احادیث روزه - بخش ٥
این روایات در موضوعاتی غیر از احکام روزه است موضوعاتی مانند اهمیت روزه، اثرات روزه، روزه های مستحبی، روزه های ممنوعه و ... که در پنج بخش ارائه گردیده است.
موضوعات بخش ٥
روزه‌های ممنوعه: روزه روز عاشورا- روزه سکوت- روزه نذر حرام- روزه همه سال-
متفرقات: تعداد روزهای ماه رمضان- افطاری دادن به روزه‌دار- خوردن روزه به خاطر دعوت برادر دینی- روزه کودک- اجازه برای روزه- روزه در زمستان- خواب قیلوله روزه دار- مشاهده غذا خوردن دیگران- دلیل قوت روزه دار-
کلمه «صوم» و «صیام» در کتابهای «الکافی»، «وسائل الشیعه»، «تصنیف غرر الحکم و درر الکلم» بررسی شد.
روزه‌های ممنوعه
روزه روز عاشورا
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ وَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالا لَا تَصُمْ فِی یَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ لَا عَرَفَةَ بِمَکَّةَ وَ لَا فِی الْمَدِینَةِ وَ لَا فِی وَطَنِکَ وَ لَا فِی مِصْرٍ مِنَ الْأَمْصَارِ
امام باقر و امام صادق علیهما السّلام فرمودند: روز عاشورا و روز عرفه را نه در مکّه، نه در مدینه، نه در وطن خود و نه در شهرى از شهرها روزه مگیر.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٤٦، ح ٣
عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءِ قَالَ حَدَّثَنِی نَجَبَةُ بْنُ الْحَارِثِ الْعَطَّارُ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع- عَنْ صَوْمِ یَوْمِ عَاشُورَاءَ فَقَالَ صَوْمٌ مَتْرُوکٌ بِنُزُولِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ الْمَتْرُوکُ بِدْعَةٌ قَالَ نَجَبَةُ فَسَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع مِنْ بَعْدِ أَبِیهِ ع عَنْ ذَلِکَ فَأَجَابَنِی بِمِثْلِ جَوَابِ أَبِیهِ ثُمَّ قَالَ أَمَا إِنَّهُ صَوْمُ یَوْمٍ مَا نَزَلَ بِهِ کِتَابٌ وَ لَا جَرَتْ بِهِ سُنَّةٌ إِلَّا سُنَّةُ آلِ زِیَادٍ بِقَتْلِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمَا.
حسن بن على وشاء گوید: نجبة بن حارث عطّار به من گفت: از امام باقر علیه السّلام در مورد روزه عاشورا سؤال کردم. فرمود: با فرود آمدن روزه ماه رمضان، روزه روز عاشورا متروک است و روزه متروک بدعت است.
نجبه گوید: پس از امام باقر علیه السّلام از امام صادق علیه السّلام در این مورد پرسیدم. آن حضرت نیز همین پاسخ را داد. آن‌گاه فرمود: آن روزهاى است که نه در کتاب در مورد آن نازل شده و نه سنّت بر آن جارى گشته است، مگر سنّت آل زیاد که به کشتن حسین بن على علیهما السّلام جارى شده است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٤٦، ح ٤
٥- عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى بْنِ عُبَیْدٍ قَالَ حَدَّثَنِی جَعْفَرُ بْنُ عِیسَى أَخُوهُ قَالَ: سَأَلْتُ الرِّضَا ع عَنْ صَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ مَا یَقُولُ النَّاسُ فِیهِ فَقَالَ عَنْ صَوْمِ ابْنِ مَرْجَانَةَ تَسْأَلُنِی ذَلِکَ یَوْمٌ صَامَهُ الْأَدْعِیَاءُ مِنْ آلِ زِیَادٍ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ ع وَ هُوَ یَوْمٌ یَتَشَأَّمُ بِهِ آلُ مُحَمَّدٍ ص وَ یَتَشَأَّمُ بِهِ أَهْلُ الْإِسْلَامِ وَ الْیَوْمُ الَّذِی یَتَشَأَّمُ بِهِ أَهْلُ الْإِسْلَامِ لَا یُصَامُ وَ لَا یُتَبَرَّکُ بِهِ وَ یَوْمُ الْإِثْنَیْنِ یَوْمُ نَحْسٍ قَبَضَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهِ نَبِیَّهُ وَ مَا أُصِیبَ آلُ مُحَمَّدٍ إِلَّا فِی یَوْمِ الْإِثْنَیْنِ فَتَشَأَّمْنَا بِهِ وَ تَبَرَّکَ بِهِ عَدُوُّنَا وَ یَوْمُ عَاشُورَاءَ قُتِلَ الْحُسَیْنُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَ تَبَرَّکَ بِهِ ابْنُ مَرْجَانَةَ وَ تَشَأَّمَ بِهِ آلُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِمْ فَمَنْ صَامَهُمَا أَوْ تَبَرَّکَ بِهِمَا لَقِیَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى مَمْسُوخَ الْقَلْبِ وَ کَانَ حَشْرُهُ مَعَ الَّذِینَ سَنُّوا صَوْمَهُمَا وَ التَّبَرُّکَ بِهِمَا.
جعفر بن عیسى گوید: از امام رضا علیه السّلام در مورد روزه روز عاشورا و آن‌چه مردم (اهل تسنن) درباره آن مى‌گویند، پرسیدم.
فرمود: از روزه فرزند مرجانه مى‌پرسى؟ آن روزى است که زنازادگان آل زیاد براى کشتن حسین علیه السّلام روزه گرفتند و آن روزى است که آل محمّد علیهم السّلام آن را شوم مى‌شمارند، مسلمانان آن را شوم مى‌شمارند و روزى را که مسلمانان شوم بشمارند، نباید روزه گرفت و به آن تبرّک جست.
و روز دوشنبه، روز نحس است که در آن روز خداوند عزّ و جلّ جان پیامبر خود را قبض کرد، مصایبى که بر آل محمّد علیهم السّلام رسید در روز دوشنبه بود.
ما آن روز را شوم مى‌دانیم و دشمن ما به آن روز تبرّک مى‌جوید.
و در روز عاشورا امام حسین صلوات اللّه علیه کشته شد و فرزند مرجانه آن را متبرّک شمرد و آل محمّد صلى اللّه علیهم آن را شوم شمردند.
ازاین‌رو کسى که آن دو روز را (دوشنبه و عاشورا) روزه بگیرد، یا آنها را متبرّک شمارد، خداوند تبارک و تعالى را با قلب مسخ شده ملاقات خواهد نمود و حشر او با کسانى خواهد بود که روزه آن دو روز را سنّت شمرده و به آنها تبرّک جسته‌اند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٤٦، ح ٥
٧- وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ عَبْدِ الْمَلِکِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ صَوْمِ تَاسُوعَاءَ وَ عَاشُورَاءَ مِنْ شَهْرِ الْمُحَرَّمِ فَقَالَ تَاسُوعَاءُ یَوْمٌ حُوصِرَ فِیهِ الْحُسَیْنُ ع وَ أَصْحَابُهُ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ بِکَرْبَلَاءَ وَ اجْتَمَعَ عَلَیْهِ خَیْلُ أَهْلِ الشَّامِ وَ أَنَاخُوا عَلَیْهِ وَ فَرِحَ ابْنُ مَرْجَانَةَ وَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ بِتَوَافُرِ الْخَیْلِ وَ کَثْرَتِهَا وَ اسْتَضْعَفُوا فِیهِ الْحُسَیْنَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَ أَصْحَابَهُ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ أَیْقَنُوا أَنْ لَا یَأْتِیَ الْحُسَیْنَ ع نَاصِرٌ وَ لَا یُمِدَّهُ أَهْلُ الْعِرَاقِ بِأَبِی الْمُسْتَضْعَفُ الْغَرِیبُ ثُمَّ قَالَ وَ أَمَّا یَوْمُ عَاشُورَاءَ فَیَوْمٌ أُصِیبَ فِیهِ الْحُسَیْنُ ع صَرِیعاً بَیْنَ أَصْحَابِهِ وَ أَصْحَابُهُ صَرْعَى حَوْلَهُ عُرَاةً أَ فَصَوْمٌ یَکُونُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ کَلَّا وَ رَبِّ الْبَیْتِ الْحَرَامِ مَا هُوَ یَوْمَ صَوْمٍ وَ مَا هُوَ إِلَّا یَوْمُ حُزْنٍ وَ مُصِیبَةٍ دَخَلَتْ عَلَى أَهْلِ السَّمَاءِ وَ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ یَوْمُ فَرَحٍ وَ سُرُورٍ- لِابْنِ مَرْجَانَةَ وَ آلِ زِیَادٍ وَ أَهْلِ الشَّامِ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَ عَلَى ذُرِّیَّاتِهِمْ وَ ذَلِکَ یَوْمٌ بَکَتْ عَلَیْهِ جَمِیعُ بِقَاعِ الْأَرْضِ خَلَا بُقْعَةِ الشَّامِ فَمَنْ صَامَهُ أَوْ تَبَرَّکَ بِهِ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ آلِ زِیَادٍ مَمْسُوخُ الْقَلْبِ مَسْخُوطٌ عَلَیْهِ وَ مَنِ ادَّخَرَ إِلَى مَنْزِلِهِ ذَخِیرَةً أَعْقَبَهُ اللَّهُ تَعَالَى نِفَاقاً فِی قَلْبِهِ إِلَى یَوْمِ یَلْقَاهُ وَ انْتَزَعَ الْبَرَکَةَ عَنْهُ وَ عَنْ أَهْلِ بَیْتِهِ وَ وُلْدِهِ وَ شَارَکَهُ الشَّیْطَانُ فِی جَمِیعِ ذَلِکَ.
عبد الملک گوید: از امام صادق علیه السّلام در مورد روزه تاسوعا و عاشورا ماه محرم پرسیدم.
فرمود: تاسوعا روزى است که امام حسین علیه السّلام و یارانش - رضى اللّه عنهم - در کربلا محاصره شدند و آن روز لشکریان شام گرد هم آمدند و عرصه را به آن حضرت سخت گرفتند. ابن مرجانه و عمر بن سعد به انبوه لشکر خود خوشحال شدند. در آن روز امام حسین علیه السّلام و یارانش - رضى اللّه عنهم - را ناتوان نمودند و یقین کردند که هیچ یار و یاورى بر امام علیه السّلام نخواهد آمد و مردم عراق آن بزرگوار را یارى نخواهند کرد، پدرم فداى آن ناتوان غریب!
سپس فرمود: روز عاشورا، روزى است که امام حسین علیه السّلام کشته شد و در میان یاران خود بر زمین افتاد و یاران حضرتش پیرامون او با تنهاى برهنه بر زمین افتاده بودند. آیا مى‌توان در چنین روزى روزه گرفت؟
هرگز، به پروردگار بیت الحرام سوگند! عاشورا، روز روزه نیست. آن روز، روز اندوه و مصیبت آسمانیان، زمینیان و همه مؤمنان است و روز خوشحالى و سرور ابن مرجانه و آل زیاد و شامیان است که خداوند بر آنها و فرزندان آنها خشم خواهد نمود. آن روزى است که همه سرزمین‌ها - جز سرزمین شام - گریه کردند.
ازاین‌رو، کسى که آن روز را مبارک شمارد، خداوند با آل زیاد با قلب مسخ شده و غضب شده محشور خواهد کرد و کسى که در آن روز توشه‌اى به خانواده‌اش ذخیره نماید خداوند تا روز ملاقات خود، قلب او را به نفاق مبتلا خواهد ساخت و برکت را از او و خانواده و فرزندانش برخواهد داشت و شیطان را در همه آنها شریک خواهد ساخت.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٤٧، ح ٧
روزه سکوت
عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ ع فِی وَصِیَّةِ النَّبِیِّ ص لِعَلِیٍّ ع قَالَ: وَ لَا صَمْتَ یَوْماً إِلَى اللَّیْلِ إِلَى أَنْ قَالَ وَ صَوْمُ الصَّمْتِ حَرَامٌ.
در وصیت پیامبر (ص) به علی (ع) فرمودند: نیست سکوت روز تا شب تا اینکه فرمودند: و روزه سکوت حرام است.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٥٢٣، ح ١٤٠٢٥
روزه نذر حرام
عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ ع فِی وَصِیَّةِ النَّبِیِّ ص لِعَلِیٍّ ع قَالَ: وَ صَوْمُ نَذْرِ الْمَعْصِیَةِ حَرَامٌ.
در وصیت پیامبر (ص) به علی (ع) فرمودند: و روزه نذر در گناه حرام است.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٥٢٥، ح ١٤٠٢٨
روزه همه سال
عَنْ زُرَارَةَ أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ صَوْمِ الدَّهْرِ فَقَالَ لَمْ یَزَلْ مَکْرُوهاً.
زراره گوید: از امام صادق علیه السّلام درباره روزه دهر پرسیدم. فرمود: من همواره آن را ناپسند مى‌دانم. (روزه دهر، روزه گرفتن در همه ایام سال است.)
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٥٢٥، ح ١٤٠٣٠
عَنِ الزُّهْرِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فِی حَدِیثٍ قَالَ: وَ صَوْمُ الدَّهْرِ حَرَامٌ.
امام سجاد علیه السّلام فرمودند: روزه دهر حرام است.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٥٢٥، ح ١٤٠٣١
عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ صَوْمِ الدَّهْرِ فَکَرِهَهُ وَ قَالَ لَا بَأْسَ أَنْ یَصُومَ یَوْماً وَ یُفْطِرَ یَوْماً.
سماعه گوید: از امام علیه السّلام در مورد روزه دهر پرسیدم. حضرتش آن را ناپسند دانست و فرمود: اشکالى ندارد که انسان یک روز را روزه بدارد و روز دیگر افطار نماید.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٥٢٦، ح ١٤٠٣٤
متفرقات
تعداد روزهای ماه رمضان
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: شَهْرُ رَمَضَانَ ثَلَاثُونَ یَوْماً لَا یَنْقُصُ أَبَداً
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: ماه رمضان سی روز است و هیچ گاه کم نمی شود.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٧٨، ح ١
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى خَلَقَ الدُّنْیَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اخْتَزَلَهَا عَنْ أَیَّامِ السَّنَةِ وَ السَّنَةُ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ أَرْبَعٌ وَ خَمْسُونَ یَوْماً- شَعْبَانُ لَا یَتِمُ أَبَداً رَمَضَانُ لَا یَنْقُصُ وَ اللَّهِ أَبَداً وَ لَا تَکُونُ فَرِیضَةٌ نَاقِصَةً إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ- وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ (البقرة: ١٨١) وَ شَوَّالٌ تِسْعَةٌ وَ عِشْرُونَ یَوْماً وَ ذُو الْقَعْدَةِ ثَلَاثُونَ یَوْماً لِقَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثِینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً (الأعراف: ١٤٢) وَ ذُو الْحِجَّةِ تِسْعَةٌ وَ عِشْرُونَ یَوْماً وَ الْمُحَرَّمُ ثَلَاثُونَ یَوْماً ثُمَّ الشُّهُورُ بَعْدَ ذَلِکَ شَهْرٌ تَامٌّ وَ شَهْرٌ نَاقِصٌ.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: همانا خدا تبارک و تعالى دنیا را در شش روز آفرید و آنها را از روزهاى سال برکنار کرد، و سال، سیصد و پنجاه و چهار روز شد. شعبان هرگز تمام نیست و رمضان به خدا هرگز کم نشود. همانا خدای عزوجل می فرماید: « وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّةَ » و شوال بیست و نه روز است و ذی قعده سی روز است زیرا خدای عزوجل می فرماید: « وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثِینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً » و ذی الحجه بیست و نه روز است و محرم سی روز است سپس ماههای بعد از آن یک ماه تام است و یک ماه ناقص.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٧٨، ح ٢
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: شَهْرُ رَمَضَانَ ثَلَاثُونَ یَوْماً لَا یَنْقُصُ وَ اللَّهِ أَبَداً.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: ماه رمضان سی روز است و به خدا هیچ گاه کم نمی شود.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٧٩، ح ٣
افطاری دادن به روزه‌دار
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ فَطَّرَ صَائِماً فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ.
امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس روزه داری را افطار دهد، برای او هم مثل اجر روزه دار است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٦٨، ح ١
عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى ع قَالَ: فِطْرُکَ أَخَاکَ الصَّائِمَ أَفْضَلُ مِنْ صِیَامِکَ.
امام کاظم علیه السلام فرمودند: افطارى دادن به برادر روزه‌دارت از روزهات بهتر است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٦٨، ح ٢
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِیهِ ع قَالَ: دَخَلَ سَدِیرٌ عَلَى أَبِی ع فِی شَهْرِ رَمَضَانَ فَقَالَ یَا سَدِیرُ هَلْ تَدْرِی أَیُّ اللَّیَالِی هَذِهِ فَقَالَ نَعَمْ فِدَاکَ أَبِی هَذِهِ لَیَالِی شَهْرِ رَمَضَانَ فَمَا ذَاکَ فَقَالَ لَهُ أَ تَقْدِرُ عَلَى أَنْ تُعْتِقَ فِی کُلِّ لَیْلَةٍ مِنْ هَذِهِ اللَّیَالِی عَشْرَ رَقَبَاتٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ فَقَالَ لَهُ سَدِیرٌ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی لَا یَبْلُغُ مَالِی ذَاکَ فَمَا زَالَ یَنْقُصُ حَتَّى بَلَغَ بِهِ رَقَبَةً وَاحِدَةً فِی کُلِّ ذَلِکَ یَقُولُ لَا أَقْدِرُ عَلَیْهِ فَقَالَ لَهُ فَمَا تَقْدِرُ أَنْ تُفَطِّرَ فِی کُلِّ لَیْلَةٍ رَجُلًا مُسْلِماً فَقَالَ لَهُ بَلَى وَ عَشَرَةً فَقَالَ لَهُ أَبِی ع فَذَاکَ الَّذِی أَرَدْتُ یَا سَدِیرُ إِنَّ إِفْطَارَکَ أَخَاکَ الْمُسْلِمَ یَعْدِلُ رَقَبَةً مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ ع.
امام صادق علیه السّلام فرمود: سدیر در ماه رمضان حضور پدرم علیه السّلام شرف‌یاب شد، پدرم فرمود: اى سدیر! آیا مى‌دانى این شب‌ها چه شب‌هایى هستند؟
گفت: آرى، فدایت شوم! شب‌هاى ماه رمضان است، نظر شما چیست؟
فرمود: آیا مى‌توانى در هر شبى از این شب‌ها ده بنده از فرزندان اسماعیل علیه السّلام را آزاد کنى؟
سدیر گفت: پدر و مادرم به فدایت! من این قدر توان ندارم.
پدرم پیوسته از شمار آن بندگان مى‌کاست تا به یک بنده رسید، سدیر در هر نوبت مى‌گفت: توانایى آن را ندارم.
فرمود: مى‌توانى در هر شب یک مرد مسلمان را افطارى بدهى؟
گفت: چرا، ده نفر مى‌توانم افطارى دهم.
آن‌گاه پدرم علیه السّلام به او فرمود: منظور من همین بود اى سدیر! زیرا افطارى دادن تو به برادر مسلمانت با آزاد کردن بنده‌اى از فرزندان اسماعیل علیه السّلام برابر است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٦٨، ح ٤
خوردن روزه به خاطر دعوت برادر دینی
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِفْطَارُکَ لِأَخِیکَ الْمُؤْمِنِ أَفْضَلُ مِنْ صِیَامِکَ تَطَوُّعاً
اسحاق بن عمّار گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: افطار کردن تو در نزد برادر مؤمنت بهتر از گرفتن روزه مستحبى است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥٠، ح ١
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥١، ح ١٣٠٨٦
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: مَنْ نَوَى الصَّوْمَ ثُمَّ دَخَلَ عَلَى أَخِیهِ فَسَأَلَهُ أَنْ یُفْطِرَ عِنْدَهُ فَلْیُفْطِرْ وَ لْیُدْخِلْ عَلَیْهِ السُّرُورَ فَإِنَّهُ یُحْتَسَبُ لَهُ بِذَلِکَ الْیَوْمِ عَشَرَةُ أَیَّامٍ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها (الأنعام - ١٦٠)
امام باقر علیه السّلام فرمود: کسى که قصد روزه نمود، آن‌گاه نزد برادر (دینى) خود رسید، وقتى برادر دینى از او درخواست نمود که در نزدش افطار نماید، باید افطار کند و او را خوشحال سازد که به جاى آن، ده روز روزه به حساب او نوشته مى‌شود و معناى گفتار خداوند عزّ و جلّ همین است که مى‌فرماید:«هرکه حسنه‌اى را به جا آورد ده برابر آن پاداش دارد.»
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥٠، ح ٢
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥١، ح ١٣٠٨٤
قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ دَخَلَ عَلَى أَخِیهِ وَ هُوَ صَائِمٌ فَأَفْطَرَ عِنْدَهُ وَ لَمْ یُعْلِمْهُ بِصَوْمِهِ فَیَمُنَّ عَلَیْهِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ سَنَةٍ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: هر روزه دارى که بر برادر مؤمنش وارد شود و نزد او افطار کرده و وى را از داشتن روزه خود مطّلع نکرده تا به خاطر افطار منّتى بر او نهاده باشد حق عزّ و جل روزه یک سال را برایش منظور مى‌کند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥٠، ح ٣
عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ وَ بَیْنَ یَدَیْهِ خِوَانٌ عَلَیْهِ غَسَّانِیَّةٌ یَأْکُلُ مِنْهَا فَقَالَ ادْنُ فَکُلْ فَقُلْتُ إِنِّی صَائِمٌ فَتَرَکَنِی حَتَّى إِذَا أَکَلَهَا فَلَمْ یَبْقَ مِنْهَا إِلَّا الْیَسِیرُ عَزَمَ عَلَیَّ أَلَّا أَفْطَرْتَ فَقُلْتُ لَهُ أَلَّا کَانَ هَذَا قَبْلَ السَّاعَةِ فَقَالَ أَرَدْتُ بِذَلِکَ أَدَبَکَ ثُمَّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ أَیُّمَا رَجُلٍ مُؤْمِنٍ دَخَلَ عَلَى أَخِیهِ وَ هُوَ صَائِمٌ فَسَأَلَهُ الْأَکْلَ فَلَمْ یُخْبِرْهُ بِصِیَامِهِ لِیَمُنَّ عَلَیْهِ بِإِفْطَارِهِ کَتَبَ اللَّهُ جَلَّ ثَنَاؤُهُ لَهُ بِذَلِکَ الْیَوْمِ صِیَامَ سَنَةٍ.
صالح بن عقبه گوید: خدمت جمیل بن درّاج رفتم، پیش رویش سفره غذایى گسترده بود که از آن میل مى‌کرد. به من گفت: نزدیک بیا و غذا بخور. گفتم: من روزه گرفته‌ام. او کارى به من نداشت و مشغول خوردن غذا شد، وقتى غذایش را خورد و اندکى از آن ماند رو به من نمود و گفت: آیا افطار نکردى؟ گفتم: چرا پیش از این نگفتى؟ گفت: تا تو را ادب نمایم. آن‌گاه گفت: از امام صادق علیه السّلام شنیدم که مى‌فرمود: هر مرد مؤمن روزه‌دارى که نزد برادر دینى خود رود، برادر دینى از او درخواست افطار کند و او روزه خود معلوم نسازد که با افطار خود بر او منّت بگذارد، خداوند جلّ ثناؤه در ازاى آن روز براى او یک سال روزه بنویسد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥٠، ح ٤
عَنْ عَلِیِّ بْنِ حَدِیدٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ الْمَاضِی ع أَدْخُلُ عَلَى الْقَوْمِ وَ هُمْ یَأْکُلُونَ وَ قَدْ صَلَّیْتُ الْعَصْرَ وَ أَنَا صَائِمٌ فَیَقُولُونَ أَفْطِرْ فَقَالَ أَفْطِرْ فَإِنَّهُ أَفْضَلُ.
على بن حدید گوید: به امام رضا علیه السّلام گفتم: گاهى پس از نماز عصر با نیّت روزه مستحبى نزد گروهى مى‌روم که آنها مشغول خوردن غذا هستند، به من مى‌گویند:(بیا و) افطار کن؟ فرمود: افطار کن که همان بهتر است.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥١، ح ٥
عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ لَإِفْطَارُکَ فِی مَنْزِلِ أَخِیکَ الْمُسْلِمِ أَفْضَلُ مِنْ صِیَامِکَ سَبْعِینَ ضِعْفاً أَوْ تِسْعِینَ ضِعْفاً.
داوود رقّى گوید: از امام صادق علیه السّلام شنیدم که مى‌فرمود: افطار نمودن تو در خانه برادر مسلمانت هفتاد - یا نود - برابر بهتر از روزه گرفتن توست.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥١، ح ٦
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٣، ح ١٣٠٨٩
عَنْ صَالِحِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْخَثْعَمِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الرَّجُلِ یَنْوِی الصَّوْمَ فَیَلْقَاهُ أَخُوهُ الَّذِی هُوَ عَلَى أَمْرِهِ أَ یُفْطِرُ قَالَ إِنْ کَانَ تَطَوُّعاً أَجْزَأَهُ وَ حُسِبَ لَهُ وَ إِنْ کَانَ قَضَاءَ فَرِیضَةٍ قَضَاهُ.
عبد اللّه خثعمى گوید: از امام صادق علیه السّلام سؤال کردم: کسى که نیّت روزه مى‌کند، برادر ایمانى با او دیدار مى‌نماید، آیا مى‌تواند افطار کند؟ فرمود: اگر روزه‌اش مستحبى است به او کفایت کرده و براى او محسوب مى‌شود و اگر قضاى روزه واجب است، باید قضاى آن را به جا آورد.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥١، ح ١٣٠٨٥
عَنْ جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ أَیُّمَا رَجُلٍ مُؤْمِنٍ دَخَلَ عَلَى أَخِیهِ وَ هُوَ صَائِمٌ فَسَأَلَهُ الْأَکْلَ فَلَمْ یُخْبِرْهُ بِصِیَامِهِ فَیَمُنَ عَلَیْهِ بِإِفْطَارِهِ کَتَبَ اللَّهُ جَلَّ ثَنَاؤُهُ لَهُ بِذَلِکَ الْیَوْمِ صِیَامَ سَنَةٍ.
امام صادق علیه السلام مى‌فرمود: هر مرد مؤمن روزه‌دارى که نزد برادر دینى خود رود، برادر دینى از او درخواست افطار کند و او روزه خود معلوم نسازد که با افطار خود بر او منّت بگذارد، خداوند جلّ ثناؤه در ازاى آن روز براى او یک سال روزه بنویسد.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٣، ح ١٣٠٨٨
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جُنْدَبٍ عَنْ بَعْضِ الصَّادِقِینَ ع قَالَ: مَنْ دَخَلَ عَلَى أَخِیهِ وَ هُوَ صَائِمٌ تَطَوُّعاً فَأَفْطَرَ کَانَ لَهُ أَجْرَانِ أَجْرٌ لِنِیَّتِهِ لِصِیَامِهِ وَ أَجْرٌ لِإِدْخَالِ السُّرُورِ عَلَیْهِ.
یکى از صادقین علیهم السّلام فرمودند: کسى که بر برادر مؤمنش وارد شود در حالى که روزه دار است اگر روزه‌اش را افطار کند دو اجر و ثواب برایش مى‌باشد یک اجر به خاطر این که نیّت روزه داشته و اجر دیگر به خاطر ادخال سرور بر برادر مؤمنش.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٤، ح ١٣٠٩١
عَنْ أَبَانٍ عَنْ حُسَیْنِ بْنِ حَمَّادٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَدْخُلُ عَلَى الرَّجُلِ وَ أَنَا صَائِمٌ فَیَقُولُ لِی أَفْطِرْ فَقَالَ إِنْ کَانَ ذَلِکَ أَحَبَّ إِلَیْهِ فَأَفْطِرْ.
حسین بن حماد گوید : در حال روزه بر شخصی وارد می شوم، پس به من می گوید : افطار کن. امام فرمودند : اگر این کار نزد او محبوب‌تر است افطار کن!
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٤، ح ١٣٠٩٢
عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ جَابِرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع یَدْعُونِی الرَّجُلُ مِنْ أَصْحَابِنَا وَ هُوَ یَوْمُ صَوْمِی فَقَالَ أَجِبْهُ وَ أَفْطِرْ.
اسماعیل بن جابر گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : مردی از اصحاب ما مرا دعوت می کند و آن روزی است که روزه ام. امام فرمودند : او را اجابت کن و روزه ات را افطار کن.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٥، ح ١٣٠٩٣
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا قَالَ لَکَ أَخُوکَ کُلْ وَ أَنْتَ صَائِمٌ فَکُلْ وَ لَا تُلْجِئْهُ إِلَى أَنْ یُقْسِمَ عَلَیْکَ.
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : وقتی برادرت به تو می‌گوید : بخور در حالیکه تو روزه (نافله) هستی، پس بخور و او را ناچار نکن که بر تو قسم دهد.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٥، ح ١٣٠٩٤
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: فِطْرُکَ لِأَخِیکَ الْمُسْلِمِ وَ إِدْخَالُکَ السُّرُورَ عَلَیْهِ أَعْظَمُ أَجْراً مِنْ صِیَامِکَ.
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : افطار کردن تو به خاطر برادر مسلمانت و وارد نمودن سرور بر او، اجرش بزرگتر از روزه ات است.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٥، ح ١٣٠٩٥
عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى ع قَالَ: فِطْرُکَ لِأَخِیکَ وَ إِدْخَالُکَ السُّرُورَ عَلَیْهِ أَعْظَمُ مِنَ الصِّیَامِ وَ أَعْظَمُ أَجْراً.
امام کاظم صلوات اللَّه علیه فرمود : افطار کردن تو به خاطر برادرت و وارد نمودن سرور بر او، از روزه ات عظیم تر است و اجرش بزرگتر است.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ١٥٥، ح ١٣٠٩٦
روزه کودک
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّا نَأْمُرُ صِبْیَانَنَا بِالصِّیَامِ إِذَا کَانُوا بَنِی سَبْعِ سِنِینَ بِمَا أَطَاقُوا مِنْ صِیَامِ الْیَوْمِ فَإِنْ کَانَ إِلَى نِصْفِ النَّهَارِ وَ أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ أَوْ أَقَلَّ فَإِذَا غَلَبَهُمُ الْعَطَشُ وَ الْغَرَثُ أَفْطَرُوا حَتَّى یَتَعَوَّدُوا الصَّوْمَ وَ یُطِیقُوهُ فَمُرُوا صِبْیَانَکُمْ إِذَا کَانُوا أَبْنَاءَ تِسْعِ سِنِینَ بِمَا أَطَاقُوا مِنْ صِیَامٍ فَإِذَا غَلَبَهُمُ الْعَطَشُ أَفْطَرُوا.
امام صادق از پدر بزرگوارش امام باقر علیهما السّلام روایت کرده که حضرتش فرمود: ما کودکان خود را در سن پنج سالگى به نماز فرامى‌خوانیم و شما کودکان خود را در هفت سالگى به نماز دستور دهید. هم‌چنین ما کودکان خود را در هفت سالگى به گرفتن روزه امر مى‌کنیم، همان مقدارى که از یک روز مى‌توانند روزه بگیرند، هرچند تا نصف روز یا بیشتر از آن و یا کمتر از آن باشد، و وقتى تشنگى بر آنان غلبه کرد، افطار مى‌کنند، تا به گرفتن روزه عادت کنند و توان گرفتن آن را بیابند. شما نیز فرزندان خود را هنگامى که نه ساله شدند به گرفتن روزه وا دارید هرقدر از روزه را که مى‌توانند، روزه بگیرند، و وقتى تشنگى بر آنان غلبه کرد، روزه خود را افطار نمایند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٢٤، ح ١
عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فِی کَمْ یُؤْخَذُ الصَّبِیُّ بِالصِّیَامِ قَالَ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ خَمْسَ عَشْرَةَ سَنَةً وَ أَرْبَعَ عَشْرَةَ سَنَةً فَإِنْ هُوَ صَامَ قَبْلَ ذَلِکَ فَدَعْهُ وَ لَقَدْ صَامَ ابْنِی فُلَانٌ قَبْلَ ذَلِکَ فَتَرَکْتُهُ.
معاویه بن وهب گوید از ابو عبد اللّه صادق (ع) پرسیدم: در چه سنّى کودکان را به نماز خواندن وادار کنیم؟ ابو عبد اللّه گفت: در فاصله شش سالگى تا هفت سالگى. من گفتم: در چه سنّى کودکان را به روزه گرفتن وادار کنیم؟ ابو عبد اللّه گفت: در سن پانزده سالگى و یا چهارده سالگى. و اگر در اثر اشتیاق، قبل از رسیدن به این سن روزه گرفتند، مانع مشوید. پسرم فلانى قبل از چهارده سالگى روزه گرفت و من او را به حال خود واگذاردم.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٢٥، ح ٢
عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الصَّبِیِّ مَتَى یَصُومُ قَالَ إِذَا قَوِیَ عَلَى الصِّیَامِ.
سماعه گوید سوال کردم از کودک که چه زمانی روزه بگیرد فرمودند هنگامی که قدرت بر روزه پیدا کرد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٢٥، ح ٣
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا أَطَاقَ الْغُلَامُ صِیَامَ ثَلَاثَةِ أَیَّامٍ مُتَتَابِعَةٍ فَقَدْ وَجَبَ عَلَیْهِ صِیَامُ شَهْرِ رَمَضَانَ.
امام صادق علیه السّلام فرمود: وقتی کودک طاقت روزه سه روز پشت سر هم را پیدا کرد واجب است بر او روزه ماه رمضان.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٢٥، ح ٤
اجازه برای روزه
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ: لَا یَصْلُحُ لِلْمَرْأَةِ أَنْ تَصُومَ تَطَوُّعاً إِلَّا بِإِذْنِ زَوْجِهَا
امام صادق علیه السّلام فرمود: جایز نیست که زن بدون اجازه همسرش روزه مستحبى بگیرد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥١، ح ١
عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ فِقْهِ الضَّیْفِ أَنْ لَا یَصُومَ تَطَوُّعاً إِلَّا بِإِذْنِ صَاحِبِهِ وَ مِنْ طَاعَةِ الْمَرْأَةِ لِزَوْجِهَا أَنْ لَا تَصُومَ تَطَوُّعاً إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ أَمْرِهِ وَ مِنْ صَلَاحِ الْعَبْدِ وَ طَاعَتِهِ وَ نُصْحِهِ لِمَوْلَاهُ أَنْ لَا یَصُومَ تَطَوُّعاً إِلَّا بِإِذْنِ مَوْلَاهُ وَ أَمْرِهِ وَ مِنْ بِرِّ الْوَلَدِ أَنْ لَا یَصُومَ تَطَوُّعاً إِلَّا بِإِذْنِ أَبَوَیْهِ وَ أَمْرِهِمَا وَ إِلَّا کَانَ الضَّیْفُ جَاهِلًا وَ کَانَتِ الْمَرْأَةُ عَاصِیَةً وَ کَانَ الْعَبْدُ فَاسِقاً عَاصِیاً وَ کَانَ الْوَلَدُ عَاقّاً.
هشام بن حکم گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله فرمود: از فهم و دانش میهمان این است که جز با اجازه میزبانش روزه مستحبى نگیرد و از اطاعت زن از همسرش این است که جز با اجازه و دستور او روزه مستحبى نگیرد و از شایستگى بنده و فرمانبردارى او و خیرخواهى او بر مولایش این است که جز با اجازه مولایش روزه مستحبى نگیرد و از نیکى فرزند این است که جز با اجازه پدر و مادر و دستور آنها روزه مستحبى نگیرد، وگرنه میهمان نادان خواهد بود، زن نافرمان به شمار خواهد آمد، بنده فاسق و عاصى و فرزند عاق قلمداد خواهند شد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥١، ح ٢
عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا دَخَلَ رَجُلٌ بَلْدَةً فَهُوَ ضَیْفٌ عَلَى مَنْ بِهَا مِنْ أَهْلِ دِینِهِ حَتَّى یَرْحَلَ عَنْهُمْ وَ لَا یَنْبَغِی لِلضَّیْفِ أَنْ یَصُومَ إِلَّا بِإِذْنِهِمْ لِئَلَّا یَعْمَلُوا الشَّیْءَ فَیَفْسُدَ عَلَیْهِمْ وَ لَا یَنْبَغِی لَهُمْ أَنْ یَصُومُوا إِلَّا بِإِذْنِ الضَّیْفِ لِئَلَّا یَحْتَشِمَهُمْ فَیَشْتَهِیَ الطَّعَامَ فَیَتْرُکَهُ لَهُمْ.
فضیل بن یسار گوید: امام باقر علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله فرمود: هنگامى که شخصى وارد شهرى شود تا آن‌گاه که از آن شهر خارج گردد، میهمان دینداران آن شهر خواهد بود و سزاوار نیست که میهمان جز با اجازه آنها روزه بگیرد تا غذایى که پخته‌اند فاسد شود. هم‌چنین سزاوار نیست که آنها جز با اجازه میهمان روزه بگیرند تا میهمان از آنان خجالت نکشد و دلش غذا بخواهد و به‌خاطر آنها نتواند اظهار کند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥١، ح ٣
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص لَیْسَ لِلْمَرْأَةِ أَنْ تَصُومَ تَطَوُّعاً إِلَّا بِإِذْنِ زَوْجِهَا.
امام صادق علیه السّلام فرمود: نیست بر زن که روزه مستحبی بگیرد مگر با اجازه شوهرش.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥٢، ح ٤
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: جَاءَتِ امْرَأَةٌ إِلَى النَّبِیِّ ص فَقَالَتْ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا حَقُّ الزَّوْجِ عَلَى الْمَرْأَةِ فَقَالَ هُوَ أَکْثَرُ مِنْ ذَلِکَ فَقَالَتْ أَخْبِرْنِی بِشَیْءٍ مِنْ ذَلِکَ فَقَالَ لَیْسَ لَهَا أَنْ تَصُومَ إِلَّا بِإِذْنِهِ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: زنى خدمت پیامبر صلّى اللّه علیه و اله شرف‌یاب شد و گفت: اى رسول خدا! حق شوهر نسبت به همسرش چیست؟ فرمود: بیش از آن است که بیان گردد. گفت: چیزى از آن را به من بازگو. فرمود: اینکه فقط با اجازه شوهرش روزه بگیرد.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ١٥٢، ح ٥
روزه در زمستان
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ: الصَّوْمُ فِی الشِّتَاءِ هُوَ الْغَنِیمَةُ الْبَارِدَةُ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: روزه در زمستان غنیمتی فرح‌بخش است. (یا غنیمت سرماست)
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٤١٤، ح ١٣٧٣٢
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الصَّوْمُ فِی الشِّتَاءِ الْغَنِیمَةُ الْمُبَارَکَةُ
رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله فرمودند: روزه در زمستان غنیمتی مبارک است.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٤١٤، ح ١٣٧٣٣
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الشِّتَاءُ رَبِیعُ الْمُؤْمِنِ یَطُولُ فِیهِ لَیْلُهُ فَیَسْتَعِینُ بِهِ عَلَى قِیَامِهِ وَ یَقْصُرُ فِیهِ نَهَارُهُ فَیَسْتَعِینُ بِهِ عَلَى صِیَامِهِ.
امام صادق علیه السّلام فرمودند: زمستان بهار مومن است شبش طولانی است پس کمک می کند به قیام (برای عبادت) و روزش کوتاه است پس کمک می کند به روزه گرفتن در آن.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٤١٤، ح ١٣٧٣٤
خواب قیلوله روزه دار
قَالَ أَبُو الْحَسَنِ ع قِیلُوا فَإِنَّ اللَّهَ یُطْعِمُ الصَّائِمَ وَ یَسْقِیهِ فِی مَنَامِهِ.
امام کاظم علیه السّلام فرمود: خواب قیلوله (پیش از ظهر) کنید، زیرا خدا به روزه‌دار در هنگام خوابش غذا و آب مى‌خوراند.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٦٥، ح ١٤
مشاهده غذا خوردن دیگران
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا رَأَى الصَّائِمُ قَوْماً یَأْکُلُونَ أَوْ رَجُلًا یَأْکُلُ سَجَّتْ کُلُّ شَعْرَةٍ مِنْهُ.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: هرگاه روزه دار گروهى را ببیند که غذا مى خورند یا مردى را ببیند که غذا مى خورد، هر موى او خدا را تسبیح مى گوید.
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج ٤، ص ٦٥، ح ١٦
دلیل قوت روزه دار
عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ ع عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ: إِنَّ قُوَّةَ الْمُؤْمِنِ فِی قَلْبِهِ أَ لَا تَرَوْنَ أَنَّکُمْ تَجِدُونَهُ ضَعِیفَ الْبَدَنِ نَحِیفَ الْجِسْمِ وَ هُوَ یَقُومُ اللَّیْلَ وَ یَصُومُ النَّهَارَ.
رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله فرمودند: همانا نیروى مؤمن در دل اوست. مگر نمى بینید که می یابید او را با بدنى ضعیف و پیکرى نحیف در حالی که شب را به عبادت مى گذراند و روز، روزه مى گیرد.
وسائل الشیعة، ج ١٠، ص ٤٠٤، ح ١٣٧٠٠
