترسید و آن که از خدا ترسید، ترس از خدا او را به عمل به فرمان او و در پیش گرفتن ادبش واداشت. پس فرمان بردارانِ ادب شده به ادب خدا و اطاعت کنندگان دستورهاى او را بشارت ده که بر خداست که آنها را از فتنه هاى گمراه کننده برهاند؛ و برای دین مسلمان چیزی زیانبارتر از بخل ندیده ام.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٦٧، ص ٤٠٠، ح ٧٣
از ائمه (ع) شدن
١- حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ مُوسَى بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءُ الْبَغْدَادِیُّ قَالَ: کُنْتُ بِخُرَاسَانَ مَعَ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع فِی مَجْلِسِهِ وَ زَیْدُ بْنُ مُوسَى حَاضِرٌ قَدْ أَقْبَلَ عَلَى جَمَاعَةٍ فِی الْمَجْلِسِ یَفْتَخِرُ عَلَیْهِمْ وَ یَقُولُ نَحْنُ وَ نَحْنُ وَ أَبُو الْحَسَنِ ع مُقْبِلٌ عَلَى قَوْمٍ یُحَدِّثُهُمْ فَسَمِعَ مَقَالَةَ زَیْدٍ فَالْتَفَتَ إِلَیْهِ فَقَالَ یَا زَیْدُ أَ غَرَّکَ قَوْلُ نَاقِلِی الْکُوفَةِ إِنَّ فَاطِمَةَ ع أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّیَّتَهَا عَلَى النَّارِ فَوَ اللَّهِ مَا ذَاکَ إِلَّا لِلْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ وُلْدِ بَطْنِهَا خَاصَّةً فَأَمَّا أَنْ یَکُونَ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ع یُطِیعُ اللَّهَ وَ یَصُومُ نَهَارَهُ وَ یَقُومُ لَیْلَهُ وَ تَعْصِیهِ أَنْتَ ثُمَّ تَجِیئَانِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ سَوَاءً لَأَنْتَ أَعَزُّ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ إِنَّ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع کَانَ یَقُولُ لِمُحْسِنِنَا کِفْلَانِ مِنَ الْأَجْرِ وَ لِمُسِیئِنَا ضِعْفَانِ مِنَ الْعَذَابِ قَالَ الْحَسَنُ الْوَشَّاءُ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَیَّ فَقَالَ لِی یَا حَسَنُ کَیْفَ تَقْرَءُونَ هَذِهِ الْآیَةَ قَالَ یَا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمِلَ غَیْرَ صَالِحٍ فَقُلْتُ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَقْرَأُ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرَأُ إِنَّهُ عَمِلَ غَیْرَ صَالِحٍ فَمَنْ قَرَأَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ فَقَدْ نَفَاهُ عَنْ أَبِیهِ فَقَالَ ع کَلَّا لَقَدْ کَانَ ابْنَهُ وَ لَکِنْ لَمَّا عَصَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ نَفَاهُ عَنْ أَبِیهِ کَذَا مَنْ کَانَ مِنَّا لَمْ یُطِعِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَیْسَ مِنَّا وَ أَنْتَ إِذَا أَطَعْتَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَنْتَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ.
حسن‌بن‌موسی الوشّاء گوید: من در خراسان در مجلس امام رضا (علیه السلام) بودم، زیدبن‌موسی (برادر امام رضا (ع)) هم در آن مجلس حضور داشت. زید رو به گروهی از اهل مجلس کرد و با تفاخر گفت: «که ما چنین و چنانیم». امام رضا (علیه السلام) متوجّه آن گروه شد و گفته‌ی زید را شنید، به وی فرمود: «ای زید! آیا کلام راویان کوفی که می‌گویند، فاطمه (سلام الله علیها) دامن خویشتن را پاک نگه داشت لذا خداوند فرزندان او را به آتش جهنّم حرام کرد، تو را مغرور نموده است! به خداوند سوگند! که این مطلب جز برای حسن و حسین (علیهما السلام) و فرزندانی که از رحم آن بانو متولّد شده‌اند، نخواهد بود. اگر امام موسیبنجعفر (علیه السلام) خداوند را اطاعت کند، روزها روزه‌دار و شب‌ها به تهجّد و شب‌زنده‌داری و نمازشب مشغول باشد و در این حال تو معصیت خداوند را انجام دهی با این حال [و طبق گفته‌ی تو] فردای قیامت نزد خداوند با او مساوی باشی، در این صورت تو نزد خداوند عزیزتر از امام کاظم (علیه السلام) هستی؛ در صورتی‌که امام علیّ‌بن‌الحسین (علیه السلام) می‌فرماید: اجر نیکوکاران ما اهل بیت دو برابر و عذاب گنهکاران ما دو برابر خواهد بود». حسن وشاء می‌گوید: امام رضا (علیه السلام) سپس متوجّه من شد و فرمود: ای حسن! این آیه را چگونه قرائت میکنید که خداوند می‌فرماید: «اى نوح! او از خاندان تو نیست؛ او عمل غیرصالحى است» (سوره هود آیه ۴۶) گفتم: «بعضی از مردم می‌خوانند: إِنَّهُ عَمَلٌ [به فتح عین و میم و ضم لام] غَیْرُ صالِحٍ و بعضی می‌خوانند: إِنَّهُ عَمِلَ غَیْرَ صَالِحٍ [به فتح عین و لام و کسر میم] غَیْرُ صالِحٍ، [بنابر قرائت دوّم]، پسر نوح (علیه السلام) را از پدرش ندانسته است. [که یعنی زنازاده بوده است]». امام رضا (علیه السلام) فرمود: «ابداً این‌طور نیست، بلکه وی پسر حضرت نوح (علیه السلام) بود. ولی عصیان کرد خداوند او را از پدرش ندانست. همین‌طور هرکس از خاندان ما که اطاعت خداوند نکند از ما نخواهند بود؛ و تو اگر حضرت حق را اطاعت نمایی، از ما اهل بیت خواهی بود».
عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج ٢، ص ٢٣٢، ح ١
ترس و محبت خدا
٢- تفسیر القمی عَنْ حَمَّادٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ عَنْ لُقْمَانَ وَ حِکْمَتِهِ الَّتِی ذَکَرَهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَال ... فَمَنْ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ یُصَدِّقُ مَا قَالَ اللَّهُ وَ مَنْ یُصَدِّقُ مَا قَالَ اللَّهُ یَفْعَلُ مَا أَمَرَ اللَّهُ وَ مَنْ لَمْ یَفْعَلْ مَا أَمَرَ اللَّهُ لَمْ یُصَدِّقْ مَا قَالَ اللَّهُ فَإِنَّ هَذِهِ الْأَخْلَاقُ یَشْهَدُ بَعْضُهَا لِبَعْضٍ فَمَنْ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ إِیمَاناً صَادِقاً یَعْمَلْ لِلَّهِ خَالِصاً نَاصِحاً وَ مَنْ یَعْمَلْ لِلَّهِ خَالِصاً نَاصِحاً فَقَدْ آمَنَ بِاللَّهِ صَادِقاً وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ خَافَهُ وَ مَنْ خَافَهُ فَقَدْ أَحَبَّهُ وَ مَنْ أَحَبَّهُ اتَّبَعَ أَمْرَهُ وَ مَنِ اتَّبَعَ أَمْرَهُ اسْتَوْجَبَ جَنَّتَهُ وَ مَرْضَاتَهُ وَ مَنْ لَمْ یَتَّبِعْ رِضْوَانَ اللَّهِ فَقَدْ هَانَ سَخَطَهُ نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سَخَطِ اللَّهِ یَا بُنَیَّ لَا تَرْکَنْ إِلَى الدُّنْیَا وَ لَا تَشْغَلْ قَلْبَکَ بِهَا فَمَا خَلَقَ اللَّهُ خَلْقاً هُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ مِنْهَا أَ لَا تَرَى أَنَّهُ لَمْ یَجْعَلْ نَعِیمَهَا ثَوَاباً لِلْمُطِیعِینَ وَ لَمْ یَجْعَلْ بَلَاءَهَا عُقُوبَةً لِلْعَاصِینَ.
حماد گوید: از امام صادق (علیه السلام) در مورد لقمان و حکمتش سؤال کردم ... هرکس به خدا ایمان داشته باشد به کلام خدا باور دارد و هرکس کلام خدا را باور داشته باشد، دستورات او را انجام می دهد. پس هرکس دستورات خدا را انجام ندهد کلام خدا را باور ندارد چون این کارها با هم رابطه علّت و معلولی و رابطه‌ی مستقیم دارند. پس هرکس به خدا ایمان راستین داشته باشد، برای رضای خداوند به صورت خالص و بی ریا و ناصح کار میکند و هرکس اینگونه برای خدا کار بکند به تأکید به خداوند ایمان راستین دارد و هر کس از خدا اطاعت کند از او می‌ترسد و هرکس از او بترسد او را دوست می‌دارد و هر کس او را دوست داشته باشد از او اطاعت میکند و هرکس از او اطاعت کند رضایت و بهشت خداوند را به دست می آورد و هر که در پی کسب رضای خدا نباشد خشم خدا بر او آسان است، پناه بر خدا از خشم او. ای پسرم! به دنیا اعتماد نکن و قلب خودت را به آن مشغول نکن، خدا هیچ مخلوقی بی‌ارزشتر از دنیا خلق نکرده است. آیا نمی‌بینی خداوند نعمت های دنیا را پاداش بندگان مطیعش و مصیبت های آن را عذاب انسان های گناهکار قرار نداده است؟
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ١٣، ص ٤١٢، ح ٢
رضایت خدا
٢- تفسیر القمی عَنْ حَمَّادٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ عَنْ لُقْمَانَ وَ حِکْمَتِهِ الَّتِی ذَکَرَهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَال ... فَمَنْ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ یُصَدِّقُ مَا قَالَ اللَّهُ وَ مَنْ یُصَدِّقُ مَا قَالَ اللَّهُ یَفْعَلُ مَا أَمَرَ اللَّهُ وَ مَنْ لَمْ یَفْعَلْ مَا أَمَرَ اللَّهُ لَمْ یُصَدِّقْ مَا قَالَ اللَّهُ فَإِنَّ هَذِهِ الْأَخْلَاقُ یَشْهَدُ بَعْضُهَا لِبَعْضٍ فَمَنْ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ إِیمَاناً صَادِقاً یَعْمَلْ لِلَّهِ خَالِصاً نَاصِحاً وَ مَنْ یَعْمَلْ لِلَّهِ خَالِصاً نَاصِحاً فَقَدْ آمَنَ بِاللَّهِ صَادِقاً وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ خَافَهُ وَ مَنْ خَافَهُ فَقَدْ أَحَبَّهُ وَ مَنْ أَحَبَّهُ اتَّبَعَ أَمْرَهُ وَ مَنِ اتَّبَعَ أَمْرَهُ اسْتَوْجَبَ جَنَّتَهُ وَ مَرْضَاتَهُ وَ مَنْ لَمْ یَتَّبِعْ رِضْوَانَ اللَّهِ فَقَدْ هَانَ سَخَطَهُ نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سَخَطِ اللَّهِ یَا بُنَیَّ لَا تَرْکَنْ إِلَى الدُّنْیَا وَ لَا تَشْغَلْ قَلْبَکَ بِهَا فَمَا خَلَقَ اللَّهُ خَلْقاً هُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ مِنْهَا أَ لَا تَرَى أَنَّهُ لَمْ یَجْعَلْ نَعِیمَهَا ثَوَاباً لِلْمُطِیعِینَ وَ لَمْ یَجْعَلْ بَلَاءَهَا عُقُوبَةً لِلْعَاصِینَ.
حماد گوید: از امام صادق (علیه السلام) در مورد لقمان و حکمتش سؤال کردم ... هرکس به خدا ایمان داشته باشد به کلام خدا باور دارد و هرکس کلام خدا را باور داشته باشد، دستورات او را انجام می دهد. پس هرکس دستورات خدا را انجام ندهد کلام خدا را باور ندارد چون این کارها با هم رابطه علّت و معلولی و رابطه‌ی مستقیم دارند. پس هرکس به خدا ایمان راستین داشته باشد، برای رضای خداوند به صورت خالص و بی ریا و ناصح کار میکند و هرکس اینگونه برای خدا کار بکند به تأکید به خداوند ایمان راستین دارد و هر کس از خدا اطاعت کند از او می‌ترسد و هرکس از او بترسد او را دوست می‌دارد و هر کس او را دوست داشته باشد از او اطاعت میکند و هرکس از او اطاعت کند رضایت و بهشت خداوند را به دست می آورد و هر که در پی کسب رضای خدا نباشد خشم خدا بر او آسان است، پناه بر خدا از خشم او. ای پسرم! به دنیا اعتماد نکن و قلب خودت را به آن مشغول نکن، خدا هیچ مخلوقی بی‌ارزشتر از دنیا خلق نکرده است. آیا نمی‌بینی خداوند نعمت های دنیا را پاداش بندگان مطیعش و مصیبت های آن را عذاب انسان های گناهکار قرار نداده است؟
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ١٣، ص ٤١٢، ح ٢
رستگاری
قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیّ (ع): مَنْ یُطِعِ اللَّهَ یَفُزْ.
امام على علیه السّلام فرمودند: کسی که خدا را اطاعت کند رستگار می شود.
تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص ١٨٣، ح ٣٤٦٢
٨٦- الإحتجاج عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ ع أَنَّهُ قَالَ: حَجَّ رَسُولُ اللَّهِ ص ... مَعَاشِرَ النَّاسِ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ عَلِیّاً وَ الْأَئِمَّةَ الَّذِینَ ذَکَرْتُهُمْ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِیماً مَعَاشِرَ النَّاسِ السَّابِقُونَ إِلَى مُبَایَعَتِهِ وَ مُوَالاتِهِ وَ التَّسْلِیمِ عَلَیْهِ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنِینَ أُولَئِکَ الْفَائِزُونَ فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ مَعَاشِرَ النَّاسِ قُولُوا مَا یَرْضَى اللَّهُ عَنْکُمْ مِنَ الْقَوْلِ فَ إِنْ تَکْفُرُوا أَنْتُمْ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً فَلَنْ تَضُرُّوا اللَّهَ شَیْئاً اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ أَعْطِبْ عَلَى الْکَافِرِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ ...
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در خطبه غدیریه فرمودند: ... ای گروه مردم! آنکه از خدا و رسولش و علی و امامانی که نام بردم پیروی کند، به رستگاری بزرگی دست یافته است ای گروه مردم! سبقت جویان به بیعت و پیمان و سرپرستی او و سلام بر او با لقب امیرالمؤمنین، رستگارانند و در بهشتهای پر بهره خواهند بود ای گروه مردم! آن چه خدا را خشنود کند بگویید. پس اگر شما و تمامی زمینیان کفران ورزند، خدا را زیانی نخواهد رسانید پروردگارا، ایمان آورندگان را بیامرز؛ و بر کافران خشمگیر! و ستایش مخصوص خداوند پروردگار جهانیان است.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٣٧، ص ٢١٧، ح ٨٦
٤- الْمُتَهَجِّدُ، رَوَى أَبُو مِخْنَفٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ جُنْدَبٍ عَنْ أَبِیهِ أَنَّ عَلِیّاً ع خَطَبَ یَوْمَ الْأَضْحَى ... مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ اهْتَدَى وَ فازَ فَوْزاً عَظِیماً وَ مَنْ یَعْصِهِمَا فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا بَعِیداً ...
امام على علیه السّلام در خطبه روز عید قربان فرمودند: ... کسی که خدا و رسولش را اطاعت کند پس حتما هدایت می شود و به رستگاری بزرگی نائل می شود و کسی که از او سرپیچی کند پس حتما در گمراهی دوری می افتد ...
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨٨، ص ٩٩، ح ٤
پاداش الهی
٥٠- وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ، خُطْبَةٌ لَهُ ع الْحَمْدُ لِلَّهِ نَحْمَدُهُ تَسْبِیحاً وَ نُمَجِّدُهُ تَمْجِیداً نُکَبِّرُ عَظَمَتَهُ لِعِزِّ جَلَالِهِ وَ نُهَلِّلُهُ تَهْلِیلًا مُوَحِّداً مُخْلِصاً وَ نَشْکُرُهُ فِی مَصَانِعِهِ الْحُسْنَى أَهْلَ الْحَمْدِ وَ الثَّنَاءِ الْأَعْلَى وَ نَسْتَغْفِرُهُ لِلْحَتِّ مِنَ الْخَطَایَا وَ نَسْتَعْفِیهِ مِنْ مَتْحِ ذَنُوبِ الْبَلَایَا وَ نُؤْمِنُ بِاللَّهِ یَقِیناً فِی أَمْرِهِ وَ نَسْتَهْدِی بِالْهُدَى الْعَاصِمِ الْمُنْقِذِ الْعَازِمِ بِعَزَمَاتِ خَیْرِ قَدَرٍ مُوجِبِ فَصْلِ عَدْلِ فَضَاءٍ نَافِذٍ بِفَوْزٍ سَابِقٍ بِسَعَادَةٍ فِی کِتَابٍ کَرِیمٍ مَکْنُونٍ وَ نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ مَضِیقِ مَضَایِقِ السُّبُلِ عَلَى أَهْلِهَا بَعْدَ اتِّسَاعِ مَنَاهِجِ الْحَقِّ لِطَمْسِ آیَاتِ مُنِیرِ الْهُدَى بِلُبْسِ ثِیَابِ مَضَلَّاتِ الْفِتَنِ وَ نَشْهَدُ غَیْرَ ارْتِیَابِ حَالٍ دُونَ یَقِینِ مُخْلِصٍ بِأَنَّ اللَّهَ وَاحِدٌ مُوَحَّدٌ وَفِیٌّ وَعْدُهُ وَثِیقٌ عَقْدُهُ صَادِقٌ قَوْلُهُ- لَا شَرِیکَ لَهُ فِی الْأَمْرِ وَ لَا وَلِیَّ لَهُ مِنَ الذُّلِّ نُکَبِّرُهُ تَکْبِیراً- لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ وَ نَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً ص عَبْدُهُ بَعِیثُ اللَّهِ لِوَحْیِهِ وَ نَبِیُّهُ بِعَیْنِهِ وَ رَسُولُهُ بِنُورِهِ مُجِیباً مُذَکِّراً مُؤَدِّیاً مُبْقِیاً مَصَابِیحَ شُهُبٍ ضِیَاءٍ مُبْصِرٍ وَ مَاحِیاً مَاحِقاً مُزْهِقاً رُسُومَ أَبَاطِیلِ خَوْضِ الْخَائِضِینَ بِدَارِ اشْتِبَاکِ ظُلْمَةِ کُفْرٍ دَامِسٍ فَجَلَا غَوَاشِیَ أَظْلَامِ لُجِّیٍّ رَاکِدٍ بِتَفْصِیلِ آیَاتِهِ مِنْ بَعْدِ تَوْصِیلِ قَوْلِهِ وَ فَصَّلَ فِیهِ الْقَوْلَ لِلذَّاکِرِینَ بِمُحْکَمَاتٍ مِنْهُ بَیِّنَاتٍ وَ مُشْتَبِهَاتٍ یَتْبَعُهَا الزَّائِغُ قَلْبُهُ ابْتِغَاءَ التَّأْوِیلِ تَعَرُّضاً لِلْفِتَنِ وَ الْفِتَنُ مُحِیطَةٌ بِأَهْلِهَا وَ الْحَقُّ نَهْجٌ مُسْتَنِیرٌ مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ یُطِعِ اللَّهَ وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ یَسْتَحِقَّ الشُّکْرَ مِنَ اللَّهِ بِحُسْنِ الْجَزَاءِ وَ مَنْ یَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ یُعَایِنْ عُسْرَ الْحِسَابِ لَدَى اللِّقَاءِ قَضَاءً بِالْعَدْلِ عِنْدَ الْقِصَاصِ بِالْحَقِّ یَوْمَ إِفْضَاءِ الْخَلْقِ إِلَى الْخَالِقِ أَمَّا بَعْدُ فَمُنْصِتٌ سَامِعٌ لِوَاعِظٍ نَفَعَهُ إِنْصَاتُهُ وَ صَامِتٌ ذُو لُبٍّ شُغِلَ قَلْبُهُ بِالْفِکْرِ فِی أَمْرِ اللَّهِ حَتَّى أَبْصَرَ فَعَرَفَ فَضْلَ طَاعَتِهِ عَلَى مَعْصِیَتِهِ وَ شَرَفَ نَهْجِ ثَوَابِهِ عَلَى احْتِلَالٍ مِنْ عِقَابِهِ وَ مُخْبِرٌ النَّائِلُ رِضَاهُ عِنْدَ الْمُسْتَوْجِبِینَ غَضَبَهُ عِنْدَ تَزَایُلِ الْحِسَابِ وَ شَتَّى بَیْنَ الْخَصْلَتَیْنِ وَ بَعِیدٌ تَقَارُبُ مَا بَیْنَهُمَا أُوصِیکُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ بَارِئِ الْأَرْوَاحِ وَ فَالِقِ الْإِصْبَاحِ.
ابو زکریا گوید که امام على (علیه السّلام) در خطبه‌اى چنین فرمود: سپاس و ستایش خداى را. مى‌ستاییمش و منزهش مى‌داریم و به عظمت یادش مى‌کنیم آن سان که سزاى عظمت اوست. عظمتش را به بزرگى یاد مى‌کنیم به سبب جلالت ذات او. مى‌ستاییمش به یکتایى و خلوص و سپاسش مى‌داریم در برابر نیکى‌هایش در حق ما ستایندگان و ثناگویانش. از او آمرزش مى‌خواهیم تا خطاهاى ما ببخشاید و بخشایش او را مى‌طلبیم به سبب سنگینى بار گناهانمان. به خدا ایمان مى‌آوریم از روى یقین و از او راهنمایى مى‌خواهیم، آن رهنمود که ما را از هر گناه در امان نگاه دارد و از هر خطا برهاند. پناه مى‌بریم به خدا از گرفتار آمدن در تنگناهاى طریق پس از آنکه به راه گشاده قدم نهاده‌ایم؛ و این گرفتار آمدن بدان سبب است که نشانه‌هاى روشن راه هدایت را از دست نهاده باشیم و جامۀ ضلالت بر تن کرده باشیم و شهادت مى‌دهیم بى‌هیچ شک و تردیدى در برابر یقین خالصانه که خداى تعالى یکتاست، به وعدۀ خویش وفا مى‌کند، پیمانش استوار است، گفتارش راست است، او را در کار انبازى نیست و به خوارى نیفتد که نیازش به یاورى باشد. بزرگش مى‌داریم آن سان که در خور بزرگ داشتن اوست. خدایى جز او نیست پیروزمند و داناست؛ و شهادت مى‌دهیم که محمد (صلّى الله علیه و آله) از سوى او مبعوث شده و حامل وحى اوست و پیامبر اوست و به نور او روشنایى یافته. او را به رسالت فرستاد، اجابت‌کننده، اندرز دهنده، ادب‌کننده و پرهیزکار. با چراغهاى چون شهابها و با فروغى تابناک. محوکننده و زداینده آیینهاى باطل آن بیهوده‌گویان، در آن جامعه که تاریکى کفر آن را در خود پیچیده بود. پس پردۀ تاریکى به نیروى آیات واضح و روشن خود بردرید و پندگیرندگان را به آیات محکمات و آیات متشابهات به گفتار روشنگر خود، هدایت کرد. ولى جماعتى که در دلشان گونه‌اى بیمارى بود از پى متشابهات آیات رفتند تا با تأویل آنها فتنه‌ها برانگیزند. آنان که چنین مى‌کنند خود در مرکز فتنه‌اند و حال آنکه راه حق راهى است روشن و آنکه از پیامبر فرمان برد، چنان است که خدا را فرمان برده است و آنکه خدا را فرمان برد شایان این کرامت است که خدایش سپاس گوید و پاداش نیکش دهد؛ و هر که خدا و پیامبرش را نافرمانى کند در آن روز که مردم در محکمۀ عدل الهى گرد آیند به سختى از او حساب کشند.
اما بعد، آنکه خاموش باشد و به اندرز گوش فرا دهد خاموشیش سود کند و خردمند خاموش همواره دلش در اندیشۀ خداست تا دیدۀ باطنش بینا گردد و رجحان اطاعت بر معصیت بازشناسد و شرف و ارج راه ثوابش را بر گرفتار شدن به عذاب و مؤاخذت او دریابد و بنگرد که چگونه سر برافرازند آنان که مستوجب خشنودى او شده‌اند بر جماعتى که مستوجب عقاب او گشته‌اند. حقا که میان این دو گروه بس تفاوتهاست و فاصلۀ آنها از یکدیگر بسیار. وصیت مى‌کنم شما را به ترس از خداى آفرینندۀ جانها و برآرندۀ بامدادها.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٧٥، ص ٢، ح ٥٠
٥٣- تفسیر الْإِمَامِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْعَسْکَرِیِّ (ع): یَحْشُرُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ شَهْرَ رَمَضَانَ فِی أَحْسَنِ صُورَةٍ فَیُقِیمُهُ عَلَى تَلْعَةٍ لَا یَخْفَى عَلَى أَحَدٍ مِمَّنْ ضَمَّهُ ذَلِکَ الْمَحْشَرُ ثُمَّ یَأْمُرُ وَ یَخْلَعُ عَلَیْهِ مِنْ کِسْوَةِ الْجَنَّةِ وَ خِلَعِهَا وَ أَنْوَاعِ سُنْدُسِهَا وَ ثِیَابِهَا حَتَّى یَصِیرَ فِی الْعِظَمِ بِحَیْثُ لَا یَنْفُذُهُ بَصَرٌ وَ لَا یَعِی عِلْمَ مِقْدَارِهِ أُذُنٌ وَ لَا یَفْهَمُ کُنْهَهُ قَلْبٌ ثُمَّ یُقَالُ لِمُنَادٍ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ نَادِ فَیُنَادِی یَا مَعْشَرَ الْخَلَائِقِ أَ مَا تَعْرِفُونَ هَذَا فَیُجِیبُ الْخَلَائِقُ یَقُولُونَ بَلَى لَبَّیْکَ دَاعِیَ رَبِّنَا وَ سَعْدَیْکَ أَمَا إِنَّنَا لَا نَعْرِفُهُ فَیَقُولُ مُنَادِی رَبِّنَا هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ مَا أَکْثَرَ مَنْ سَعِدَ بِهِ وَ مَا أَکْثَرَ مَنْ شَقِیَ بِهِ أَلَا فَلْیَأْتِهِ کُلُّ مُؤْمِنٍ لَهُ مُعَظِّمٍ بِطَاعَةِ اللَّهِ فِیهِ فَلْیَأْخُذْ حَظَّهُ مِنْ هَذِهِ الْخِلَعِ فَتَقَاسَمُوهَا بَیْنَکُمْ عَلَى قَدْرِ طَاعَتِکُمْ لِلَّهِ وَ جِدِّکُمْ قَالَ فَیَأْتِیهِ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ کَانُوا لِلَّهِ مُطِیعِینَ فَیَأْخُذُونَ مِنْ تِلْکَ الْخِلَعِ عَلَى مَقَادِیرِ طَاعَتِهِمْ فِی الدُّنْیَا فَمِنْهُمْ
امام حسن عسکری علیه السّلام فرمودند: در روز قیامت خداوند ماه رمضان را به بهترین شکل محشور می کند و او را بر روی تلی قرار می دهد که بر هیچ یک از افرادی که در آن محشر حضور دارند پوشیده و پنهان نمی شود سپس دستور داده می شود پوششی از لباسهای بهشت، انواع سندس آن و پیراهن های آن را بر وی بپوشاند تا آن گاه که چنان عظیم گردد که هیچ یک از دیدگان در آن نفوذ نکند (قدرت دیدن ندارد) و هیچ گوشی توانایی درک شنیدن مقدارش را ندارد و هیچ قلبی نمی تواند حقیقت آن را دریابد، سپس به ندا دهنده از درون عرش می گوید: ندا ده! وی نیز فریاد بر می آورد: ای جمع بندگان و آفریدگان! آیا این را می شناسید؟ و خلایق به من می گویند: اجابت می کنیم تو را ای فراخواننده از سوی پروردگارمان و چه مبارک قدمی تو، ولی ما او را نمی شناسیم. آن گاه ندا دهنده می گوید: این ماه رمضان است چه بسیارند آنان که در آن به سعادت دست یافتند و چه بسیارند کسانی که در آن به شقاوت رسیدند. پس هر مؤمنی که به وسیله طاعت خداوند در آن ماه او را بزرگ داشت، بیاید و نصیب خود را از این لباس ها و خلعت های بهشتی بر دارد. سپس آنها را بین خود بر اساس طاعت تان از فرامین خدا و تلاش تان تقسیم کنید. گفت: مؤمنانی که اطاعت خدا را کرده بودند به نزد او می روند و ده هزار خلعت بر می دارند و برخی کمتر و یا بیشتر بر می دارند و خداوند آنها را به وسیله کرامات خویش مشرف (مفتخر) می کند. بدانید که گروهی هستند که آن خلعتها را بین خود رد و بدل می کنند و با خود می گویند: ما به خداوند ایمان داشتیم و به یگانگی او اعتقاد داشتیم و به فضیلت این ماه اعتراف می کنیم پس آن لباسها و خلعتها را می گیرند و می پوشند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٧، ص ١٩٠، ح ٥٣
قُنُوتُ الْإِمَامِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى ع: ... اللَّهُمَّ أَدِلْ لِأَوْلِیَائِکَ مِنْ أَعْدَائِکِ الظَّالِمِین ... َالَّذِین ... اتَّخَذُوا اللَّهُمَّ مَالَکَ دُوَلًا وَ عِبَادَکَ خَوَلًا وَ تَرَکُوا اللَّهُمَّ عَالِمَ أَرْضِکَ فِی بَکْمَاءَ عَمْیَاءَ ظَلْمَاءَ مُدْلَهِمَّةً فَأَعْیُنُهُمْ مَفْتُوحَةٌ وَ قُلُوبُهُمْ عَمِیَّةٌ وَ لَمْ تَبْقَ لَهُمُ اللَّهُمَّ عَلَیْکَ مِنْ حُجَّةٍ لَقَدْ حَذَّرْتَ اللَّهُمَّ عَذَابَکَ وَ بَیَّنْتَ نَکَالَکَ وَ وَعَدْتَ الْمُطِیعِینَ إِحْسَانَکَ وَ قَدَّمْتَ إِلَیْهِمْ بِالنُّذُرِ فَآمَنَتْ طَائِفَةٌ وَ أَیَّدْتَ اللَّهُمَّ الَّذِینَ آمَنُوا عَلَى عَدُوِّکَ وَ عَدُوِّ أَوْلِیَائِکَ فَأَصْبَحُوا ظاهِرِینَ وَ إِلَى الْحَقِّ دَاعِینَ وَ لِلْإِمَامِ الْمُنْتَظَرِ الْقَائِمِ بِالْقِسْطِ تَابِعِین ...
امام جواد علیه السلام در قنوت خود فرمودند: بار خدایا، دوستانت را بر دشمنان ستمگرت پیروز گردان ... همانان که ... اموال تو را در میان خود دست به دست چرخاندند و بندگانت را به بردگی گرفتند و جهان سرزمین تو را، بار خدایا، در کری و کوری و تاریکی شدید رها کردند، چشمانشان باز است و دلهایشان کور؛ و برای آنان، بار خدایا، بر تو حجّتی نمانده است؛ بار خدایا، تو آنان را از عذاب خود برحذر داشتی و کیفرت را برایشان روشن ساختی و به فرمانبرداران وعده احسانت را دادی و پیشاپیش به آنان هشدار دادی، پس طایفه ای ایمان آوردند ـ بار خدایا، کسانی را که ایمان آوردند در برابر دشمن خود و دشمن دوستانت تأیید فرما تا پیروز گردند و دعوتگر به سوی حق شوند و پیرو امام منتظری باشند که به عدالت قیام میکند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨٢، ص ٢٢٦
از اصحاب یمین و اهل نجات شدن
١٠٨٥٧- عَنْ أَحْمَدَ بْنِ رِبَاطٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ لِأَیِّ عِلَّةٍ إِذَا صَلَّى اثْنَانِ صَارَ التَّابِعُ عَلَى یَمِینِ الْمَتْبُوعِ قَالَ لِأَنَّهُ إِمَامُهُ وَ طَاعَةٌ لِلْمَتْبُوعِ وَ أَنَّ اللَّهَ جَعَلَ أَصْحَابَ الْیَمِینِ الْمُطِیعِینَ فَلِهَذِهِ الْعِلَّةِ یَقُومُ عَلَى یَمِینِ الْإِمَامِ دُونَ یَسَارِهِ.
احمد بن رباط، از امام صادق علیه السّلام نقل می کند، راوى مى‌گوید: محضر مبارکش عرض کردم: براى چه وقتى دو نفر با هم نماز مى‌خوانند تابع (مأموم) باید سمت راست متبوع (امام) بایستد؟ حضرت فرمودند: زیرا متبوع جلو او قرار دارد و اطاعت از فرد جلو حقّى است متعلّق به او و از طرفى حق تعالى مطیعین را اصحاب یمین و اهل نجات قرار داده است لذا به خاطر این علّت مأموم در سمت راست امام مى‌ایستد نه چپ او.
وسائل الشیعة، ج ٨، ص ٣٤٣، ح ١٠٨٥٧
رُوِیَ عَن رَسُولِ اللّه صَلّى اللهُ عَلَیهِ و آلهِ أَنَّهُ قَالَ: ... یَا مَنْ طَاعَتُهُ نَجَاةٌ لِلْمُطِیعِینَ یَا مَنْ بَابُهُ مَفْتُوحٌ لِلطَّالِبِینَ یَا مَنْ سَبِیلُهُ وَاضِحٌ لِلْمُنِیبِینَ یَا مَنْ آیَاتُهُ بُرْهَانٌ لِلنَّاظِرِینَ یَا مَنْ کِتَابُهُ تَذْکِرَةٌ لِلْمُتَّقِینَ یَا مَنْ رِزْقُهُ عُمُومٌ لِلطَّائِعِینَ وَ الْعَاصِینَ یَا مَنْ رَحْمَتُهُ قَرِیبٌ مِنَ الْمُحْسِنِینَ ...
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در یکی از دعاهای خود فرمودند: ... ای کسی که اطاعت از او نجات است برای اطاعت کنندگان؛ ای کسی که در او باز است برای طلب کنندگان؛ ای کسی که راه او واضح است برای توبه کنندگان؛ ای کسی که نشانه های او دلیل است برای نظکنندگان؛ ای کسی که کتاب او یادآوری است برای متقین؛ ای کسی که روزی او عمومی است برای اطاعت کنندگان و سرپیچی کنندگان؛ ای کسی که رحمت او نزدیک است برای نیکوکاران ...
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٩١، ص ٣٩٤
بهشت
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): ... وَ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبِیّاً لَقَدْ رَأَیْتُ شَجَرَةَ طُوبَى تَرْتَفِعُ أَغْصَانُهَا وَ تَرْفَعُ الْمُتَعَلِّقِینَ بِهَا إِلَى الْجَنَّةِ وَ رَأَیْتُ مِنْهُمْ مَنْ تَعَلَّقَ مِنْهَا بِغُصْنٍ وَ مِنْهُمْ مَنْ تَعَلَّقَ بِغُصْنَیْنِ أَوْ بِأَغْصَانٍ عَلَى حَسَبِ اشْتِمَالِهِمْ عَلَى الطَّاعَاتِ ...
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در حدیثی مفصل فرمودند: قسم به کسی که محمد (ص) را به حق مبعوث کرد هرآینه دیدم درخت طوبی را که شاخه هایش بلند می شوند و متصل شدگان به آن را به سوی بهشت بالا می برند و کسی از آنها را دیدم که به یک شاخه چسبیده و کسی از آنها که به دو شاخه یا چند شاخه بر حسب اطاعاتشان چسبیده اند ...
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٦٨، ح ١١١
١٠- عُدَّةُ الدَّاعِی، رَوَى الْحَسَنُ بْنُ أَبِی الْحَسَنِ الدَّیْلَمِیُّ عَنْ وَهْبِ بْنِ مُنَبِّهٍ قَالَ: أَوْحَى اللَّهُ إِلَى دَاوُدَ ع یَا دَاوُدُ مَنْ أَحَبَّ حَبِیباً صَدَّقَ قَوْلَهُ وَ مَنْ رَضِیَ بِحَبِیبٍ رَضِیَ فِعْلَهُ وَ مَنْ وَثِقَ بِحَبِیبٍ اعْتَمَدَ عَلَیْهِ وَ مَنِ اشْتَاقَ إِلَى حَبِیبٍ جَدَّ فِی السَّیْرِ إِلَیْهِ یَا دَاوُدُ ذِکْرِی لِلذَّاکِرِینَ وَ جَنَّتِی لِلْمُطِیعِینَ وَ حُبِّی لِلْمُشْتَاقِینَ وَ أَنَا خَاصَّةً لِلْمُحِبِّینَ وَ قَالَ سُبْحَانَهُ أَهْلُ طَاعَتِی فِی ضِیَافَتِی وَ أَهْلُ شُکْرِی فِی زِیَادَتِی وَ أَهْلُ ذِکْرِی فِی نِعْمَتِی وَ أَهْلُ مَعْصِیَتِی لَا أُویِسُهُمْ مِنْ رَحْمَتِی إِنْ تَابُوا فَأَنَا حَبِیبُهُمْ وَ إِنْ دَعَوْا فَأَنَا مُجِیبُهُمْ وَ إِنْ مَرِضُوا فَأَنَا طَبِیبُهُمْ أُدَاوِیهِمْ بِالْمِحَنِ وَ الْمَصَائِبِ لِأُطَهِّرَهُمْ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعَایِبِ.
در احادیث قدسی خداى تعالى بداود وحى فرستاد: اى داود! هر که دوست دارد دوستى را گفتارش را تصدیق میکند و هر که به دوستى خوشنود شود به کردارش هم خوشنود مى‌شود و هر که بدوستى اطمینان دارد باید بر او اعتماد داشته باشد و هر که فریفته‌ى دوستى باشد باید کوشش کند در رفتن به سوى او. اى داود یاد من براى ذاکران است و بهشتم براى اطاعت‌کنندگان، دوستیم براى مشتاقان و من به محبّان اختصاص دارم.
و خدای سبحان فرمود: اهل طاعت من در میهمانى منند و سپاسگزاران در فراوانى من و یادکنندگانم در نعمت من و اهل معصیت خود را از رحمت خویش ناامید نمى‌کنم اگر بر گشتند من دوست آنانم، اگر مرا بخوانند پاسخ دهنده‌ى ایشانم. اگر بیمار شوند من طبیب آنانم آنان را با گرفتاریها و مصیبت‌ها مداوا مى‌کنم تا ایشان را از گناهان و عیبها پاک نمایم.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٧٤، ص ٤٢، ح ١٠
٩- تفسیر القمی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدٍ أَنَّ یَحْیَى بْنَ أَکْثَمَ سَأَلَ مُوسَى بْنَ مُحَمَّدٍ عَنْ مَسَائِلَ وَ فِیهَا أَخْبِرْنَا عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً فَهَلْ یُزَوِّجُ اللَّهُ عِبَادَهُ الذُّکْرَانَ وَ قَدْ عَاقَبَ قَوْماً فَعَلُوا ذَلِکَ فَسَأَلَ مُوسَى أَخَاهُ أَبَا الْحَسَنِ الْعَسْکَرِیَّ ع وَ کَانَ مِنْ جَوَابِ أَبِی الْحَسَنِ أَمَّا قَوْلُهُمْ أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یُزَوِّجُ ذُکْرَانَ الْمُطِیعِینَ إِنَاثاً مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ إِنَاثَ الْمُطِیعَاتِ مِنَ الْإِنْسِ ذُکْرَانَ الْمُطِیعِینَ وَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ یَکُونَ الْجَلِیلُ عَنَى مَا لَبَّسْتَ عَلَى نَفْسِکَ تَطْلُبُ الرُّخْصَةَ لِارْتِکَابِ الْمَأْثَمِ فَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ یَلْقَ أَثاماً یُضاعَفْ لَهُ الْعَذابُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ یَخْلُدْ فِیهِ مُهاناً إِنْ لَمْ یَتُب.
محمّدبن‌سعید گوید: یحیی‌بن‌اکثم از موسی‌بن‌محمّد [برادر امام هادی (علیه السلام)] سؤالاتی کرد و در ضمن آنها گفت: «به من بگو درباره‌ی این کلام خدا: أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً؛ آیا خدا بنده‌های نرش را با هم تزویج میکند، با اینکه قوم لوط را به خاطر آن کیفر داد»؟ و موسی از برادرش امام هادی (علیه السلام) پرسید و امام در جوابش درباره‌ی کلام خداوند: أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً فرمود: خداوند به مردهای فرمانبر ماده‌هایی از حور العین تزویج میکند و زنان فرمانبر را به مردان فرمانبر تزویج میکند؛ و معاذ اللَّه که خداوند قصد کند آنچه را تو از روی اشتباه برای رخصت جستن در این کار زشت در خاطر گرفتی. هرکس چنین کند، مجازات سختی خواهد دید! عذاب او در قیامت مضاعف می‌گردد و همیشه با خواری در آن خواهد ماند! (فرقان/۶۹-۶۸) [البته] اگر توبه نکند.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٧٦، ص ٦٦، ح ٩
قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدُ الْمُوَحِّدِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ مَا عَبَدْتُکَ خَوْفاً مِنْ نَارِکَ وَ لَا طَمَعاً فِی جَنَّتِکَ لَکِنْ وَجَدْتُکَ أَهْلًا لِلْعِبَادَةِ فَعَبَدْتُک وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْ مِنَ اللَّهِ سِوَى کَوْنِهِ إِلَهاً صَانِعاً لِلْعَالَمِ قَادِراً قَاهِراً عَالِماً وَ أَنَّ لَهُ جَنَّةً یُنْعِمُ بِهَا الْمُطِیعِینَ وَ نَاراً یُعَذِّبُ بِهَا الْعَاصِینَ فَعَبَدَهُ لِیَفُوزَ بِجَنَّتِهِ أَوْ یَکُونَ لَهُ النَّجَاةُ مِنْ نَارِهِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ تَعَالَى بِعِبَادَتِهِ وَ طَاعَتِهِ الْجَنَّةَ وَ أَنْجَاهُ مِنَ النَّارِ لَا مَحَالَةَ.
امام على علیه السلام فرمودند: خدایا تو را نه به طمع بهشتت پرستیدم و نه از هراس دوزخت، لیکن تو را شایسته پرستش یافتم و پرستیدمت؛ و هر که نشناسد خدا را جز اینکه او خدایی است که آفریده عالم را با قدرت و قهاریت و علم و اینکه برای اوست بهشتی که مطیعان را نعمت می بخشد و آتشی که معصیت کاران را عذاب می کند پس عبادت کند او را برای اینکه به بهشتش رستگار شود یا برای او نجات از آتشش باشد، خدای تعالی او را به عبادت و طاعتش به بهشت وارد می کند و او را ناگزیر از آتش نجات دهد.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٦٧، ص ١٨٦
تکریم الهی
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): ... طُوبَى لِلْمُطِیعِینَ کَیْفَ یُکْرِمُهُمُ اللَّهُ بِمَلَائِکَتِهِ وَ الْوَیْلُ لِلْفَاسِقِینَ کَیْفَ یَخْذُلُهُمُ اللَّهُ وَ یَکِلُهُمْ إِلَى شَیَاطِینِهِمْ ...
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در حدیثی مفصل فرمودند: ... خوشا به حال اطاعت کنندگان که چگونه خدا آنها را با فرشتگان تکریم می کند و وای بر فاسقین که چگونه خدا آنها را خوار می گرداند و همراه شیطانهایشان قرار می دهد
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٨، ص ١٦٩، ح ١١١
رسیدن به خدا
٢٣- إِرْشَادُ الْقُلُوبِ، رُوِیَ أَنَّ اللَّهَ أَوْحَى إِلَى دَاوُدَ ع مَنْ أَحَبَّ حَبِیباً صَدَّقَ قَوْلَهُ وَ مَنْ آنَسَ بِحَبِیبٍ قَبِلَ قَوْلَهُ وَ رَضِیَ فِعْلَهُ وَ مَنْ وَثِقَ بِحَبِیبٍ اعْتَمَدَ عَلَیْهِ وَ مَنِ اشْتَاقَ إِلَى حَبِیبٍ جَدَّ فِی السَّیْرِ إِلَیْهِ یَا دَاوُدُ ذِکْرِی لِلذَّاکِرِینَ وَ جَنَّتِی لِلْمُطِیعِینَ وَ زِیَارَتِی لِلْمُشْتَاقِینَ وَ أَنَا خَاصَّةً لِلْمُطِیعِینَ.
خداوند در حدیث قدسی به حضرت داوود علیه السّلام وحى کرد: هر که کسى را دوست بدارد با وى انس مى‌گیرد و هر که با دوستى انس بگیرد کلامش را تصدیق مى‌کند و از کار او خرسند است و کسى که به دوستى اعتماد نمود به او تکیه مى‌کند و کسى که مشتاق و شیفته دوست باشد در رسیدن به او شتاب مى‌نماید. اى داوود! من ذاکران را یاد مى‌کنم و بهشت من از آن مطیعان من است و وصال من از آن شیفتگان من است و من به مطیعان اختصاص دارم.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ١٤، ص ٤٠، ح ٢٣
متفرقات
قَالَ عَلِیُّ بْنِ الْحُسَیْن (ع) الْمُنَاجَاةُ السَّابِعَةُ مُنَاجَاةُ الْمُطِیعِینَ لِلَّهِ لِیَوْمِ الْخَمِیسِ: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ إِلَهِی أَلْهِمْنَا طَاعَتَکَ وَ جَنِّبْنَا مَعَاصِیَکَ وَ یَسِّرْ لَنَا بُلُوغَ مَا نَتَمَنَّى مِنِ ابْتِغَاءِ رِضْوَانِکَ وَ أَحْلِلْنَا بُحْبُوحَةَ جِنَانِکَ وَ اقْشَعْ عَنْ بَصَائِرِنَا سَحَابَ الِارْتِیَابِ وَ اکْشِفْ عَنْ قُلُوبِنَا أَغْشِیَةَ الْمِرْیَةِ وَ الْحِجَابِ وَ أَزْهِقِ الْبَاطِلَ عَنْ ضَمَائِرِنَا وَ أَثْبِتِ الْحَقَّ فِی سَرَائِرِنَا فَإِنَّ الشُّکُوکَ وَ الظُّنُونَ لَوَاقِحُ الْفِتَنِ وَ مُکَدِّرَةٌ لِصَفْوِ الْمَنَائِحِ وَ الْمِنَنِ اللَّهُمَّ احْمِلْنَا فِی سُفُنِ نَجَاتِکَ وَ مَتِّعْنَا بِلَذِیذِ مُنَاجَاتِکَ وَ أَوْرِدْنَا حِیَاضَ حُبِّکَ وَ أَذِقْنَا حَلَاوَةَ وُدِّکَ وَ قُرْبِکَ وَ اجْعَلْ جِهَادَنَا فِیکَ وَ هَمَّنَا فِی طَاعَتِکَ وَ أَخْلِصْ نِیَّاتِنَا فِی مُعَامَلَتِکَ فَإِنَّا بِکَ وَ لَکَ وَ لَا وَسِیلَةَ لَنَا إِلَیْکَ إِلَّا بِکَ إِلَهِی اجْعَلْنِی مِنَ الْمُصْطَفَیْنَ الْأَخْیارِ وَ أَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ الْأَبْرَارِ السَّابِقِینَ إِلَى الْمَکْرُمَاتِ الْمُسَارِعِینَ إِلَى الْخَیْرَاتِ الْعَامِلِینَ لِلْبَاقِیَاتِ الصَّالِحَاتِ السَّاعِینَ إِلَى رَفِیعِ الدَّرَجَاتِ إِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ بِالْإِجَابَةِ جَدِیرٌ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
مناجات هفتم از مناجات خمس عشر، مناجات مطیعین از امام سجاد علیه السّلام: خدایا، طاعت و بندگی ات را به قلب ما الهام کن و عصیانت را از ما دور ساز و راه وصول به آنچه را آرزومندیم از رضای تو برای ما فراهم ساز و ما را در میان بهشت جاودان منزل ده و از برابر چشم بصیرت ما ابرهای تیره شک را بردار و از دل های ما پرده های ظلمانی تردید و حجاب را دور ساز و باطل را از باطن ما برطرف ساز و حقیقت را در درون ما مستقر گردان؛ همانا شک ها و گمان های فاسد آبستن فتنه ها هستند و صفای نعمت ها و بخشش هایت را مکدر و ناگوار می سازند. خدایا، ما را در کشتی های نجات خود بنشان و با لذت مناجات خود کامیاب گردان و بر جویبارهای محبتت وارد ساز و به ما شیرینی مقام قرب و دوستی ات را بچشان و جهد و کوشش ما را در [راه معرفت] خود قرار ده و همت ما را به طاعت خود مصروف دار و نیت ما را در معامله با خودت خالص گردان که وجود ما به تو قائم است و از توایم و وسیله ای به سوی تو جز تو نداریم. خدایا، مرا در زمره برگزیدگان و خوبان قرار ده و به نیکان و صالحان ملحق ساز. همانان که به مقامات متعالی سبقت جسته اند و به سوی اعمال خیر می شتابند و به کارهای شایسته و ماندگار می پردازند و در رسیدن به درجات رفیع (بهشت رضوان) می کوشند. (ای خدای بنده نواز، دعایم را اجابت کن) که البته تو بر هر چیز قادری و شایسته اجابت دعای بندگان خود هستی، به حق رحمتت ای ارحم الراحمین.
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ٩١، ص ١٤٧
